Đế Thuấn (chữ Hán: 帝舜), cũng gọi Ngu Thuấn (虞舜), là một vị vua huyền thoại thời Trung Quốc cổ đại, nằm trong Ngũ Đế. Ông được Đế Nghiêu nhượng vị trở thành vua Trung Hoa, được khắc họa qua sự tích Thiện nhượng (禪讓) đầu tiên trong lịch sử. Cùng với các Đế Nghiêu và Đại Vũ, Đế Thuấn được Nho giáo coi là một trong những vị Quân vương kiểu mẫu, và là những tấm gương đạo đức trong văn hóa Trung Hoa.
Đạo giáo trung nhận Thuấn là Địa Quan Đại Đế (地官大帝), Đế Nghiêu là Thiên Quan Đại Đế (天官大帝), còn Hạ Vũ là Thủy Quan Đại Đế (水官大帝). Ngày sinh của Địa Quan là tiết Trung Nguyên.
Sinh thời
Phò tá Đế Nghiêu
Nguyên tên Đế Thuấn là Trọng Hoa (重華), người bộ lạc Hữu Ngu (有虞). Do ông được sinh ra ở Diêu Khư (姚墟), nên về sau lấy Diêu (姚) làm họ. Theo truyền thuyết, mẹ ông Ốc Đăng (握登) là người rất hiền đức mất sớm, cha là Cổ Tẩu (瞽叟) lấy vợ khác và sinh ra Tượng và một cô con gái khác. Dù bị mẹ con Tượng và cả Cổ Tẩu đối xử không tốt, Thuấn vẫn một mực hiếu thuận, giữ đúng đạo làm con.
Danh tiếng Trọng Hoa được người trong bộ lạc nể phục nên khi trưởng thành, ông được bầu làm thủ lĩnh bộ lạc. Ông đem bộ lạc quy phục Đế Nghiêu và được Đế Nghiêu gả cho hai người con gái là Nga Hoàng và Nữ Anh, đồng thời tặng cho lương thực và rất nhiều bò dê gia súc. Bộ lạc Hữu Ngu dưới sự lãnh đạo của ông ngày càng hùng mạnh, trở thành một trong những trụ cột chính trong liên minh các bộ lạc dưới quyền quân chủ của Đế Nghiêu.
Trong thời kì phục vụ Đế Nghiêu, Thuấn rất được tin cẩn và được Tứ nhạc (四岳) tiến cử. Ấn tượng bởi tài năng của Thuấn, Đế Nghiêu quyết định truyền ngôi lại cho Thuấn bất chấp lời can ngăn, vì Nghiêu có một người con trai đã đến tuổi trưởng thành là Đan Chu.
Được Nghiêu truyền ngôi
Khi Đế Nghiêu già yếu, Thuấn được Đế Nghiêu nhường ngôi vị quân chủ của liên minh các bộ lạc. Ông đặt thủ đô của liên minh tại Bồ Phản (蒲阪), Sơn Tây hiện nay). Từ đó, ông thường được gọi là Đại Thuấn (大舜) hay Ngu Thuấn (虞舜).
Việc Đế Nghiêu chọn Thuấn nhường ngôi chứ không nhường ngôi cho con mình là Đan Chu thường được sử sách đời sau coi là tấm gương mẫu mực của việc chọn người tài đức chứ không vì lợi ích riêng tư của dòng họ. Tuy nhiên có ý kiến căn cứ vào Trúc thư kỉ niên, cuốn biên niên sử nước Ngụy thời Chiến Quốc cho rằng: "Thuấn giam Nghiêu ở Bình Dương rồi cướp lấy ngôi vua. Thuấn giam Nghiêu và không cho Đan Chu gặp cha".
Sau khi lên ngôi, Thuấn làm lễ tế cảm tạ Thượng đế và các vị thần núi. Ông dùng nhiều thời gian để đi vi hành khắp các ngọn núi thiêng trong thiên hạ để làm lễ khấn vái trời đất. Sau đó, ông chia lãnh thổ ra làm 12 vùng, dựa theo 12 ngọn đồi và lưu vực sông để xây dựng đền thờ một cách quy mô.
Truyền ngôi cho Đại Vũ
Thời cổ đại, trị thủy để ổn định cuộc sống, phát triển việc cày cấy là việc cấp bách hàng đầu. Theo sử sách, Thuấn sai Cổn làm việc trị thủy. Cổn trị thủy không thành công nên bị Thuấn xử tội chết. Thuấn lại dùng con Cổn là Vũ trị thủy. Sau nhiều năm, Vũ trị thủy thành công, vì thế được Thuấn rất tin cẩn Vũ.
Về sau, Thuấn quyết định truyền ngôi cho Vũ thay vì con trai mình là Thương Quân. Về sau Vũ lập ra nhà Hạ.
Hiếu cảm động thiên
nhỏ|Tượng vua Thuấn minh họa hiếu cảm động trời của ông trong [[Nhị thập tứ hiếu]]
Truyền thuyết kể rằng, mẹ Thuấn là Ốc Đăng qua đời sớm khi Thuấn còn nhỏ, cha ông lấy vợ khác và sinh ra Tượng. Mẹ kế của ông luôn gây phiền phức cho ông và chỉ cho ông ăn cơm hẩm, mặc áo rách tệ bạc. Cha của ông luôn không mảy may quan tâm tình trạng của ông, còn nhẫn tâm đổ tội và làm khó ông trong mọi hoàn cảnh. Dù bị mẹ con Tượng và cả Cổ Tẩu đối xử không tốt, Thuấn vẫn một mực hiếu thuận, giữ đúng đạo làm con.
Khi Thuấn gần đến tuổi trưởng thành, mẹ kế đuổi ông ra khỏi nhà, và khiến ông phải tự thân sống một mình. Do sự thương xót của mọi người và tài năng lãnh đạo xuất chúng, Thuấn hễ đi đến đâu cũng đều thu phục được người. Khi ông đến một xưởng gốm, ông chỉ dạy họ và xưởng gốm làm ăn ngày càng phát đạt. Khi ông đi qua một làng nghề chài lưới, ngôi làng đã có thể có phương thức đánh bắt cá hiệu quả và dần trở nên sung túc.
Về già, Nghiêu thấy các người con của mình chỉ biết hưởng lạc và sa vào tửu sắc. Ông hỏi ý kiến của Tứ Nhạc, và họ đã đề nghị là Thuấn. Tuy có ấn tượng về Thuấn, nhưng Nghiêu không vội tin cẩn, ông thử thách Thuấn bằng việc cưới cả hai người con gái cho Thuấn và chỉ đưa một số hồi môn rất nhỏ, và trao cho Thuấn một vùng đất để quản lý. Vốn tính cần kiệm và tài năng, Thuấn ngày càng phát đạt và khuếch trương được thế lực của mình, điều này làm Nghiêu rất hài lòng.
Khi ấy, mẹ kế và em kế của Thuấn rất ganh ghét và muốn giết Thuấn. Một lần, Tượng đốt kho thóc và lừa Thuấn lên nóc nhà để dập lửa, sau Tượng lấy cái thang đi và để Thuấn mắc kẹt trong đám cháy. Thế nhưng Thuấn dễ dàng thoát ra được. Một lần khác, hai mẹ con Tượng âm mưu chuốc rượu Thuấn say để ném Thuấn vào giếng, họ sẽ lắp đá và đất lại khiến Thuấn chết. Em gái của Tượng, vốn không hề ưng việc làm của mẹ và anh, đã nói với 2 người vợ của Thuấn, vì thế Thuấn đã có chuẩn bị trước. Dẫu vậy, chưa một lần nào Thuấn tố cáo hai mẹ con họ cả. Về sau, hai mẹ con họ ăn năn sai lầm của mình, và Thuấn sẵn sàng giúp Tượng có một chức quan trong triều đình.
Câu chuyện này của Thuấn được truyền tụng lâu đời, được gọi là Hiếu cảm động thiên (孝感动天; lòng hiếu thấu cảm đến trời) trong Nhị thập tứ hiếu.
Trong văn học Việt Nam
thumb|Hình vẽ Đế Thuấn thời [[nhà Hán.]]
Trong văn học Việt Nam, Thời kì Nghiêu, Thuấn được dùng làm điển cố miêu tả thời thái bình, (ngoài) đường không lượm của rơi, (trong) nhà khỏi lo đóng cửa.
Trong vở kịch thơ Kiều Loan, Hoàng Cầm dùng hai chữ "Nghiêu Thuấn" để chỉ cách cai trị nhân từ và công bằng. Khi quan Thị lang muốn trừng trị một người dân vì có nói lời chỉ trích triều đình vua Gia Long, viên quan Tham tri can:
:''Xin đại nhân chớ vội vàng lên án
:''Cửa miệng dân gian không thiếu những điều
:''Ca tụng Tây Sơn, oán trách đương triều
:''Dân oán hận phải tìm ra gốc ngọn
:''Đây là Kiệt Trụ hay đây là Nghiêu Thuấn?
:''Chúa thượng nhân từ sao oán hận không nguôi?
Điển cố này cũng ảnh hưởng khía cạnh khác của đời sống người Việt Nam, kể cả tôn giáo. Bài "Kệ Đại Hồng Chung" của đạo Phật có câu: "Nam mẫu Đông giao câu triêm Nghiêu Thuấn chi nhật" (Đất đai trong nước đều thấm nhuần thời thái bình an lạc).
Một điển cố khác liên quan đến Thuấn là sông Tương. Theo truyền thuyết, vua Thuấn đi tuần thú đất Thương Ngô ở miền sông Tương không may bị bệnh chết. Hai người vợ là Nga Hoàng và Nữ Anh (con vua Nghiêu) đi tìm vua đến bên sông Tương, ngồi bên bờ sông khóc lóc thảm thiết rồi trầm mình tự tử. Do đó, giọt Tương hay mạch Tương thành điển cố chỉ giọt nước mắt, nhất là nếu khóc vì tình.
Trong truyện Kiều có câu: "Chưa xong điều nghĩ đã dào mạch Tương".
Điển cố này cũng dùng cho phái nam, như trong câu sau, cũng trích truyện Kiều: "Giọt châu lã chã khôn cầm, Cúi đầu chàng những gạt thầm giọt Tương!"
Từ biểu tượng "khóc vì tình", điển này có khi nới rộng ra để nói về việc buồn (dù có thể không khóc) vì tình, như câu sau trong Bích câu kỳ ngộ: "Ỏi tai những tiếng đoạn trường, Lửa tình dễ nguội sóng Tương khôn hàn".
Nguyễn Quỳnh, nhà thơ thời Lê Mạt cũng có câu thơ mượn hình ảnh Nghiêu Thuấn để châm biếm về xã hội hiện tại như sau: "Thượng tắc cổ, hạ tắc cổ, đái hàm quan Nghiêu Thuấn chi dân." Câu thơ này có thể được hiểu cả nghĩa Hán lẫn nghĩa Việt. Nếu hiểu theo nghĩa Hán, câu thơ có nghĩa tích cực: "Trên vui vầy, dưới vui vầy, nhân dân đang sống dưới thời Nghiêu Thuấn" trong khi nếu hiểu theo nghĩa Việt thì nó lại mang tính châm biếm: "Trên bị câm, dưới bị câm, bọn quan lại nói nhân dân đang sống thời Nghiêu Thuấn đáng ăn chửi!"
Trong bài thơ Bảo kính cảnh giới ("Cảnh ngày hè") của Nguyễn Trãi cũng có câu thơ: "Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng. Dân giàu đủ khắp mọi phương". Ngu ở đây chính là Thuấn.
Điểm khác biệt trong trúc thư kỉ niên
Chính sử thường đề cập Nghiêu chọn được Thuấn là người tài đức, thiện nhượng ngôi vị cho Thuấn chứ không nhường ngôi cho con mình là Đan Chu. Sử sách nhiều đời sau vẫn nhắc đến sự kiện này là tấm gương mẫu mực của việc chọn người tài đức chứ không vì lợi ích riêng tư của dòng họ. Nhưng Trúc thư kỉ niên chép rằng:
: "Thuấn giam Nghiêu ở Bình Dương rồi cướp lấy ngôi vua"
: "Thuấn giam Nghiêu và không cho Đan Chu gặp cha".
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Ninh Thuận** là một tỉnh cũ ven biển gần cực nam vùng duyên hải Nam Trung Bộ, miền Trung của Việt Nam. Thủ phủ của tỉnh là thành phố Phan Rang – Tháp Chàm nằm
**Việc thuần hóa động vật** là mối quan hệ, tương tác lẫn nhau giữa động vật với con người có ảnh hưởng đến sự chăm sóc và sinh sản của chúng. Thuần hóa động vật
thumb|[[Bão Maysak (2015)|Bão Maysak nhìn từ Trạm Vũ trụ Quốc tế. Mắt bão, thành mắt bão, dải mây mưa bao quanh, những nét đặc trưng của một xoáy thuận nhiệt đới, có thể quan sát
**Bình Thuận** là tỉnh cũ ven biển nằm ở cực nam của vùng duyên hải Nam Trung Bộ, Việt Nam. Toàn bộ tỉnh (cùng với Đắk Nông) đã được sáp nhập vào Lâm Đồng. Ngày
**Lý Thuấn Thần** (Hanja: , Hangul: 이순신, Romanja: **Yi Sun-sin**, 8 tháng 3 năm 1545 – 19 tháng 11 năm 1598) là nhà quân sự, đô đốc thủy quân, danh tướng kháng Nhật của nhà
thumb|Một xoáy thuận Trong khí tượng học, **xoáy thuận (**còn gọi là **xoáy tụ)** là khối không khí lớn xoay quanh một vùng áp suất thấp mạnh. Xoáy thuận được đặc trưng bởi gió xoáy
**Hàm Thuận** là một địa danh hành chính cũ của Việt Nam, thuộc địa bàn tỉnh Bình Thuận ngày nay. ## Lịch sử Vùng đất Hàm Thuận khi xưa được cho là một trong những
**Thuận Thành** là một thị xã nằm ở phía nam sông Đuống thuộc tỉnh Bắc Ninh, Việt Nam. Trung tâm thị xã nằm tại phường Hồ. Trên địa bàn thị xã có Chùa Dâu là
## Tổ chức hành chính trước 1975 ## Tổ chức hành chính từ 1975 đến 1992 * Tháng 2 năm 1976, ba tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận và Bình Tuy hợp nhất thành tỉnh Thuận
Mối quan hệ giữa **sự thuận tay** và **xu hướng tính dục** đã xuất hiện trong một vài nghiên cứu khoa học, những nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người thuận tay phải
**Bình Thuận** là một trong những trung tâm du lịch của Việt Nam hiện nay. Nếu so với các trung tâm du lịch lớn khác của Việt Nam như: Hạ Long, Huế, Nha Trang, Đà
**Thuận An** là một thành phố cũ nằm ở phía nam tỉnh Bình Dương, Việt Nam. ## Địa lý Thành phố Thuận An nằm ở phía nam tỉnh Bình Dương, giữa thành phố Thủ Dầu
**Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận** là tên gọi chung của chuỗi hai nhà máy điện hạt nhân I và II được lập dự án xây dựng cho đến năm 2016 tại tỉnh Ninh
Các xoáy thuận nhiệt đới được xếp hạng theo một trong năm **thang đo cường độ xoáy thuận nhiệt đới**, dựa trên sức gió duy trì tối đa và vị trí địa lý của chúng.
**Thuận Hải** là một tỉnh cũ nằm ở cực Nam Trung Bộ, Việt Nam. ## Địa lý Trước khi giải thể (năm 1991), tỉnh Thuận Hải có vị trí địa lý: *Phía bắc giáp tỉnh
**Lịch sử hành chính Ninh Thuận** có thể xem mốc khởi đầu từ năm 1901 với sự kiện thành lập đạo Ninh Thuận và tỉnh Phan Rang. Vào thời điểm hiện tại (2022), về mặt
**Ngày thuần chay thế giới** là một sự kiện thường niên được tổ chức bởi những người thuần chay trên khắp thế giới vào ngày 1 tháng 11. Những lợi ích của việc ăn thuần
thumb|Ảnh vệ tinh của [[bão Isabel năm 2003 trên Đại Tây Dương cho thấy một mắt bão tròn, rộng, và đối xứng - những nét đặc trưng của một xoáy thuận nhiệt đới hình khuyên]]
**Thuận Hóa** là một quận trung tâm cũ thuộc thành phố Huế, Việt Nam. ## Địa lý Quận Thuận Hóa nằm ở bờ nam sông Hương của thành phố Huế, có vị trí địa lý:
thumb|Quỹ đạo của tất cả các xoáy thuận nhiệt đới Đông Bắc Thái Bình Dương cấp 5 trên khu vực phía Đông [[đường đổi ngày quốc tế tính đến thời điểm kết thúc năm 2018.]]
**Hòa Thạc Thuần Thân vương** (chữ Hán: 和碩淳親王, ) là tước vị truyền đời của nhà Thanh trong lịch sử Trung Quốc. ## Khái quát Thủy tổ của Thuần vương phủ là Dận Hựu -
**Tỉnh ủy Bình Thuận** hay còn được gọi **Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Bình Thuận**. Tỉnh ủy Bình Thuận là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng bộ tỉnh Bình Thuận giữa hai
nhỏ|[[Chó và cừu cùng là những động vật đầu tiên được thuần hóa.]] **Thuần hóa** là cách thức mà nhờ đó một số lượng động vật hoặc thực vật qua sự chọn lọc nhân tạo,
**Câu lạc bộ bóng đá Bình Thuận** là một câu lạc bộ bóng đá Việt Nam có trụ sở ở thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận. ## Lịch sử Mùa giải 1994, câu lạc
**Câu lạc bộ bóng đá Ninh Thuận** là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp được thành lập vào năm 2011. Đội có trụ sở tại thành phố Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh
''Báo và Đài Phát thanh - Truyền hình Bình Thuận là cơ quan trực thuộc tỉnh ủy Bình Thuận." Từ ngày 01/7/2025 sáp nhập với cơ quan Báo, Đài Lâm Đồng và Đắk Nông, lấy
**Trường Trung học phổ thông Thuận Thành 1** là một trường trung học phổ thông công lập ở Bắc Ninh. Được thành lập từ năm 1961, cho đến nay Trường Trung học phổ thông Thuận
**Thỏa thuận Minsk** là các thỏa thuận quốc tế nhằm chấm dứt chiến tranh ở vùng Donbass, Ukraina giữa Nhà nước Ukraina và các lực lượng ly khai thân Nga được quân chính quy Nga
thumb|[[Bão Surigae (2021)|Bão Surigae khi trở thành ngoại nhiệt đới ở gần Nhật Bản ngày 27 tháng 4 năm 2021 đặc điểm của 1 xoáy thuận ngoài nhiệt đới là một frông lạnh dài kéo
Hợp Tác Xã Dịch Vụ Nông Nghiệp Tân Thuận Đông chuyên sản xuất Xoài theo tiêu chuẩn GlobalGAP, VietGAP, cung cấp cho các doanh nghiệp xuất khẩu và hệ thống cửa hàng thực phẩm sạch
thumbnail|right|The [[Braer Storm of January 1993 explosively deepened to a record low of 914 mbar (hPa)]] **Sự hình thành xoáy thuận bùng nổ ** () là một khu vực áp suất thấp xoáy thuận ngoài
**Tự thuần hóa** (_Self-domestication_) là quá trình thích nghi của động vật hoang dã đối với cuộc sống chung với con người, không có sự chọn lọc trực tiếp của con người đối với động
**Thuận Thành** (chữ Hán giản thể: 顺城区, âm Hán Việt: _Thuận Thành khu_) là một quận của địa cấp thị Phủ Thuận, tỉnh Liêu Ninh, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Quận Thuận Thành có
**Ngày Quốc tế người thuận tay trái** là một trong những ngày Quốc tế được tổ chức hàng năm vào ngày 13 tháng 8 để tôn vinh sự độc đáo và khác biệt của những
nhỏ|Vị trí tại Liêu Ninh **Phủ Thuận** () là một thành phố trực thuộc tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc. Thành phố này cách Thẩm Dương khoảng 45 km. Theo số liệu năm 2020, thành phố Phủ
**Nhà máy thủy điện Hàm Thuận – Đa Mi** là một tổ hợp thủy điện nằm trên sông La Ngà thuộc lưu vực sông Đồng Nai. Nhà máy được đặt trên địa phận tỉnh Bình
right|thumb|Hình ảnh vệ tinh của cơn [[Bão Tip (1979)|bão Tip, tại nơi có áp suất khí quyển thấp nhất đo được trong một xoáy thuận nhiệt đới, ở ]] Đây là **danh sách xoáy thuận
nhỏ|250x250px|Vòng lặp vệ tinh hồng ngoại của [[Bão Maria (2018)|bão Maria vào tháng 7 năm 2018, khi nó trải qua quá trình gia tăng cường độ nhanh]] Trong khí tượng học, **sự gia tăng cường
**Hòa Thạc Thuần Thân vương** (chữ Hán: 和碩醇親王, ) là tước vị Thân vương thế tập truyền đời nhà Thanh trong lịch sử Trung Quốc. Do được ban ân con cháu tập tước không bị
**Tỉnh ủy Ninh Thuận** hay còn được gọi **Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Ninh Thuận** là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng bộ tỉnh Ninh Thuận giữa hai kỳ đại hội đại
**Phủ Thuận** (chữ Hán giản thể: 抚顺县, âm Hán Việt: _Phủ Thuận khu_) là một huyện của địa cấp thị Phủ Thuận, tỉnh Liêu Ninh, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Huyện Phủ Thuận có
Dưới đây là danh sách tên các bão nhiệt đới nói riêng và xoáy thuận nhiệt đới nói chung. Có 7 khu vực có tên bão nhiệt đới. ## Sơ lược lịch sử Bão được
**Thuận An** là một phường thuộc Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Đây là một trong 4 phường mới của thành phố Thuận An (cũ) sau đợt sắp xếp và chỉnh sửa bộ máy
**Điện mặt trời Trung Nam Ninh Thuận**, tên giao dịch tiếng Anh là _Trungnam Solar Power_, là nhà máy điện mặt trời xây dựng trên vùng đất các xã Bắc Phong và Lợi Hải huyện
thumb|Quỹ đạo của tất cả các cơn bão trong khu vực từ trước tới nay.|221x221px **Mùa bão tại Nam Đại Tây Dương** là các sự kiện thời tiết bất thường xảy ra ở Nam bán
**Sông Dinh**, còn có tên là **sông Tô Hạp**, **sông Cái Phan Rang**, là một con sông đổ ra Biển Đông. Sông Dinh chảy qua các tỉnh Khánh Hoà và Ninh Thuận, Việt Nam. Sông
**Ga Bình Thuận** trước đây có tên gọi là **Ga Mương Mán**, là nhà ga đường sắt chính trên tuyến đường sắt Bắc - Nam tại xã Hàm Kiệm, tỉnh Lâm Đồng. Nằm giữa ga
**Sân vận động Ninh Thuận**, còn được gọi là **Sân vận động Phan Rang**, là một sân vận động đa năng nằm ở phường Phước Mỹ, thành phố Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh
**Điện mặt trời Gelex Ninh Thuận**, tên hành chính dự án là **Trang trại điện mặt trời Gelex Ninh Thuận**, là nhà máy điện mặt trời xây dựng trên vùng đất xã Phước Dinh, huyện
**Thuần Vu Ý** (chữ Hán: 淳于意, 205 TCN - 150 TCN), người Lâm Truy (nay thuộc Truy Bác, Sơn Đông) từng làm quan Thái thương (Trưởng kho) nước Tề, nên mọi người đều gọi là