✨Thời sự ký

Thời sự ký (tiếng Nga: , Khronika tekushchikh sobytiy) là một trong các tạp chí ngầm xuất bản lâu nhất tại Liên Xô giai đoạn sau Stalin. Tập san đưa tin những vi phạm dân quyền và thủ tục tư pháp của chính phủ Liên Xô và phản ứng của công dân khắp nước. Ra mắt vào tháng 4 năm 1968, tạp chí chóng trở thành giọng nói chính của phong trào nhân quyền Liên Xô ở trong và ngoài nước.

15 năm, Thời sự ký loan tin 424 phiên tòa chính trị, có tất cả 753 bị cáo phải khép tội. Bên cạnh đó có 164 người bị tuyên bố là mất trí và bị bắt đi điều trị vô thời hạn ở các bệnh viện tâm thần. Năm 1973, nhà tiểu thuyết và phê bình văn học Lydia Chukovskaya viết

Bất kể sự quấy rối ngày ngày của chính quyền Liên Xô, hơn 60 số của Thời sự ký được soạn và truyền đi lưu hành từ tháng 4 năm 1968 đến tháng 8 năm 1983. Số 59 tháng 11 năm 1980 bị cơ quan an ninh Liên Xô tịch thu. Số chót là số 64 tháng 6 năm 1982 không đưa vào lưu hành cho đến cuối tháng 8 năm sau. Tuy tài liệu đã được thu thập và chứng thực đến ngày 31 tháng 12 năm 1982, nhưng số 65 không được lưu hành.

Tóm tắt

Thời sự ký cung cấp cái nhìn mới lạ về bản chất và mức độ của sự đàn áp chính trị ở Liên Xô. Không có sách vở ngầm nào khác vừa đưa tin khắp nước lâu như Thời sự ký vừa chép mọi vi phạm nhân quyền ở cấp quốc gia và địa phương của chính quyền Liên Xô giai đoạn sau Stalin.

Thời sự ký phỏng theo các sách vở ngầm có nội dung hạn hẹp được xuất bản trước. Đầu thập niên 70, nó được lấy làm mô hình cho Báo Ukrayina (tiếng Ukrayina: Ukrainsky visnyk) ở Ukrayina và Ký sự Công giáo ở Lietuva tại Lietuva. Lớp sách vở đi trước Thời sự ký là do những tín đồ giáo phái Tẩy lễ và người qırımtatarlar biên soạn đương lúc bị đàn áp. Thời sự ký là sáng kiến của những người bất đồng ý ​​trong làng văn học khoa học ở Moskva. Các biên tập và người hợp tác bị cuộc xâm lược Tiệp Khắc vào tháng 8 năm 1968 đặc biệt tác động: số thứ ba của tạp chí, nhiều báo cáo tiếp theo với mục "cập nhật samizdat" đều tập trung vào sự kiện.

Thời sự ký mở rộng phạm vi loan tin đến hầu hết các bang, nhóm tôn giáo và dân tộc của Liên Xô, trừ các tín đồ Hồi giáo và các bang Trung Á ra.

Natalya Gorbanevskaya là chủ nhiệm và người đánh chữ đầu tiên của Thời sự ký. Cô ấy viết nhiều bài cho tập san và có công giới thiệu phần "cập nhật samizdat" định kỳ. Vì tham gia biểu tình ở Quảng trường Đỏ vào năm 1968 nên Natalya phải bị kiểm tra tinh thần và vào năm 1970, cô ấy bị khép án và bắt đi Bệnh viện Tâm thần đặc biệt Kazan; năm 1972, Natalya mới được thả.

Các chủ nhiệm theo sau Natalya đều bị quấy rối và đe dọa và sẽ ba chìm bảy nổi cả trong 13 năm tới.

Nguồn gốc

Giữa thập niên 60, những người Moskva có óc phê phán bắt đầu tiếp nhận luồng tin ngày càng lớn về sự đàn áp chính trị ở Liên Xô. Ví dụ: trong các bức thư về nhà từ trại lao động, hai nhà văn Yuli Daniel và Andrey Sinyavsky, đều bị khép tội và cầm tù vào năm 1966, viết rằng số tù chính trị lớn hơn nhiều so với con số mà họ và những người khác ước trước đây.

Các người sẽ làm biên tập của tạp chí thấy được rõ hơn thảm cảnh này trong quyển Chính mắt tôi thấy của nhà văn Anatoly Marchenko, một văn bản tiên phong bắt đầu lưu hành ngầm vào tháng 12 năm 1967. Quyển sách tường trình cuộc sống của ông ấy trong trại lao động và nhà tù Liên Xô, và mô tả hiện trạng sinh hoạt ở đó. Nhờ các người liên lạc và bạn bè khác trong tù hoặc trại lao động nên lớp người già trẻ ở Moskva bắt đầu biết được các thủ đoạn đàn áp đang được thi hành ở Ukrayina và các tỉnh Nga. nhưng thay vì tập trung vào chỉ một vấn đề và chủ yếu lưu hành trong các nhóm nhất định như những sách vở này, Thời sự ký có mục tiêu đưa tin nhiều sự kiện đàn áp chính trị hơn và thu hút nhiều nhóm người đọc hơn. Số 1 nêu chân tơ kẽ tóc cách chính quyền đàn áp những người đã ký nhiều đơn thỉnh cầu và thư chung liên quan đến phiên tòa.

Quá trình xuất bản và tính hợp pháp

liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Samizdat_Chronicle_of_Current_Events_No_22_Cover_and_pages.jpg|nhỏ|Số 22, đề ngày 10 tháng 11 năm 1971 Thời sự ký được các biên tập giấu tên soạn ở Moskva nhờ vào mạng lưới những người làm đường dây khắp Liên Xô. Có văn phong ngắn gọn và khô khan, tạp chí chép các cuộc đàn áp và sách nhiễu trái luật, các vụ bắt bớ và phiên xét xử những người chống đối chế độ vì vi phạm quyền lợi của họ; cách họ bị đối xử trong các nhà tù, trại lao động và bệnh viện tâm thần, tập san cũng báo cáo.

Tạp chí phát hành theo phương pháp tiêu chuẩn cho samizdat, là người nhận văn bản gốc sẽ chép bản riêng và truyền tập gốc lại cho người khác. Cứ theo vậy thì một "đợt lưu hành" ban đầu có 10 đến 12 bản (còn gọi là nulevaya zakladka, dịch sơ là "bản thứ 0") lan rộng khắp nước qua hàng trăm bản đánh chép.

Các tác giả khuyến khích người đọc dùng các kênh phân phối ấy để gửi phản hồi và tin tức địa phương: "Anh chỉ cần báo người đã truyền anh Thời sự ký, và hắn báo người đã truyền hắn Thời sự ký, v.v." Nhưng có lời răn dạy đi kèm lời khuyên này: "Chớ mà cố tự truy ra toàn bộ đường dây liên lạc, nếu không thì anh sẽ bị nghi là nằm vùng cho cảnh sát nhé."

Ngày tháng năm của mỗi số tạp chí phụ thuộc tin mới nhất ở trong số, không phải lúc được "xuất bản" lần đầu tiên ở Moskva. Số trang càng nhiều và sự cấm đoán lưu thông của chính quyền Liên Xô càng tăng thì khoảng cách giữa hai ngày tháng năm này càng lớn, từ hai ba tháng đến nhiều tháng. Ví dụ: số 63 có 230 trang, tuy có đánh ngày 31 tháng 12 năm 1981, nhưng không xuất hiện ở Moskva cho đến tháng 3 năm 1983.

Hợp pháp hay phi pháp?

Biên tập của Thời sự ký cho rằng tạp chí không phạm luật theo Hiến pháp Liên Xô năm 1936: và có sẵn tin tức từ các trại lao động nhưng chủ đề của số chính là phiên xét xử Galanskov và Ginzburg ở Moskva.

Là chủ nhiệm và người đánh chữ thứ nhất của Thời sự ký, Natalya đánh ra bản "thứ 0" theo tin tức từ bạn của cô ấy ở Moskva bằng máy đánh chữ mua ở thị trường bán hợp pháp. Natalya làm sáu bản chép và mật truyền cho bạn bè, họ cũng chép bản riêng bằng máy đánh riêng và truyền tiếp bản gốc cho bạn bè và người quen.

Ngày 24 tháng 12 năm 1969, Natalya bị bắt trong lúc soạn số 11. Cô ấy giấu các tài liệu nguồn có bút tích có thể dính dấp các tác giả khác trong bàn làm việc và các giấy tờ khác trong áo choàng; mật cảnh may không soát hai chỗ này. Số 11 phát hành theo đúng lịch trình và loan tin vụ bắt giữ Natalya. Cô ấy được thả nhưng lại bị bắt vào năm 1970 và phải ra tòa.

Gián đoạn: Vụ số 24 (1972-73)

Năm 1972, Thời sự ký có nhà sinh vật học Sergei Kovalev làm chủ nhiệm, nhà toán học Tatyana Velikanova phụ trách thu thập tài liệu với tổ chức các cuộc họp ở chung cư, và nhà ngôn ngữ học Tatyana Khodorovich là đường dẫn tin tức quan trọng. Ví dụ: Bukovsky bị gọi từ Nhà tù Vladimir. Vì bị ép nên Pyotr và Victor gượng lên truyền hình Liên Xô, chối các hoạt động trước đây và giục các đồng chí của họ dừng xuất bản Thời sự ký. Họ cũng truyền đạt lời cảnh cáo của Ban An ninh quốc gia: mỗi số mà xuất bản sau buổi phát tin thì một người sẽ bị bắt. cô ấy đôi khi giúp đánh chữ cho tạp chí. Các biên tập quyết định đề tựa số 28, ngày 31 tháng 12 năm 1972 rằng họ sẽ xuất bản lại Thời sự ký vì thư tối hậu của Ban An ninh quốc gia là "nghịch" với "công lý, đạo đức và nhân phẩm", nhưng phải 16 tháng sau thì công chúng mới đọc được lời tựa này.

Sau khi thảo luận, những người then chốt trong việc làm tạp chí quyết định ghi ngoại lệ cho chính sách giấu tên lâu năm của tạp chí: tuy không thừa nhận là tác giả và biên tập nhưng họ sẽ tự nhận mình là người phân phối của Thời sự ký.

Để chống thủ đoạn đe dọa của Ban An ninh quốc gia, họ quyết định sẽ ra bản tuyên bố thừa nhận trách nhiệm cá nhân với việc phát hành Thời sự ký khi cho lưu hành các số bị trì hoãn tức số 28 (ngày 31 tháng 12 năm 1972), số 29 (ngày 31 tháng 7 năm 1973), và số 30 (ngày 31 tháng 12 năm 1973). Khác với các nhóm đối lập khác như Nhóm Hành động về Nhân quyền ở Liên Xô, các cựu biên tập của Thời sự ký chẳng dám dán tên của họ vào sách vở ngầm. Lúc ra tay, Sergei, Tatyana Velikanova và Tatyana Khodorovich kỳ vọng là các nhà chức trách sẽ khó mà liên lụy những người khác hơn.

Ngày 7 tháng 5 năm 1974, ba người mời nhà báo nước ngoài dự cuộc họp báo có các số 28-30 được phân phối công khai. Sergei, Tatyana Velikanova và Tatyana Khodorovich cùng ra thông cáo có chữ ký của cả ba và bao gồm vài câu ngắn gọn:

Xuất bản lại: số 28-65 (1974-82)

Sau các vụ bắt bớ và truy tố trong "Vụ số 24", Thời sự ký vẫn xuất bản vài lần trong năm, mặc dù không thường xuyên bằng trước đây.

Ba "người phân phối" ra tên trong cuộc họp báo ngày 7 tháng 5 năm 1974 đều bị trừng phạt vì sự táo bạo của họ: Sergei Kovalev bị bắt vào tháng 12 cùng năm, năm 1975 phải ra tòa và bị khép án bảy năm tù lao động và ba năm đi đày trong nước vì tội "kích động và tuyên truyền chống Liên Xô"; Tatyana Khodorovich phải di cư; Tatyana Velikanova bị bắt vào năm 1979 và vào năm 1980 bị truy tố và khép án 5 năm trại giam và 5 năm đi đày trong nước.

Tháng 2 năm 1981, số 59 bị Ban An ninh quốc gia tịch thu đương lúc gần làm xong trong cuộc khám xét căn hộ của Leonid Vul, là một trong các biên tập viết bài của Thời sự ký. Số trang càng lớn và áp lực từ chính quyền càng tăng thì Thời sự ký mất càng nhiều thời gian để xuất hiện ở Moskva, có thể vài tháng sau ngày chính thức của số. Ví dụ: số 63 dài 230 trang, tuy có ghi ngày 31 tháng 12 năm 1981 nhưng đến tháng 3 năm 1983 mới có mặt ở Moskva. Số cuối cùng của Thời sự ký đề ngày 31 tháng 12 năm 1982, nhưng không được lưu hành ở Liên Xô và cũng chẳng được dịch ở nước ngoài. Công việc xuất bản chấm dứt sau khi Yury Shikhanovich bị bắt vào ngày 17 tháng 11 năm 1983. Là biên tập biên soạn, ông đóng vai trò thiết yếu trong việc chuẩn bị sáu số chót của Thời sự ký.

Danh sách biên tập

Vì không thể có ban biên tập giống như ban biên tập của tạp chí chính thức, bởi tình hình xuất bản của tập san, nên Thời sự ký dùng "hệ thống vừa thiếu chỉ thị mệnh lệnh, vừa thiếu phân công biên tập."

Có danh sách những người biên soạn các số của Thời sự ký do các nhà sử học thuộc hội Memorial tổng hợp, bao gồm các chủ nhiệm và những biên tập đóng góp, là những người hoặc trông coi các phần cụ thể, hoặc xác minh tin tức trong số hoặc đánh máy các bản thứ 0. Tên tuổi của vài biên tập vẫn chưa biết. Danh sách cũng không có những người đóng góp tin tức và báo cáo cho Thời sự ký, hoặc bị khép án vì phân phát sách vở ngầm có cả Thời sự ký.

'''Chủ nhiệm

• Irina Mikhaylovna Belogorodskaya – bị giam giữ 10 tháng
• Leonid Iosifovich Blekher
• Larisa Bogoraz
• Anna Ivanovna Bryksina (née Kaleda)
• Valeriy Chalidze
• Aleksandr Yul'evich Daniel'
• Nadezhda Pavlovna Emel'kina (Yemelkina) – đi đày trong nước 5 năm
• Georgiy Isaakovich Efremov (Yuriy Zbarskiy)
• Efim Maksimovich Epshteyn (Yefim Epstein)
• Ilya Gabay – 3 năm trong trại lao động
• Yuri Gastev
• Mark Gdal'evich Gel'shteyn
• Yuriy Yakovlevich Gerchuk
• Aleksandr Borisovich Gribanov
• Vyacheslav Vladimirovich Igrunov – bị cầm giữ và giam trong bệnh viện tâm thần 2 năm
• Sergey Glebovich Kaleda
• Lyudmila Vladimirovna Kardasevich
• Ivan Sergeevich Kovalev – 5 năm trong trại lao động, 5 năm đi đày trong nước
• Elena Alekseevna Kostyorina (Kosterina)
• Natal'ya Andreevna Kravchenko
• Viktor Krasin – 1 năm trong trại lao động, 3 năm đi đày trong nước
• Mal'va Noevna Landa – 5 năm đi đày trong nước
• Vera Iosifovna Lashkova
• Nina Petrovna Lisovskaya
• Pavel Litvinov
• Kronid Lyubarsky – 5 năm trong trại lao động
• Irina Rodionovna Maksimova
• Margarita Borisovna Nabokova
• Tat'yana Semenovna Osipova – 5 năm trong trại lao động, 5 năm đi đày trong nước
• Lyudmila Vladimirovna Polikovskaya
• Arkadiy Abramovich Polishchuk
• Ivan Vladimirovich Rudakov
• Elena Sergeevna Semeka
• Aleksey Olegovich Smirnov – 6 năm trong trại lao động, 4 năm đi đày trong nước
• Boris Isaevich Smushkevich
• Gabriel' Gavrilovich Superfin – 5 năm trong trại lao động, 2 năm đi đày trong nước
• Lev Isaevich Tanengol'ts
• Tserina L'vovna Tanengol'ts
• Yulius Zinov'evich Telesin
• Vladimir Solomonovich Tol'ts
• Andrey Kimovich Tsaturyan
• Leonid Davidovich Vul'
• Irina Petrovna Yakir
• Petr Ionovich Yakir – 1 năm trong trại lao động, 3 năm đi đày trong nước

Mỗi số của Thời sự ký chia thành hai phần. Phần thứ nhất, biên tập trình bày cặn kẽ các sự kiện quan trọng nhất kể từ số trước. Phần thứ hai bao gồm các mục thông thường là "Bắt giữ, Khám xét, Hỏi cung", "Đàn áp trái luật", "Trong nhà tù và trại", "Cập nhật samizdat", "Tin tức ngắn gọn", "Đính chính và bổ sung".

Càng về sau, số mục càng nhiều khi các vấn đề mới đến được tai tác giả. Mục "Đàn áp tín đồ" sớm xuất hiện, cũng như "Đàn áp người qırımtatarlar" và "Thủ đoạn đàn áp ở Ukrayina". Đầu năm 1972, chuyên mục "Đàn áp tín đồ ở Lietuva" thêm vào tạp chí, được sửa đổi và mở rộng vào giữa cùng năm thành mục mới và tổng quát hơn tên là "Sự kiện ở Lietuva". Mọi mục này đều có mặt thường xuyên, xuất hiện mỗi khi có tin tức hoặc cập nhật.

Ảnh hưởng ở Liên Xô

Từ năm 1968 đến năm 1982, trong lúc Thời sự ký còn xuất bản, các ý tưởng và phương pháp của tạp chí được những người bất đồng chính kiến ​​ở các miền khác của Liên Xô tiếp thu. Đầu thập niên 70, tấm gương của Thời sự ký, Báo Ukrayina ở Ukrayina (Ukrainsky visnyk, 1970–1975) và Ký sự Công giáo ở Lietuva (1972–1989) ở Lietuva đều theo.

Bản tin V (Бюллетень В, Byulleten' V) xuất hiện vào cuối thập niên 70, là ấn phẩm ngầm về biểu tình và bất đồng chính kiến, lúc đầu cho chỉ số người có hạn. Phát hành trong bốn năm (1980–1983), nó chú trọng tần suất xuất bản nhiều hơn, cố gắng ra nếu không là mỗi tuần một lần thì phải hai tuần một lần, và chủ yếu là nguồn tin cho người khác.

Năm năm sau khi Thời sự ký chết, các tạp chí ngầm về nhân quyền mở lại vào năm thứ hai của chương trình cải cách glasnost và perestroika của Gorbachev. Sau khi đi đày ở Viễn Đông Liên Xô về vào năm 1987, Alexander Podrabinek xuất bản tuần báo Express-Chronicle, cùng lúc Sergei Grigoryants ra tạp chí Công Minh; cả hai ấn phẩm này đều chẳng xin và cũng chẳng được phép của chính quyền.