Thiên vấn 1 (tiếng Hoa: 天问一号) là chương trình đi Sao Hoả của Cục Vũ trụ quốc gia Trung Quốc (CVQTQ) bằng thuyền bay vũ trụ, bao gồm một máy quỹ đạo, một máy chụp ảnh, một máy đổ bộ và một xe thăm dò. Ngày 23 tháng 7 năm 2020, phi thuyền được phóng thành công từ Bệ phóng thuyền bay vũ trụ Văn Xương bằng hỏa tiễn vận tải hình nặng Trường Chinh 5 và hiện tại đang đến sao Hỏa, đã đi được 29,4 triệu km đến ngày 9 tháng 10 năm 2020. Đến nay, Thiên vấn 1 đã hiệu chỉnh được quỹ đạo hai lần và tự chẩn đoán nhiều thiết bị. Nhiệm vụ của Thiên vấn 1 là tìm tòi bằng chứng về sự sống cả hiện tại lẫn quá khứ trên sao Hỏa và đánh giá môi trường của hành tinh. Nếu thuyền đổ bộ được sao Hỏa thì Trung Quốc sẽ trở thành nước thứ hai làm được như vậy sau Hoa Kỳ.
Sau bảy tháng di chuyển, nó đi vào quỹ đạo xung quanh sao Hỏa vào ngày 10 tháng 2 năm 2021. Trong ba tháng tiếp theo, tàu thăm dò không gian đã nghiên cứu các địa điểm hạ cánh mục tiêu từ quỹ đạo trinh sát. Vào ngày 14 tháng 5 năm 2021, tàu đổ bộ đã hạ cánh thành công trên sao Hỏa.
Nếu việc triển khai tàu tự hành trên sao Hỏa cũng thành công, Trung Quốc sẽ trở thành quốc gia thứ hai đạt được thành tích này, sau Hoa Kỳ,
Nguồn gốc tên
Thiên vấn
Tên "Thiên vấn" đến từ bài thơ cùng tên của Khuất Nguyên, một trong các nhà thơ vĩ đại nhất thời Trung Quốc xa xưa. Bài thơ bao gồm các câu hỏi mà câu đầu tiên là cách trời đất được kiến tạo.
Chúc Dung
Tàu đổ bộ tự hành được đặt tên Chúc Dung (tiếng Trung: 祝融), là một nhân vật huyền sử sống vào thời đế Cốc Cao Tân thị, theo Sử Ký Tư Mã Thiên - Sở thế gia thì ông là chắt của đế Chuyên Húc và là con trai của Quyển Chương.
Chúc Dung thường được cho là liên quan đến lửa và ánh sáng. Tên gọi này được chọn bởi một cuộc bỏ phiếu trực tuyến công khai được tổ chức từ ngày 20 tháng 1 năm 2021 đến ngày 28 tháng 2 năm 2021, với Chúc Dung đứng đầu với 504.466 phiếu bầu. Một số nhà bình luận Trung Quốc cho rằng việc đặt tên tàu thám hiểm tự hành sao Hỏa Thiên vấn-1 theo tên Chúc Dung có ý nghĩa "thổi bùng ngọn lửa thám hiểm giữa các vì sao ở Trung Quốc và tượng trưng cho quyết tâm khám phá các vì sao và khám phá những ẩn số trong vũ trụ của người Trung Quốc".
Tổng quan
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Tianwen-1_launch_04_(cropped).jpg|trái|nhỏ|Thiên vấn 1 phóng - ngày 23 tháng 7 năm 2020, 04:41:15 UTC
Chương trình đi sao Hỏa của Trung Quốc khởi đầu có sự hợp tác của Nga. Tháng 11 năm 2011, thuyền bay vũ trụ Nga tên Fobos-Grunt đi sao Hỏa và Phobos được phóng từ Cảng không gian vũ trụ Baikonur, có đem theo thuyền phụ tên Huỳnh hỏa 1, dự định trở thành thuyền quỹ đạo sao Hỏa đầu tiên của Trung Quốc (Fobos-Grunt cũng tiến hành các thí nghiệm của Hội Hành tinh và Balgariya), nhưng hỏng việc do đơn vị đẩy chính của Fobos-Grunt không đẩy được thuyền từ quỹ đạo đậu Trái Đất ban đầu; Fobos-Grunt trở về khí quyển Trái đất vào tháng 1 năm 2012. Về sau Trung Quốc độc lập mở dự án đi sao Hỏa và chương trình hiện tại được chính quyền Trung Quốc chuẩn y vào đầu năm 2016.
Nếu đổ bộ thành công thì máy đổ bộ sẽ thả xe thăm dò dùng năng lượng mặt trời để dự tính dò xét bề ngoài sao Hỏa bằng ra đa và phân tích hóa học đất của hành tinh; ngoài ra xe cũng sẽ tìm phân tử sinh vật và dấu vết sự sống.
Tháng 9, máy chụp ảnh của Thiên vấn 1 được triển khai từ máy quỹ đạo lúc bay đến sao Hỏa, có nhiệm vụ chụp hình máy quỹ đạo Thiên vấn 1 và tấm cách nhiệt vào lại khí quyển của thuyền. Hai ống kính góc rộng của máy được lập trình chụp một tấm mỗi giây. Hình ảnh được truyền về Thiên vấn 1 qua Wi-Fi, sau đó được các đội ở Trung Quốc tải xuống.
Mục đích khoa học
Mục đích của chương trình bao gồm: tìm bằng chứng cho sự sống hiện tại và quá khứ ở trên sao Hỏa, vẽ bản đồ bề mặt, mô tả đặc điểm thành phần đất và sự phân bố băng nước, kiểm tra khí quyển và đặc biệt là tầng điện ly, v.v.
Cũng có kế hoạch dùng thuyền bay chương trình hiện tại để cất giữ các mẫu đất đá trên Sao Hỏa để thuyền sau lấy về.
Quá trình
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Orbital_trajectory_of_Tianwen-1_around_Mars.png|trái|nhỏ|Quỹ đạo dự tính ở Sao Hỏa.
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Tianwen-1_transfer_orbit_and_TCM.png|trái|nhỏ|Quỹ đạo chuyển hành tinh và động tác hiệu chỉnh quỹ đạo của Thiên vấn 1.
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mars_map_with_landing_site_Tianwen-1.png|phải|nhỏ|Bản đồ địa hình Sao Hỏa, có hai địa điểm đổ bộ có thể của Thiên vấn 1, và chỗ đổ bộ của các thuyền trước.
Cuối năm 2019, Viện nghiên cứu Động lực hàng không vũ trụ Tây An, là công ty con của CASC, báo rằng hiệu năng và phương thức điều khiển hệ thống đẩy của thuyền bay vũ trụ đã được xác minh là thử đậu mọi bài kiểm tra trước khi phóng, bao gồm các bài kiểm tra bay lơ lửng, tránh nguy hiểm, giảm tốc và hạ cánh. Cơ cấu chính của hệ thống đẩy là một động cơ cung cấp lực đẩy 7500 Newton. Hệ thống nhảy dù siêu thanh của thuyền cũng đã được thử thành công trước đó.
Ngày 23 tháng 1 năm 2020, động cơ hydro-oxy của hỏa tiễn Y4 Trường Chinh 5 thử 100 giây xong, là bài kiểm tra động cơ cuối cùng trước khi tên lửa thuyền bay được lắp ráp; tên lửa được phóng thành công vào ngày 23 tháng 7 năm 2020.
Máy quỹ đạo
- Máy phân tích hạt năng lượng Sao Hỏa
Viện Nghiên cứu Vật lý Thiên văn và Hành tinh (VNVTVH) của Pháp ở Toulouse đang hợp tác chế tạo xe thăm dò của Thiên vấn 1. Sylvestre Maurice của VNVTVH cho biết, "Đối với khí cụ Quang phổ học phá vỡ bằng laser (QPHPVBL) của chương trình, chúng tôi đặt mục tiêu hiệu chuẩn là bản sao Pháp của mục tiêu ở trên xe thăm dò Sao Hỏa Curiosity của NASA. Chúng tôi muốn biết hai bộ dữ kiện so sánh như thế nào."
Cục Xúc tiến Nghiên cứu Áo (CXNA) đã trợ giúp chế tạo từ kế được lắp đặt trên máy quỹ đạo Sao Hỏa của Trung Quốc. Viện Nghiên cứu Không gian thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Áo ở Graz đã xác nhận là có đóng góp vào từ kế của Thiên vấn 1 và giúp hiệu chuẩn thiết bị bay.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**_Thiên vấn 1_** (tiếng Hoa: 天问一号) là chương trình đi Sao Hoả của Cục Vũ trụ quốc gia Trung Quốc (CVQTQ) bằng thuyền bay vũ trụ, bao gồm một máy quỹ đạo, một máy chụp
**Trắc địa thiên văn học** hay **trắc địa thiên văn** là việc áp dụng các phương pháp thiên văn vào các mạng lưới và các dự án kỹ thuật của trắc địa. Các chủ đề
**Đơn vị thiên văn** (ký hiệu: au) là một đơn vị đo chiều dài, xấp xỉ bằng khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời. Tuy nhiên, bởi vì khoảng cách này thay đổi khi
_[[Nhà thiên văn học (Vermeer)|Nhà thiên văn_, họa phẩm của Johannes Vermeer, hiện vật bảo tàng Louvre, Paris]] **Thiên văn học** là một trong những môn khoa học ra đời sớm nhất trong lịch sử
**Đài thiên văn phía Nam của Châu Âu** (tiếng Anh: _European Southern Observatory_ (ESO), tiếng Pháp: _Observatoire européen austral_), tên chính thức là **Tổ chức Nghiên cứu thiên văn châu Âu tại Nam Bán cầu**
Trong thiên văn học, **xuân phân** là một trong hai vị trí trên thiên cầu mà tại đó hoàng đạo giao với đường xích đạo thiên thể. Mặc dù có hai giao điểm của hoàng
Trong thiên văn học, **hệ tọa độ thiên văn** là một hệ tọa độ mặt cầu dùng để xác định vị trí biểu kiến của thiên thể trên thiên cầu. Trong tọa độ Descartes, một
350x350px|thumb|Logo chính thức của Kính thiên văn Chân trời sự kiện **Kính thiên văn Chân trời sự kiện** (tiếng Anh: **E**vent **H**orizon **T**elescope, **EHT**) là một dự án và là chương trình quan sát thiên
**Năm Thiên văn Quốc tế 2009** (tiếng Anh: **_The International Year of Astronomy 2009_** - IYA2009) là một sự kiện toàn cầu được Hiệp hội thiên văn quốc tế phối hợp cùng UNESCO tổ chức.
**Thiên văn học Maya** là những nghiên cứu về Mặt Trăng, hành tinh, Ngân Hà, Mặt Trời và những sự xuất hiện thiên văn khác được thực hiện bởi văn minh Maya. Đặc biệt là
:_Bài này nói về khoảng thời gian được sử dụng trong thiên văn.
Đối với năm trong lịch Julius, xem bài Lịch Julius._ Trong thiên văn học, **năm Julius** là đơn vị đo thời gian
**Kính thiên văn Không gian James Webb** (**JWST**), trước đó gọi là **Kính thiên văn không gian thế hệ tiếp theo** (**NGST**), là một kính viễn vọng không gian đã được chế tạo và đã
nhỏ|Đài thiên văn Palomar **Đài thiên văn Palomar** nằm gần thành phố San Diego, miền nam bang California, Hoa Kỳ, cách thành phố Los Angeles khoảng 145 km và nằm trong dãy núi Palomar. Đây là
**Khoảng cách Trái Đất – Mặt Trăng** tức thời, hay **khoảng cách tới Mặt Trăng**, là khoảng cách từ tâm của Trái Đất đến tâm của Mặt Trăng. **Khoảng cách Mặt Trăng** (ký hiệu: **LD**
thumb|[[Thiên hà Tiên Nữ|Thiên hà Andromeda quan sát bằng tia cực tím và tia X năng lượng cao, xuất ngày 5/01/2016.]] **Thiên văn học tử ngoại** hay _thiên văn học cực tím_ là một nhánh
thế=An angle ε is drawn between two straight lines from Earth to the Sun, and from Earth to the planet. This is demonstrated for different positions along circular orbits, both for planets closer to the
**Hằng số thiên văn** là bất kỳ hằng số vật lý nào được sử dụng trong thiên văn học. Các bộ hằng số chính thức, cùng với các giá trị khuyến nghị, đã được Liên
Trong thiên văn học, một **kỷ nguyên** là một khoảng thời gian, dùng như là một điểm tham chiếu cho một số lượng các sự kiện thiên văn có thời gian khác nhau, như các
**Năm thiên văn**, hay **năm sao** hay **năm theo sao** là khoảng thời gian trung bình để Mặt Trời trở lại cùng một vị trí khi so sánh với các ngôi sao của bầu trời.
phải|nhỏ|200x200px| Ăng-ten Toruń 32 mét - RT4 phải|nhỏ|200x200px| Ăng-ten Toruń 15 mét - RT3 **Trung tâm Thiên văn học Toruń** là một đài phát thanh và là một đài quan sát nằm ở () ở
nhỏ|300x300px|X-quang bắt đầu từ ~0.008 nm đến ~8 nm trên [[Phổ điện từ|điện quang phổ, và không thấu quang qua khí quyển trái Đất.]] **Thiên văn học tia X** là một ngành nghiên cứu qua
**Kính thiên văn khổng lồ (**OWL) là một khái niệm được định nghĩa bởi Tổ chức Nghiên cứu thiên văn châu Âu tại Nam Bán cầu để chỉ một Kính thiên văn cực lớn với
**Vật lý thiên văn hạt nhân** là một ngành vật lý liên ngành bao gồm sự hợp tác chặt chẽ giữa các nhà nghiên cứu trong các lĩnh vực khác nhau của vật lý hạt
thumb|Các nhà thiên văn nghiệp dư đang ngắm bầu trời trong thời gian diễn ra mưa sao băng [[Perseids|Perseid ]] **Thiên văn nghiệp dư** là một sở thích của những người đam mê quan sát
|- |Các thiên thể và vật thể tuyển chọn: * Mặt trăng Mimas và Ida, một tiểu hành tinh có mặt trăng của chính nó * Sao chổi Lovejoy và sao Mộc, một hành tinh
**_Kính thiên văn Rất Lớn_** (tiếng Anh **_Very Large Telescope_**, viết tắt **VLT**) là tổ hợp từ bốn kính thiên văn quang học (**kính Antu**, **kính Kueyen**, **kính Melipal**, và **kính Yepun**) sắp xếp theo
thumb|[[Bản đồ Đôn Hoàng từ thời nhà Đường (vùng Cực Bắc). Bản đồ này được cho là có từ thời Đường Trung Tông (705–710). Được thành lập ở Đôn Hoàng, Cam Túc. Các chòm sao
phải|Sao Mộc có ảnh hưởng lớn đến nhiễu loạn hấp dẫn đối với các sao chổi. **Nhiễu loạn hấp dẫn** là các thay đổi nhỏ trong chuyển động của thiên thể, trên quỹ đạo quanh
**Đài thiên văn Haleakalā**, còn được gọi là **Đài quan sát cao độ Haleakalā**, là đài quan sát nghiên cứu thiên văn đầu tiên của Hawaii. Nó nằm trên đảo Maui và thuộc sở hữu
**Đài thiên văn Gemini** là một đài quan sát thiên văn bao gồm hai kính viễn vọng, **Gemini North** và **Gemini South**, 8.1 mét (26.6 ft), được đặt tại hai địa điểm riêng biệt
**Đài thiên văn Núi Lemmon** (**MLO**), còn được gọi là Đài thiên văn hồng ngoại Núi Lemmon, là đài quan sát thiên văn nằm trên Núi Lemmon trên dãy núi Santa Catalina khoảng phía đông
**Đài thiên văn Núi Wilson** (MWO) là đài quan sát thiên văn ở Hạt Los Angeles, California, Hoa Kỳ. MWO nằm trên Núi Wilson, một đỉnh cao ở dãy núi San Gabriel gần Pasadena, phía
**Đài thiên văn dưới milimet CalTech** (**CSO**) là kính viễn vọng bước sóng đường kính dưới milimet với đường kính 10,4 mét (34 ft) nằm dọc theo Kính thiên văn James Clerk Maxwell (JCMT) tại Đài
**Kính thiên văn Giant Magellan** (**GMT**) là một kính viễn vọng cực lớn trên mặt đất đang được xây dựng, dự kiến hoàn thành vào năm 2025. Nó sẽ bao gồm bảy gương chính với
phải|Ảnh vẽ, minh họa quá trình vật chất của một ngôi sao rơi vào một lỗ đen, tạo thành đĩa bồi tụ chuyển động quanh ngôi [[sao đôi|sao đồng hành đặc này.]] **Bồi tụ** trong
**Huy chương vàng của Hội Thiên văn học Hoàng gia** là phần thưởng cao nhất của Hội Thiên văn Hoàng gia. ## Lịch sử Huy chương này được lập ra từ năm 1824. Trong các
**Đài thiên văn Mặt Trời Big Bear** (tiếng Anh: **Big Bear Solar Observatory**, **BBSO**) là một đài thiên văn Mặt Trời có trụ sở tại một trường đại học ở Hoa Kỳ. BBSO được vận
**Kính thiên văn không gian Herschel** là đài quan sát không gian do Cơ quan vũ trụ châu Âu (ESA) chế tạo và vận hành. Nó hoạt động trong giai đoạn 2009 đến 2013, và
thumb|upright=1.35|Kính quang phổ sao ở đài quan sát Lick năm 1898, do [[James Keeler thiết kế và John Brashear xây dựng.]] Là khái niệm dùng để phân loại các ngôi sao. Phổ được dựa trên
**Thiên hà 1** (tiếng Trung: 天河一号; pinyin: _Tiānhé yīhào_) là một siêu máy tính tại Trung tâm siêu máy tính Thiên Tân, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Đây là một trong ít các siêu
**Thiên Cung 1** (, Hán Việt: _Thiên Cung nhất hiệu_) là trạm không gian đầu tiên của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, được mong đợi là sẽ làm cơ sở cho việc thử nghiệm
**Sao Thiên Vương** (tiếng Anh: **Uranus**) hay **Thiên Vương Tinh** (chữ Hán: 天王星) là hành tinh thứ bảy tính từ Mặt Trời, là hành tinh có bán kính lớn thứ ba và có khối lượng
**Vẫn thạch** là phần còn lại của thiên thạch đến từ vùng không gian giữa các hành tinh bay vào khí quyển, bị cháy mất một phần và rơi xuống bề mặt Trái Đất. Vẫn
thumb|[[Thiên hà Chong Chóng, một thiên hà xoắn ốc điển hình trong chòm sao Đại Hùng, có đường kính khoảng 170.000 năm ánh sáng và cách Trái Đất xấp xỉ 27 triệu năm ánh sáng.]]
thumb|Minh họa các pha về "meteoroid" vào khí quyển thành "meteor" nhìn thấy được, và là "meteorite" khi chạm bề mặt Trái Đất. nhỏ|Willamette Meteorite là thiên thạch to nhất được tìm thấy ở Hoa
**Tinh vân Con Cua** (các tên gọi danh lục M1, NGC 1952, Taurus A) là một tinh vân gió sao xung trong chòm sao Kim Ngưu, đồng thời là tàn tích của siêu tân tinh Thiên
thumb|Thiên cực Bắc, thiên cực Nam và mối tương quan với [[Quay|trục quay, mặt phẳng quỹ đạo và độ nghiêng trục quay.]] **Thiên cực**, bao gồm thiên cực Bắc và thiên cực Nam, là 2
**Mai Thị Hậu** (sinh ngày 12 tháng 12 năm 1982 tại Bến Tre) nghệ danh **Mai Thiên Vân** là ca sĩ thuộc Trung tâm Thúy Nga và đã hát dòng nhạc trữ tình. ## Cuộc
Đây là **danh sách các thiên thể NGC 6001 – 7000** từ Danh mục chung mới về các tinh vân và cụm sao (NGC). Danh mục thiên văn bao gồm chủ yếu các quần tinh,
Một [[đĩa tiền hành tinh đang được hình thành ở tinh vân Orion.]] Trong quan niệm của nghệ sĩ này, về một hành tinh quay qua một khoảng trống trong đĩa hình thành hành tinh
.jpg|trái|nhỏ|Thiên){kind=link}
