✨Thế hệ thứ tám của máy chơi trò chơi điện tử
Thế hệ thứ tám của máy chơi trò chơi điện tử bắt đầu vào năm 2012, gồm ba máy chơi trò chơi điện tử tại gia: Wii U phát hành vào năm 2012, dòng PlayStation 4 vào năm 2013 và dòng Xbox One vào năm 2013. Nintendo Switch, một máy chơi trò chơi điện tử lai phát hành vào năm 2017, cũng được coi là máy chơi trò chơi điện tử thế hệ thứ tám trùng với thế hệ thứ chín.
Không giống như hầu hết các thế hệ trước, sự sáng tạo mới về mặt phần cứng là không nhiều để đánh dấu thế hệ này mạng lại sự khác biệt với thế hệ trước. Sony và Microsoft tiếp tục sản xuất các hệ máy mới có thiết kế và khả năng tương tự như các hệ máy tiền nhiệm, nhưng với hiệu suất được cải thiện (tốc độ xử lý, đồ họa có độ phân giải cao hơn và dung lượng lưu trữ tăng lên) để biến những máy chơi trò chơi điện tử trở nên hợp nhất với máy tính cá nhân, tăng cường hỗ trợ các trò chơi được phân phối kỹ thuật số và trò chơi dưới dạng dịch vụ. Trò chơi được điều khiển bằng chuyển động của thế hệ thứ bảy tuy suy yếu về mức độ phổ biến, nhưng các hệ máy này đang chuẩn bị cho sự phát triển của thực tế ảo (VR), khi Sony giới thiệu PlayStation VR vào năm 2016. Sony tập trung nhiều vào các nhà phát triển bên thứ nhất và các trò chơi độc quyền làm trọng tâm bán hàng, trong khi Microsoft bắt đầu mở rộng hơn nữa các dịch vụ trò chơi, tạo ra dịch vụ Xbox Game Pass cho cả Xbox và Windows, cũng như dịch vụ phát trò chơi trực tuyến xCloud. Cả hai hê máy của Microsoft và Sony đều được làm mới vào khoảng giữa chu kỳ của một thế hệ, với các bản nâng cao làPlayStation 4 Pro vàXbox One X, cũng như phiên bản giá rẻ hơn là PlayStation 4 Slim và Xbox One S, lược bỏ một số tính năng. Tính đến năm 2019, dòng PlayStation 4 và Xbox One đã bán được ước tính lần lượt là 106 và 46 triệu máy.
Nintendo vẫn đi trên một con đường riêng biệt với Sony hoặc Microsoft trong chiến lược đại dương xanh. Wii U bản đầu được nhắm để trở thành một phiên bản mạnh mẽ hơn của Wii nhằm đáp ứng nhu cầu của các game thủ chuyên nghiệp, nhưng phương tiện và mục đích của máy đã thua do cách máy được tiếp thị. Wii U về cơ bản không đạt được doanh thú như dự đoán của Nintendo, chỉ có 13,5 triệu máy trước khi ngừng sản xuất vào năm 2017, điều này đã khiến Nintendo phát hành Switch vào năm 2017, thiết kế và tiếp thị của máy đã sữa chữa sai lầm của Wii U trong khi vẫn đáp ứng một loạt các nhân khẩu học và các tình huống có thể xảy ra khi chơi trò chơi. Sau đó, Nintendo phát hành Nintendo Switch Lite, một phiên bản không có đế gắn nhưng có tính năng tối ưu hóa các thành phần khác và tương thích với hầu hết các trò chơi. Đến tháng 9 năm 2020, cả hai mẫu Switch đã xuất xưởng hơn 68 triệu máy.
Máy chơi trò chơi điện tử cầm tay đã cố gắng chống lại sức ép ngày càng tăng của mảng trò chơi di động. Nintendo 3DS và 2DS kế tục dòng Nintendo DS hiện đã ngừng sản xuất, trong khi PlayStation Vita là dòng máy kế nhiệm PlayStation Portable. Dòng máy Nintendo 3DS/2DS đã đạt 75 triệu vào tháng 9 năm 2019, nhưng Vita ước tính chỉ bán ra khoảng 10 triệu vào cuối năm 2015. Sony quyết định ngừng sản xuất máy vào năm 2019 và không có kế hoạch khác cho hệ máy cầm tay. Nintendo ngừng sản xuất Nintendo 3DS vào năm 2020, chấm dứt sản xuất bất kỳ máy chơi trò chơi điện tử cầm tay chuyên dụng nào trong ngành ngoài Switch và Switch Lite.
Ngoài sự tăng trưởng của lĩnh vực trò chơi di động, thị trường của thế hệ thứ tám còn bị ảnh hưởng bởi các sự kiện ở Trung Quốc, nơi lệnh cấm đối với máy chơi trò chơi điện tử được dỡ bỏ vào năm 2015 và đại dịch COVID-19 vào năm 2020, làm trì hoãn một số các bản phát hành trò chơi nhưng cho thấy sự gia tăng đáng kể trong việc mua trò chơi điện tử bởi những người bị cách ly tại nhà. Một số microconsole cổ điển cũng được phát hành trong thời gian này.
Sony và Microsoft đã lần lượt phát hành PlayStation 5 và Xbox Series X và Series S vào tháng 11 năm 2020. Được coi là hệ máy thế hệ tiếp theo rất được mong đợi của họ, cả hai tiếp tục xu hướng của thế hệ thứ tám với tổng thể hiệu suất tính toán được cải thiện chung, cho ra đồ họa độ nét cao và hỗ trợ tương thích ngược mạnh mẽ để giảm thiểu sự gián đoạn khi nâng cấp lên nền tảng mới.
Bối cảnh
Thế hệ này dự đoán sẽ đối mặt với sự cạnh tranh từ điện thoại thông minh, máy tính bảng và TV thông minh. Vào năm 2013, doanh thu trò chơi trên Android đã vượt doanh thu trên máy chơi trò chơi điện tử cầm tay, trong khi vẫn chỉ đứng thứ hai sau doanh thu trò chơi trên iOS. Trong năm tài chính (FY) 2013 (kết thúc vào đầu năm 2013), Nintendo bán được 23,7 triệu máy, trong khi Apple bán được 58,2 triệu iPad vào FY 2012 (kết thúc vào cuối năm 2012). Một mối đe dọa đặc biệt đối với các trò chơi trên nhiều hệ máy là những trò chơi miễn phí, trong đó hầu hết người chơi đều ưa chuộng chơi miễn phí và một số ít người chơi khác trả tiền để chơi phần còn lại của trò chơi, hoặc trò chơi được hỗ trợ bởi quảng cáo.
PlayStation 4, Xbox One và Wii U đều sử dụng AMDGPU và hai trong số chúng (PS4 và XBO) cũng sử dụng AMD CPU trên một x86-64 Architecture, tương tự như máy tính cá nhân thông thường (trái ngược với PowerPC Architecture của IBM được sử dụng trong thế hệ trước). Microsoft, Nintendo và Sony đều không biết rằng tất cả cùng sử dụng phần cứng AMD cho đến thời điểm công bố. Sự thay đổi này được coi là có lợi cho sự phát triển đa nền tảng, do sự tương đồng ngày càng tăng giữa phần cứng PC và phần cứng máy chơi trò chơi điện tử. Nó cũng giúp tăng thị phần cho AMD (vốn đã phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gắt gao từ Intel trên thị trường PC).
Nhiều microconsole khác nhau (nhỏ hơn và chủ yếu dựa trên hệ điều hành Android) đã phát hành từ năm 2012, mặc dù chúng hiếm khi được coi là một phần của thế hệ thứ tám (hoặc bất kỳ) của máy chơi trò chơi điện tử. Các hệ máy vi mô này bao gồm Ouya, Nvidia Shield Console, Amazon Fire TV, PlayStation TV, MOJO, Razer Switchblade, GamePop, GameStick và máy Steam Machine dựa trên PC. Một số microconsoles phát hành như phiên bản thu nhỏ của các máy từ thế hệ trước, chạy một số trò chơi từ máy đó. Chúng bao gồm NES Classic Edition, SNES Classic Edition, PlayStation Classic và Sega Genesis Mini.
Các tùy chọn trò chơi trên đám mây cũng đã được phát triển ở thế hệ thứ tám. PlayStation Now cho phép chơi trò chơi trên đám mây của PlayStation 2, 3 và 4 với hệ máy PlayStation hiện tại và máy tính cá nhân. Microsoft bắt đầu phát triển một dịch vụ tương đương gọi là xCloud cho các trò chơi Xbox và Windows. Google phát hành Stadia, một nền tảng trò chơi trên đám mây chuyên dụng được thiết kế để giảm độ trễ và các tính năng nâng cao.
Quá trình chuyển đổi
Các thế hệ trước đây để chuyển sang thế hệ tiếp theo thường chỉ mất 5 - 6 năm, nhưng quá trình chuyển từ thế hệ thứ bảy sang thế hệ thứ tám kéo dài tới tám năm. Đại diện của Sony và Microsoft nhấn mạnh việc bổ sung bộ điều khiển chuyển động và bộ camera cảm biến dựa trên bộ điều khiển như Xbox Kinect và PlayStation Move là để kéo dài tuổi thọ của hai hệ máy này. Chủ tịch Nintendo, Iwata Satoru tuyên bố công ty của ông sẽ phát hành Wii U do doanh thu của các máy chơi trò chơi thế hệ thứ bảy đang suy giảm và "thị trường hiện nay đang chờ một cỗ máy mới". Sony cân nhắc về việc biến chiếc máy chơi trò chơi tiếp theo của mình thành một máy chỉ có tính năng tải xuống kỹ thuật số, nhưng cuối cùng quyết định loại bỏ, do lo ngại về tốc độ mạng internet trên toàn cầu, đặc biệt là ở các nước đang phát triển.
Cả Microsoft và Sony đều công bố kế hoạch cho hệ máy thế hệ tiếp theo của họ, Xbox Series X và PlayStation 5, phát hành vào năm 2020. Cả hai công ty đều nhấn mạnh rằng họ muốn đây là một quá trình chuyển đổi nhẹ nhàng, cho phép các trò chơi Xbox One và PlayStation 4 tương thích ngược trực tiếp trên các hệ thống tương ứng của chúng. Microsoft tuyên bố tất cả các trò chơi Xbox One (bao gồm tất cả các trò chơi tương thích ngược hiện có từ Xbox 360 và Xbox gốc có thể chơi được trên Xbox One) cũng có thể chơi trên Xbox Series X và giới thiệu chương trình Smart Delivery, cung cấp các bản cập nhật hiệu suất nâng cao, tùy chọn trò chơi Xbox One để chơi trên Xbox Series X. Sony đã tuyên bố "phần lớn" trò chơi PlayStation 4 có thể chơi trên PlayStation 5, với nhiều trò chơi chạy ở tốc độ khung hình và độ phân giải cao hơn.
Thị thường Trung Quốc
Thế hệ máy chơi trò chơi thứ tám cũng chứng kiến sự trở lại của các nhà sản xuất trên thị trường Trung Quốc. Chính phủ Trung Quốc đã cấm các máy chơi trò chơi vào năm 2000, với lý do chúng có thể ảnh hưởng đến thế hệ trẻ. Lệnh cấm này đã dẫn đến việc chơi trò chơi điện tử bằng máy chuyển sang một lĩnh vực khác, bao gồm cả chợ đen nếu muốn mua máy, đồng thời khiến cho trò chơi trên máy tính cá nhân bùng nổ ở Trung Quốc, bao gồm cả sự lan rộng của quán cà phê Internet và PC bangs. Lệnh cấm này kéo dài đến tháng 1 năm 2014, khi chính phủ Trung Quốc lần đầu tiên mở cửa cho phép bán máy chơi trò chơi điện tử trong Khu Thương mại Tự do Thượng Hải (FTZ). Đến tháng 7 năm 2015, lệnh cấm đối với máy chơi trò chơi điện tử đã được dỡ bỏ hoàn toàn. Thị trường trò chơi điện tử Trung Quốc rất hấp dẫn, ước tính có khoảng 500 triệu người chơi tiềm năng và chiếm hơn 24 tỷ đô la Mỹ doanh thu tính đến năm 2016.
Microsoft và Sony đã nhanh chóng tận dụng lợi thế của việc dỡ bỏ lệnh cấm, thông báo bán các nền tảng Xbox One và PlayStation 4 trong FTZ ngay sau thông báo năm 2014. Microsoft thiết lập quan hệ đối tác với BesTV New Media Co, một công ty con của Shanghai Media Group, để bán các thiết bị Xbox One ở Trung Quốc với các đơn hàng đầu tiên vào tháng 9 năm 2014. Sony đã làm việc với Shanghai Oriental Pearl Media vào tháng 5 năm 2014 để thiết lập sản xuất trong FTZ, với PlayStation 4 và PlayStation Vita được vận chuyển vào Trung Quốc vào tháng 3 năm 2015. Giám đốc điều hành của Sony Computer Entertainment Andrew House giải thích vào tháng 9 năm 2013 rằng công ty dự định sử dụng PlayStation Vita TV như một giải pháp thay thế chi phí thấp cho người tiêu dùng trong nỗ lực thâm nhập thị trường Trung Quốc.
Ban đầu Nintendo không tìm cách đưa Wii U vào Trung Quốc; Chủ tịch Nintendo of America, Reggie Fils-Aime, nói Trung Quốc quan tâm đến công ty sau khi lệnh cấm được dỡ bỏ, nhưng cho rằng có những khó khăn tương tự trong việc thiết lập doanh số bán hàng ở đó như họ từng gặp phải với Brazil. Sau đó, Nintendo đã hợp tác với Tencent vào tháng 4 năm 2019 để giúp bán và phân phối Nintendo Switch cũng như hỗ trợ các trò chơi thông qua quy trình phê duyệt của chính phủ Trung Quốc do National Radio and Television Administration dẫn đầu.
Máy chơi trò chơi điện tử tại gia
Wii U
Vào tháng 11 năm 2010, Reggie Fils-Aime, CEO của Nintendo of America tuyên bố rằng việc phát hành thế hệ tiếp theo của Nintendo sẽ được quyết định bởi sự thành công của Wii. Nintendo đã công bố kế nhiệm cho Wii là Wii U, tại Hội chợ triển lãm giải trí điện tử 2011 vào ngày 7 tháng 6 năm 2011. Sau khi công bố, một số nhà báo đã phân loại hệ máy này là máy chơi trò chơi điện tử tại gia đầu tiên của thế hệ thứ tám. Tuy nhiên, các nguồn tin nổi tiếng đã tranh cãi điều này vì sức mạnh quá kém của máy và sử dụng loại đĩa cũ hơn so với các thông số kỹ thuật công bố cho PlayStation 4 và Xbox One.
Bộ điều khiển chính của Wii U, Wii U GamePad, có màn hình cảm ứng nhúng hoạt động như một màn hình tương tác phụ trợ theo kiểu tương tự Nintendo DS / 3DS hoặc nếu tương thích với "Off TV Play", máy cũng có thể trở thành một màn hình chính, cho phép chơi các trò chơi mà không cần TV. Wii U tương thích với các thiết bị ngoại vi của tiền nhiệm, chẳng hạn như Wii Remote Plus,Nunchuk, và Wii Balance Board.
Wii U được phát hành tại Bắc Mỹ vào ngày 18 tháng 11 năm 2012, tại Châu Âu vào ngày 30 tháng 11 năm 2012 và tại Nhật Bản vào ngày 8 tháng 12 năm 2012. Nó có hai phiên bản, một Basic Model và Deluxe/Premium Model, với mức giá là 300 đô la và 349 đô la Mỹ. Vào ngày 28 tháng 8 năm 2013, Nintendo tuyên bố việc sản xuất model cơ bản đã kết thúc và dự kiến nguồn cung cấp sẽ cạn kiệt vào ngày 20 tháng 9 năm 2013. Vào ngày 4 tháng 10 năm 2014, model Deluxe / Premium đã giảm giá từ 349 xuống còn 300 đô la Mỹ.
Wii U có doanh số cả vòng đời khoảng 13 triệu, trái ngược hoàn toàn với Wii, với hơn 100 triệu. Điều này gây tổn hại về mặt tài chính của Nintendo. Công ty đã dự đoán Wii U sẽ có doanh thu tương tự như Wii nhưng không thành. Nintendo chính thức ngừng phát hành Wii U vào ngày 31 tháng 1 năm 2017, khoảng một tháng trước khi phát hành Nintendo Switch.
PlayStation 4
Vào ngày 20 tháng 2 năm 2013, Sony công bố PlayStation 4 trong một cuộc họp báo ở New York. Hệ máy mới này tập trung nhiều vào các tính năng tương tác qua mạng xã hội; những trò chơi trên PlayStation 4 có thể được chia sẻ thông qua PlayStation Network và các dịch vụ khác, một điểm đặc biệt là người dùng có thể phát trực tiếp các trò chơi họ đang chơi thông qua máy hoặc qua các dịch vụ như Twitch. Bộ tay cầm điều khiển DualShock 4 tương tự như DualShock 3 , nhưng thêm một touchpad và nút "Chia sẻ", cùng với thanh Điốt phát sáng ở mặt trước để theo dõi chuyển động. Một máy ảnh đi kèm sử dụng camera âm thanh nổi với 1280 × 800px có hỗ trợ cảm biến ngoại vi tương tự như Kinect của Microsoft và vẫn tương thích với các thiết bị PlayStation Move. PlayStation 4 cũng có màn hình thứ hai thông qua ứng dụng di động và PlayStation Vita, cũng như trò chơi trên đám mây phát trực tuyến qua dịch vụ Gaikai.
PlayStation 4 được phát hành vào ngày 15 tháng 11 năm 2013 tại Bắc Mỹ, ngày 29 tháng 11 năm 2013 tại Úc và Châu Âu với giá 399,99 USD, 549 USD và 399 euro.
Xbox One
Vào ngày 21 tháng 5 năm 2013, Microsoft đã công bố Xbox One tại một sự kiện ở Redmond, Washington. Chiếc console này tập trung vào tính năng giải trí, bao gồm khả năng kết nối với TV từ hộp set-top box qua HDMI và sử dụng hướng dẫn chương trình điện tử, khả năng đa nhiệm bằng cách mở nhiều ứng dụng (như Skype và Internet Explorer) ở một phía màn hình, tương tự như Windows 8. Xbox One có bộ điều khiển mới với "Impulse Triggers", cung cấp phản hồi xúc giác và khả năng quay lại các cảnh trong một trò chơi. Một phiên bản cập nhật của Kinect đã được phát triển cho Xbox One, với camera 1080p và điều khiển giọng nói mở rộng. Ban đầu được đóng gói với máy nhưng bị đánh giá thấp và bị loại khỏi các gói sau này.
Xbox One phát hành tại Bắc Mỹ, Châu Âu và Úc vào ngày 22 tháng 11 năm 2013, với giá ban đầu lần lượt là 499,99 đô la Mỹ, 499 euro và 599 đô la Úc với Nhật Bản sau đó được phát hành ở 26 thị trường khác vào năm 2014. Nâng cấp giữa hai thế hệ, một phiên bản được phát hành vào năm 2016 là Xbox One S và phiên bản còn lại là Xbox One X bổ sung đồ họa 4K phát hành cùng năm. Microsoft tuyên bố Xbox One X là "Máy chơi trò chơi điện tử mạnh nhất thế giới" và mạnh hơn 40% so với bất kỳ máy nào khác tại cùng thời điểm phát hành.
Nintendo Switch
Do doanh số của Wii U bán quá kém, cùng với sự cạnh tranh từ trò chơi trên điện thoại di động, chủ tịch Nintendo, Iwata Satoru lúc đó đã tìm cách hồi sinh công ty bằng cách bàn ra một chiến lược mới cho Nintendo, ông quyết định sẽ làm một máy chơi trò chơi khác lấy cảm hứng từ trò chơi trên điện thoại di động, và phát triển phần cứng mới có thể hấp dẫn nhiều người chơi hơn. Sản phẩm phần cứng cuối cùng được công bố dưới tên mã NX trong cuộc họp báo với DeNA vào ngày 17 tháng 3 năm 2015 và xuất hiện với tên Nintendo Switch vào ngày 20 tháng 10 năm 2016. Máy phát hành trên toàn thế giới vào ngày 3 tháng 3 năm 2017, cạnh tranh với Xbox One và PlayStation 4.
Nintendo coi Switch là một máy chơi trò chơi tại gia có nhiều cách để chơi. Phần chính của máy là một thiết bị có kích thước bằng máy tính bảng với màn hình cảm ứng. Máy có thể được chèn vào Docking Station để có thể chơi trên TV. Ngoài ra, hai chiếc Joy-Con, là bộ điều khiển cảm biến chuyển động có thể sánh với Wii Remote, được đặt ở hai bên cạnh của Switch để thiết bị có thể được chơi dưới dạng cầm tay. Hơn nữa, máy có thể gắn vào chân đế, cho phép nhiều người chơi trên màn hình ngoài và chơi trò chơi với một Joy-Con riêng biệt. Ngoài ra, Nintendo đã xây dựng Switch dự trên các thành phần tiêu chuẩn của ngành, cho phép dễ dàng chuyển các trò chơi lên hệ thống bằng cách sử dụng các thư viện phần mềm và công cụ trò chơi tiêu chuẩn, hơn là các phương pháp tiếp cận độc quyền của Nintendo. Điều này cho phép họ đưa một số nhà phát triển trò chơi độc lập và bên thứ ba tham gia trước khi ra mắt để đảm bảo một số trò chơi của bên thứ ba tham gia vào thư viện phần mềm của họ.
Mặc dù Switch yếu hơn đáng kể về sức mạnh xử lý so với các đối thủ cạnh tranh, máy nhận được nhiều lời khen ngợi và thành công về mặt thương mại. Nintendo dự đoán sẽ bán ra khoảng 10 triệu Switch trong năm đầu tiên phát hành nhưng doanh thu đã vượt mức dự đoán này với tổng doanh số bán hàng năm đầu tiên là hơn 17 triệu máy, vượt quá doanh số bán cả đời của Wii U. Vào cuối năm 2017, Nintendo Switch là hệ máy bán chạy nhất trong lịch sử nước Mỹ và vào tháng 11 năm 2018, Switch là hệ máy bán chạy nhất trong tất cả các máy thế hệ thứ 8 ở Mỹ.
Một phiên bản sau đó với phần cứng được chỉnh sửa lại, Switch Lite, phát hành vào tháng 9 năm 2019. Thiết bị tích hợp Joy-Con vào thân máy với hệ số về mặt hình thức là nhỏ hơn, làm cho thiết bị là máy cầm tay hoàn toàn chứ không phải là một hệ máy lai. Các chi tiết khác được mô tả dưới đây trong phần Máy chơi trò chơi điện tử cầm tay.