Thăm dò trọng lực (Gravimetry) là một phương pháp của Địa vật lý, thực hiện đo Trọng trường Trái Đất để xác định ra phần dị thường trọng lực, từ đó xác định phân bố mật độ dư của các khối đất đá, giải đoán ra cấu trúc địa chất và tính chất, trạng thái của đất đá.
Phương pháp được sử dụng trong nghiên cứu Vật lý Địa cầu và trong địa vật lý thăm dò: khảo sát địa chất tổng quát, tìm kiếm dầu khí, tìm kiếm khoáng sản, điều tra địa chất môi trường và tai biến tự nhiên,... trên đất liền và trên biển.
Nó cũng được sử dụng trong quân sự để dò tìm công trình ngầm như đường hầm, hầm cố thủ,... là những vật thể có mật độ khác hẳn môi trường xung quanh, như hệ thống dò tìm do Lockheed Martin nghiên cứu và phát triển .
Cơ sở phương pháp
Theo Định luật vạn vật hấp dẫn của Newton, tương tác hấp dẫn của Trái Đất cùng với lực ly tâm do sự xoay của Trái Đất tạo ra trọng trường Trái Đất, tác động lên các vật thể và dẫn đến các vật thể có trọng lượng.
Khái quát Trái Đất là khối gồm các lớp với mật độ làm trơn theo lớp, thì trọng trường ứng với nó được gọi là trường bình thường. Mặt đẳng thế ứng với mực nước biển trung bình (MSL, Mean sea level) gọi là geoid, tức là trên đại dương mặt geoid trùng với mặt nước biển yên tĩnh với giả định không có thủy triều và sóng.
Geoid là cơ sở để lập ra ellipsoid quy chiếu hay hình cầu dẹt của Trái Đất, là nền tảng trong môn trắc địa để lập ra bản đồ địa hình trên Trái Đất.
Đơn vị đo trọng trường là gal, được định nghĩa bằng 1 cm/s2.
Sự khác nhau của mật độ đất đá trong các phần của vỏ Trái Đất dẫn đến trọng lực ở vị trí cụ thể là khác nhau. Đo trọng lực và trừ đi phần trường bình thường, sẽ thu được trường dị thường trọng lực, hoàn toàn đặc trưng cho khối vật liệu đó. Nó tương ứng với lực hấp dẫn của khối vật liệu có mật độ nào đó trừ đi phần mật độ "bình thường", và được gọi là mật độ dư. Mật độ dư âm dẫn tới dị thường âm, tức là trọng trường ở đó nhỏ hơn trường bình thường.
Các dị thường rộng lớn liên quan đến đối tượng nằm sâu hay trải rộng, gọi là dị thường khu vực (Regional). Các dị thường chiếm diện tích nhỏ hơn là dị thường địa phương (Local), và nhỏ nữa - dị thường cục bộ, có nguồn gốc nằm nông.
Các biến thiên
Các biến thiên chính liên quan đến lực hấp dẫn của mặt trời, mặt trăng, và có dáng điệu như thủy triều.
thumb|Máy Autograv CG-5 Gravimeter đang làm việc
Thiết bị đo đạc
Nền tảng của máy đo trọng lực được Lucien Lacoste và Arnold Romberg phát triển năm 1936. Đến năm 1965 thì các cải tiến cho máy đo trên tàu biển và máy bay được hoàn thiện. Từ 2005, các máy đo trọng lực được số hóa (digital) hoàn toàn.
Máy đo trọng lực (Gravimeter) là loại máy đo gia tốc, chuyên dùng để đo gia tốc trọng trường, được thiết kế cực nhạy để đo những thay đổi cực nhỏ gây ra bởi các cấu trúc địa chất gần đó, hoặc của hình dạng của Trái Đất, và do các biến động thủy triều. Máy đo trọng lực hiển thị đo lường bằng đơn vị của gal, được định nghĩa bằng 1 cm/s2, thay vì các đơn vị phổ biến hơn của gia tốc.
Máy đo gradient trọng lực (Gravity gradiometer) là loại máy có nhiều cảm biến gia tốc đặt cách nhau một khoảng cách và hướng xác định sao cho chúng tạo ra cặp theo hướng đó. Số cặp ít nhất là 1. Nó cho phép thu được độ chênh trường theo hướng đó và hiển thị ra kết quả là gradient. Đo trực tiếp gradient loại trừ ảnh hưởng của các biến thiên, nhiễu trường,... và là phương tiện phát hiện dị thường nhỏ và tương đối gần điểm đo.
Các biến thể máy
- Máy đo trọng lực đường bộ là máy gọn nhất dùng cho đo đường bộ. Nó dùng các bọt thủy để chỉnh vị trí cân bằng.
- Máy đo trên máy bay: Ví dụ Micro-g LaCoste Air-Sea System II Gravity Meter (Mỹ) là hệ thống đo trên máy bay và tàu biển, sử dụng con quay hồi chuyển để duy trì định hướng.
- Máy đo trên boong tàu thuyền đang chạy, như máy ZLS.
- Máy đo sát đáy kéo theo tàu để có độ chi tiết tốt hơn, như hệ thống Submersible Gravimeter dùng máy trọng lực Micro-g LaCoste S-174 lắp trên hệ các đăng.
- Máy đo điểm ở đáy biển bằng hệ thống điều khiển xa như Seafloor Gravimeter ROVDOG (Remotely Operated Vehicle deployed Deep Ocean Gravimeter), đạt được độ chi tiết gần như đo trên mặt đất.
Bố trí quan sát
Thông thường thực hiện đo giá trị trường. Trong các khảo sát cần độ chi tiết và khả năng phát hiện đối tượng cao thì đo gradient trường bằng Máy đo gradient trọng lực. Kiểu đo này cho ra độ chênh trường tại cùng thời điểm và hoàn cảnh môi trường, nên có gradient trường chân thực, hơn hẳn gradient tính được từ số liệu đo trường.
Khi đo khảo sát bằng Máy đo trọng lực tương đối, phải lập ra Lưới điểm tựa (Control network) là lưới các điểm có giá trị trường được đo bằng máy có độ chính xác cao hơn, làm mốc giá trị trường. Chuyến đo phải bắt đầu và kết thúc bằng đo tại Điểm tựa. Trong thăm dò thì các chuyến đo cần được thực hiện trong thời gian có biến thiên trường gần tuyến tính.
Đo đường bộ
Đo theo tuyến chuẩn bị sẵn hoặc theo hành trình bằng máy đo trọng lực đường bộ. Cùng với đo trường phải đo tọa độ và độ cao.
Đo trên tàu biển
Đo trên boong tàu đang chạy, đo kéo theo sát đáy, hay đo điểm tùy theo nhiệm vụ khảo sát và phương tiện.
Trên đại dương sâu vài ngàn mét thì dùng máy đo thả xuống dưới sâu sẽ thu được độ chi tiết tốt hơn là đo trên mặt nước.
Đo trên máy bay
Dùng máy đo trọng lực máy bay, đo theo tuyến vạch trên bản đồ địa hình dẫn đường.
Vi trọng lực
Vi trọng lực (Microgravimetry) là nhánh thăm dò trọng lực chi tiết chính xác cao, chủ yếu thực hiện trên bộ, để phát hiện các dị thường mật độ nhỏ cục bộ, như các ổ rỗng các kiểu, hầm ngầm, bunker,... Nó phục vụ tốt cho địa chất công trình, địa chất môi trường và tai biến tự nhiên trong việc tìm nguy cơ xảy ra sụt đất (Sinkhole) ở những độ sâu không bị hạn chế.
Đo Vi trọng lực thực hiện bằng các máy có độ nhạy cao, và các máy đo gradient có ưu thế hơn trong việc phát hiện dị thường. Để loại trừ được các ảnh hưởng của nhiễu và trôi dạt tham số của máy, thì phải khép chuyến đo bằng đo tại Điểm tựa trong một vài tiếng.
Xử lý phân tích
Khử trường bình thường
Số liệu trường bình thường được nội suy theo tọa độ điểm đo, và trừ khỏi số liệu quan sát.
Khử biến thiên
Số liệu biến thiên được nội suy theo thời gian thực hiện đo tại điểm trên tuyến, và trừ khỏi số liệu quan sát.
Hiệu chỉnh độ cao điểm đo
Hiệu chỉnh các điểm đo có cao độ khác nhau về mặt quy ước, ví dụ về mặt Ellipsoid quy chiếu của Trái Đất. Các khảo sát vùng hẹp thì coi bản đồ là phẳng, và hiệu chỉnh về mức độ cao nào đó, thường là 0 m.
thumb|Bản đồ dị thường trọng lực (Bouguer) ở bang [[New Jersey (USGS)]]
Hiệu chỉnh địa hình
Hiệu chỉnh địa hình là công việc rối rắm nhất. Nội dung của nó là khử bỏ lực hẫp dẫn của các khối đồi núi ở cạnh điểm đo gây ra. Dựa theo bản đồ địa hình, chia đồi núi ra các ô và tính lực hấp dẫn. Có những phần mềm thực hiện công việc này dựa theo bản đồ địa hình đã số hóa.
Khử sai số khớp tuyến
Vì rất nhiều lý do, mà các phép đo các trường dạng thế (Potential) như trường trọng lực, từ trường,... sau khi đã hiệu chỉnh các thứ, vẫn để lại các giá trị khác nhau tại các điểm cắt của các hành trình đo.
Để lập ra bản đồ trường dị thường thì phải khử sai số khớp tuyến, thực hiện bằng nhiều thuật giải khác nhau. Các điểm cắt và sai số khớp được tập hợp và phân bố cho các hướng tuyến, rồi tính ra lượng hiệu chỉnh cho từng điểm đo.
Lập bản đồ trường dị thường
Số liệu được dùng cho vẽ bản đồ đẳng trị, thực hiện bằng các phần mềm, như [http://www.goldensoftware.com/products/surfer Golden Software's Surfer].
Nhìn định tính, bản đồ cho biết nơi trường dị thường âm thì đất đá có mật độ nhẹ hơn trung bình (gọi là mật độ dư âm), nơi có trường dị thường dương thì mật độ nặng hơn trung bình (gọi là mật độ dư dương). Sự sắp đặt của các dải dị thường cho thấy hình thái cấu trúc vật lý - địa chất của vùng, từ đó luận giải ra các yếu tố kiến tạo.
Trong trường hợp thuận lợi, có thể tính ra vị trí và kích cỡ khối vật chất gây dị thường, với mật độ dư xách định.
Đối tượng nghiên cứu
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Thăm dò trọng lực** (Gravimetry) là một phương pháp của _Địa vật lý_, thực hiện đo Trọng trường Trái Đất để xác định ra phần _dị thường trọng lực_, từ đó xác định phân bố
thumb|Máy Scintrex Autograv CG-5 Gravimeter đang làm việc **Máy đo trọng lực** (Gravimeter) là công cụ để đo Trọng trường Trái Đất tại địa phương cụ thể. Đó là loại máy đo gia tốc, chuyên
Trong địa vật lý, **dị thường trọng lực** (tiếng Anh: **gravity anomaly**) là sự khác biệt giữa gia tốc quan sát của trọng lực của hành tinh với giá trị trường bình thường, là giá
thumb|Dị thường trọng lực bao trùm các vùng biển phía Nam. Biên độ dao động từ -30 mGal (tía) đến +30 mGal (đỏ). Số liệu đã được loại bỏ sự khác biệt về vĩ độ.
thumb|right|Trọng trường Trái Đất do NASA thực hiện trong phi vụ thí nghiệm [[:en:Gravity Recovery and Climate Experiment|GRACE, thể hiện độ lệch với trọng trường lý thuyết của dạng trái đất làm trơn lý tưởng,
**Thăm dò từ** (Magnetic Method) là một phương pháp của Địa vật lý, thực hiện đo từ trường Trái Đất để phân định ra phần _dị thường từ_, từ đó xác định phân bố mức
Trong địa vật lý, **dị thường trọng lực không khí tự do**, thường được gọi đơn giản là **dị thường không khí tự do**, là dị thường trọng lực đo được sau khi _hiệu chỉnh
**Thăm dò điện trở** (Resistivity survey), là một phương pháp của địa vật lý thăm dò, bố trí phát dòng điện vào đất đá và đo hiệu điện thế tại các vị trí thích hợp
**Tổng cục Tiếp vận** (1964 - 1975), trực thuộc Bộ Tổng tham mưu, là một ngành có nhiệm vụ quản lý tất cả chiến cụ, quân trang, quân dụng, phương tiện vận chuyển, vật tư
thumb|Đo TDEM bằng trực thăng **Thăm dò điện từ miền thời gian** (tiếng Anh: _Time-Domain Electromagnetics_, viết tắt là TDEM; hoặc _Transient Electromagnetics_, viết tắt là TEM) là một phương pháp của Địa vật lý
**Chế độ quyền lực tập trung** hay **chế độ đầu sỏ**, **chế độ quả đầu** (từ tiếng Hy Lạp: ὀλιγαρχία (oligarkhía); ghép từ ὀλίγος (olígos), nghĩa là "một vài", và ἄρχω (arkho), nghĩa là "cai
Một chiếc xe đua có thể tăng tốc từ 0 lên 160km/h trong 0.86 giây tương đương gia tốc 5.3 g **Lực g** hay **lực G** (tiếng Anh: g-force) là một lực ảo dạng quán
Các **Phương pháp thăm dò phóng xạ** là nhóm các phương pháp của Địa vật lý Thăm dò, thực hiện đo đạc các bức xạ của đất đá, nhằm xác định sự có mặt của
nhỏ|ㅤㅤㅤㅤㅤㅤ **Các tàu thăm dò Van Allen**, trước đây gọi là **Tàu thăm dò Belt Storm**, là hai tàu vũ trụ robot đang được sử dụng để nghiên cứu vành đai bức xạ Van Allen
**Thăm dò Điện trường thiên nhiên** (Self Potential hay Spontaneous Potential, SP) là một phương pháp của _Địa vật lý thăm dò_, bố trí đo điện trường có sẵn trong thiên nhiên bằng các _điện
**Tham mưu trưởng Lục quân Hoa Kỳ** (_Chief of Staff of the United States Army_) là sĩ quan cao cấp nhất trong Lục quân Hoa Kỳ và là một thành viên trong Bộ Tổng tham
Vụ **tấn công trụ sở Bộ Tổng tham mưu**, cơ quan đầu não của Quân lực Việt Nam Cộng hòa (QLVNCH), xảy ra vào rạng sáng ngày 31 tháng 1 năm 1968. Trụ sở Bộ
**Bộ Tổng tham mưu Quân lực Việt Nam Cộng hòa** là cơ quan tham mưu quân sự đầu não về lãnh vực chỉ huy và tham mưu của Quân lực Việt Nam Cộng hòa trong
**Tổng cục Chiến tranh Chính trị** là cơ quan tuyên truyền, ban đầu trực thuộc Bộ Quốc phòng Việt Nam Cộng hòa. Cơ quan này được thành lập dưới thời Đệ Nhất Cộng hòa với
**Độ** **lệch dọc** (**VD**, còn được gọi là **độ võng của đường thẳng** và **độ lệch trắc địa thiên văn**) tại một điểm trên Trái đất là thước đo khoảng cách trọng lực đã bị
MÁY ĐO HUYẾT ÁP CỔ TAY W3 COMFORT – ĐO CHÍNH XÁC NHỜ CÔNG NGHỆ IMTHuyết áp là căn bệnh xã hội nguy hiểm, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, tinh thần và cả tính
**_Cuộc chiến không trọng lực_** (tiếng Anh: **_Gravity_**) là một bộ phim 3D khoa học viễn tưởng và không gian của Anh-Mỹ. Alfonso Cuarón là đạo diễn, đồng kịch bản và đồng sản xuất của
**Tàu thăm dò _Galileo**_ là một tàu thăm dò, được mang theo bởi tàu vũ trụ _Galileo_, đã thâm nhập khí quyển Sao Mộc, tại một điểm nóng của khí quyển này và gửi về
Trong vật lý học, **gia tốc trọng trường** là gia tốc do lực hấp dẫn tác dụng lên một vật. Cũng như vận tốc, gia tốc trọng trường là đại lượng có hướng. Bỏ qua
nhỏ|250x250px|
Mẫu kích cỡ giống thật của [[Curiosity (xe tự hành)|robot tự hành Curiosity]] **Chương trình thăm dò sao Hỏa ** (Mars Exploration Program - **MEP**) là một nỗ lực lâu dài để khám phá sao**Đỗ trọng** (danh pháp hai phần: **_Eucommia ulmoides_**) là một loài cây gỗ nhỏ, có nguồn gốc ở Trung Quốc. Nó đã tuyệt chủng trong tự nhiên hoang dã, nhưng được trồng khá rộng rãi
nhỏ|phải|Lewis và Clark **Cuộc thám hiểm của Lewis và Clark** (1804-1806), do Meriwether Lewis và William Clark dẫn đầu, là cuộc thám hiểm trên bộ đầu tiên của người Mỹ đến duyên hải Thái Bình
thumb | 220x124px | right | [[Adolf Hitler - lãnh đạo chế độ độc tài toàn trị của Đức Quốc Xã 1933 - 1945]] **Chế độ độc tài** (; cách dịch khác là **chuyên chính**),
**Nguyễn Phú Trọng**, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Bí thư Quân ủy Trung ương, từ trần vào hồi 13 giờ 38 phút, ngày 19 tháng 7 năm
**Thanh nữ Cộng hòa** Việt Nam Cộng hòa đã hiện diện từ thời còn Quân đội Liên hiệp Pháp. Ban đầu chỉ là một nhân số nhỏ thuộc diện công chức bán quân sự. Sau
nhỏ|Phân tích tác dụng lực đẩy Archimedes **Lực đẩy Archimedes** (hay **lực đẩy Ác-si-mét**) là lực tác động bởi một chất lưu (chất lỏng hay chất khí) lên một vật thể nhúng trong nó, khi
Vụ **thảm sát người Ba Lan ở Volhynia và Đông Galicia** (, nghĩa: _giết chóc Volhynia_; , _bi kịch Volyn_) là một phần của hoạt động thanh lọc sắc tộc thực hiện tại vùng đất
**Tranh chấp dự án thăm dò khí đốt Repsol ** là việc Trung Quốc, một đối tác toàn diện của Việt Nam, đã đe dọa sẽ tấn công các căn cứ của nước này tại
**Địa vật lý thăm dò** (Exploration Geophysics), đôi khi gọi là **vật lý địa chất**, là chi nhánh của **địa vật lý ứng dụng** (Applied Geophysics), sử dụng các trường hoặc quá trình vật lý
Các Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ thường được xếp hạng thâm niên theo thời gian phục vụ của họ tại Thượng viện. Thượng nghị sĩ ở mỗi tiểu bang ở Hoa Kỳ có thời gian
Mặt nạ ngủ thạch BioaquaBổ sung độ ẩmGiữ nướcTăng độ đàn hồiSăn chắcTrẻ hóa daNgăn ngừa thâm námHàng nội địa trung chính hãngMặt Nạ Ngủ Dạng Thạch Bioaqua Thẩm Thấu Nhanh Lúc Ngủ Bổ Sung
**Tổng Thanh tra Quân lực** trực thuộc Bộ Tổng tham mưu Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Có nhiệm vụ thay mặt Bộ Quốc phòng và Bộ Tổng Tham mưu, thường xuyên, đột xuất và
**Thí nghiệm Schiehallion** là một thí nghiệm ở thế kỷ 18 nhằm xác định khối lượng riêng trung bình của Trái Đất. Được tài trợ bởi Hội Hoàng gia Luân Đôn, thí nghiệm thực hiện
Bổ sung độ ẩmGiữ nướcTăng độ đàn hồiSăn chắcTrẻ hóa daNgăn ngừa thâm námCOMBO 2 miếng mặt nạ thạch BioaquaHàng nội địa trung chính hãngMặt Nạ Ngủ Dạng Thạch Bioaqua Thẩm Thấu Nhanh Lúc Ngủ
Ngày 07 tháng 10 năm 2023, khoảng 70 chiến binh của lực lượng Hamas tràn vào và tấn công vùng Kfar Aza, một kibbutz của Israel cách dải Gaza khoảng 3 km, giết hại hàng loạt
MẶT NẠ NGỦ DƯỠNG ẨM QUALITY FIRST NIGHT SLEEP MASK NHẬT BẢN HỦ 80GCAM KẾT HÀNG CHUẨN CHÍNH HÃNG 100%1. THÀNH PHẦN : - Nước, glycerin, kali hydroxit, cellulose,hyaluronic acid... - Vitamin E - Dầu
right thumb|Kết quả khoan thăm dò là [[mẫu lõi khoan.]] thumb|[[Mẫu lõi khoan đá muối halit]] **Khoan thăm dò** là việc tạo ra các hố khoan hình trụ, hầm ngầm trong lòng đất hay các
**Chế độ đạo tặc trị**, tiếng Anh **kleptocracy**, (từ - _kleptēs_, "trộm cắp" and κράτος - _kratos_, "quyền lực, cai trị", do đó "cai trị bởi đạo tặc") là một chế độ chính trị tham
thumb|Đo từ đường bộ kiểu gradient thẳng đứng bằng máy đo từ Geometrics Cesium G-858 hai đầu thu tại một vị trí khảo cổ tại Montana, USA. **Khảo sát địa vật lý** (Geophysical survey) là
Nẹp đêm ngắn h1Nẹp đêm ngắn H1 Orbe - giải pháp hữu hiệu cho bệnh nhân gặp chấnthương ở cổ chânNhững người hoạt động thể thao thường xuyên,rất dễ gặp phải các chấn thương ở
Nẹp đêm ngắn h1Nẹp đêm ngắn H1 Orbe - giải pháp hữu hiệu cho bệnh nhân gặp chấnthương ở cổ chânNhững người hoạt động thể thao thường xuyên,rất dễ gặp phải các chấn thương ở
Nẹp đêm ngắn h1Nẹp đêm ngắn H1 Orbe - giải pháp hữu hiệu cho bệnh nhân gặp chấnthương ở cổ chânNhững người hoạt động thể thao thường xuyên,rất dễ gặp phải các chấn thương ở
Nẹp đêm ngắn h1Nẹp đêm ngắn H1 Orbe - giải pháp hữu hiệu cho bệnh nhân gặp chấnthương ở cổ chânNhững người hoạt động thể thao thường xuyên,rất dễ gặp phải các chấn thương ở
► THÀNH PHẦN:Collagen CLR (3%): Loại collagen này được xem là collagen hòa tan. Nhiều nghiên cứu cho thấy collagen là một trong những thành phần hoạt động tuyệt vời trong mỹ phẩm bởi hoạt
**Quyền lực mềm** () là một khái niệm do giáo sư người Mỹ Joseph Samuel Nye, Jr. ở đại học Harvard đưa ra lần đầu tiên trong một quyển sách phát hành năm 1990, _Bound