✨Sửa đổi đầu tiên trên Wikipedia

Sửa đổi đầu tiên trên Wikipedia

nhỏ| Bản tái tạo chỉnh sửa của "Hello, World!", được [[Christie's bán đấu giá 750.000 USD]] Chỉnh sửa đầu tiên còn hiện trong cơ sở dữ liệu của Wikipedia được thực hiện trên Trang Chính (HomePage) vào ngày 15 tháng 1 năm 2001, với dòng chữ "This is the new WikiPedia!" ("Đây là WikiPedia mới!"). Tháng 12 năm 2021, người đồng sáng lập bách khoa Jimmy Wales đã thông báo ông sẽ bán một trang web chứa bản chỉnh sửa sớm hơn so với sửa đổi trên cho người trả giá cao nhất dưới dạng Token không thể thay thế (NFT), mà ông nói rằng do ông thực hiện và sớm sau đó nó bị xóa, có nội dung "Hello, World!".

Bối cảnh

Khái niệm về bách khoa toàn thư dưới dạng phần mềm mở siêu văn bản, có sự hợp tác của nhiều cá nhân, lần đầu tiên được đưa ra trong những năm 1990; Richard Stallman đã đề xuất ý tưởng cho ra đời một "bách khoa toàn thư phổ cập và nguồn kiến thức tự do" vào năm 1998. Đến 2001, Larry Sanger tạo nên Wikipedia và coi trang web như một nơi để người dùng tình nguyện tạo ra các bài viết, sau đó có thể được "đưa vào" Nupedia, dự án bách khoa toàn thư do Jimmy Wales sáng lập, viết nên bởi "những người đóng góp tình nguyện có trình độ", thông qua nhiều bước trong quy trình bình duyệt. Một tin nhắn do Sanger gửi đến danh sách thư trên Nupedia có nội dung "Hãy chiều lòng tôi [...] đến đó và tạo một bài viết nhỏ. Tất cả chỉ mất năm hoặc mười phút ". Ngày 13 tháng 1 năm 2001, tên miền của Wikipedia đã được đăng ký, và ngày 15 tháng 1 cùng năm Wikipedia chính thức đi vào hoạt động.

Sửa đổi đầu tiên

liên_kết=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/UuU.png/220px-UuU.png|nhỏ| Phiên bản sửa đổi ngày 16 tháng 1 năm 2001 trên trang UuU, trước đây được coi là bản chỉnh sửa còn tồn tại sớm nhất trong cơ sở dữ liệu của Wikipedia Trong quá khứ, chỉnh sửa sớm nhất còn sót lại trong cơ sở dữ liệu của Wikipedia là bản sửa đổi vào ngày 16 tháng 1 năm 2001 tại trang UuU, được tạo dưới dạng danh sách các quốc gia bắt đầu bằng chữ U và sở hữu tiêu đề kỳ lạ do phần mềm sử dụng tại thời điểm đó. Tuy nhiên, lịch sử trang trong thời gian này không được phần mềm UseModWiki lưu trữ một cách đáng tin cậy; vào năm 2010, các bản ghi không thể truy cập trước đây về những phiên sửa đổi đầu tiên trên UseModWiki đã được nhà phát triển Wikimedia Tim Starling tìm thấy trong kho lưu trữ. Đến năm 2019, khi nhập số chỉnh sửa này vào cơ sở dữ liệu của Wikipedia, người ta đã tìm thấy sửa đổi sớm nhất xuất hiện là vào ngày 15 tháng 1 năm 2001, bởi một người ẩn danh sử dụng máy chủ office.bomis.com; đây là sửa đổi khởi tạo Trang Chính dự án, với dòng chữ "This is the new WikiPedia!". Khi được thông báo về việc nhập các bản chỉnh sửa này vào cơ sở dữ liệu, Wales đã cho biết:

Nói đúng ra, đây là những sửa đổi sớm nhất có thể tìm thấy, nhưng không phải bản sửa đổi sớm nhất. Trong những ngày đầu dùng Usemod wiki, tôi đã thực hiện rất nhiều thao tác xóa trên ổ cứng (vì đây là cách duy nhất để làm điều đó). Tất nhiên chúng sẽ không bao giờ được tìm thấy. Những từ đầu tiên, sau đó đã sớm bị xóa, là "Hello, World!" cùng với chiếc Strawberry iMac mà ông từng dùng để tạo trang web. Bản chỉnh sửa của Wales thực hiện vào lúc 18:29 UTC ngày 15 tháng 1 năm 2001 tại Trang Chính, chứa dòng chữ "Hello, World!"; sửa đổi này được tạo ra để kiểm tra hệ thống và sớm sau đó đã bị xóa. Wales cũng lập nên trang web "Edit This NFT", trong đó chỉ hiển thị bản sửa đổi gốc; Sửa đổi trên được bán với giá 750.000 USD.

Nhiều thành viên Wikipedia đã phản đối việc bán sửa đổi vì nhiều lý do. Một số biên tập viên, bao gồm cả các quản trị viên, lập luận rằng việc Wales sử dụng trang hồ sơ người dùng của chính mình để quảng cáo cho việc bán hàng là vi phạm các nguyên tắc ở Wikipedia về tự quảng bá bản thân. Số biên tập viên khác cũng chỉ trích việc bán token này với lý do sự khan hiếm nhân tạo của NFT không phù hợp với nguyên tắc về kiến thức mở có thể chỉnh sửa của dự án. Nhìn chung, những thành viên này không phản đối việc bán chiếc iMac nhưng phản đối việc bán NFT vì nó đại diện cho thứ mà họ cho là một làn sóng tiền tệ hóa đang xâm nhập vào nền tảng.

👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ| Bản tái tạo chỉnh sửa của "Hello, World!", được [[Christie's bán đấu giá 750.000 USD]] Chỉnh sửa đầu tiên còn hiện trong cơ sở dữ liệu của Wikipedia được thực hiện trên Trang Chính
Các hành động của Wikimedia Foundation năm 2022 đối với người dùng ở khu vực Trung Đông và Bắc Phi bao gồm một loạt các biện pháp được Wikimedia Foundation thực hiện vào ngày 6
**Chủ nghĩa xóa** (_tiếng Anh: Deletionism_) và **chủ nghĩa thêm** (_tiếng Anh: Inclusionism_) là hai triết lý đối lập nhau được đưa ra bởi các biên tập viên của bách khoa toàn thư mở Wikipedia,
**Listen to Wikipedia**, còn gọi là **L2W** hoặc **Hatnote: Listen To Wikipedia**, là một trình hiển thị đa phương tiện do Mahmoud Hashemi và Stephen LaPorte phát triển, giúp chuyển các sửa đổi gần đây
thumb|Biểu tượng thường đại diện cho bảo quản viên trên Wikipedia Trên Wikipedia, những người dùng đáng tin cậy có thể được bổ nhiệm làm **bảo quản viên** (còn gọi là **admin**, **sysop** hoặc **janitor**),
**Wikipedia tiếng Anh** (tiếng Anh: English Wikipedia) là phiên bản tiếng Anh của dự án Wikipedia. Được thành lập vào ngày 15 tháng 1 năm 2001 và đạt 5.000.000 bài viết tính đến tháng 11
nhỏ|450x450px|Phân loại tiền, dựa trên "Tiền điện tử ngân hàng trung ương" của Morten Linnemann Bech và Rodney Garratt **Tiền kỹ thuật số** (hoặc **tiền** **điện tử**) là tiền hoặc các tài sản tương đương
**Quyền riêng tư trên Internet** (tiếng Anh là **Internet privacy**) là quyền riêng tư cá nhân (personal privacy) liên quan đến việc lưu trữ, hiển thị và cung cấp cho bên thứ ba thông tin
nhỏ|Biểu tượng của Wikipedia bằng phông chữ [[Times New Roman ]] **Biểu tượng của Wikipedia**, một bách khoa toàn thư đa ngôn ngữ miễn phí trực tuyến, là một quả cầu chưa hoàn thiện được
Một bài viết bị phá hoại trên Wikipedia. Tiết đoạn ở bên trái là phiên bản bình thường không bị tổn hại; còn ở bên phải là phiên bản bị [[wikipedia:Phá hoại|phá hoại.]] Sự tin
Đại dịch COVID-19 đã được ghi nhận trên Wikipedia một cách chuyên sâu, cập nhật bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau. Những thông tin bao gồm nhiều bài viết chi tiết về các khía cạnh
[[File:Wikipedia Availability.svg|thumb|Tình trạng của Wikipedia vào tháng 8 năm 2024:
]] **Kiểm duyệt Wikipedia** đã xảy ra tại nhiều nước, bao gồm Trung Quốc, Pháp, Đức, Iran, Myanmar, Pakistan, Nga, Ả Rập Xê Út,
|_[[Tượng đài Wikipedia|Đài tưởng niệm Wikipedia_ ở Słubice, Ba Lan (2014, của Mihran Hakobyan)]] Việc tham khảo Wikipedia trong văn hóa đại chúng đã được phổ biến rộng rãi. Nhiều người nhại lại sự cởi
**Quốc huy của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên** là một trong những biểu tượng quốc gia của Triều Tiên. Các đặc điểm nổi bật trên quốc huy là Đập Thủy Phong, Núi
thumb|Các thành viên tham gia một sự kiện [[Wiki Loves Pride để cải thiện nội dung liên quan đến LGBT trên Wikipedia, ở Serbia (2019)|300x300px]] Có nhiều giao điểm khác nhau của **cộng đồng LGBT
thumb|[[English Wikipedia|Phiên bản Wikipedia tiếng Anh đã có tới bài viết, tương đương với trên 2,500 lần phiên bản giấy của _Encyclopædia Britannica_. Bao gồm tất cả các phiên bản, Wikipedia có trên 50 triệu
thumb|right|Biểu ngữ trên Wikipedia tiếng Nga, ngày 24 và 25 tháng 8 năm 2015 **Vụ chặn Wikipedia ở Nga** là một sự kiện liên quan đến việc chính phủ Nga cho chặn một số bài
**Sputnik 1** (tiếng Nga: Спутник 1, "vệ tinh 1". hay "PS-1", Простейший Спутник-1 hay _Prosteyshiy Sputnik-1_) là vệ tinh nhân tạo đầu tiên trên thế giới do Liên bang Xô Viết chế tạo và được
thumb|Trình bày về các dự án khác nhau giữa Google và Wikimedia trong hội nghị WikiArabia 2019 ở Marrakesh (bằng tiếng Ả Rập). Mối quan hệ giữa Google và Wikipedia ban đầu là hợp tác
Ảnh chụp màn hình trang [[Wikipedia tiếng Anh trong thời gian phủ đen ngày 18 tháng 1]] Đình chỉ hoạt động vi phạm bản quyền trực tuyến (SOPA) và PROTECT IP (PIPA) là hai dự
**Đường sắt Nhà nước Triều Tiên** (조선민주주의인민공화국 철도성, _ Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk Ch'ŏldo_, thường được gọi là 국철, _Kukch'ŏl_, "State Rail") là bộ phận điều hành của Bộ Đường sắt Bắc Triều Tiên và
**Phương tiện truyền thông mạng xã hội** (tiếng Anh: _social media_) là các ứng dụng hoặc chương trình được xây dựng dựa trên nền tảng Internet, nhằm tạo điều kiện cho việc tạo mới hoặc
nhỏ|phải|Tạo hình tượng trưng về sữa từ bầu vú người mẹ với [[sự tiết sữa|phản xạ tiết sữa]] [[Sữa non chuyển sang sữa mẹ bình thường có màu nhạt dần vào các ngày sau khi
Trong tính toán, **tiền tố nhị phân** được dùng để định lượng những con số lớn mà ở đó dùng lũy thừa hai có ích hơn dùng lũy thừa 10 (như kích thước bộ nhớ
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stranded_Cambrian_scyphozoans.jpg|thế=|nhỏ|Sứa bị mắc cạn trên một bãi triều Cambri tại Đồi Blackberry, Wisconsin. **Sứa** (lớp **Scyphozoa**) là những sinh vật biển không xương sống độc nhất của ngành Thích ty bào (Cnidaria). Chúng là những
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADptin:Hausdorff_regular_normal_space_diagram.png|thế=Illustrations of the properties of Hausdorffness, regularity and normality|nhỏ|Hình minh họa một số tiên đề tách. Các vùng đường viền đứt đoạn vô định hình màu xám biểu thị các tập hợp mở xung quanh
**Major League Gaming Corp. (MLG)** là một tổ chức thể thao điện tử chuyên nghiệp. MLG có trụ sở chính tại thành phố New York, và được thành lập vào năm 2002 bởi Sundance DiGiovanni
nhỏ|Thử nghiệm mỹ phẩm trên động vật **Thử nghiệm mỹ phẩm trên động vật** là một loại thử nghiệm trên động vật được sử dụng để kiểm tra độ an toàn và tính chất [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Hypoallergenic
**Steven Pruitt** (sinh ngày 17 tháng 4 năm 1984) là một "Wikipedian" (biên tập viên Wikipedia tình nguyện) người Mỹ đến từ San Antonio, Texas. Anh đã thực hiện nhiều chỉnh sửa trên Wikipedia tiếng
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:JamesWattEngine.jpg|nhỏ|Một mô hình của một động cơ [[Chùm (cấu trúc)|beam có liên kết song song của James Watt cho dẫn động kép. ]] frame|phải|Hình minh họa sự khác nhau giữa nguyên lý hoạt động
là một bộ chỉ huy thống nhất trực thuộc Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Hoa Kỳ (USINDOPACOM). Đơn vị được kích hoạt tại Phi trường Fuchū ở Tokyo, Nhật Bản, vào ngày
nhỏ| [[Ổ đĩa cứng|Ổ cứng lưu trữ thông tin ở dạng nhị phân và do đó được coi là một loại phương tiện kỹ thuật số vật lý. ]] **Phương tiện truyền thông kỹ thuật
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Turkish-language_wikipedia_logo_on_white_with_red_bar.png|nhỏ|230x230px|Logo sau lễ kỷ niệm hai năm lệnh cấm, với thông điệp "2 yıldır özlüyoruz" () thumb|[[Wikipedia tiếng Thổ Nhĩ Kỳ với thanh kiểm duyệt đè lên bài. Phiên bản logo này đã được sử
**BPP Holdings Limited** là công ty holding của nhà cung cấp giáo dục chuyên nghiệp và học thuật có trụ sở tại Vương quốc Liên hiệp Anh. BPP Holdings là công ty con của công
**OpenStreetMap** (viết tắt **OSM**; có nghĩa "bản đồ đường sá mở") là một dịch vụ bản đồ thế giới trực tuyến có nội dung mở. OpenStreetMap nhằm mục đích cung cấp dữ liệu địa lý
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Hair_wash_with_shampoo.jpg|phải|nhỏ|Dầu gội trên đầu một em bé liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Shampoo.jpg|phải|nhỏ|Chai dầu gội và [[sữa dưỡng thể được Công ty CL Hamilton của Washington, DC, Hoa Kỳ sản xuất vào đầu thế kỷ 20.]] **Dầu gội**
**Amy Lee** (tên tiếng Hàn: **Lee Ye-jin**, Hangul: 이예진, Hanja: 李藝眞, Hán-Việt: Lý Nghệ Trân, sinh ngày 30 tháng 5 năm 1989), được biết đến với nghệ danh **Ailee** (Hangul: 에일리), là một ca sĩ
[[Tập tin:Interlanguage links prior to Wikidata.png|thumb|upright|Liên kết trong bài viết của Wikipedia trước khi có Wikidata. Các liên kết hiển thị ở chế độ biên tập như phía bên trái, và được hiển thị khi
là một nhà sản xuất ô tô đa quốc gia của Nhật Bản có trụ sở tại Toyota, Aichi, Nhật Bản. Trong năm 2017, cơ cấu doanh nghiệp của Toyota bao gồm 364.445 nhân viên
**An ninh mạng (cybersecurity), an ninh máy tính (computer security), bảo mật công nghệ thông tin (IT security)** là việc bảo vệ **hệ thống mạng máy tính** khỏi các hành vi trộm cắp hoặc làm
**Freemium**, từ ghép của các từ "free" (miễn phí) và "premium" (cao cấp) là một chiến lược định giá theo đó một sản phẩm hoặc dịch vụ cơ bản được cung cấp miễn phí nhưng
**Na Uy** (Bokmål: _Norge_; Nynorsk: _Noreg_), tên chính thức là **Vương quốc Na Uy**, là một quốc gia ở Bắc Âu nằm ở Tây Bắc Châu Âu có lãnh thổ bao gồm phần phía tây
**Giao dịch dựa trên quét** (**SBT**) là quá trình các nhà cung cấp duy trì quyền sở hữu hàng tồn kho trong kho hoặc cửa hàng của nhà bán lẻ cho đến khi các mặt
**Kaliningrad** ( ; ), trước năm 1946 được gọi là **Königsberg** (), là thành phố lớn nhất và là trung tâm hành chính của Kaliningrad Oblast, Oblast cực tây của Nga . Thành phố nằm
thumb|Con dấu và tiêu ngữ của Ohio được lắp vào mặt quảng trường đằng trước cầu thang vào phía tây Tòa Đại hội đồng Ohio. Việc lắp tiêu ngữ này gây một vụ kiện liên
**Maria Callas** (tiếng Hy Lạp: Μαρία Κάλλας, 2 tháng 12 năm 1923 - 16 tháng 9 năm 1977) là giọng nữ cao người Mỹ gốc Hy Lạp và là một trong những nữ ca sĩ
Apple là một trong những công ty hàng đầu nổi tiếng với các sản phẩm và thương hiệu độc đáo. Một cuộc trò chuyện ngắn với một người dùng Apple cho thấy có một mối
Apple là một trong những công ty hàng đầu nổi tiếng với các sản phẩm và thương hiệu độc đáo. Một cuộc trò chuyện ngắn với một người dùng Apple cho thấy có một mối
**Kendrick Lamar Duckworth** (sinh ngày 17 tháng 6 năm 1987) là một rapper kiêm nhạc sĩ sáng tác nhạc người Mỹ. Được coi là một trong những nghệ sĩ hip hop có ảnh hưởng nhất
**Tổng thống Hoa Kỳ** (, viết tắt là POTUS) là nguyên thủ quốc gia và người đứng đầu chính phủ của Hoa Kỳ. Tổng thống lãnh đạo chính quyền liên bang Hoa Kỳ và thống