Sông La Plata hay sông Bạc là cửa sông hình phễu do hợp lưu của hai con sông Uruguay và Paraná, trải dài trên 290 km (180 dặm Anh) từ nơi hợp lưu của hai sông nói trên tới Đại Tây Dương. Địa danh "La Plata" tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là "bạc" vì thượng nguồn của sông là mạch núi thần thoại "Sierra de La Plata" tương truyền có nhiều mỏ bạc.
Địa lý
Ngay ở chỗ hợp lưu, bề ngang sông La Plata đã rộng 48 km. Từ đó sông chảy theo hướng đông-nam, tỏa rộng dần đến khi đổ ra biển thì bề ngang là 220 km và được coi là cửa sông rộng nhất thế giới.
[[Tập tin:River Plate.jpg|
Cửa sông La Plata nhìn từ vệ tinh.]]
Sông La Plata là biên giới giữa hai nước Argentina và Uruguay. Hai cảng chính trên sông là Buenos Aires ở hữu ngạn và Montevideo bên tả ngạn.
Lưu vực sông La Plata gồm lưu vực của cả hai con sông Paraná và sông Uruguay, chiếm khoảng một phần năm diện tích của toàn châu Nam Mỹ. Lưu vực này rút nước từ đông-nam Bolivia, toàn phần nước Paraguay, phần lớn nước Uruguay, và miền bắc nước Argentina. Với ước lượng 57 triệu mét khối phù sa đổ ra biển mỗi năm, cửa sông La Plata thường bị cát bồi. Cảng Buenos Aires thường xuyên phải có tàu nạo vét lòng sông mới thông thương được.
Ảnh vệ tinh nhìn từ phía tây bắc với lượng [[phù sa đục ngầu cửa sông.]]
Lịch sử
Người châu Âu đầu tiên đến khám phá ra cửa sông La Plata là một người Tây Ban Nha tên Juan Díaz de Sólis vào năm 1516, trên đường tìm eo biển thông Đại Tây Dương với Thái Bình Dương. Khi phái đoàn đổ bộ lên bờ bắc cửa sông (ở địa điểm nay là bộ Colonia của Uruguay) thì liền bị thổ dân tấn công và tàn sát, chỉ riêng một thiếu niên 14 tuổi tên Francisco del Puerto sống sót. Vài năm sau, Sebastián Caboto ghé cửa biển này thì gặp Francisco del Puerto, lúc bấy giờ đã trở thành một chiến sĩ thuộc bộ lạc Charrúa. Del Puerto lên tàu theo Caboto về.
Năm 1536 Pedro de Mendoza cho thành lập thị trấn Buenos Aires nhưng chỉ được ít lâu thì phải bỏ dở. Mãi đến năm 1580 Juan de Garay mới dẫn đầu phái đoàn khác tái chiếm Buenos Aires, mở đường cho lớp người Âu Châu sang lập nghiệp khai phá vùng La Plata.
Năm 1578 đoàn tàu của thuyền trưởng người Anh Francis Drake cũng ghé đây trên chuyến hải hành vòng quanh thế giới.
Vào Đệ nhị Thế Chiến cửa sông La Plata là chiến trận của quân Anh và quân Đức. Hai bên khai hỏa từ ngoài khơi nhưng chiến thuyền Admiral Graf Spree của Đức phải rút vào cửa sông rồi bỏ trận thay vì tiếp tục giao chiến với hỏa lực gấp bội của hải quân Anh.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Sông La Plata** hay **sông Bạc** là cửa sông hình phễu do hợp lưu của hai con sông Uruguay và Paraná, trải dài trên 290 km (180 dặm Anh) từ nơi hợp lưu của hai sông
**Phó vương quốc Río de la Plata** (tiếng Tây Ban Nha:_Virreinato del Río de la Plata_) là đơn vị hành chánh phó vương quốc thành lập sau chót và có thời gian tồn tại ngắn
**Sông Paraguay** (**Río Paraguay** trong tiếng Tây Ban Nha, **Rio Paraguai** trong tiếng Bồ Đào Nha, **Ysyry Paraguái** trong tiếng Guarani) là một dòng sông lớn tại Trung-Nam của Nam Mỹ, chảy qua Brasil, Bolivia,
**Cá heo La Plata**, tên khoa học là **_Pontoporia blainvillei_**, là một loài động vật có vú trong họ Iniidae, bộ Cá voi. Chúng là loài duy nhất trong chi _Pontoporia_, được Gray mô tả
Bản đồ với vị trí dòng sông Uruguay. nhỏ|Thác Moconá rộng 3 km nơi sông Uruguay vượt biên giới từ Brasil sang Argentina. **Sông Uruguay** (tiếng Tây Ban Nha: **_Río Uruguay_**; tiếng Bồ Đào Nha:
**Sông Paraná** (, ) nằm ở Trung-Nam của Nam Mỹ, chảy qua các quốc gia Brasil, Paraguay và Argentina với chiều dài khoảng . Đây là sông dài thứ hai tại Nam Mỹ sau sông
**Cá heo sông** là một nhóm động vật có vú thủy sinh chỉ sống ở vùng nước ngọt hay lợ. Đây là chỉ là một nhóm cá heo chia sẻ chung đặc điểm, chứ không
nhỏ|250x250px|[[Sông Tamakoshi và thác Bhorley ở Nepal nhìn từ trên cao]] nhỏ|phải|251x251px|[[Murray (sông)|Sông Murray tại Úc]] **Sông** là dòng nước chảy thường xuyên tương đối ổn định trên bề mặt lục địa, các dòng sông
Bản đồ [[bồn địa Rio de la Plata, thể hiện sông Pilcomayo hợp lưu với sông Paraguay gần Asunción.]] **Sông Pilcomayo** (tiếng Tây Ban Nha, **Río Pilcomayo**; tiếng Guarani **Ysyry Araguay** ) nằm ở miền
Bản đồ [[bồn địa Rio de la Plata, thể hiện sông Bermejo hợp lưu với sông Paraguay ở phía bắc của Resistencia.]] **Sông Bermejo** (tiếng Tây Ban Nha, **Río Bermejo**) nằm ở Nam Mỹ, sông
**Cúp bóng đá Nam Mỹ 2011** hay còn gọi là **Copa América 2011**, là giải đấu lần thứ 43 của Cúp bóng đá Nam Mỹ (là giải quốc tế chính thức của các đội bóng
**Guinea thuộc Tây Ban Nha** () là tập hợp các vùng lãnh thổ lục địa và lục địa do Tây Ban Nha kiểm soát từ năm 1778 ở vịnh Guinea và trên Lõm Bonny, ở
**Hugo Alberto Curioni** (sinh ngày 11 tháng 10 năm 1946) là một cựu cầu thủ bóng đá người Argentina chơi ở vị trí tiền đạo. Trong cả sự nghiệp, ông thi đấu ở 3 quốc
nhỏ|Thung lũng Calchaquí ở [[Argentina.]] nhỏ|Hẻm núi hình chữ U ở [[Vườn quốc gia Glacier (Hoa Kỳ)|vườn quốc gia Glacier, bang Montana, Hoa Kỳ.]] nhỏ|Hẻm núi Romsdalen ở Tây Na Uy có vách núi dốc
"**The Lazy Song**" là một bài hát của nghệ sĩ thu âm người Mỹ Bruno Mars nằm trong album phòng thu đầu tay của anh, _Doo-Wops & Hooligans_ (2010). Nó được phát hành như là
**Khu truyền giáo dòng Tên La Santísima Trinidad de Paraná và Jesús de Tavarangue** () nằm tại Itapúa, Paraguay là những phần của phái bộ truyền giáo được thành lập trong khu vực còn sót
**Argentina** (phiên âm tiếng Việt: _Ác-hen-ti-na_, ), tên gọi chính thức là **Cộng hòa Argentina** (tiếng Tây Ban Nha: República de Argentina) là quốc gia lớn thứ hai ở lục địa Nam Mỹ theo diện
**Buenos Aires** () là thủ đô và là thành phố lớn nhất của Argentina. Thành phố tọa lạc bên bờ nam của sông La Plata, duyên hải đông nam của Nam Mỹ, đối diện với
**Noemí Elisabet Zaritzky** (sinh tại La Plata, Argentina vào ngày 7 tháng 2 năm 1951) có bằng kỹ sư hóa học của Khoa Kỹ thuật của Đại học Quốc gia de La Plata vào năm
**Uruguay** ( , ), quốc hiệu là **Cộng hòa Đông Uruguay** (), là một quốc gia ở Nam Mỹ, phía bắc giáp với Brasil, phía tây giáp với Argentina (qua sông Uruguay), phía tây nam
**Chiến tranh Cisplatina** (Tiếng Bồ Đào Nha: _Guerra da Cisplatina_), còn được gọi là **Chiến tranh Argentina-Brazil** (Tiếng Tây Ban Nha: _Guerra argentino-brasileña_) hoặc trong lịch sử Argentina và Uruguay gọi là **Chiến tranh Brazil**,
phải|nhỏ|Khu vực gần đúng của tiếng Tây Ban Nha Rioplata với các biến thể Patagonia. **Tiếng Tây Ban Nha Rioplata** hay còn gọi là **tiếng Castila Rioplata** là một phương ngữ tiếng Tây Ban Nha
**Quần đảo Falkland** ( ) hay **Quần đảo Malvinas** ( ) là một quần đảo nằm ở Nam Đại Tây Dương. Các đảo chính của quần đảo này nằm cách 500 km về phía đông của
**Thời đại Khám phá** hay **Thời đại Thám hiểm** là cách gọi phổ thông về những khám phá địa lý của châu Âu vào khoảng thời kỳ cận đại, phần lớn trùng lặp với kỷ
nhỏ|Thắng cảnh tại Mar del Plata nhỏ **Mar del Plata** là thành phố ở phía đông Argentina, tỉnh Buenos Aires, bên bờ Đại Tây Dương tại Cape Corrientes. Mar del Plata có diện tích 79,48 km²
**Enriqueta Estela Barnes de Carlotto** (sinh ngày 22 tháng 10 năm 1930) là một nhà hoạt động nhân quyền người Argentine và là lãnh đạo của Grandmothers of the Plaza de Mayo. Một trong những
**Juan Sebastián Verón** (sinh 9 tháng 3 năm 1975 tại La Plata) là một cầu thủ bóng đá người Argentina, chơi ở vị trí tiền vệ. Verón có quãng thời gian thành công nhất trong
**Diego Armando Maradona** (; 30 tháng 10 năm 196025 tháng 11 năm 2020), thường được biết đến với tên gọi đơn giản là **Diego Maradona** hay **Maradona**, là một cố cầu thủ kiêm huấn luyện
**Susana Torre** (sinh năm 1944) là một kiến trúc sư, nhà phê bình và nhà giáo dục người Mỹ gốc Argentina, sinh sống tại tại thành phố New York (1968-2008) và tại Carboneras, Almeria, Tây
nhỏ|Sự phân bố địa chấn gắn liền với [[vùng địa chấn Madrid (năm 1974). Vùng có nhiều hoạt động địa chấn này nằm sâu trong mảng Bắc Mỹ.]] Một trận **động đất nội mảng** xảy
**Colonia del Sacramento** (trước đây có tên là _Colonia do Sacramento_) là một thành phố ở phía tây nam Uruguay, nằm bên bờ sông sông La Plata, ở phía đối diện với Buenos Aires, Argentina.
**Ramón Blanco Erenas Riera y Polo, Hầu tước thứ 1 xứ Peña Plata** (15 tháng 9 năm 1833 – 4 tháng 4 năm 1906) là chuẩn tướng và nhà quản lý thuộc địa người Tây
**Zulma Nélida Brandoni de Gasparini** (sinh ngày 15 tháng 5 năm1944) ## Công việc Sinh ra tại thành phố La Plata, Argentina vào ngày 15 tháng 5 năm 1944, Brandoni de Gasparini tốt nghiệp chuyên
**_Olivella plata_** là một loài ốc biển cỡ nhỏ, là động vật thân mềm chân bụng sống ở biển thuộc họ Olivellidae, họ ốc ôliu nhỏ. ## Miêu tả ## Phân bố
thumb|right|Một con [[cá heo mũi chai đang phóng lên khỏi mặt nước.]] Đây là **danh sách các loài trong phân thứ bộ Cá voi**. Phân thứ bộ Cá voi bao gồm cá voi, cá heo,
nhỏ|300x300px| Sự phát triển của phân vùng hành chính Brasil **Lịch sử của Brasil** bắt đầu với người bản địa ở Brasil. Người châu Âu đến Brasil vào đầu thế kỷ XVI. Người châu Âu
**Montevideo** () là thủ đô và thành phố lớn nhất của Uruguay. Theo thống kê 2011, địa giới thành phố (city proper) có dân số 1.319.108 (khoảng 1/3 tổng dân số toàn quốc) trong phạm
**Tỉnh Madldonado** là một trong 19 đơn vị hành chính của Uruguay dưới cấp quốc gia, tiếng Tây Ban Nha gọi là _departamento_. Đây là một trong sáu tỉnh đầu tiên, trước có tên là
**Diego Pablo Simeone** (sinh 28 tháng 4 năm 1970), có biệt danh **El Cholo**, là một huấn luyện viên và cựu cầu thủ bóng đá Argentina. Ông hiện là huấn luyện viên trưởng của câu
**Meli Valdés Sozzani** (La Plata, 1977) là một nghệ sĩ người Argentina. ## Tiểu sử **María Amelia Valdés Sozzani** được sinh ra ở La Plata, tỉnh Buenos Aires, Argentina, vào năm 1977. Cô bắt đầu
**Cristina Elisabet Fernández de Kichner** (sinh 19 tháng 2 năm 1953), thường được gọi bằng tên kết hôn của bà là **Cristina Kirchner**, là đương kim Phó tổng thống và là cựu Tổng thống của
nhỏ|Gabriela Cerruti **Gabriela Carla Cerruti** (sinh ngày 9 tháng 12 năm 1965) là một nhà báo, nhà văn và chính trị gia người Argentina. Năm 2007, bà được bầu vào cơ quan lập pháp thành
nhỏ|Lưu vực right|thumb|Ảnh hoạt hình lưu vực [[sông Latorița, Romania Tập tin:Modelare 3D pentru Bazinul Hidrografic al Paraului Latorita.gif|354x354px]] **Lưu vực** là phần diện tích bề mặt đất trong tự nhiên mà mọi lượng nước
**Pantanal** () là khu vực tự nhiên chứa vùng đất ngập nước nhiệt đới lớn nhất thế giới. Nó nằm chủ yếu tại tiểu bang Mato Grosso do Sul, Brasil nhưng kéo dài qua cả
Loài cá nước ngọt của vùng nhiệt đới Nam và Trung Mỹ đại diện cho một trong những hệ sinh thái dưới nước đa dạng và khắc nghiệt nhất trên Trái đất, với hơn 5.600
**Cá đuối sông** **Ocellate** (_Potamotrygon motoro_), còn được gọi là **cá đuối mắt công** hay **cá đuối sông đen**, là một loài cá đuối nước ngọt trong họ Potamotrygonidae. Nó là loài đầu tiên được
nhỏ|Hồn ma La Llorona Trong văn hóa dân gian của México, **La Llorona** (phát âm [la ʝo.ˈɾo.na], "Người phụ nữ than khóc), là một hồn ma của một người phụ nữ đã dìm những đứa
thumb|Chân dung Francis de Laporte de Castelnau **François-Louis Nompar de Caumont Laporte, comte de Castelnau** (tên khai sinh là _François-Louis Nompar de Caumont La Force_; ngày 24 tháng 12 năm 1802 – ngày 4 tháng
**Alba María Antonia Cabral Cornero** (sinh ngày 26 tháng 6 năm 1947), được biết đến với cái tên **Peggy**, là một nhà báo người Dominica, người dẫn chương trình truyền hình, chính trị gia và
**Asunción**, tức **Nuestra Señora Santa María de la Asunción** (nghĩa là: Thánh Maria Đức Mẹ Lên Trời) là thủ đô của Paraguay. Về mặt hành chính, thành phố Asunción là đơn vị tự trị, không