Sơn Đông đẳng xử Thừa Tuyên bố chính sứ ty (phồn thể: 山東等處承宣布政使司; giản thể: 山东等處承宣布政使司), gọi tắt là Sơn Đông Bố chính sứ ty, là một trong 13 khu vực hành chính cấp tỉnh dưới triều Minh (1368 – 1644), quản hạt 6 phủ, 15 châu và 89 huyện. Phạm vi ngày nay thuộc hai tỉnh Sơn Đông và Liêu Ninh. Nha môn Bố chính sứ ty đặt tại Tế Nam phủ (nay là thành phố Tế Nam, tỉnh Sơn Đông).
Lịch sử hình thành và phát triển
Năm Hồng Vũ thứ 9 (1376), Minh Thái tổ tiến hành cải cách hệ thống hành chính tại các hành tỉnh, thiết lập Thừa tuyên Bố Chính sứ ty tại các hành tỉnh. Ngoại trừ Trực Lệ, tổng cộng có 14 Bố Chính sứ ty được thiết lập, trong đó có Sơn Đông, đặt nha môn tại Tế Nam phủ. Sơn Đông Bố Chính sứ ty quản hạt 6 phủ, 15 châu và 89 huyện, trong đó tên gọi các huyện phần lớn đến nay vẫn còn được sử dụng. 6 phủ bao gồm Tế Nam, Đông Xương, Duyện Châu, Thanh Châu, Đăng Châu và Lai Châu. Ngoài ra một số huyện của hai phủ Hà Gian và Đại Danh ngày nay thuộc địa phận Sơn Đông.
Lãnh thổ của Sơn Đông Bố Chính sứ ty dưới thời Nguyên thuộc về Sơn Đông Đông Tây Tuyên úy ty và một phần Trung Thư tỉnh. Ngô nguyên niên (1367), Ngô vương Chu Nguyên Chương đổi các lộ Tế Nam, Ích Đô, Tế Ninh, Đông Bình thành các phủ Tế Nam, Thanh Châu, Tế Ninh, Đông Bình.
Hồng Vũ nguyên niên (1368), đổi Đông Xương lộ thành Đông Xương phủ, hạ cấp Bàn Dương lộ thành Tri Xuyên trực lệ châu, thăng cấp Lai Châu thành phủ, các trực lệ châu Ninh Hải, Đức Châu, Cao Đường hạ cấp thành các châu, cùng năm thiết lập Sơn Đông hành tỉnh, nha môn đặt tại Thanh Châu phủ, quản hạt các phủ Tế Nam, Đông Xương, Tế Ninh, Đông Bình, Lai Châu; các trực lệ châu Tri Xuyên, Thái An, Tào Châu, Bộc Châu, Quan Châu, Ân Châu. Cùng năm gộp thêm Bắc Bình phủ và Vĩnh Bình lộ.
Hồng Vũ năm thứ 2 (1369), đổi Vĩnh Bình lộ thành Bình Loan phủ, cùng năm tách Bắc Bình, Bình Loan thành lập Bắc Bình hành tỉnh.
Hồng Vũ năm thứ 3 (1370), hạ cấp Quan Châu thành huyện.
Hồng Vũ năm thứ 4 (1371), hạ cấp Tào Châu thành huyện.
Hồng Vũ năm thứ 5 (1372), thành lập Kim Châu, Phục Châu, Cái Châu, Hải Châu.
Hồng Vũ năm thứ 6 (1373), hạ cấp Đăng Châu, Lai Châu từ phủ thành trực lệ châu, thiết lập Liêu Dương phủ.
Hồng Vũ năm thứ 7 (1374), hạ cấp Đông Bình phủ thành châu.
Hồng Vũ năm thứ 9 (1376), Lai Châu, Đăng Châu thăng cấp thành phủ, cùng năm thiết lập Bố Chính sứ ty.
Hồng Vũ năm thứ 10 (1377), phế bỏ Liêu Dương phủ, dời nha môn Bố Chính sứ ty về Tế Nam.
Hồng Vũ năm thứ 18 (1385), Tế Ninh hạ cấp thành châu, Duyện Châu thăng cấp thành phủ.
Hồng Vũ năm thứ 28 (1395), Kim Châu, Phục Châu, Cái Châu, Hải Châu bị phế bỏ, chỉ duy trì các vệ sở tại đây.
Các phủ, châu trực thuộc
Tế Nam phủ (濟南府)
Dưới thời Nguyên là Tế Nam lộ. Ngô nguyên niên (1367), đổi thành Tế Nam phủ. Hồng Vũ nguyên niên (1368) thì trực thuộc hành tỉnh. Quản lý trực tiếp các huyện Lịch Thành, Chương Khâu, Trâu Bình, Truy Xuyên, Trường Sơn, Tân Thành, Tề Hà, Tề Đông, Tế Dương, Vũ Thành, Lâm Ấp, Trường Thanh, Phì Thành, Thanh Thành và Lăng.
Các châu trực thuộc:
Quản lý các huyện Tân Thái, Lai Vu.
Quản lý các huyện Đức Bình, Bình Nguyên.
Quản lý các huyện Dương Tín, Hải Phong, Nhạc Lăng, Thương Hà.
Quản lý các huyện Lợi Tân, Triêm Hóa, Bồ Thai.
Duyện Châu phủ (兗州府)
Dưới thời Nguyên là Duyện châu thuộc Tế Ninh lộ. Hồng Vũ năm thứ 18 (1385), được thăng cấp thành phủ. Quản lý các huyện Tư Dương, Khúc Phụ, Ninh Dương, Trâu, Tứ Thủy, Đằng, Dịch, Kim Hương, Ngư Thai, Đan và Thành Vũ.
Các châu trực thuộc:
Quản lý các huyện Gia Tường, Cự Dã, Vận Thành.
Quản lý các huyện Vấn Thượng, Đông A, Dương Cốc, Bình Âm, Thọ Trương.
Quản lý các huyện Tào, Định Đào, Sở Khâu.
Quản lý các huyện Đàm Thành, Phí.
Đông Xương phủ (東昌府)
Dưới thời Nguyên là Đông Xương lộ. Hồng Vũ nguyên niên (1368), đổi thành Đông Xương phủ. Quản lý các huyện Liêu Thành, Đường Ấp, Bác Bình, Trì Bình, Sân, Thanh Bình, Quan.
Châu trực thuộc:
Quản lý các huyện Khâu, Quán Đào.
Quản lý các huyện Ân, Hạ Tân, Vũ Thành.
Quản lý các huyện Phạm, Quan Thành, Triều Thành.
Thanh Châu phủ (青州府)
Dưới thời Nguyên là Ích Đô lộ. Ngô nguyên niên (1367), đổi thành Thanh Châu phủ. Hồng Vũ nguyên niên (1368), trực thuộc hành tỉnh. Quản lý các huyện Ích Đô, Lâm Truy, Bác Hưng, Cao Uyển, Thọ Quang, Nhạc An, Xương Nhạc, Lâm Cù, An Khâu, Chư Thành, Mông Âm.
Châu trực thuộc:
Quản lý các huyện Nghi Thủy, Nhật Chiếu.
Lai Châu phủ (萊州府)
Dưới thời Nguyên là Lai Châu thuộc Bàn Dương lộ. Hồng Vũ nguyên niên (1368), đổi thành Lai Châu phủ. Hồng Vũ năm thứ 6 (1373), hạ cấp thành châu, đến năm thứ 9 (1377) thì khôi phục thành phủ. Quản lý huyện Dịch.
Các châu trực thuộc:
Quản lý các huyện Duy, Xương Ấp.
Quản lý các huyện Cao Mật, Tức Mặc.
Liêu Đông đô chỉ huy sứ ty (遼東都指揮使司)
Dưới thời Nguyên thuộc Liêu Dương Hành Trung thư tỉnh. Hồng Vũ năm thứ 4 (1371), thiết lập Liêu đô vệ, nha môn đặt tại thành Kim Châu. Hồng Vũ năm thứ 6 (1373) nha môn dời về Liêu Dương phủ, năm thứ 8 (1375) đổi thành Liêu Đông Đô Chỉ huy sứ ty. Quản lý 25 vệ và 2 châu.
Vệ: Định Liêu trung vệ, Định Liêu tả vệ, Định Liêu hữu vệ, Định Liêu tiền vệ, Định Liêu hậu vệ, Đông Ninh vệ, Hải Châu vệ, Cái Châu vệ, Phục Châu vệ, Kim Châu vệ, Quảng Ninh vệ, Quảng Ninh trung vệ, Quảng Ninh tả vệ, Quảng Ninh hữu vệ, Quảng Ninh tiền vệ, Quảng Ninh hậu vệ, Nghĩa Châu vệ, Quảng Ninh tả đồn vệ, Quảng Ninh hữu đồn vệ, Quảng Ninh tiền đồn vệ, Quảng Ninh hậu đồn vệ, Thẩm Dương trung vệ, Thẩm Dương tả vệ, Thẩm Dương hữu vệ, Thẩm Dương trung đồn vệ, Thiết Lĩnh vệ, Tam Vạn vệ, Liêu Hải vệ.
Châu: Tự Tại, An Nhạc
Danh nhân
Tướng lĩnh
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Sơn Đông đẳng xử Thừa Tuyên bố chính sứ ty** (phồn thể: 山東等處承宣布政使司; giản thể: 山东等處承宣布政使司), gọi tắt là **Sơn Đông Bố chính sứ ty**, là một trong 13 khu vực hành chính cấp tỉnh
**Sơn Tây đẳng xử Thừa Tuyên bố chính sứ ty** (chữ Hán: 山西等處承宣布政使司), gọi tắt là **Sơn Tây Bố chính sứ ty**, là một trong 13 khu vực hành chính cấp tỉnh dưới triều Minh
**Vân Nam đẳng xử Thừa Tuyên bố chính sứ ty** (phồn thể: 雲南等處承宣布政使司; giản thể: 云南等處承宣布政使司), gọi tắt là **Vân Nam Bố chính sứ ty**, là một trong 13 khu vực hành chính cấp tỉnh
**Bắc Trực Lệ** (phồn thể: 北直隸; giản thể: 北直隶; Wade–Giles: Pei _Chih-li_) là một khu vực hành chính tại Trung Hoa dưới thời nhà Minh. Ban đầu khu vực này được gọi là Bắc Bình
**Giao Chỉ đẳng xứ Thừa tuyên Bố chính sứ ty** (chữ Hán: 交趾等處承宣布政使司), gọi tắt là **Giao Chỉ Bố chính sứ** (交趾布政司), là cơ quan hành chính cấp tỉnh mà nhà Minh thiết lập tại
**Sơn Tây** (, ; bính âm bưu chính: _Shansi_) là một tỉnh ở phía bắc của Trung Quốc. Năm 2018, Sơn Tây là tỉnh đứng thứ mười tám về số dân, đứng thứ hai mươi
**Thời kỳ Bắc thuộc lần thứ tư** hay còn gọi là **thời Minh thuộc** trong lịch sử Việt Nam bắt đầu từ năm 1407 khi đế quốc Minh đánh bại nhà Hồ-Đại Ngu và chấm
**Đảng Cộng sản Trung Quốc** (; Hán-Việt: Trung Quốc Cộng sản Đảng), một số văn kiện tiếng Việt còn gọi là **Đảng Cộng sản Tàu**, là đảng chính trị thành lập và điều hành Cộng
**Trường Chinh** (tên khai sinh: **Đặng Xuân Khu**; 9 tháng 2 năm 1907 – 30 tháng 9 năm 1988) là một nhà cách mạng, nhà chính trị và lý luận chính trị người Việt Nam.
**Nam Trực Lệ** (phồn thể: 南直隸; giản thể: 南直隶; Wade–Giles: Nan _Chih-li_) là một khu vực hành chính tại Trung Hoa từ thời nhà Minh, bao gồm 14 phủ và 4 trực lệ châu tại
**Vụ sai phạm tại Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á**, hay còn gọi ngắn gọn là **vụ Việt Á** hoặc **đại án Việt Á,** là một vụ án hình sự điển hình về
**Đội tuyển bóng đá quốc gia Đức** () là đội tuyển bóng đá nam quốc gia đại diện cho Đức tại các giải đấu bóng đá quốc tế kể từ năm 1908. Kể từ khi
**Thể chế chính trị nhà Triều Tiên** được vận hành theo chế độ quan liêu tập quyền, dựa trên lý tưởng Nho giáo Tính Lý Học (성리학) làm nền tảng. Về lý thuyết, vua Triều
**Giang Tây** (; tiếng Cám: ) là một tỉnh nằm ở đông nam Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Năm 2018, Giang Tây là tỉnh đông thứ mười ba về số dân, đứng thứ mười
**Quan chế nhà Minh** liệt kê chức vụ chính thức trong triều đại nhà Minh, không đầy đủ. ## Tước hiệu ### Ngoại thích * Công * Hầu * Bá * Quận công * Quận
**Câu lạc bộ bóng đá Sông Lam Nghệ An** (), trong văn nói thường được gọi là **Sông Lam Nghệ An** hay ngắn gọn hơn là **Sông Lam**, là một câu lạc bộ bóng đá
**Đảng Việt Tân** hoặc **Việt Nam Canh tân Cách mạng Đảng** (tiếng Anh: _Vietnam Reform Revolutionary Party_, **VRRP**) là một tổ chức chính trị được thành lập bởi một nhóm người Mỹ gốc Việt tại
**Trung Hoa Dân Quốc** () là một chính thể tiếp nối sau triều đình nhà Thanh năm 1912, chấm dứt hơn 2000 năm phong kiến Trung Quốc. Đây là chính thể cộng hòa hiện đại
**Lịch sử của Giáo hội Công giáo Việt Nam từ năm 1975 đến năm 1990** có nhiều điểm đặc thù riêng. Đây là giai đoạn 15 năm thứ hai kể từ khi thiết lập hàng
**Ngụy** là một từ gốc Hán trong tiếng Việt có nhiều nghĩa tùy thuộc vào chữ Hán Nôm gốc, văn cảnh và từ ghép với nó. Nghĩa thường dùng là để chỉ sự vật, sự
**Triều đại trong lịch sử Trung Quốc**, hay **triều đại Trung Quốc**, ý chỉ các chế độ quân chủ thế tập cai trị Trung Quốc trong phần lớn chiều dài lịch sử nước này. Kể
**Đặng Lệ Quân** (; tiếng Anh: **Teresa Teng**) (29 tháng 1 năm 1953 – 8 tháng 5 năm 1995) là một ca sĩ, nhạc sĩ, diễn viên và nhà từ thiện người Đài Loan. Được
**Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam** là đội tuyển bóng đá quốc gia đại diện cho Việt Nam thi đấu tại các giải đấu bóng đá quốc tế do Liên đoàn bóng đá
**Nhà Tây Sơn** (chữ Nôm: 家西山, chữ Hán: 西山朝 / **Tây Sơn triều**) là một triều đại quân chủ trong lịch sử Việt Nam tồn tại từ năm 1778 đến năm 1802, được thành lập
**Câu lạc bộ bóng đá Hà Nội** () là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp thuộc sở hữu của Tập đoàn T&T, có trụ sở tại Hà Nội và hiện đang thi đấu
nhỏ|Bức ảnh này trích trong một chương về [[Ấn Độ trong cuốn _Câu chuyện về các quốc gia của Hutchison_, mô tả Ajatashatru đến thăm Đức Phật để giác ngộ tội lỗi của mình.]] **Phật
**Lịch sử Chăm Pa** là lịch sử các quốc gia của người Chăm gồm: Hồ Tôn, Lâm Ấp, Hoàn Vương, Chiêm Thành (_Campanagara_) và Thuận Thành (_Nagar Cam_), thành lập từ năm 192 và kết
**Khởi nghĩa Lam Sơn** là một cuộc khởi nghĩa trong lịch sử Việt Nam do Lê Lợi lãnh đạo nhằm chống lại sự cai trị của nhà Minh, bắt đầu từ đầu năm 1418 và
**Chiết Giang ** (浙江) là một tỉnh ven biển phía đông của Trung Quốc. Tên gọi Chiết Giang lấy theo tên cũ của con sông Tiền Đường chảy qua Hàng Châu - tỉnh lị Chiết
**Chế độ Uông Tinh Vệ** là tên gọi của giới sử gia dành cho **Chính phủ Cải tổ Quốc dân Trung Hoa Dân Quốc** (Tiếng Trung Quốc**:** 中華民國國民政府; Bính âm : _Zhōnghuá mínguó guómín zhengfǔ),_
**Việt Nam Quốc Dân Đảng** (**VNQDĐ**; chữ Hán: ), gọi tắt là **Việt Quốc**, là một đảng chính trị dân tộc và xã hội chủ nghĩa dân chủ chủ trương tìm kiếm độc lập khỏi
**Câu lạc bộ bóng đá Công an Thành phố Hồ Chí Minh** là một câu lạc bộ bóng đá có trụ sở ở Thành phố Hồ Chí Minh. Đội bóng này là hậu thân của
Từ thời kỳ cổ đại, **Đức** (lúc đó được người La Mã gọi là vùng đất Germania) đã có các bộ lạc người German (tổ tiên trực tiếp của người Đức) chính thức cư ngụ
**Nguyễn Thanh Tùng** (sinh ngày 5 tháng 7 năm 1994), thường được biết đến với nghệ danh **Sơn Tùng M-TP**, là một nam ca sĩ kiêm nhạc sĩ sáng tác bài hát, nhà sản xuất
Đây là bản dịch tiếng Việt của tham luận (bằng tiếng Anh) của TS. Trần Đức Anh Sơn đã viết để tham gia “Conference on Nguyen Vietnam: 1558 – 1885” (Hội thảo về nhà Nguyễn
**Đường Trường Sơn** hay **đường mòn Hồ Chí Minh** () là một tuyến Hậu cần chiến lược bao gồm mạng lưới giao thông quân sự, chạy từ lãnh thổ miền Bắc Việt Nam vào tới
Đàng Trong và [[Đàng Ngoài (1757).]] **Đàng Trong** (chữ Nôm: 唐冲), hay **Nam Hà** (chữ Hán: 南河) là tên gọi vùng lãnh thổ Đại Việt do chúa Nguyễn kiểm soát, xác định từ sông Gianh
, cũng thường được gọi với tên phiên âm của nó là **Kuomintang** (**KMT**; ), là chính đảng do Tôn Trung Sơn và các chí sỹ của ông sáng lập và tồn tại cho đến
**Đông Triều** là một thành phố cũ nằm ở phía tây tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam. ## Địa lý thumb|Ngã 4 Đông Triều|264x264px Thành phố Đông Triều nằm ở phía tây của tỉnh Quảng Ninh,
Tranh vẽ cảnh vua Lê thiết triều của Samuel Baron - thời Lê Trung Hưng thế kỷ XVII. **Hành chính Đàng Ngoài thời Lê trung hưng**, hay còn gọi là **hành chính Đại Việt thời
**Tranh chấp đất đai tại Đồng Tâm**, được biết đến trên các phương tiện thông tin đại chúng từ năm 2017 là vụ việc tranh chấp đất đai giữa một số người và chính phủ
**Tuyên Quang** là một tỉnh thuộc vùng trung du và miền núi Bắc Bộ. Việt Nam. ## Trước năm 1945 Tên gọi Tuyên Quang xuất hiện sớm nhất trong cổ thư ở nước ta là
**Thái Nguyên** là một tỉnh thuộc vùng trung du và miền núi Bắc Bộ. Phía bắc giáp tỉnh Bắc Kạn, phía nam giáp thủ đô Hà Nội, phía đông giáp tỉnh Bắc Giang và tỉnh
nhỏ|phải| [[Bắc Trung Bộ
Duyên hải Nam Trung Bộ
Tây Nguyên]]**Trung Bộ** (hay còn gọi là **miền Trung**) là khu vực địa lý nằm ở phần giữa đất liền của Việt Nam, nối Bắc Bộ
**Đội tuyển bóng đá quốc gia Ý** () là đội tuyển bóng đá quốc gia đại diện cho nước Ý thi đấu ở các giải bóng đá cấp châu lục và thế giới. Đội tuyển
**Hành chính Việt Nam thời Nguyễn** phản ánh bộ máy cai trị từ trung ương tới địa phương của chính quyền nhà Nguyễn trong thời kỳ độc lập (1802-1884). Bộ máy cai trị của nhà
**Chiến tranh cục bộ** là một chiến lược quân sự của Hoa Kỳ trong Chiến tranh Việt Nam (giai đoạn 1965-1968). Nội dung cơ bản của chiến lược này là tận dụng ưu thế hỏa
Không rõ về những cư dân đầu tiên đã định cư tại **Đài Loan**, nối tiếp họ là những người Nam Đảo (Austronesia). Hòn đảo bị người Hà Lan thuộc địa hóa vào thế kỷ
**Trung Quốc** hiện là quốc gia có dân số đông thứ hai trên thế giới. Từ thời Chu Tuyên Vương, đã có điều tra nhân khẩu tại Trung Quốc, có thống kê nhân khẩu chi
**Dự án khai thác bauxite ở Tây Nguyên** là một loạt các dự án khai thác mỏ bô xít ở khu vực Tây Nguyên, Việt Nam, giai đoạn 2008-hiện nay. Giai đoạn 2009-2015, dự án