✨Sách Tôn Giáo Triết Học Đặc Sắc-Những nẻo đường chiêm nghiệm: Đối thoại giữa nhà sư và nhà khoa học

Trong “Những nẻo đường chiêm nghiệm”, tác giả đã cố gắng so sánh các quan điểm của phương Tây và phương Đông, các lý thuyết khác nhau liên quan đến cấu trúc của tự ngã và bản chất của ý thức, dưới cái nhìn của khoa học và chiêm nghiệm. 

Cuộc đối thoại giữa khoa học Tây phương và Phật giáo nổi bật lên trên những tranh luận thường là khó khăn giữa khoa học và tôn giáo. Có một thực tế rằng đạo Phật không phải là một tôn giáo theo nghĩa mà thường được hiểu ở phương Tây. Nó không dựa trên quan điểm về một đấng sáng tạo và vì thế, nó không đòi hỏi phải có đức tin. Phật giáo có thể được miêu tả là một môn “khoa học của tâm trí” và là một con đường biến đổi từ hỗn loạn đến sáng suốt, từ đau khổ đến tự do. Nó có điểm chung với các bộ môn khoa học là khả năng khảo sát tâm trí theo kinh nghiệm. Đây là điều khiến cho một nhà sư Phật giáo và một nhà thần kinh học có thể đối thoại được với nhau và đạt được thành quả: giải đáp một loạt những câu hỏi trải rộng từ vật lý học lượng tử cho đến những vấn đề thuộc phạm trù đạo đức.

Hai bên đã cố gắng so sánh các quan điểm của phương Tây và phương Đông, các lý thuyết khác nhau liên quan đến cấu trúc của tự ngã và bản chất của ý thức, dưới cái nhìn của khoa học và chiêm nghiệm. Cho đến gần đây, hầu hết các triết lý Tây phương vẫn được xây dựng xoay quanh sự tách biệt giữa tâm trí và vật chất. Những học thuyết khoa học ngày nay cố gắng lý giải cách thức hoạt động của bộ não có dấu ấn rõ ràng của chủ nghĩa nhị nguyên này. Trong khi đó, đạo Phật ngay từ đầu đã đề xuất một cách tiếp cận thực tại không phân biệt. Các ngành khoa học nhận thức nhìn nhận ý thức như một thứ được khắc lên cơ thể, xã hội và văn hóa.

Cuốn sách này chỉ là một đóng góp khiêm tốn cho một lĩnh vực bao la là đối chiếu các quan điểm và kiến thức về bộ não và ý thức của các nhà khoa học với những người hành thiền – nói cách khác là cuộc gặp gỡ giữa hiểu biết trực tiếp và hiểu biết gián tiếp.

Cuộc đối thoại này đã làm gia tăng hiểu biết chung của chúng tôi về các chủ đề mà chúng tôi đưa ra. Chúng tôi xin mời các độc giả tham gia cùng và hy vọng các bạn cũng sẽ được hưởng lợi từ những năm tháng làm việc, nghiên cứu của chúng tôi về những khía cạnh căn bản của cuộc đời.

MỤC LỤC:

Lời nói đầu 

CHƯƠNG 1. THIỀN ĐỊNH VÀ NÃO BỘ Khoa học về tâm trí 

Nhận thức và cấu trúc tinh thần 

Xử lý những cảm xúc 

Thay đổi từ từ và bền vững 

Sự làm giàu bên trong và bên ngoài 

Các quy trình biến đổi thần kinh 

Các sắc thái cảm xúc 

Những kỹ năng dễ dàng 

Liên kết với thế giới 

Người trẻ có thể bắt đầu thiền như thế nào? 

Những biến dạng tinh thần 

Sự chú ý và kiểm soát nhận thức 

Cái chớp mắt của sự chú ý 

Chú ý, chiêm nghiệm và hiện diện cởi mở 

Chánh niệm và phân tâm 

Củng cố việc tu tập qua giấc ngủ 

Lòng từ bi và hành động 

Lòng từ bi, thiền định và sự gắn kết trí não 

Lòng vị tha và trạng thái hạnh phúc 

Những khoảnh khắc kỳ diệu

Phản hồi có thể thay cho rèn luyện tâm trí? 

Giới hạn nào cho việc luyện tâm? 

Thiền định và hành động 

CHƯƠNG 2. ĐỐI PHÓ VỚI CÁC QUÁ TRÌNH TIỀM THỨC VÀ CẢM XÚC Về bản chất của vô thức 

Tác dụng phụ của thiền định 

Yêu thương chống lại ràng buộc 

Trong sự hoan hỉ của an lạc nội tại 

Quan sát tâm, điều phục tâm 

CHƯƠNG 3. LÀM THẾ NÀO ĐỂ HIỂU NHỮNG GÌ CHÚNG TA BIẾT? 

Chúng ta nhận thức gì về thực tại? 

Làm thế nào ta thu nạp được kiến thức? 

Có thể tồn tại những hiểu biết giá trị của một số khía cạnh tri thức?

Phải chăng ảo tưởng về nhận thức là không thể tránh khỏi

Mỗi người đối với thực tại riêng của mình 

Có chăng một thực tại khách quan “ngoài kia

Quan hệ nhân quả là mối tương quan của sự phụ thuộc lẫn nhau 

Xây dựng và phá hủy thực tại 

Tinh lọc những công cụ của quán niệm 

Trải nghiệm góc nhìn thứ nhất, thứ hai và thứ ba 

Bác sĩ và phương thuốc 

Đạo đức của thực hành và khoa học 

Ba khía cạnh của triết học Phật giáo 

Tổng kết 

CHƯƠNG 4. ĐIỀU TRA CÁI TÔI Điều tra cái tôi 

Bản chất tồn tại theo cách thông thường 

Bản chất và tự do

Cái tôi yếu mềm, tâm trí mạnh mẽ 

Bản ngã và vô ngã 

Tai họa của sự trầm tư 

Ai chịu trách nhiệm ở đây 

CHƯƠNG 5. Ý CHÍ TỰ DO, TRÁCH NHIỆM VÀ CÔNG BẰNG 

Quá trình ra quyết định 

Trách nhiệm thay đổi 

Ý chí tự do và phạm vi lựa chọn 

Các tình huống giảm nhẹ 

Quan sát với đôi mắt của một bác sĩ 

Sự hồi phục thực sự

Sai lệch khủng khiếp 

Phá bỏ vòng thù hận

Có tồn tại thứ bản ngã phải chịu trách nhiệm 

Liệu một người có thể chứng minh ý chí tự do? Kiến trúc sư của tương lai 

CHƯƠNG 6. BẢN CHẤT CỦA Ý THỨC Một cái gì đó còn hơn là không có gì 

Nuôi dưỡng các trạng thái tu tập tinh tế của ý thức hoặc nhận thức thuần khiết

Trên những mức độ ý thức khác nhau Những trải nghiệm lúng túng 

Nhớ lại tiền kiếp? 

Có thể học được gì từ những trải nghiệm cận tử 

Liệu ý thức có thể được hình thành từ một thứ gì đó hơn là vật chất?