Cảnh quan sa mạc Taklamakan
Sa mạc Taklamakan tại [[lòng chảo Tarim.]]
nhỏ|phải|Một [[quạt bồi tích khổng lồ giữa các dãy núi Côn Lôn và Altun-Tagh tạo thành ranh giới phía nam của sa mạc Taklamakan, mé trái dường như có màu xanh lam do nước chảy từ nhiều con suối nhỏ]]
Sa mạc Taklamakan hay Sa mạc Tháp Khắc Lạp Mã Can (Chữ Hán: 塔克拉瑪干沙漠), cũng gọi là Taklimakan, là một sa mạc tại Trung Á, trong khu vực thuộc Khu tự trị dân tộc Duy Ngô Nhĩ Tân Cương của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Vị trí của nó nằm bên trong bồn địa Tarim ở Nam Tân Cương, nó có ranh giới là dãy núi Côn Lôn ở phía nam, sa mạc Gobi ở phía Đông, dãy núi Pamir và Thiên Sơn (tên cổ đại núi Imeon) ở phía tây và phía bắc.
Taklamakan được biết đến như là một trong các sa mạc lớn nhất trên thế giới, đứng hàng thứ 15 về kích thước trong số các sa mạc lớn nhất không ở vùng cực của thế giới. Nó bao phủ một diện tích 270.000 km² của lòng chảo Tarim, dài khoảng 1.000 km và rộng khoảng 400 km. Ở rìa phía bắc và phía nam của sa mạc này là hai nhánh của Con đường tơ lụa do các lữ khách đã tìm kiếm ra để tránh vùng đất hoang khô cằn. Trong những năm gần đây, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã xây dựng đường cao tốc xuyên sa mạc để nối liền các thành phố Hòa Điền (Hotan, ở rìa phía nam) với Luân Đài (Luntai, ở rìa phía bắc).
Khí hậu
Taklamakan là mô hình của sa mạc lạnh. Do nó gần với các khối khí lạnh lẽo tại Siberi, nên các nhiệt độ rất thấp đã được ghi nhận trong thời gian mùa đông, đôi khi xuống dưới -20 °C (-4 °F). Trong các trận bão mùa đông đầu năm 2008 tại Trung Quốc thì sa mạc Taklamakan được thông báo là lần đầu tiên bị che phủ hoàn toàn bởi một lớp tuyết mỏng có độ dày 4 cm (1,6 inch) tại một số đài quan sát trong 11 ngày đêm.
Vị trí cực sâu trong nội địa của nó, dường như rất gần với trung tâm của châu Á và xa hàng nghìn kilômét từ bất kỳ vùng nước rộng lớn nào, nên các đặc trưng lạnh ban đêm của nó có thể nhận thấy ngay cả trong mùa hè.
Ốc đảo
Không có nguồn nước tự nhiên trong sa mạc này và vì thế rất nguy hiểm khi muốn vượt qua.
Taklamakan có nghĩa là "đi vào và ngươi sẽ không bao giờ trở ra". Các đoàn lữ hành của các thương nhân trên Con đường tơ lụa có thể dừng lại nghỉ ngơi tại các thành thị thịnh vượng trong các ốc đảo
nhỏ|trái|Cuộc sống trong sa mạc gần huyện [[Yarkand|Toa Xa (Yarkand).]]
Các thành thị ốc đảo quan trọng, được cấp nước do mưa từ các dãy núi, là Ca Thập (Kashgar), Mễ Lan (Marin), Ni Nhã (Niya), Toa Xa (Yarkand) và Hòa Điền (Khotan) ở phía nam hay Khố Xa (Kuqa) và Thổ Lỗ Phan (Turfan) ở phía bắc, cùng Lâu Lan (Loulan) và Đôn Hoàng (Dunhuang) ở phía đông.
Các di sản khảo cổ tìm thấy tại các nơi đổ nát bị chôn vùi trong cát đều chỉ ra ảnh hưởng của người Thổ Hỏa La (Tocharian), tiền Hy Lạp, Ấn Độ và Phật giáo.. Các xác ướp khoảng 4.000 năm tuổi cũng đã được tìm thấy trong khu vực. Chúng chỉ ra một khoảng rộng các sắc tộc đã từng đi ngang qua nơi đây. Một số xác ướp dường như là của người châu Âu. Muộn hơn, khu vực Taklamakan đã là nơi sinh sống của các sắc tộc người Turk. Bắt đầu từ thời kỳ nhà Đường, người Hán luôn tìm cách mở rộng quyền kiểm soát của họ đối với các thành thị ốc đảo tại Taklamakan nhằm kiểm soát hành trình thương mại tơ lụa quan trọng ngang qua Trung Á. Các thời kỳ nắm giữ của người Hán xen kẽ với các thời nắm giữ của người Turk cũng như các sắc tộc Mông Cổ và Tạng. Dân cư hiện nay chủ yếu là người Turk, Duy Ngô Nhĩ.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Cảnh quan sa mạc Taklamakan Sa mạc Taklamakan tại [[lòng chảo Tarim.]] nhỏ|phải|Một [[quạt bồi tích khổng lồ giữa các dãy núi Côn Lôn và Altun-Tagh tạo thành ranh giới phía nam của sa mạc
**Sa mạc Gobi** là một vùng hoang mạc lớn tại châu Á. Trải rộng trên một phần khu vực Bắc-Tây Bắc Trung Quốc và Nam Mông Cổ. Sa mạc Gobi được vây quanh bởi dãy
thumb|Những khu vực có khí hậu khô cằn. Theo phân loại khí hậu Koppen, **khí hậu sa mạc** (_BWh_, _BWk_, _BWn_) hay còn gọi là **khí hậu khô cằn**, là một kiểu khí hậu không
**Danh sách các hoang mạc** được sắp xếp theo các khu vực của thế giới, và vị trí của nó. ### Châu Phi * Hoang mạc Kalahari – sa mạc bao trùm lên phần lớn
Lưu ý:- Sản phẩm không phải là thuốc và không có chức năng thay thế thuốc chữa bệnh- Tác dụng của sản phẩm tùy thuộc vào sự hấp thu của từng người Quy cách:- 1
nhỏ|Sa mạc [[Sa mạc Sahara|Sahara tại Algérie]] nhỏ|Sa mạc [[Sa mạc Gobi|Gobi, chụp từ vệ tinh]] [[Ốc đảo tại Texas, Hoa Kỳ]] Một cảnh [[sa mạc Sahara]] **Hoang mạc** là vùng có lượng mưa rất
Right|Dzungaria và bồn địa Tarim (Taklamakan) chia tách bởi dãy núi Thiên Sơn nhỏ|Bản đồ của [[Johan Gustaf Renat, khoảng năm 1744]] **Dzungaria** (; chữ Mông Cổ Kirin: Зүүнгар; Văn tự Mông Cổ cổ: **᠋᠋᠋ᠬᠠᠯᠬ
**Ma Thổi Đèn – Tinh Tuyệt Cổ Thành** (tiếng Trung: 鬼吹灯之精绝古城, tiếng Anh: **_Candle in the Tomb_**) là bộ phim truyền hình Trung Quốc phát sóng năm 2016. Phim dựa theo bộ tiểu thuyết Ma
**Sông Tarim** (tiếng Trung: 塔里木河; bính âm Tǎlǐmù Hé; Hán-Việt: Tháp Lý Mộc Hà, tiếng Duy Ngô Nhĩ: تارىم دەرياسى) là con sông chính tại Khu tự trị dân tộc Duy Ngô Nhĩ Tân Cương
**Tân Cương** (; ; bính âm bưu chính: **Sinkiang**), tên chính thức là **Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương**, là một khu vực tự trị tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Năm
Sa mạc Taklamakan trong **lòng chảo Tarim**. **Lòng chảo Tarim**, (tiếng Trung: 塔里木盆地, Hán-Việt: Tháp Lý Mộc bồn địa) là một trong số các lòng chảo khép kín lớn nhất trên thế giới có diện
thumb|right|Trung Quốc thumb|[[Cờ năm màu (Ngũ sắc kỳ 五色旗), biểu thị khái niệm Ngũ tộc cộng hòa. ]] thumb|[[Lương Khải Siêu, người đưa ra khái niệm Dân tộc Trung Hoa. ]] [[Vạn Lý Trường Thành,
**Trung Quốc** có diện tích 9.571.300 km². Từ Bắc sang Nam có chiều dài là 4000 km, từ Tây sang Đông là 5000 km, có đường biên giới với 14 quốc gia và lãnh thổ bao gồm: Triều
Hỏa Diệm Sơn **Hỏa Diễm Sơn** hay **Hỏa Diệm Sơn** (), các thư tịch cổ cũng viết là _Xích Thạch Sơn_ (赤石山) là một vùng đồi sa thạch màu đỏ cằn cỗi và bị xói
**Yên Kì** (; Wade-Giles _Yen-ch’i_; tiếng Phạn **अग्निदेस Agnideśa**), hay **Karasahr** (cũng viết là **Karashahr**, nghĩa là 'thành phố đen' trong tiếng Uyghur), trước đây còn gọi là A Kì Ni (阿耆尼) hay Ô Di
**Thiên Sơn** (, ; _Tjansan_; Thổ Nhĩ Kỳ cổ: **𐰴𐰣 𐱅𐰭𐰼𐰃**, _Tenğri tağ_; ; , _Tenger uul_; , Тәңри тағ, _Tengri tagh_; , _Teñir-Too/Ala-Too_, تەڭىر-توو/الا-توو; , **', تأڭئرتاۋ; , _Тян-Шан, Тангритоғ_, تيەن-شەن) còn được gọi
**Vu Điền** (chữ Hán: 于闐王國) là một vương quốc Phật giáo ở Trung Á (Trung Quốc gọi là Tây Vực) nằm trên nhánh Con đường tơ lụa chạy dọc theo rìa phía nam của sa
**Cam Túc** (, ****) là một tỉnh ở phía tây bắc của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Năm 2018, Cam Túc là tỉnh đông thứ hai mươi hai về số dân, đứng thứ hai
**Himalaya** hay **Hy Mã Lạp Sơn** là một dãy núi ở châu Á, phân chia tiểu lục địa Ấn Độ khỏi cao nguyên Tây Tạng. Mở rộng ra, đó cũng là tên của một hệ
**Dãy núi Côn Lôn** hay **Côn Lôn sơn** (tiếng Trung phồn thể: 崑崙山, giản thể: 昆仑山, bính âm: Kūnlún Shān) là một trong những dãy núi dài nhất tại châu Á, nó trải dài trên
nhỏ|Vị trí tại Trung Quốc **Địa khu Hòa Điền** (, tiếng Uyghur: خوتەن ۋىلايىتى) là một địa khu thuộc khu tự trị Uyghur Tân Cương, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Địa khu Hòa Điền
thumb|Nhạc công chơi đàn tỳ bà trong một buổi hoà nhạc ở Quảng Châu. **Đàn tỳ bà** (chữ Hán: 琵琶; bính âm: pípá, romaji: biwa, tiếng Hàn: bipa) là một nhạc cụ dây gảy của
**Binh đoàn Sản xuất và Xây dựng Tân Cương** (), tên khác là **Công ty Tập đoàn Tân Kiến Trung Quốc** (中国新建集团公司), Các binh đoàn kiến thiết được chính quyền Cộng hòa Nhân dân Trung
Kể từ khi Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tham gia Công ước về Bảo vệ Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới vào ngày 22 tháng 11 năm 1985 đến nay, Tổ
nhỏ|phải|Mai hoa lộc (麋鹿) một trong những động vật biểu tượng của Trung Quốc, tại Trung Quốc cụm từ _trục lộc Trung Nguyên_ (đuổi hươu Trung Nguyên) có ý nói có mộng làm bá chủ
**Lop Nur** hay **La Bố Bạc** (tiếng Trung: 罗布泊; Pinyin: Luóbù Pō) là một nhóm các hố, hồ muối nhỏ nằm giữa sa mạc Taklamakan và sa mạc Kuruktag thuộc phía Đông khu tự trị
**Đội quân Doraemon**, cũng được biết với tên gốc là là một loạt manga do Tanaka Michiaki sáng tác dựa theo bộ truyện tranh _Doraemon_. Truyện kể về những cuộc phiêu lưu của Doraemon và
**Lạc đà hai bướu hoang dã** (danh pháp hai phần: **_Camelus ferus_**) là một loài động vật trong họ Camelidae. Loài này có quan hệ họ hàng gần với lạc đà hai bướu thuần hóa
**Yarkand** (âm Hán Việt: Sa Xa, chữ Hán giản thể: 莎车县) là một huyện thuộc địa khu Kashgar, Tân Cương, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Huyện này có diện tích 8969 ki-lô-mét vuông, dân
Hình vệ tinh NASA chụp phần phía nam cao nguyên Thanh Tạng **Cao nguyên Thanh Tạng** (gọi tắt trong tiếng Trung Quốc của **cao nguyên Thanh Hải-Tây Tạng**) hay **cao nguyên Tây Tạng** (25~40 độ
**Đứt gãy** (còn gọi là **biến vị**, **đoạn tầng** hoặc **phay**) là một hiện tượng địa chất liên quan tới các quá trình kiến tạo trong vỏ Trái Đất. Đứt gãy chia làm nhiều loại:
**Kashgar** (tên chính thức: **Kaxgar**; /; , Hán Việt: **Khách Thập**) là một thành phố ốc đảo ở Tân Cương, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Năm 1999, dân số là 205.056. Thành phố là
**Thả Mạt** (; ), là một huyện của Châu tự trị dân tộc Mông Cổ Bayin'gholin, khu tự trị Tân Cương, Trung Quốc. Từ nam lên bắc, Thả Mạt chạy từ dãy chính của Dãy
**Aral** hay **Alaer** (, Hán Việt: **A Lạp Nhĩ**; là một thành phố cấp huyện của khu tự trị Tân Cương, Trung Quốc. Thành phố không trực thuộc địa khu nào và nằm trên sa
**Cao Xương** (), cũng gọi là **Qara-hoja** hay **Kara-Khoja** (قاراھوجا trong tiếng Duy Ngô Nhĩ), là khu vực từng tồn tại một thành phố ốc đảo được xây dựng tại rìa phía bắc của sa
Lòng chảo Tarim vào thế kỷ 3, Thiện Thiện được biểu thị với tên "Shanshan" nhỏ|mảnh lụa [[Lâu Lan]] **Thiện Thiện** (; ) là một vương quốc từng tồn tại khoảng từ năm 200 TCN-1000
**Podoces** là một chi chim trong họ Corvidae. ## Các loài *_Podoces hendersoni_ - Quạ đất Henderson, quạ đất đuôi đen. Phân bố: Trung Á, bao gồm Trung Quốc, Mông Cổ cũng như ở dạng
nhỏ|Tầm nhìn của Muztagh Ata khi nhìn từ xa lộ Karakoram **Muztagh Ata**, or **Muztagata** (tiếng Uyghur: مۇز تاغ ئاتا, tiếng Музтағ Ата, nghĩa đen theo đúng câu chữ là "cha lớn của núi băng";
**_Act of War: High Treason_** (viết tắt là **_AOW:HT_**) là bản mở rộng của game _Act of War: Direct Action_ do hãng Eugen Systems phát triển và Atari phát hành vào ngày 24 tháng 3
**Mã Tô** (giản thể: 马苏; phồn thể: 馬蘇; bính âm: Mă Sū), sinh ngày 17 tháng 2 năm 1981 tại Cáp Nhĩ Tân, Hắc Long Giang, Trung Quốc, là một nữ diễn viên người Trung
[[Đa dạng sinh học tại rạn san hô Great Barrier, Úc.]] **Rạn san hô** hay **ám tiêu san hô** là cấu trúc aragonit được tạo bởi các cơ thể sống. Các rạn san hô thường
Lòng chảo Tarim vào thế kỷ 3, Quy Từ được biểu thị với tên Kuqa (màu cam) Tượng bán thân của [[Bồ Tát đến từ Quy Từ, thế kỷ 6-7. Bảo tàng Guimet.]] **Khố Xa**
**Mãn Châu** là một tên gọi ngoại lai cho một số vùng đất lịch sử và địa lý lớn của Trung Quốc và Nga chồng lấn lên nhau ở Đông Bắc Á. Tùy thuộc vào
**Dã Tiên** (tiếng Mông Cổ: ; chữ Kirin: Эсэн тайш; chuyển tự Latin: _Esen Taishi_; chữ Hán: 也先; ? – 1455) là một khả hãn, chính khách và danh tướng của nhà Bắc Nguyên tại