Rạp Công Nhân, đôi khi còn gọi là Nhà hát kịch Thành phố Hồ Chí Minh, là một công trình kiến trúc tại số 30 Trần Hưng Đạo, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh, có công năng phục vụ biểu diễn đa năng như sân khấu, chiếu phim... Với 3 tầng khán phòng và sức chứa hơn 1.200 khách, rạp từng được mệnh danh là "thánh đường cải lương". Nơi đây cũng từng chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử tại Sài Gòn.
Hình thành
Rạp được khởi công xây dựng đầu thập niên 1940, do ông Nguyễn Văn Hảo mua đất và xây dựng để phục vụ sở thích cải lương của mình. Rạp có mặt tiền hướng về đường Galliéni (nay là đường Trần Hưng Đạo), cửa hậu trổ ra đường Bùi Viện.
Rạp được xây dựng với 3 tầng khán phòng với tổng số ghế cho khán giả là 1.200 ghế, chưa kể ghế súp đặt dọc theo đường đi khi gánh hát bán hết vé chính thức. Lầu ba dành cho khán giả hạng ba có 300 ghế, được đóng bằng ván dài, trên một cái dàn gỗ, ghế được đóng từng hàng từ thấp lên cao như ghế băng trong các rạp xiếc. Lầu hai dành cho khán giả hạng nhì và hạng nhất gồm 400 ghế bọc nệm da đỏ có lưng dựa. Tầng trệt có 500 ghế bọc nệm da đỏ, dành cho khán giả thượng hạng và hạng nhất.
Phía tay phải của rạp hát là một hành lang rộng 5 m, dài từ cửa trước đến sát phông sân khấu (độ 50 m). Hành lang này dành cho đoàn hát để phông màn, chỗ làm tuồng của một số đào, kép hạng ba, vũ nữ và quân sĩ. Đây cũng là nơi dự phòng của rạp để phòng lối ra khi có hỏa hoạn.
Đương thời, đây là rạp hát có nhiều số ghế nhất ở Sài Gòn, chuyên dành cho biểu diễn cải lương, từng được các nghệ sĩ gọi là "hàng không mẫu hạm" Nguyễn Văn Hảo.
Chứng kiến lịch sử
Vì là rạp hát lớn nhất, nổi tiếng nhất và nằm ở ví trí trung tậm Sài Gòn - Chợ Lớn, nơi đây từng diễn ra những sự kiện nổi bật trong lịch sử Sài Gòn.
Ngày 2 tháng 7 năm 1943, hai sinh viên Đặng Ngọc Tốt và Mai Văn Bộ đã tổ chức buổi diễn thuyết ở rạp Nguyễn Văn Hảo về "Con đường mới của thanh niên", mở đầu phong trào những sinh viên Nam kỳ đang học ở Hà Nội lại trở về Sài Gòn tổ chức các hoạt động chính trị và văn hóa yêu nước.
Đêm 19 sáng ngày 20 tháng 8 năm 1945, nhân ngày giỗ thứ hai của chí sĩ Nguyễn An Ninh, Xứ ủy Nam Kỳ đã tổ chức mít tinh tại rạp Nguyễn Văn Hảo để làm lễ ra mắt của Việt Minh. Nhân dân Sài Gòn - Chợ Lớn tham gia rất đông, ngoài bên trong rạp phía "đại lộ Gallieni (Trần Hưng Đạo) đại lộ Kitchener (Nguyễn Thái Học), công trường Rugine Cuniac (Quách Thị Trang) đầy người, buổi này không còn là một cuộc mít tinh diễn thuyết, đó thực sự là một cuộc biểu tình chính trị ủng hộ Việt Minh"..
Ngày 19 tháng 12 năm 1955, trong đêm diễn khai trương đoàn Kim Thoa với vở tuồng "Lấp sông Gianh" của soạn giả Kinh Luân tại rạp Nguyễn Văn Hảo, một quả lựu đạn tung lên sân khấu đã giết hại một số nghệ sĩ và dân thường chết, nhiều người khác bị thương. Những tình tiết trong vụ này đến nay vẫn chưa được sáng tỏ. Một số dư luận bấy giờ cho rằng vụ việc do một nhóm cực đoan thân chính phủ, chống xu hướng thống nhất, thực hiện. Tuy nhiên, theo soạn giả Nguyễn Phương trên bài đăng trên RFA thì đây chỉ đơn thuần là một vụ trả tư thù đơn thuần.
Từ Ciné Nguyễn Văn Hảo đến rạp Công Nhân
Sau khi người vợ đầu qua đời, ông Nguyễn Văn Hảo ngừng sự nghiệp kinh doanh và rút về ở ẩn tại quê nhà Trà Vinh. Năm 1970, ông Hảo cho ông Nguyễn Văn Đối mướn lại rạp sửa sang một số công năng để làm rạp... chiếu bóng. Từ đó, rạp mang tên là "Ciné Nguyễn Văn Hảo" cho đến tận năm 1975. Sau khi chấm dứt chiến tranh Việt Nam, chính quyền mới tiếp quản quyền quản lý rạp, đã đổi tên thành rạp Công Nhân và duy trì tên gọi này cho đến ngày nay.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Rạp Công Nhân**, đôi khi còn gọi là **_Nhà hát kịch Thành phố Hồ Chí Minh_**, là một công trình kiến trúc tại số 30 Trần Hưng Đạo, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh,
nhỏ|[[Chợ Bến Thành về đêm, nơi đây là biểu tượng không chính thức của Thành phố Hồ Chí Minh.]] **Thành phố Hồ Chí Minh **là tên gọi chính thức từ tháng 7 năm 1976 khi
phải|nhỏ|Đường Châu Văn Liêm năm 2022 **Đường Châu Văn Liêm** là một tuyến đường tại Thành phố Hồ Chí Minh, nối từ đường Hồng Bàng đến đường Hải Thượng Lãn Ông trên địa bàn Quận
**Trường Trung học Phổ thông Nguyễn Thị Minh Khai** (Tên cũ: **Trường nữ Gia Long**, **Trường nữ sinh Áo Tím**; tên khác: **Miki**) là một trường trung học phổ thông công lập ở Thành phố
**Thanh Hóa** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Thanh Hóa, Bắc Trung Bộ, Việt Nam. Thành phố Thanh Hóa từng là một trong những thành phố trực thuộc tỉnh lớn nhất của cả
**Lê Thị Thanh Thúy**, thường được biết đến với nghệ danh **Thanh Thúy** (sinh ngày 19 tháng 8 năm 1982), là một nữ diễn viên, người dẫn chương trình truyền hình, doanh nhân kiêm nhà
**Nam Định** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Nam Định, Việt Nam. Đây là một trong những thành phố được Pháp lập ra đầu tiên ở Liên bang Đông Dương. Nằm ở phía
**Nguyễn Quang Dũng** (sinh ngày 18 tháng 12 năm 1978) là một nam nhà làm phim người Việt Nam. Được đánh giá là một trong những nhà làm phim Việt Nam xuất sắc nhất trong
nhỏ|Sông Đồng Nai hướng về [[thủy điện Trị An và hồ Trị An trên cầu Hóa An cũ]] **Sông Đồng Nai** là con sông nội địa dài nhất Việt Nam, lớn thứ 2 Nam Bộ
nhỏ|Cảng Sài Gòn nhỏ|Cảng Sài Gòn **Cảng Sài Gòn** là một hệ thống cảng biển tổng hợp cấp quốc gia bao gồm các cảng tại Thành phố Hồ Chí Minh là hệ thống cảng biển
**Đinh Ngọc Diệp** (sinh ngày 11 tháng 10 năm 1984), thường được biết đến với nghệ danh **Ngọc Diệp**, là một nữ diễn viên, người mẫu, người dẫn chương trình truyền hình, nhà sản xuất
**Phạm Đan Trường** (sinh ngày 29 tháng 11 năm 1976), thường được biết đến với nghệ danh **Đan Trường**, là một nam ca sĩ kiêm diễn viên người Việt Nam. Là ca sĩ gắn liền
**Hứa Vĩ Văn** (sinh ngày 25 tháng 12 năm 1979) là một nam người mẫu, ca sĩ và diễn viên người Việt gốc Hoa. Anh bắt đầu sự nghiệp từ năm 16 tuổi với vai
**Đặng Nhật Minh** (sinh ngày 11 tháng 5 năm 1938) là một nhà làm phim kiêm chính trị gia, người Việt Nam đầu tiên nhận giải thưởng Thành tựu trọn đời tại một liên hoan
**Tiêu Lam Trường** (sinh ngày 14 tháng 10 năm 1974), thường được biết đến với nghệ danh **Lam Trường**, là một nam ca sĩ kiêm diễn viên người Việt gốc Hoa. Anh được đánh giá
**Địa đạo Phú Thọ Hòa** là một công trình quân sự dưới lòng đất đặt tại phường Phú Thọ Hòa cách trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh chưa đầy 10km về hướng Tây. Hệ
**Nguyễn Thúc Thùy Tiên** (sinh ngày 12 tháng 8 năm 1998) là một nữ người mẫu kiêm nhân vật truyền hình người Việt Nam. Cô từng đạt danh hiệu Á khôi 1 của Hoa khôi
**Cầu Vàm Sát** (tức **cầu Vàm Sát 1**) là cây cầu dây văng bắc qua sông Vàm Sát ở huyện Cần Giờ, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam, nối hai bờ ấp Lý Hòa
**Đường hầm sông Sài Gòn** (hay còn gọi là **hầm Thủ Thiêm**) là một đường hầm vượt qua sông Sài Gòn ở Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Đây là một hạng mục của
phải|nhỏ|Cầu Chữ Y nhìn từ đại lộ Võ Văn Kiệt **Cầu Chữ Y** thường được dùng để chỉ cây cầu nằm về phía đông của Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh, nối liền Quận
**Hãng phim Giải Phóng** (gọi tắt: Phim Giải Phóng) hiện nay là **Công ty cổ phần phim Giải Phóng** là một hãng sản xuất phim Việt Nam, được thành lập từ năm 1962 với một
phải|nhỏ|Cổng Hội quán Phước An trên đường Hồng Bàng **Hội quán Phước An** (chữ Hán: 福安會館), còn được gọi là **Chùa Minh Hương**, là một cơ sở tín ngưỡng tại địa chỉ số 184 đường
**18 thôn vườn trầu**, hoặc gọi ngắn là **18 thôn** hay **Vườn Trầu**, tên chữ là **Thập bát phù viên** hay **Thập bát phù lưu viên**, là một tên gọi dùng để chỉ địa danh
nhỏ|Khách sạn Rex **Khách sạn Rex** là một khách sạn hạng sang nổi tiếng ở Thành phố Hồ Chí Minh, thuộc sở hữu của Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn (Sai Gon Tourist). nhỏ|phải|Khách
**Nguyễn Thị Nguyệt Ánh** (sinh ngày 12 tháng 8 năm 1984) thường được biết đến với nghệ danh **Nguyệt Ánh** là một nữ diễn viên, ca sĩ, người dẫn chương trình người Việt Nam. Là
**Nguyễn Trúc Anh** (hay còn được gọi là **Trúc Anh**) (sinh ngày 23 tháng 9 năm 1998) là một nữ diễn viên người Việt Nam. Cô được mọi người chú ý và biết đến nhiều
**Nhà hát Hòa Bình** là một trong những nhà hát lớn của Thành phố Hồ Chí Minh, Ngoài phục vụ những chương trình ca nhạc tạp kỹ, những chương trình trình diễn nghệ thuật và
**Kon Tum** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Kon Tum cũ. Nơi đây từ xưa đã là địa bàn cư trú của người Ba Na bản địa, dẫn đến tên gọi Kon Tum,
**Nguyễn Xuân Kim** thường được biết đến với nghệ danh **Sỹ Tiến** (1916 – 17 tháng 11 năm 1982) là nghệ sĩ, tác giả kịch bản, đạo diễn cải lương người Việt Nam, ông được
**Long Xuyên** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh An Giang, vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam. Long Xuyên cũng từng là tỉnh lỵ của tỉnh Long Xuyên cũ trước năm 1956.
**Thế Lữ** (10 tháng 6 năm 19073 tháng 6 năm 1989), tên khai sinh là **Nguyễn Đình Lễ** (sau đó đổi thành **Nguyễn Thứ Lễ**), là một nhà thơ, nhà văn kiêm nhà soạn kịch
**Thành phố México** (tiếng Tây Ban Nha: _Ciudad de México_) hay **Đặc khu Liên bang** (Distrito Federal), là thủ đô của México. Thành phố này có mật độ đô thị lớn nhất tại México cũng
_Về các con đường khác cùng tên "Đường Hồ Chí Minh", xem Đường Hồ Chí Minh (định hướng)._ **_Đường Hồ Chí Minh trên biển_** là tên gọi của tuyến hậu cần chiến lược trên Biển
**Dĩ An** là một thành phố cũ nằm ở phía đông nam tỉnh Bình Dương, Việt Nam. ## Địa lý Thành phố Dĩ An nằm ở phía đông nam tỉnh Bình Dương, có vị trí
, là thành phố thủ phủ của phủ Kyōto, Nhật Bản. Thành phố có dân số gần 1,47 triệu người vào năm 2018 và là một phần chính của vùng đô thị Kansai. Năm 794,
**Điện ảnh Việt Nam Cộng hòa** () là thuật ngữ mô tả ngành kĩ nghệ chế tác phát hành và phê bình điện ảnh tại Việt Nam Cộng hòa thời kì từ 1955 đến 1975.
Lê Công Phước (1901-1950) là một thương nhân và tay chơi nổi tiếng ở miền Nam những năm của thập niên 1920, 1930. Nổi tiếng với biệt danh **Bạch công tử**, cùng với Hắc công
**Đoàn cải lương Thanh Nga** là một doanh nghiệp chuyên tổ chức biểu diễn sân khấu và truyền hình có trụ sở tại Sài Gòn. Đây được coi là một trong những đoàn thể nghệ
**Hồ Thị Hiền** (sinh ngày 26 tháng 2 năm 1997), thường được biết đến với nghệ danh **Hiền Hồ**, là một nữ ca sĩ người Việt Nam. ## Tiểu sử và sự nghiệp ### 1997–2014:
**Sihanoukville** (tiếng Khmer: ក្រុងព្រះសីហនុ), phiên âm tiếng Việt là **Xi-ha-núc-vin**, tên khác: **Kampong Som**, **Kampong Saom**, **Kâm Póng Sao**, là một thành phố cảng ở phía nam Campuchia và là thủ phủ của tỉnh Sihanoukville
**Thành Tôn** (7 tháng 4 năm 1913 – 8 tháng 11 năm 1997) là một nghệ sĩ hát bội người Việt Nam. Ông được Nhà nước Việt Nam trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân
**Thanh Nga** (31 tháng 7 năm 1942 – 26 tháng 11 năm 1978) là nữ nghệ sĩ cải lương nổi tiếng của Việt Nam. Bà được mệnh danh là "Nữ hoàng sân khấu" của miền
**Tổng công ty Công nghiệp Tàu thủy** (tên giao dịch tiếng Anh: _Shipbuilding Industry Corporation_, viết tắt là _SBIC_) là một tổng công ty chuyên về hoạt động đóng tàu do Nhà nước Việt Nam
**Nguyễn Thùy Chi** (sinh ngày 14 tháng 6 năm 1993), thường được biết đến với nghệ danh **Chi Pu**, là một nữ ca sĩ, diễn viên, nhân vật truyền hình kiêm người mẫu người Việt
**Châu Thành** là một huyện thuộc tỉnh Long An, Việt Nam. ## Địa lý Huyện Châu Thành nằm ở phía nam tỉnh Long An, cách thành phố Tân An khoảng 12 km, cách trung tâm
**Huy Thành** (20 tháng 2 năm 1928 – 22 tháng 5 năm 2018) là một nhà biên kịch, đạo diễn điện ảnh Việt Nam, nguyên Phó chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam, Chủ tịch
**_Vũ khí bóng đêm: Thành phố Xương_** (tựa gốc tiếng Anh: **_The Mortal Instruments: City of Bones_**) là một bộ phim khoa học kỳ ảo hành động-phiêu lưu năm 2013 của Đức-Canada phỏng theo cuốn
**Văn Hường** tên thật là **Nguyễn Văn Hường** (23 tháng 3 năm 19347 tháng 12 năm 2023) là một ca sĩ vọng cổ Việt Nam. Ông được khán giả đặt cho ông biệt danh "Vua
nhỏ|Một bé gái đang bơi nhỏ|[[Đọc|Đọc sách và thư giãn cuối tuần ở một góc vườn nhà tại Pháp]] **Giải trí** là hoạt động thẩm mỹ trong thời gian rỗi, nhằm giải tỏa căng thẳng
**_Đào, phở và piano_** () là một bộ phim điện ảnh chiến tranh tuyên truyền Việt Nam năm 2023, thuộc thể loại sử thi lãng mạn do Phi Tiến Sơn viết kịch bản kiêm đạo