✨Radar xuyên đất

Radar xuyên đất

thumb|Diễn giải đo Radar xuyên đất thumb|Đo ngoài thực địa với bộ máy có lắp bánh xe đẩy Radar xuyên đất (, GPR) còn gọi là Radar quét, hay Georada là một phương pháp của địa vật lý thăm dò, thực hiện phát xung sóng điện từ vào môi trường đất đá. Khi gặp ranh giới các khối có hằng số điện môi khác nhau, sẽ xảy ra hiện tượng phản xạ một phần sóng. Thu nhận sóng tại các điểm quan sát xác định, và xử lý phân tích sẽ xác định được các ranh giới đó.

Tên gọi Radar quét được hiểu là thu sóng phản xạ, còn thu sóng truyền qua thì gọi là chiếu sóng. Phương pháp được dùng trong tìm khoáng sản, nước ngầm, điều tra địa chất môi trường - tai biến tự nhiên, hố sụt (Sinkhole), karst, đới có nguy cơ lở đất ven sông, tìm vật chưa nổ (UXO), khảo cổ, kiểm tra công trình mà không gây phá hủy để tìm các ổ rỗng như tổ mối, lỗi trong nền đường,...

Tại Việt Nam, phương pháp khảo sát này được quy chuẩn trong TCVN 9426: 2012

Nội dung phương pháp

Phương pháp sử dụng xung sóng điện từ (thường là phân cực) ở băng tần UHF / VHF qua antenna Tx phát vào đất đá, và thu nhận sóng bằng antenna thu Rx. Khi gặp ranh giới các khối có hằng số điện môi khác nhau, sóng sẽ phản xạ một phần. Các khối điện môi có thể là các đất đá có thành phần khác nhau, kim loại, khối chôn vùi, nước ngầm, vết nứt, đất yếu dễ sụt, khoảng trống, karst,...

Độ sâu khảo sát của Radar xuyên đất xác định theo hiệu ứng skin, nêu trong lý thuyết về trường điện từ. Độ sâu này giảm theo tần số sử dụng và độ dẫn điện của môi trường. Độ sâu khảo sát ở vùng băng tuyết có thể tới 1000 m, ở đất đá khô hay bê tông là cỡ 15–30 m, còn ở vùng cát sét nước mặn thì chỉ vài cm.

thumb|Mặt cắt GPR trên tuyến có đá vôi và xảy ra [[hố sụt|sụt đất (sinkhole) do karst gây ra, tại Cam Lộ, Quảng Trị, Việt Nam.]] thumb|Mặt cắt GPR dọc bờ [[sông Sài Gòn ở Thanh Đa, Thành phố Hồ Chí Minh, trước khi sụt lở.]]

Đo đạc và xử lý số liệu

Khi đo Radar xuyên đất trên mặt (mặt đất, mặt thành hầm lò hay khối beton) thì antenna phát Tx và thu Rx đặt cách nhau có độ dịch L (offset) vài mét, điểm đo được quy ước là điểm giữa. Các điểm đo lập thành tuyến (2D) hoặc theo diện (khảo sát 3D).

Như trong hình vẽ, tại điểm đo nằm trên dị thường (Anomaly), sẽ lần lượt thu được các xung phản xạ: Mặt đất, mặt trên dị thường, mặt dưới dị thường, và mặt đá gốc (Bedrock). Đo theo tuyến sẽ thu được hình ảnh phản hồi sóng của môi trường. thumb|Mặt cắt Radar xuyên đất trên một nghĩa trang Alabama, Mỹ. Các hyperbol (mũi tên) chỉ ra sự hiện diện của khối tán xạ bên dưới, có thể liên quan tới ngôi mộ. Phản xạ từ lớp đất cũng có mặt (đường nét đứt). Tuy nhiên các antenna sóng không có tính dị hướng, nên nếu đo theo tuyến sẽ phát hiện được, chẳng hạn cái ô tô, mà không phân biệt được ô tô nằm trên, nằm cạnh hay dưới mặt đất. Những mẫu máy gần đây có thêm màn chắn cho antenna, giảm tính đẳng hướng nhưng không triệt được hẳn.

Vì thế, để tăng độ tin cậy thì đo đạc cần thực hiện:

  • Quan sát và ghi chú đầy đủ các vật thể nằm trên mặt đất, dọn dẹp đi nếu thực hiện được
  • Đo theo diện 3D
  • Đo với nhiều offset L và xử lý theo dạng Điểm giữa chung (Common Mid Point, CMP)

Tài liệu đo quét phản xạ được xử lý bằng phần mềm địa chấn phản xạ nông, như Reflexw của hãng Sandmeier Scientific Software (Đức), có một modul riêng dành cho GPR nhằm thích hợp với tốc độ truyền sóng cỡ ánh sáng và hiện tượng đặc thù là phản xạ kéo dài ra xa vị trí thực của dị thường.

Khi đo chiếu sóng thì phát và thu ở hai hố khoan hoặc giữa mặt đất với hố khoan hay hầm lò, sao cho tia sóng chiếu qua khối cần khảo sát. Tài liệu được xử lý bằng phần mềm Tomography. Ví dụ phần mềm GeoTomCG phiên bản GPR của GeoTom, LLC (Mỹ) là phần mềm giải 3D cho chiếu sóng.

Đối tượng nghiên cứu

  • Thạch quyển
👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
thumb|Diễn giải đo Radar xuyên đất thumb|Đo ngoài thực địa với bộ máy có lắp bánh xe đẩy **Radar xuyên đất** (, _GPR_) còn gọi là _Radar quét_, hay _Georada_ là một phương pháp của
phải|nhỏ|Hiệu ứng Doppler **Ra đa Doppler** là một loại ra đa sử dụng hiệu ứng Doppler để tạo ra dữ liệu vận tốc của các vật thể ở xa. Nguyên tắc hoạt động của nó
thumb|Đo từ đường bộ kiểu gradient thẳng đứng bằng máy đo từ Geometrics Cesium G-858 hai đầu thu tại một vị trí khảo cổ tại Montana, USA. **Khảo sát địa vật lý** (Geophysical survey) là
**Giả thuyết ngoài Trái Đất** (**ETH**) đề xuất rằng một số vật thể bay không xác định (UFO) được giải thích tốt nhất là tàu vũ trụ vật lý nằm dưới quyền điều khiển của
**Địa vật lý** là một ngành của _khoa học Trái Đất_ nghiên cứu về các quá trình vật lý, tính chất vật lý của Trái Đất và môi trường xung quanh nó. Phạm trù địa
**Động đất và sóng thần Ấn Độ Dương 2004**, được biết đến trong cộng đồng khoa học như là **Cơn địa chấn Sumatra-Andaman**, là trận động đất mạnh 9.3 _M_w xảy ra dưới đáy biển
**Binh chủng radar** là một trong 7 binh chủng của Quân chủng Phòng không-Không quân (Nhảy dù, radar, tiêm kích, cường kích-bom, vận tải, trinh sát, tên lửa phòng không và pháo phòng không) thuộc
thumb| Hố sụt Cenote Thiêng liêng ở [[Chichén Itzá, Mexico.]] **Hố sụt** (tiếng Anh: _sinkhole_ ), thường được truyền thông gọi là **hố địa ngục**, **hố tử thần**, là hố sinh ra do sự sụt
**Địa vật lý thăm dò** (Exploration Geophysics), đôi khi gọi là **vật lý địa chất**, là chi nhánh của **địa vật lý ứng dụng** (Applied Geophysics), sử dụng các trường hoặc quá trình vật lý
**Vật chưa nổ** (Unexploded ordnance, UXO) là vũ khí nổ (bom, đạn pháo, lựu đạn, mìn, thủy lôi,...) nhưng khi chúng được sử dụng đã không phát nổ, nay vẫn còn đó, có nguy cơ
**HQ-9** (Hán Việt: Hồng Kỳ 9; tiếng Trung giản thể: 红旗-9; tiếng Trung phồn thể: 紅旗-9; bính âm: Hóng Qí-9; nghĩa đen: "Cờ đỏ 9"; tên định danh NATO: **CH-SA-9**), là một loại tên lửa
Quang cảnh không gian núi Everest nhìn từ phương nam **Đỉnh Everest** (tên khác: **đỉnh Chomolungma**) nằm trong khối núi Mahalangur Himal thuộc dãy Himalaya, là đỉnh núi cao nhất trên Trái Đất so với
**Thường Nga 5** (; ) là một nhiệm vụ robot thuộc Chương trình thám hiểm Mặt Trăng của Trung Quốc. Giống như các nhiệm vụ trước đó, con tàu được đặt tên theo Thường Nga,
**_Amphicoelias_** (, là một từ bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp, có nghĩa là "hai mặt lõm", αμφι, _amphi_: " ở hai bên", và κοιλος, _koilos_: "rỗng, lõm"; tạm dịch là: _Khủng long hai khoang
**Mặt trận đất đối không miền Bắc Việt Nam năm 1972** chứa đựng nhiều diễn biến hoạt động quân sự quan trọng của các bên trong Chiến cục năm 1972 tại Việt Nam. Đây là
**_Maraapunisaurus_** là một chi trong siêu họ Diplodocoidea, phân thứ bộ Khủng long chân thằn lằn (_Sauropoda_), là một chi khủng long ăn thực vật và bao gồm _M. fragillimus_, được coi là con khủng
Lavochkin **S-75 Dvina** (tiếng Nga: С-75 Двина; tên ký hiệu của NATO: **SA-2 _Guideline**_) là một tổ hợp tên lửa đất đối không (SAM) tầm cao được điều khiển bằng hệ thống ra đa ba
**Sukhoi Su-30MKK** ( , tên ký hiệu của NATO: **Flanker-G**) là một mẫu máy bay được sửa đổi từ loại Su-27 vào năm 1999 bởi KnAAPO, JSC. Nó được coi là một phiên bản nâng
**Mikoyan MiG-31** (tiếng Nga: МиГ-31) (tên ký hiệu của NATO: "Foxhound") (cáo săn chồn) là một máy bay tiêm kích đánh chặn siêu âm được phát triển để thay thế cho MiG-25 'Foxbat'. MiG-31 được
**Hệ thống tên lửa Tor** (; ) là một hệ thống tên lửa đất đối không tầm thấp, được thiết kế để tiêu diệt máy bay, trực thăng, tên lửa hành trình, phương tiện bay
**Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ** ( trong IAST; viết tắt **ISRO**) là cơ quan nghiên cứu không gian thuộc chính phủ Ấn Độ, có trụ sở tại Bengaluru. Tầm nhìn của tổ
**Convair B-36 "Peacemaker"** là một kiểu máy bay ném bom chiến lược được chế tạo bởi hãng Convair cho Không quân Hoa Kỳ. B-36 là máy bay gắn động cơ piston lớn nhất từng được
**USS _Vance_ (DE-387/DER-387)** là một tàu hộ tống khu trục lớp _Edsall_ từng phục vụ cùng Hải quân Hoa Kỳ trong Chiến tranh Thế giới thứ hai. Nó là chiếc tàu chiến duy nhất của
Pháo phòng không [[Bofors 40 mm của Lục quân Hoa Kỳ đang trực chiến phòng không tại bờ biển Algérie trong Thế Chiến II, vào năm 1943]] **Chiến tranh phòng không** hay **phòng không** là
**USS _Ramsden_ (DE-382/DER-382)** là một tàu hộ tống khu trục lớp _Edsall_ từng phục vụ cùng Hải quân Hoa Kỳ trong Chiến tranh Thế giới thứ hai. Nó là chiếc tàu chiến duy nhất của
**Tập đoàn công nghệ Raytheon** là tập đoàn quốc phòng và hàng không vũ trụ đa quốc gia của Mỹ, có trụ sở tại Waltham, Massachusetts. Raytheon là một trong số những tập đoàn công
phải|nhỏ|291x291px|Một cơn dông mùa hè tại [[Sofia, Bulgaria.]] nhỏ|450x450px|Các vệt sét từ mây xuống đất (loại CG) trong một cơn dông tại [[Oradea, Romania.|thế=]] **Sét** hay **tia sét**, **sấm sét**, **tia chớp**, **sấm chớp**, **lôi
phải|nhỏ|250x250px| Biểu đồ ion điển hình cho thấy tần số tới hạn [[Vùng F|tầng F2 (foF2) khoảng 5,45 MHz. ]] phải|nhỏ| Một ví dụ về hệ thống ionosonde hiển thị biểu đồ ion Một **ionosonde**,
**Planum Australe** (Latin: "đồng bằng phía nam") là đồng bằng cực nam của Sao Hỏa. Nó kéo dài ở phía nam khoảng 75°N và tập trung ở . Địa chất của khu vực này dự
**Josiah Willard Gibbs** (11 tháng 2 năm 1839 - 28 tháng 4 năm 1903) là một nhà khoa học người Mỹ đã có những đóng góp lý thuyết đáng kể cho vật lý, hóa học
**Petlyakov Pe-8**, ban đầu được gọi là TB-7, là một máy bay ném bom hạng nặng của Liên Xô được thiết kế trước Thế chiến II, chiếc máy bay ném bom bốn động cơ duy
phải|nhỏ|320x320px| Một trong những đường hầm chưa hoàn thành của [[Dự án Riese ở Dãy núi Owl, Hạ Silesia ]] **Tàu chở vàng của Đức Quốc xã** hay gọi là **tàu vàng** **Wałbrzych** liên quan
**Địa chất kĩ thuật** là ứng dụng của Địa chất học - là môn khoa học nghiên cứu về các vật chất rắn và lỏng cấu tạo nên Trái Đất, đúng ra là nghiên cứu
Thăm dò **Địa chấn phản xạ** (Seismic Reflection), là một phương pháp của _địa vật lý thăm dò_, phát sóng đàn hồi vào môi trường và bố trí thu trên mặt các _sóng phản xạ_
**Angkor Wat** (, ) là một quần thể đền đài tại Campuchia và là di tích tôn giáo lớn nhất thế giới, rộng 162,6 hecta (1.626.000 mét vuông). Ban đầu công trình được xây dựng
**9K32 "Strela-2"** (tiếng Nga 9К32 "Стрела-2", ký hiệu của NATO **SA-7 "Grail"**) là một tên lửa phòng không vác vai, tương tự như loại FIM-43 Redeye của Hoa Kỳ. Loại tên lửa này có điều
**Aleksandr Ivanovich Pokryshkin** (tiếng Nga: _Александр Иванович Покрышкин_; 6 tháng 3 năm 1913 – 13 tháng 11 năm 1985) là phi công chiến đấu nổi tiếng và Nguyên soái Không quân Liên Xô. Ông là
Kh-22 ở cánh một chiếc Tu-22M3 **Raduga Kh-22** (; **AS-4 'Kitchen**') là một loại tên lửa chống hạm cỡ lớn, tầm xa được Liên Xô phát triển. Kh-22 được thiết kế nhằm đối phó với
Tổ hợp Palma-SU trên Tàu 015-_Trần Hưng Đạo_ Hệ thống pháo-tên lửa phòng không hạm tàu tự động hoá phòng thủ tầm gần **Palma** là loại tổ hợp khí tài được thiết kế dùng để
**Giả thuyết liên chiều** (**IDH** hoặc **IH**), là một ý tưởng được các nhà nghiên cứu UFO như Jacques Vallée đưa ra, nói rằng vật thể bay không xác định (UFO) và các sự kiện
thumb|Tàu khu trục của Pháp F70 type _La Motte-Picquet_ với các sonar độ sâu thay đổi (Variable Depth Sonar, VDS) loại DUBV43 hoặc DUBV43C thumb|Hình ảnh sonar của xác tàu ngầm T-297 của [[Hải quân
**9M337 Sosna-R** (Chi Thông)** (SA-X-25)** là loại tên lửa đất đối không siêu âm (Mach 2.6) hai tầng. Nó được sử dụng trong hệ thống phòng không tầm ngắn Sosna-R được thiết kế để bảo
**KV64** là ngôi mộ của một vị vua Ai Cập nào đó (nhưng chưa được tìm thấy) không rõ có thể là của Vương triều 18, Nhà chôn cất này đã có thể được tái
**Tàu khu trục lớp Maya** (**lớp 27DDG,** tiếng Nhật: **まや型護衛艦**) là một biến thể cải tiến của tàu khu trục lớp Atago, đã hoạt động trong biên chế Lực lượng Phòng vệ trên biển Nhật
**Tàu khu trục lớp Atago** (tiếng Nhật: あたご型護衛艦) là một lớp tàu khu trục tên lửa (**DDG**) được trang bị hệ thống chiến đấu Aegis (AWS) thuộc biên chế của Lực lượng Phòng vệ trên
**Tàu khu trục lớp Kongō** (tiếng Nhật: こんごう型護衛艦) là lớp tàu khu trục mang tên lửa có điều khiển (DDG) đầu tiên của Lực lượng Phòng vệ trên biển Nhật Bản (JMSDF) được chế tạo
**Tàu khu trục lớp Murasame** (tiếng Nhật: むらさめ型護衛艦) là một lớp tàu khu trục (**DD**) thuộc biên chế của Lực lượng Phòng vệ trên biển Nhật Bản (JMSDF). Đây là lớp tàu khu trục thế
, hay còn được gọi là **lớp 19DD**, là một lớp tàu khu trục (**DD**) được phát triển bởi Mitsubishi Heavy Industries (MHI) cho Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (JMSDF). Dự án lớp
**Tàu khu trục lớp Hatsuyuki** (tiếng Nhật: はつゆき型護衛艦) là một lớp tàu khu trục (**DD**) thuộc biên chế của Lực lượng Phòng vệ trên biển Nhật Bản (JMSDF). Hatsuyuki là một lớp tàu khu trục
**HQ-272** thuộc **(lớp tàu TT-400TP)** là một tàu tuần tra được biên chế tại vùng II Hải quân, Quân chủng Hải quân, Quân đội nhân dân Việt Nam. Đây là tàu chiến đầu tiên do