✨Rác AI

Rác AI (tiếng Anh: AI slop), là một thuật ngữ chỉ các phương tiện truyền thông chất lượng thấp, bao gồm cả văn bản và hình ảnh, được tạo ra bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo tạo sinh. Đặc điểm của loại nội dung này là sự thiếu nỗ lực, logic hoặc mục đích vốn có của nó. Được đặt ra vào những năm 2020, thuật ngữ này mang hàm ý miệt thị, tương tự như "thư rác". Nó cũng là "nội dung AI cẩu thả hoặc không mong muốn trên phương tiện truyền thông mạng xã hội, nghệ thuật, sách và [...] kết quả tìm kiếm."

Nguồn gốc của thuật ngữ

Khi các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) và mô hình khuếch tán hình ảnh đời đầu đẩy nhanh việc tạo ra nội dung văn bản và hình ảnh với số lượng lớn nhưng chất lượng thấp, một cuộc thảo luận đã bắt đầu giữa các nhà báo và trên các nền tảng xã hội để tìm ra thuật ngữ thích hợp cho làn sóng tài liệu này. Các thuật ngữ được đề xuất bao gồm "rác rưởi AI" (AI garbage), "ô nhiễm AI" (AI pollution), và "đồ bỏ đi do AI tạo ra" (AI-generated dross). sau khi sử dụng nó trên blog cá nhân của mình vào tháng 5 năm 2024. Tuy nhiên, ông cho biết thuật ngữ này đã được sử dụng từ lâu trước khi ông bắt đầu thúc đẩy nó.

Nhà báo Jason Koebler suy đoán rằng, bản chất kỳ quặc của một số nội dung có thể là do người tạo sử dụng các câu lệnh bằng tiếng Hindi, Urdu và tiếng Việt. Đây là những ngôn ngữ ít được thể hiện trong dữ liệu huấn luyện của mô hình. Hoặc, họ có thể đã sử dụng các phương pháp nhận dạng tiếng nói thất thường để dịch ý định của họ sang tiếng Anh. Các nhà bán lẻ trực tuyến đã sử dụng hình ảnh hoa do AI tạo ra để bán hạt giống của những loài cây không thực sự tồn tại. Nhà làm phim hoạt hình Alex Hirsch, người tạo ra Gravity Falls, đã chỉ trích quyết định của công ty không thuê các nghệ sĩ con người để tạo ra quảng cáo. Để đối phó với những phản hồi tiêu cực, công ty đã bảo vệ quyết định sử dụng trí tuệ nhân tạo tạo sinh của mình, nói rằng "Coca-Cola sẽ luôn cống hiến để tạo ra những tác phẩm ở đẳng cấp cao nhất tại giao điểm của sự sáng tạo của con người và công nghệ".

Vào tháng 3 năm 2025, Paramount Pictures đã bị chỉ trích vì sử dụng kịch bản và tường thuật bằng AI trong một video Instagram quảng bá cho bộ phim Novocaine. Quảng cáo này sử dụng một giọng nói AI robot, theo phong cách tương tự như các video spam AI chất lượng thấp do các trang trại nội dung sản xuất. A24 cũng nhận phải sự phản đối tương tự khi phát hành một loạt áp phích do AI tạo ra cho bộ phim năm 2024 Ngày tàn của đế quốc. Một áp phích dường như mô tả một nhóm binh lính trên một chiếc bè giống xe tăng đang chuẩn bị bắn vào một con thiên nga lớn, một hình ảnh không giống với các sự kiện của bộ phim.

Trong cùng tháng, Activision đã đăng nhiều quảng cáo và áp phích cho các trò chơi điện tử giả. Các trò chơi này bao gồm "Guitar Hero Mobile", "Crash Bandicoot: Brawl", và "Call of Duty: Zombie Defender". Tất cả chúng đều được tạo bằng AI tạo sinh trên các nền tảng như Facebook và Instagram, và bị nhiều người gọi là rác AI. Sau đó, mục đích của các bài đăng được cho là để thực hiện một cuộc khảo sát về sự quan tâm đến các tựa game tiềm năng của công ty. Xu hướng AI Italian brainrot đã được các nhà quảng cáo áp dụng rộng rãi để thích ứng tốt với khán giả trẻ tuổi.

Trong các sự kiện

Các hình ảnh quảng cáo huyền ảo cho sự kiện Trải nghiệm Sôcôla của Willy (Willy's Chocolate Experience) năm 2024, được mô tả là "rác do AI tạo ra", đã đánh lừa khán giả tham dự một sự kiện được tổ chức trong một nhà kho được trang trí sơ sài. Vé được quảng cáo thông qua các quảng cáo trên Facebook hiển thị hình ảnh do AI tạo ra, không có ảnh chụp thật nào của địa điểm.

Vào tháng 10 năm 2024, hàng nghìn người được cho là đã tập trung cho một cuộc diễu hành Halloween không có thật ở Dublin. Nguyên nhân là do một danh sách trên trang web tổng hợp sự kiện MySpiritHalloween.com, vốn sử dụng nội dung do AI tạo ra. Danh sách này đã lan truyền trên TikTok và Instagram. Mặc dù một cuộc diễu hành tương tự đã được tổ chức ở Galway, và Dublin cũng đã tổ chức các cuộc diễu hành trong những năm trước, nhưng không có cuộc diễu hành nào ở Dublin vào năm 2024. Chủ sở hữu trang web cho biết: "Chúng tôi đã yêu cầu ChatGPT viết bài cho chúng tôi, nhưng không phải chỉ có ChatGPT." Trước đây, trang web đã xóa các sự kiện không tồn tại khi được các địa điểm tổ chức liên hệ. Nhưng trong trường hợp cuộc diễu hành ở Dublin, chủ sở hữu trang web nói rằng "không ai báo cáo rằng sự kiện này sẽ không diễn ra". MySpiritHalloween.com đã cập nhật trang của họ để thông báo rằng cuộc diễu hành đã bị "hủy bỏ" khi họ nhận ra vấn đề.

Trong sách

Các nhà bán sách trực tuyến và nhà cung cấp cho thư viện hiện có nhiều đầu sách được viết bởi AI và không được các thủ thư tuyển chọn vào bộ sưu tập. Nhà cung cấp phương tiện kỹ thuật số Hoopla, nơi cung cấp sách điện tử và nội dung có thể tải xuống cho các thư viện, có những cuốn sách AI tạo sinh với tác giả hư cấu và chất lượng đáng ngờ. Điều này khiến các thư viện tốn tiền khi những khách hàng không nghi ngờ mượn chúng.

Trong trò chơi điện tử

Trò chơi điện tử năm 2024 Call of Duty: Black Ops 6 bao gồm các tài sản được tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo. Kể từ khi trò chơi phát hành lần đầu, nhiều người chơi đã cáo buộc Treyarch và Raven Software sử dụng AI để tạo ra các tài sản trong game, bao gồm màn hình tải, biểu tượng và danh thiếp. Một ví dụ cụ thể là màn hình tải cho chế độ chơi zombie mô tả "Necroclaus", một ông già Noel bị biến thành zombie với sáu ngón trên một bàn tay. Hình ảnh này cũng có những điểm bất thường khác. Phần trước trong loạt game Call of Duty cũng bị cáo buộc bán các vật phẩm trang trí do AI tạo ra.

Vào tháng 2 năm 2025, Activision đã tiết lộ việc Black Ops 6 sử dụng trí tuệ nhân tạo tạo sinh để tuân thủ các chính sách của Valve về các sản phẩm được tạo ra hoặc hỗ trợ bởi AI trên Steam. Activision tuyên bố trên trang sản phẩm của trò chơi trên Steam rằng "Đội ngũ của chúng tôi sử dụng các công cụ AI tạo sinh để giúp phát triển một số tài sản trong game."

Foamstars, một trò chơi điện tử nhiều người chơi thuộc thể loại bắn súng góc nhìn thứ ba do Square Enix phát hành năm 2024, có phần nhạc trong game với bìa album được tạo bằng Midjourney. Square Enix đã xác nhận việc sử dụng AI, nhưng bảo vệ quyết định này, nói rằng họ muốn "thử nghiệm" với các công nghệ trí tuệ nhân tạo và tuyên bố rằng các tài sản được tạo ra chỉ chiếm "khoảng 0,01% hoặc thậm chí ít hơn" trong nội dung của trò chơi. Trước đó, vào ngày 1 tháng 1 năm 2024, chủ tịch của Square Enix, Takashi Kiryu, đã tuyên bố trong một lá thư đầu năm rằng công ty sẽ "tích cực trong việc áp dụng AI và các công nghệ tiên tiến khác vào cả việc phát triển nội dung và các chức năng xuất bản của chúng tôi".

Vào năm 2024, Rovio Entertainment đã phát hành bản demo của một trò chơi di động có tên Angry Birds: Block Quest trên Android. Trò chơi này có các hình ảnh do AI tạo ra cho màn hình tải và hình nền. Nó đã bị người chơi chỉ trích nặng nề, họ gọi nó là game rác và không tán thành việc Rovio sử dụng hình ảnh AI. Cuối cùng, nó đã bị ngừng phát hành và xóa khỏi Google Play.

Trong phim và truyền hình

Một số bộ phim đã nhận phải sự phản đối vì có chứa nội dung do AI tạo ra. Bộ phim Late Night with the Devil đáng chú ý vì việc sử dụng AI, điều mà một số người chỉ trích là rác AI. Một số hình ảnh chất lượng thấp do AI tạo ra đã được dùng làm các thẻ tiêu đề xen kẽ. Một hình ảnh có một bộ xương với cấu trúc xương không chính xác và các ngón tay được tạo ra một cách cẩu thả, trông như không nối liền với bàn tay.

Một số dịch vụ phát trực tuyến như Amazon Prime Video đã sử dụng AI để tạo áp phích và hình ảnh thu nhỏ theo cách có thể được mô tả là rác. Một áp phích AI chất lượng thấp đã được sử dụng cho bộ phim năm 1922 Nosferatu, mô tả Bá tước Orlok theo cách không giống với diện mạo của ông trong phim. Một hình ảnh thu nhỏ cho phim 12 Angry Men trên Amazon Freevee đã sử dụng AI để mô tả 19 người đàn ông với khuôn mặt nhòe nhoẹt, không ai trong số họ có vẻ giống với các nhân vật trong phim. Ngoài ra, một số người xem đã nhận thấy rằng nhiều mô tả cốt truyện dường như được tạo ra bởi AI, mà một số người đã mô tả là rác. Một bản tóm tắt được liệt kê ngắn gọn trên trang web cho bộ phim Dog Day Afternoon có nội dung: "Một người đàn ông bắt giữ con tin tại một ngân hàng ở Brooklyn. Rất tiếc, tôi không có đủ thông tin để tóm tắt thêm trong phạm vi hướng dẫn đã cho."

Có trường hợp, Deutsche Telekom đã xóa một loạt phim khỏi ưu đãi truyền thông của họ sau khi người xem phàn nàn về chất lượng kém và giọng lồng tiếng Đức đơn điệu (được dịch từ bản gốc tiếng Ba Lan), và người ta phát hiện ra rằng việc lồng tiếng được thực hiện qua AI.