✨Quang Thọ (ca sĩ)

Quang Thọ (tên đầy đủ là Nguyễn Quang Thọ, sinh ngày 3 tháng 12 năm 1948, quê ở Quảng Ninh), là một ca sĩ giọng baritone và giảng viên thanh nhạc người Việt Nam. Ông được nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân.

Thân thế

Quang Thọ chào đời vào ngày 3 tháng 12 năm 1948. Ông sinh ra ở Hạ Long, Quảng Ninh trong một gia đình đông con. Ông nội Quang Thọ đến từ Kim Động, Hưng Yên ra Hòn Gai lập nghiệp. Bố Quang Thọ là thợ điện của nhà máy cơ khí Cẩm Phả.

Năm lên 4 tuổi, gia đình ông chuyển đến sống tại Cẩm Phả. Sau khi vừa học hết lớp 8 (hệ 10 năm), gia đình khuyên ông nên nghỉ học để đi làm, gánh vác bố mẹ nuôi các em. Thời đi học, vì điều kiện kinh tế gia đình khó khăn nên không thể đưa đi khám để chẩn đoán bệnh nên Quang Thọ cố chịu đựng và vẫn đến trường học bình thường cùng các bạn, đến khi sức đề kháng của cơ thể trở nên yếu, ông bị ngất xỉu. Gia đình đưa đến bệnh viện thì bác sĩ kết luận ông bị xuất huyết dạ dày. Là anh cả trong nhà, Quang Thọ buộc phải tạm gác lại việc học, xin việc tại phòng Cơ điện của Mỏ than Cọc Sáu. Ông phải khai trước 2 tuổi để đủ điều kiện làm công nhân mỏ than. 17 tuổi ông bắt đầu là ca sĩ bán chuyên nghiệp. Khi đó ông biểu diễn cùng một số nghệ sĩ ở một đồi pháo thì bất ngờ có tiếng còi báo động vang lên. Đó là lần đầu tiên, Không Quân Mỹ xuất hiện ở miền Bắc Việt Nam. Mọi người nhanh chóng nhảy xuống giao thông hào. Quang Thọ ngoái đầu nhìn phía trong rừng thì thấy một chiếc máy bay sà xuống ngay trên đầu, rồi lao xuống vịnh Bái Tử Long. Với công việc là thợ mỏ, ông thừa nhận không chính thức là người thợ lò nhưng đã từng chui vào những cái lò chỉ đủ chỗ 2 đến 3 người chui lọt vào để hát.

Đầu năm 1971, khi đang là công nhân bậc bốn, ông bỏ nghề và rời Quảng Ninh, để đi dọc dãy Trường Sơn. Ông gia nhập đoàn văn nghệ xung kích vùng mỏ. Quang Thọ mang theo đàn guitar biểu diễn phục vụ chiến sĩ Việt Cộng đóng quân ở miền Nam, thậm chí là sang cả Lào và Campuchia.

Sau khi tốt nghiệp, Quang Thọ trở thành nghệ sĩ đơn ca của Nhà hát Ca múa Nhạc Việt Nam. Quang Thọ còn có niềm say mê viết. Ông đã viết kịch bản phim Âm vang lá đỏ.

Năm 2012, Quang Thọ gặp tai nạn trong khi biểu diễn ở Côn Đảo. Ông cho biết sau khi biểu diễn xong tiết mục của mình tại sân khấu ngoài trời thì bị bước hụt, ngã xuống sàn xi măng nhưng lấy tay đỡ khiến cổ tay gãy, mặt bị xước. Ngay sau đó, ông phải chụp X quang rồi bó bột. Ông còn phải nẹp 3 đinh vít vì gãy xương quai. Sự cố đã khiến ông phải dừng chuyến biểu diễn ở Lào và nhờ Trọng Tấn biểu diễn hộ. Năm 2018, Quang Thọ làm live show âm nhạc đầu tiên ở tuổi 70 tại Cung Văn hóa Hữu nghị cùng với các học trò mang tên "Hãy về với anh". Năm 2019, trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh Triều Tiên – Hoa Kỳ tại Hà Nội, Quang Thọ hát Bài ca trung thành, là ca khúc mà ông đã đoạt cúp Vàng tại Liên hoan nghệ thuật quốc tế Mùa xuân Bình Nhưỡng năm 1989.

Ở tuổi 70, ông vẫn liên tục tham gia biểu diễn ở khắp các tỉnh từ Quảng Ninh, Hà Nội đến Hưng Yên.

Bạn diễn

Ông cho biết bạn diễn tâm đắc nhất của ông là Nghệ sĩ nhân dân Lê Dung.

Nhân kỷ niệm 50 năm Hội Nhạc sĩ Việt Nam thành lập, tổ chức này đã giới thiệu một đĩa nhạc gồm hai giọng hát của họ qua một chương trình được thu trực tiếp, đã được gửi tới các thành viên trong hội. Đây là đêm diễn chung cuối cùng của hai người. Báo Công an nhân dân nhận xét "Hai nghệ sĩ vùng mỏ này đã đồng hành suốt nhiều thập kỷ, tạo nên những dấu ấn mãi mãi với thời gian..." Năm 2007, ông mở trung tâm đào tạo âm nhạc Quang Thọ và dạy hát cho những người từ 5 tuổi, thậm chí ngoài 60 tuổi.

Giải thưởng

Lần đầu, Quang Thọ giành được tấm huy chương Vàng trong cuộc đời ca hát tại Hội diễn Ca, Múa, Nhạc chuyên nghiệp toàn quốc lần thứ nhất được tổ chức năm 1980 tại Hà Nội. Sau đó, ông giành được huy chương Vàng trong các hội diễn toàn quốc nhiều năm, giải thưởng lớn trong các cuộc thi quốc tế như giải Nhất cuộc thi Tiếng hát Sinh viên Thế giới tại Đức, giải thưởng Liên hoan Ca nhạc tại Mông Cổ. Năm 1993, ông được Nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu nghệ sĩ ưu tú. Ở tuổi 53, ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Tên tuổi của Quang Thọ gắn liền với hàng loạt tác phẩm nổi tiếng với công chúng Việt Nam như Trường ca Sông Lô (Văn Cao), Hướng về Hà Nội (Hoàng Dương), Tôi là người thợ lò (Hoàng Vân), Tình ca (Hoàng Việt)...

Trước quan điểm là một nhà giáo, ông bày tỏ trách nhiệm của những thế hệ đi trước như ông là hướng cho các học sinh hiểu và biết những gì mà dân tộc Việt, đất nước Việt Nam ta đã trải qua, để giúp học sinh "cảm nhận và thể hiện các tác phẩm được sâu lắng hơn."

Đời tư

Quang Thọ kết hôn với Ngọc Thanh, một diễn viên múa của Câu lạc bộ Thành đoàn vào năm 1985. Hiện nay Quang Thọ và vợ đang sống ở Hà Nội. Họ đều tốt nghiệp Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, trong đó Quang Tú, con trai đầu lòng (sinh năm 1985), đã hoàn thành bậc học thạc sĩ năm 2017. Từ năm 2010 đến nay anh còn được biết đến với vai trò thành viên nhóm Dòng Thời Gian.

Sức khoẻ

Quang Thọ từng được chẩn đoán phát hiện bạch cầu lên cao khi thử máu theo định kỳ. Tại bệnh viện Việt Đức, đã có chỉ định mổ để nạo u tiền liệt tuyến. Tuy vậy sau khi nghiên cứu kỹ hồ sơ bệnh án, các bác sĩ quyết định điều trị nội khoa bằng thuốc đặc trị của Pháp. Sau một tháng rưỡi uống thuốc, khối u chỉ còn 1/3 trọng lượng so với trước và các chỉ số khác đã về vị trí an toàn. Ông chia sẻ, cơn tai biến này không chạm vào trí nhớ và dây thanh đới nên không ảnh hưởng đến giọng hát.