Punjab (Shahmukhi: : ) là tỉnh đông dân nhất tại Pakistan với xấp xỉ 56% dân số của quốc gia này. Các khu vực lân cận là Azad Kashmir (Pakistan) và Jammu và Kashmir (Ấn Độ) ở phía đông bắc, bang Punjab và Rajasthan của Ấn Độ ở phía đông, tỉnh Sindh ở phía nam, tỉnh Balochistan ở phía tây nam, tỉnh Khyber Pakhtunkhwa ở phía tây, và Lãnh thổ Thủ đô Islamabad ở phía bắc. Người Punjab là sắc dân đa số trong tỉnh, ngoài ra còn có các nhóm dân tộc khác. Ngôn ngữ chính trong tỉnh là tiếng Punjab và tiếng Saraiki và các phương ngữ của tiếng Mewati và tiếng Potowari. Tên gọi Punjabxuất phát từ tiếng Ba Tư "Panj" () (Năm), và Āb () (Nước), i.e. Năm dòng nước - đề cập đến 5 phụ lưu của sông Ấn: Jhelum, Chenab, Ravi, Beas và Sutlej.
Punjab là tỉnh phát triển nhất, đông dân nhất và phồn thịnh nhất tại Pakistan. Lahore vốn đã là thủ phủ của Punjab trong một nghìn năm; và thành phố là trung tâm văn hóa, lịch sử, hành chính và kinh tế chính của cả tỉnh. Punjab là cửa ngõ đi xuống Nam Á của những kẻ xâm lược đến từ Hy Lạp, Trung Á, Iran và Afghanistan. Punjab từng là lãnh thổ của các đế chế và triều đại khác nhau trong suốt chiều dài lịch sử, bao gồm Nền văn minh sông Ấn, Aryans, Kushan, Scythian, Ba Tư, Ả Rập, Thổ Nhĩ Kỳ, Ghaznavid, Timurid, Mughal, Afghan, Sikh và người Anh
Địa lý
phải|Bình minh trên [[Himalaya,Bắc Punjab]]
Punjab là tỉnh lớn thứ hai tại Pakistan với chỉ sau tỉnh Balochistan. Punjab nằm ở rìa tay bắc của mảng địa chấn Ấn Độ tại Nam Á. Thủ phủ và thành phố lớn nhất là Lahore, đây cũng là trung tâm lịch sử của cả vùng Punjab lớn hơn. Toàn vùng Punjab có 6 dòng sông lớn, trong đó có 5 là chảy qua Punjab thuộc Pakistan. Tỉnh Punjab bao quanh nhưng không bao gồm Lãnh thổ Thủ đô Islamabad.
Tỉnh Punjab chủ yếu là các đồng bằng màu mỡ ven các thung lũng sông, trong khi các sa mạc nằm rải rác tại khu vực giáp với Rajasthan và Dãy núi Sulaiman. Khu vực bao gồm Hoang mạc Thar và Hoang mạc Cholistan. Sông Ấn và các phụ lưu của mình chảy từ phía bắc xuống nam của tỉnh. Phong cảnh Punjab chủ yếu là ruộng đồng và các con kênh tưới tiêu. Thời tiết ở đây biến đổi từ nóng và khô ở phía nam cho đến những nơi mát mẻ ở những vùng đồi phía bắc, như các ngọn núi thuộc dãy Himalaya. Khu vực Punjab có nhiệt độ dao động từ -2° đến 40 °C, nhưng có thể lên tới 47 °C (117 °F) vào mùa hè và xuống dưới -5 °C vào mùa đông.
- Khí hậu nóng (Tháng 4 đến tháng 6) nhiệt độ thường xuyên lên tới khoảng43 °C.
- Mùa mưa (Tháng 7 đến tháng 9) Lượng mưa trung bình là 96 cm ở vùng bán sơn địa và 46 cm ở vùng đồng bằng.
- Khí hậu ôn hòa (Tháng 10 đến tháng 3). nhiệt độ xuống tớ khoảng 4 °C.
Nhân khẩu
Dân số của tỉnh Punjab ước tính là 81.330.531 người
Hành chính
Tỉnh Punjab được chia thành 36 quận.
alt=Districts of Punjab (Pakistan)|Districts of Punjab (Pakistan)
Thành phố chính
Kinh tế
Mặc dù không có bờ biển, Punjab vẫn là tỉnh công nghiệp hóa nhất Pakistan, Punjab luôn là tỉnh đóng góp nhiều nhất cho nền kinh tế của đất nước. Tiềm lực kinh tế của Punjab đã tăng bốn lần kể từ năm 1972. Tỉnh chiếm 54,7% GDP của Pakistan năm 2000 và 59% vào năm 2010. Punjab chiếm ưu thế trong ngành dịch vụ và nông nghiệp của nền kinh tế Pakistan, chiếm tỉ trọng từ 52,1% đến 64,5% trong ngành dịch vụ và từ 56,1% đến 61,5% trong ngành nông nghiệp. Ngoài ra, tỉnh cũng có nhiều chuyên gia và nhân lực công nghệ cao nhiều nhất trong cả nước. Tỉnh chiếm ưu thế trong ngành chế tạo, tuy nhiên chủ yếu là những sản phẩm không lớn, chiếm 44% đến trên 52,6% của cả nước. Năm 2007, Punjab đạt được tốc độ tăng trưởng 7,8% và trong thời kỳ từ năm 2002 - 2003 đến 2007 - 2008, tỉnh luôn đặt mức tăng trưởng từ 7% đến 8% mỗi năm và trong năm 2008-09 tỉnh tăng tưởng 6% trong khi tốc độ tăng trưởng GDP của Pakistan ở mức 4%.
Punjab có khí hậu nhiệt đới ẩm và khô, tuy nhiên việc làm tốt công tác thủy lợi đã khiến cho tỉnh có một nền nông nghiệp phong phú. Hệ thống kênh tưới nội đồng do người Anh xây dựng được tại tỉnh coi là lớn nhất trên thế giới. Lúa mì và bông là các cây trồng chính. Các cây trồng khác là lúa gạo, mía, kê, ngô, cây lấy dầu, đậu, rau, và hoa quả như kinoo (một loại giống như quả quýt). Ngành chăn nuôi cũng khá quan trọng và mặc dù có một quá khứ thù địch, các nông dân Punjab vẫn tiếp tục sử dụng lịch Ấn Độ giáo để gieo trồng và thu hoạch.
Giáo dục
Tỷ lệ biết chữ của tỉnh đã tăng lên đáng kể từ khi giành được độc lập. Punjab là tỉnh có Chí số phát triển con người cao nhất cả nước (0.670).
Nguồn:
Đại học công
nhỏ|A women's college in Rawalpindi
- COMSATS Institute of Information Technology, Lahore
- Allama Iqbal Medical College, Lahore nhỏ|University of the Punjab
- Bahauddin Zakariya University, Multan
- Fatima Jinnah Women University, Rawalpindi
- Government College University, Lahore
- Government College University, Faisalabad
- The Islamia University of Bahawalpur, Bahawalpur
- Kinnaird College for Women, Lahore
- King Edward Medical College, Lahore
- Lahore College for Women University, Lahore
- Lahore College for Women University, Jhang campus
- [http://www.dmoz.pk/Provinces/Punjab/Localities/Hasanabdal/Education/Cadet-College-Hasanabdal-l86.html Cadet College] Hassanabdal, Pakistan
- National College of Arts, Lahore
- National Textile University, Faisalabad
- University of Agriculture, Faisalabad
- University of Arid Agriculture, Rawalpindi
- University of Education, Lahore
- University of Engineering and Technology, Lahore, Faisalabad
- University of Engineering and Technology, Taxila
- University of Health Sciences, Lahore
- University of Gujrat, Gujrat
- University of the Punjab, Lahore, Gujranwala
- University of Sargodha, Sargodha
- University of Veterinary and Animal Sciences, Lahore
- Virtual University of Pakistan, Lahore
Đại học tư nhân
- Hajvery University, Lahore
- Beaconhouse National University, Lahore
- Forman Christian College, Lahore
- GIFT University, Gujranwala
- Imperial College of Business Studies, Lahore
- Institute of Management Sciences, Lahore, Pak-AIMS, Lahore
- Lahore School of Economics, Lahore
- Lahore University of Management Sciences, Lahore
- Minhaj International University, Lahore
- Munawwar-ul-Islam Institute of Research, Gujrat
- National College of Business Administration and Economics, Lahore
- University of Management and Technology, Lahore
- University of Central Punjab, Lahore
- University of Faisalabad, Faisalabad
- Cadet College,Skardu, Skardu
- University of Lahore, Lahore
- University of South Asia, Lahore
- Superior University, Lahore
- University of Munawwar-Ul-Islam, Gujrat
- International Islamic University, Bahawalpur
- University College Lahore, Lahore
- National University of Computer & Emerging Sciences, Lahore
- CMH Lahore Medical College, Lahore
- University of Health Sciences, Lahore
Thư viện ảnh
File:Punjab in Pakistan (claims hatched).svg|
File:Jungle in Punjab.JPG|Rừng già tại Punjab
File:Shalamar Garden July 14 2005-Sideview of marble enclosure on the second level.jpg|The Shalimar Gardens in Lahore
File:Mosque in Jhelum Cantonment Pakistan.jpg|CMH Mosque, Jhelum Cantt
File:Taxila Pakistan juillet 2004.jpg|Taxila is a World Heritage Site
File:GCU Tower P1140896.jpg|Clock Tower at Govt College University, Lahore
File:Major Akram Memorial.jpg|Major Akram Memorial, Jhelum
File:WheatFieldsPandjab.jpg|Wheat Fields
File:Clay pots in punjab pakistan-2.jpg| Different shapes of clay pots mostly made in Gujrat
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Punjab** (Shahmukhi: : ) là tỉnh đông dân nhất tại Pakistan với xấp xỉ 56% dân số của quốc gia này. Các khu vực lân cận là Azad Kashmir (Pakistan) và Jammu và Kashmir (Ấn
**Okara** (Punjabi, ) là một thành phố thủ phủ quận Okara thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 235.454 người. Đây là thành phố lớn thứ 29 quốc gia
nhỏ|Vùng Punjab nhỏ|[[Punjab (Ấn Độ thuộc Anh), 1909]] nhỏ|phải|Các phương ngữ tiếng Punjab **Punjab** (tiếng Punjab: ਪੰਜਾਬ, ), cũng viết là **Panjab** (,_panj-āb_, "năm dòng nước" hay "Ngũ hà"), là một khu vực địa lý
**Người Punjab** (Punjab : ; Punjab : ਪੰਜਾਬੀਆਂ) hay **Punjabis** là một Ấn-Aryan nhóm dân tộc liên kết với khu vực Punjab ở Nam Á, đặc biệt là ở phía bắc của tiểu lục địa
**Tiếng Punjab** (, Shahmukhi: , Gurmukhi: , ) là một ngôn ngữ Ấn-Arya được nói bởi hơn 100 triệu người bản ngữ toàn cầu, khiến nó trở thành ngôn ngữ được nói phổ biến thứ 11
**Punjab** là một bang miền Bắc Ấn Độ, là một phần của vùng Punjab lớn hơn. Bang này tiếp giáp với Jammu và Kashmir về phía bắc, Himachal Pradesh về phía đông, Haryana về phía
**Pakistan** (, phiên âm: "Pa-ki-xtan"), tên chính thức là **Cộng hòa Hồi giáo Pakistan**, là một quốc gia ở Nam Á. Pakistan có bờ biển dài 1,046 km (650 mi) dọc theo Biển Ả Rập và Vịnh
nhỏ|Người nói tiếng Saraiki ở Punjab, Ấn Độ **Tiếng Saraiki** ( **', cũng được viết là **Siraiki** hay **Seraiki''') là một phương ngữ của tiếng Lahnda (tiếng Tây Punjab), ngữ chi Ấn-Arya, được nói ở
**Pakistan** ( **'; **'), cũng gọi là **Lãnh thổ tự trị Pakistan** (), là một lãnh địa độc lập ở Nam Á được thành lập vào năm 1947 như là kết quả của phong trào
**Sân vận động Punjab** (, ), hoặc có tên gọi là **Sân vận động bóng đá Gaddafi** hoặc **Sân vận động Ian Rush**, là một sân vận động bóng đá ở Lahore, Pakistan. Sân được
**Quận Bahawalpur** () là một quận thuộc tỉnh Punjab, Pakistan. Quận có diện tích 24.830 km², dân số năm 1996 là 2.433.091 người với mật độ 98 người/ km². Thủ phủ là thành phố Lahore. Theo
**Punjab** có thể là một trong các địa danh sau: *Vùng Punjab, vùng đất ở Nam Á kéo dài từ miền Trung Pakistan tới vùng Tây Bắc Ấn Độ. **Punjab (Ấn Độ), phần Punjab thuộc
phải|nhỏ|362x362px| Một bản đồ phác thảo các di tích lịch sử ở Pakistan **Lịch sử của Pakistan** bao gồm khu vực Thung lũng sông Ấn , trải dài khắp phía tây của tiểu lục địa
**Rawalpindi** (Urdu, tiếng Pothohar, tiếng Punjab: ,_Rāwalpindī_) là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 1.991.656 người. Đây là thành phố lớn thứ 4 quốc gia
thumb|Bản đồ [[Ấn Độ thuộc Anh (1612–1947)|Ấn Độ thuộc Anh năm 1922]] **"Tuyên bố Pakistan"** (có tiêu đề **_Bây giờ hoặc không bao giờ; Chúng ta sẽ sống hay diệt vong mãi mãi?_** () là
**Quyền đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính và chuyển giới ở Pakistan** được coi là điều cấm kỵ. Ngay cả ở các thành phố lớn, người đồng tính nam và đồng tính nữ
**Kot Adu** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 120.479 người. Đây là thành phố lớn thứ 58 về dân số tại quốc gia này
**Gujranwala** (tiếng Punjab, ) **Gujranwala** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 1.569.090 người. Gujranwala nằm ở khu vực có độ cao 226 mét trên
Sargodha nằm ở tây bắc Pakistan, là nơi sản xuất chanh cam tốt nhất của Pakistan. Thành phố là một trung tâm thương mại nông nghiệp. Sargodha là một trog các thành phố quy hoạch
**Balochistan** (tiếng Baloch, , Ttếng Brahui: _Balocistán_) là tỉnh có diện tích lớn nhất của Pakistan, chiếm xấp xỉ 44% tổng diện tích cả nước. Theo thống kê năm 1998, Balochistan có dân số gần
**Gujar Khan** () là một thành phố thuộc thuộc quận Rawalpindi Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 57.152 người. Đây là thành phố lớn thứ quốc gia này, lớn
**Taxila** (hay Takshashila, Takshila; tiếng Phạn: तक्षशिला Takṣaśilā) là một thành phố và một địa điểm khảo cổ quan trọng ở hạt Rawalpindi, tỉnh Punjab, Pakistan. Taxila cách Islamabad và Rawalpindi chừng 32 km về phía
phải|Bản đồ số Burewala, Pakistan **Burewala** () là một thành phố quận Vehari ở phía nam Punjab, Pakistan. Thành phố nằm ở độ cao 133 mét trên mực nước biển. Thành phố có dân số
Đại dịch coronavirus 2019 đã được xác nhận đã đến Pakistan vào tháng 2 năm 2020. số trường hợp được xác nhận tại nước này là 1,581,936 và 30,664 trường hợp tử vong. Punjab hiện
**Jhelum** (Urdu, ) (tiếng Hy Lạp: Alexandria Bucephalous) là một thành phố tọa lạc ở hữu ngạn của sông Jhelum, trong quận quận cùng tên phía bắc thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có
nhỏ|[[Muhammad Ali Jinnah phát biểu trước Hội đồng Lập hiến vào ngày 14 tháng 8 năm 1947.]] **Hội đồng Lập hiến Pakistan** () là cơ quan lập pháp cao nhất của Pakistan trong thời kỳ
Kể từ khi Ấn Độ bị chia cắt vào năm 1947 và các lãnh thổ tự trị Ấn Độ và Pakistan được thành lập, giữa hai quốc gia này đã và đang xảy ra nhiều
**Phong trào năm 1968** ở Pakistan là một phần trong cuộc biểu tình chống lại chế độ độc tài của tướng Ayub Khan do giới sinh viên và công nhân lãnh đạo, thu hút tất
thumb|Tòa nhà Tòa án tối cao Pakistan năm 2004. **Tòa án Tối cao Pakistan** (; _Adālat-e-Uzma Pākistān_) là tòa án cao nhất trong hệ thống phân cấp tư pháp của Pakistan. Pakistan. Được thành lập
**Pakpattan** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 136.510 người. Đây là thành phố lớn thứ 50 về dân số quốc gia này.
**Chakwal** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là người. Đây là thành phố lớn thứ quốc gia này, lớn thứ tỉnh.
**Chiniot** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 224.581 người. Đây là thành phố lớn thứ 30 quốc gia này.
**Sadiqabad** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 231.467 người. Đây là thành phố lớn thứ 30 quốc gia này.
**Kāmoke** là một thành phố thuộc quận Gujranwala của Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính 167.300 người. Đây là thành phố lớn thứ 25 quốc gia này. Thành phố là thủ phủ
**Sahiwal** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Đây là trung tâm hành chính của quận Sahiwal và Sahiwal Division. Thành phố có cự ly 180 km so với Lahore Thành phố có dân số ước
**Gujrat** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 336.727 người. Đây là thành phố lớn thứ 20quốc gia này.
**Kasur** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 321.954 người. Đây là thành phố lớn thứ 21 quốc gia này.
**Rahim Yar Khan** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 353.112 người. Đây là thành phố lớn thứ 17 quốc gia này.
**Jhang** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 372.645 người. Đây là thành phố lớn thứ 17 quốc gia này.
**Sialkot** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 510.863 người. Đây là thành phố lớn thứ 13 quốc gia này.
**Shekhupura** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 426.980 người. Đây là thành phố lớn thứ 16 quốc gia này.
**Bahawalpur** là một thành phố thuộc Punjab, Pakistan. Thành phố có dân số ước tính năm 2010 là 543.929 người. Đây là thành phố lớn thứ 12 quốc gia này.
**Quận Sargodha** là một quận thuộc tỉnh Punjab, Pakistan. Quận có diện tích 5.854 km², dân số năm 1996 là 2.665.979 người với mật độ 455 người/ km². Thủ phủ là thành phố Sargodha. Đây là
**Quận Lahore** là một quận thuộc tỉnh Punjab, Pakistan. Quận có diện tích 5.286 km², dân số năm 1996 là 3.363.911 người với mật độ 636 người/ km². Thủ phủ là thành phố Rawalpindi.
**Quận Gujranwala** là một quận thuộc tỉnh Punjab, Pakistan. Quận có diện tích 3.662 km², dân số năm 1996 là 3.400.940 người với mật độ 939 người/km2. Thủ phủ là thành phố Gujranwala.
**Faisalabad** (trước năm 1979 có tên là **Lyallpur**) (Punjabi và ) là một quận thuộc tỉnh Punjab, Pakistan. Quận có diện tích 5.856 km², dân số năm 1996 là 5.429.547 người với mật độ 927
**Quận Okara** là một quận thuộc tỉnh Punjab, Pakistan. Quận có diện tích 4.377 km², dân số năm 1996 là 2.223.992 người với mật độ 510 người/ km². Thủ phủ là thành phố Okara.
**Quận Multan** là một quận thuộc tỉnh Punjab, Pakistan. Quận có diện tích 3.720 km², dân số năm 1996 là 3.116.851 người với mật độ 838 người/ km². Thủ phủ là thành phố Multan.
**Quận Lahore** là một quận thuộc tỉnh Punjab, Pakistan. Quận có diện tích 1.772 km², dân số năm 1996 là 6.318.745 người với mật độ 3.566 người/ km². Thủ phủ là thành phố Lahore.
**Người Pakistan ở Bangladesh**, hay **người Pakistan kẹt ở Bangladesh** (, , tiếng Anh: _Stranded Pakistanis in Bangladesh_) là người nhập cư Hồi giáo nói tiếng Urdu đã định cư tại Đông Pakistan, nay là