:Xem các nghĩa khác tại proton (định hướng)
Proton (ký hiệu p hay p+; tiếng Hy Lạp: πρώτον nghĩa là "đầu tiên"; tiếng Việt: prô-tông) là 1 loại hạt tổ hợp, hạt hạ nguyên tử và là 1 trong 2 loại hạt chính cấu tạo nên hạt nhân của nguyên tử (hạt còn lại là neutron). Bản thân 1 hạt proton được cấu tạo thành từ 3 hạt quark nhỏ hơn (2 quark lên và 1 quark xuống), vì vậy proton mang điện tích +1e hay +1.602 ×10−19 coulomb.
Có spin bán nguyên, proton là fermion. Cấu thành từ 3 quark, proton là baryon.
Khối lượng 1.6726 ×10−27 kg xấp xỉ bằng khối lượng hạt neutron và gấp 1836 lần khối lượng hạt electron.
Trong nguyên tử trung hòa về điện tích, số lượng hạt proton trong hạt nhân đúng bằng số lượng hạt electron của lớp vỏ nguyên tử.
Số proton trong nguyên tử của 1 nguyên tố đúng bằng số điện tích hạt nhân của nguyên tố đó, và được chọn làm cơ sở để xây dựng bảng tuần hoàn.
Proton và neutron được gọi là nucleon. Đồng vị phổ biến nhất của nguyên tử hydro là 1 proton riêng lẻ (không có neutron nào). Hạt nhân của các nguyên tử khác nhau tạo thành từ số các proton và neutron khác nhau. Số proton trong hạt nhân xác định tính chất hóa học của nguyên tử và xác định nên nguyên tố hóa học.
Sự ổn định
Proton là 1 loại hạt ổn định. Tuy nhiên chúng có thể biến đổi thành neutron thông qua quá trình bắt giữ electron. Quá trình này không xảy ra 1 cách tự nhiên mà cần có năng lượng.
p+ + e− → n + ve
Quá trình này có thể đảo ngược: các neutron có thể chuyển thành proton qua phân rã bêta.
Theo lý thuyết thống nhất lớn, phân rã proton phải xảy ra, tuy nhiên đến nay các thí nghiệm cho thấy thời gian sống của proton ít nhất là 1035 năm.
Trong hóa học
Trong hóa học và hóa sinh, proton được xem là ion hydro, ký hiệu là H+. 1 chất cho proton là axit và nhận proton là base.
Lịch sử
Ernest Rutherford được xem là người đầu tiên khám phá ra proton. Năm 1918, Rutherford nhận thấy rằng khi các hạt alpha bắn vào hơi nitơ, máy đo sự nhấp nháy chỉ ra dấu hiệu của hạt nhân hydro. Rutherford tin rằng hạt nhân hydro này chỉ có thể đến từ nitơ, và vì vậy nitơ phải chứa hạt nhân hydro. Từ đó ông cho rằng hạt nhân hydro, có số nguyên tử 1, là 1 hạt sơ cấp.
Trước Rutherford, Eugen Goldstein đã quan sát tia a nốt, tia được tạo thành từ các ion mang điện dương. Sau khi Joseph John Thomson khám phá ra electron, Goldstein cho rằng vì nguyên tử trung hòa về điện nên phải cố hạt mang điện dương trong nguyên tử và đã cố tìm ra nó. Ông đã dùng canal ray để quan sát những dòng hạt chuyển dời ngược chiều với dòng electron trong ống tia âm cực. Sau khi electron được loại ra khỏi ống tia âm cực, những hạt này được nhận thấy là mang điện dương và di chuyển về cực âm.
Phản proton
Phản hạt của proton được gọi là phản proton. Phản Proton là hạt có khối lượng bằng khối lượng proton nhưng mang điện tích âm. Những hạt này được phát hiện vào năm 1955 bởi Emilio Gino Segrè và Owen Chamberlain và họ đã nhận giải Nobel vật lý năm 1959 nhờ công trình này.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
:_Xem các nghĩa khác tại proton (định hướng)_ **Proton** (ký hiệu **p** hay **p+**; tiếng Hy Lạp: _πρώτον_ nghĩa là "đầu tiên"; tiếng Việt: _prô-tông_) là 1 loại hạt tổ hợp, hạt hạ nguyên tử
**Phát xạ proton** (còn được gọi là phóng xạ proton, tiếng Anh: _proton emission_) là một loại phân rã phóng xạ trong đó một proton được phóng ra từ một hạt nhân. ## Hiện tượng
nhỏ|300x300px|Phân rã proton. Trong vật lý hạt, **phân rã proton** (tiếng Anh: **proton decay**) là một dạng giả thuyết phân rã hạt, trong đó proton phân rã thành các hạt hạ nguyên tử nhẹ hơn,
**Bắt giữ proton** là loại phản ứng hạt nhân trong đó một hạt nhân nguyên tử va chạm với một proton và hợp nhất để tạo thành một hạt nhân nặng hơn, và chỉ phát
lang=en|thumb|Phản ứng nhánh I proton–proton thống trị trong các ngôi sao kích thước của Mặt Trời hoặc nhỏ hơn **Phản ứng chuỗi proton-proton** là một trong hai bộ phản ứng tổng hợp hạt nhân được
**PROTON Holdings** Berhad, (PHB; Proton không chính thức) là một công ty có trụ sở tại Malaysia hoạt động trong lĩnh vực thiết kế, sản xuất, phân phối và bán hàng ô tô. Proton được
**Máy đo từ proton** (Proton Magnetometer), còn gọi là _Máy đo từ Tuế sai Proton_ (Proton Precession Magnetometer) hay _Máy đo từ Cộng hưởng từ Hạt nhân_, là **máy đo từ** hoạt động dựa trên
**Proton VPN** là một dịch vụ VPN được công ty Thụy Sĩ Proton AG, công ty đứng sau dịch vụ email Proton Mail, phát triển. Proton VPN và Proton Mail đều được vận hành từ
thumb|[[Thời gian bán rã của các đồng vị. Lưu ý rằng đồ thị cho các đồng vị ổn định phân kỳ từ đường khi số nguyên tố Z trở nên lớn hơn]]
**Phản Proton** là hạt có khối lượng bằng khối lượng proton nhưng mang điện tích âm Phản Proton sinh ra do một proton năng lượng cao đi qua một hạt nhân và sinh thêm cặp
**Proton** là một lớp tương thích để chạy các trò chơi Windows trên các hệ điều hành thuộc họ Linux. Proton được phát triển bởi Valve cùng với các nhà phát triển từ CodeWeavers. Proton
right|thumb|Các vòng lặp sau phun trào sau [[solar flare, ảnh được chụp bởi vệ tinh TRACE.]] **Sự kiện proton Mặt Trời**, hay **cơn bão proton** (tiếng Anh: **solar particle event** (**SPE**), còn được gọi là
Sữa Tắm Trắng Da Proton Happy Beauty Sữa Dâu Thái Lan 1000ml - Xuất xứ: Thái Lan - Hạn sử dụng: 3 năm kể từ ngày sản xuất - Dụng tích: 1000ml - Thương hiệu:
**Thuốc ức chế bơm proton** (**PPIs**) là một nhóm thuốc có tác dụng chính là giảm sản xuất dịch vị dạ dày kéo dài. Trong nhóm thuốc này, không có bằng chứng rõ ràng một
nhỏ|Hình ảnh minh họa nguyên tử heli. Trong hạt nhân, proton có màu hồng và neutron có màu tía **Hạt nhân nguyên tử** là cấu trúc vật chất đậm đặc chiếm khối lượng chủ yếu
phải|nhỏ|287x287px| Tổng hợp hạt nhân của hạt nhân giàu proton bằng cách bắt proton nhanh **Quá trình rp** (quá trình bắt proton nhanh) bao gồm các proton liên tiếp bắt vào hạt nhân để tạo
**Tế bào nhiên liệu màng điện phân polymer** hoặc **pin nhiên liệu trao đổi proton qua màng lọc** (tiếng Anh: _polymer electrolyte membrane fuel cell_ hoặc _proton exchange membrane fuel cell_, viết tắt là **PEMFC**)
Thuật ngữ **Quá trình p** (_p_ là proton) được sử dụng theo hai cách trong tài liệu khoa học liên quan đến nguồn gốc vật lý thiên văn của các nguyên tố (là tổng hợp
nhỏ|Nguyên tử Protoni (Pn), gồm proton và phản proton quay quanh nhau. **Protoni** (ký hiệu: **Pn**), là một loại nguyên tử ngoại lai, trong đó một proton (ký hiệu: p) và một phản proton (ký
Thông tin về kem tẩy lông Velvet NgaVelvet là thương hiệu tẩy lông có xuất xứ từ nước Nga. Sản phẩm có thành phần lành tính, an toàn cho da nên được yêu thích tại
THÀNH PHẦN :Trước khi bạn sử dụng bất cứ loại kem bôi nào trên làn da, bạn cần phải biết trong lọ kem của bạn chứa gì (thành phần) và chúng sẽ hoạt động như
Kem ủ tóc Proton Daily Care Thái Lan được chiết xuất từ dầu bơ, hướng dương, mâm xôi và dầu cacao giàu dưỡng chất, giúp giữ ẩm, nuôi dưỡng và phục hồi tóc hư tổn,
Kem ủ tóc Proton Daily Care Thái Lan được chiết xuất từ dầu bơ, hướng dương, mâm xôi và dầu cacao giàu dưỡng chất, giúp giữ ẩm, nuôi dưỡng và phục hồi tóc hư tổn,
Esomeprazole thuộc nhóm ức chế bơm proton (PPIs). Nó hoạt động trên cơ chế ngăn cản dạ dày tiết axit, từ đó làm giảm triệu chứng khó chịu như ợ nóng, khó nuốt, ho dai
Ủ tóc Bơ Daily Care Thái Lan 500MLXuất xứ : Thái LanDung tích : 500mlThành phần và công dụng:- Ủ tóc bơ Daily Care với thành phần chủ yếu là tinh dầu bơ, mâm xôi
Kem ủ tóc Proton Daily Care Thái Lan được chiết xuất từ dầu bơ, hướng dương, mâm xôi và dầu cacao giàu dưỡng chất, giúp giữ ẩm, nuôi dưỡng và phục hồi tóc hư tổn,
Esomeprazole thuộc nhóm ức chế bơm proton (PPIs). Nó hoạt động trên cơ chế ngăn cản dạ dày tiết axit, từ đó làm giảm triệu chứng khó chịu như ợ nóng, khó nuốt, ho dai
Nexium 24HR có khả năng kháng khuẩn để ức chế và diệt trừ hoạt động của một loại vi khuẩn cư trú ở dạ dày, là thủ phạm gây nên bệnh viêm loét dạ dày
Kem Ủ Tóc Bơ Daily Care 500ml Chính Hãng Thái Lan Mềm Mượt , Phục Hồi TócKem ủ tóc Proton Daily Care Thái Lan được chiết xuất từ dầu bơ, hướng dương, mâm xôi và
Kem Ủ Tóc Bơ Daily Care 500ml Chính Hãng Thái Lan Mềm Mượt , Phục Hồi TócKem ủ tóc Proton Daily Care Thái Lan được chiết xuất từ dầu bơ, hướng dương, mâm xôi và
Kem tẩy tế bào da chết * hàng do công tu Becoo chịu trách nhiệm phân phối *hợp với mọi làn da *tẩy độc tố gây mụn đầu đen , viêm *hạt proton siêu nhỏ
Trong vật lý hạt nhân và vật lý hạt, **tương tác mạnh** là cơ chế gây ra **lực hạt nhân mạnh**, và là một trong bốn tương tác cơ bản đã biết, với những tương
|} **Nguyên tử** là đơn vị cơ bản của vật chất chứa một hạt nhân ở trung tâm bao quanh bởi đám mây điện tích âm các electron (âm điện tử). Hạt nhân nguyên tử
Chuỗi vận chuyển điện tử trong [[ti thể tại vị trí của sự phosphorylate hóa mang tính oxy hóa trong tế bào của sinh vật nhân chuẩn. NADH và đường succinate, sản phẩm của chu
right|thumb|200x200px|Sơ đồ Feynman cho thấy sự hủy cặp electron-positron thành 2 photon khi ở mức tới hạn. Trạng thái tới hạn này thường được hay gọi là positronium. Trong vật lí hạt, **sự hủy diệt**
thumb|upright|[[Wilhelm Röntgen (1845–1923), người đầu tiên nhận giải Nobel Vật lý.]] Mặt sau huy chương giải Nobel vật lý **Giải Nobel Vật lý** là giải thưởng hàng năm do Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng
**ATP synthase** () là một cấu trúc enzyme được tìm thấy trong vi khuẩn và ti thể hay lục lạp của các sinh vật nhân thực. Cấu trúc này có khả năng tổng hợp adenosine
thumb|[[Bảng tuần hoàn]] **Nguyên tố hóa học**, thường được gọi đơn giản là **nguyên tố**, là một chất hóa học tinh khiết, bao gồm một kiểu nguyên tử, được phân biệt bởi số hiệu nguyên
**Neutron** (tiếng Việt đọc là nơtron hoặc _nơ-tơ-rông_ hay _Trung hòa tử_) là một hạt hạ nguyên tử, là một trong hai loại hạt cấu tạo nên hạt nhân nguyên tử. Neutron không mang điện
**Hydro** là một nguyên tố hóa học trong hệ thống tuần hoàn các nguyên tố với nguyên tử số bằng 1, nguyên tử khối bằng 1 u. Trước đây còn được gọi là **khinh khí**
thumb|right|Một [[hạt nhân nguyên tử là một bó compact bao gồm hai loại nucleon: Proton (đỏ) và neutron (xanh). Trong bức tranh này, các proton và neutron trông như những quả bóng nhỏ gắn vào
**Acid carboran** (công thức chung: **** (X, Y, Z = H, Alk, F, Cl, Br, CF3)) là một loại siêu acid, nó mạnh hơn một triệu lần so với acid sulfuric có nồng độ 100%
**T2K** (**từ Tokai đến Kamioka**) là một thí nghiệm vật lý hạt nghiên cứu các dao động của neutrino sinh ra từ máy gia tốc. Thí nghiệm được thực hiện tại Nhật Bản bởi sự
**Electron** hay **điện tử**, là một hạt hạ nguyên tử, có ký hiệu là hay , mà điện tích của nó bằng trừ một điện tích cơ bản. Các electron thuộc về thế hệ thứ
**Vật lý hạt nhân** là một nhánh của vật lý đi sâu nghiên cứu về hạt nhân của nguyên tử (gọi tắt là hạt nhân). Các ứng dụng phổ biến nhất được biết đến của
phải|nhỏ|300x300px| Một lời giải thích về các số viết ở trên và ở dưới được thấy trong ký hiệu số nguyên tử. Số nguyên tử là số proton, và do đó cũng là tổng điện
nhỏ|Một bản đồ máy gia tốc hạt lớn tại CERN **Large Hadron Collider** (**Máy gia tốc hạt lớn** - gọi tắt là **LHC**) là chiếc máy gia tốc hạt hiện đại lớn nhất và cung
nhỏ|[[Phân rã alpha là một loại phân rã phóng xạ, trong đó hạt nhân nguyên tử phát ra một hạt alpha, và do đó biến đổi (hay "phân rã") thành một nguyên tử có số
**Số khối** hay **số hạt**, (ký hiệu _A_, từ tiếng Đức _Atomgewicht_ nghĩa là khối lượng nguyên tử), còn được gọi là **số nucleon**, là tổng số proton và neutron (gọi chung là nucleon) trong
**Từ kế** hay **máy đo từ** là thiết bị dùng để đo đạc _cường độ_ và có thể cả _hướng_ của từ trường trong vùng đặt _cảm biến từ trường_. _Cảm biến từ trường_ hoạt