✨Phong trào bãi nô

Phong trào bãi nô

"Tôi là con người, người anh em chứ" ("Am I Not a Man and a Brother?"), đồ gốm năm 1787 do [[Josiah Wedgwood thiết kế cho chiến dịch chống lại chế độ nô lệ Anh]] Hộp nhận tiền cho [[Hội chống lại chế độ nô lệ Massachusetts vào khoảng 1850]]

Phong trào bãi nô là phong trào nhằm chấm dứt sự nô lệ, chính thức hoặc không.

Ở Tây Âu và châu Mỹ, phong trào bãi nô là một phong trào lịch sử để chấm dứt buôn bán lệ ở châu Phi và Ấn Độ cho nô lệ cho tự do. Vua Carlos I của Tây Ban Nha, thường được gọi là Hoàng đế Karl V, theo gương Louis X của Pháp, người đã bãi bỏ chế độ nô lệ ở Vương quốc Pháp năm 1315, đã thông qua một đạo luật đã bãi bỏ chế độ nô lệ thuộc địa vào năm 1542 mặc dù luật này không được thông qua ở các bang thuộc địa lớn nhất, và do đó đã không được thi hành. Vào cuối thế kỷ 17, Giáo hội Công giáo Rôma, đưa ra lời kêu gọi của Lourenço da Silva de Mendouça, chính thức lên án việc buôn bán nô lệ, được Giáo hoàng Grêgôriô XVI công nhận mạnh mẽ vào năm 1839 trong sắc lệnh In supremo apostolatus. Tuy nhiên, một phong trào bắt cóc chỉ bắt đầu vào cuối thế kỷ 18, khi các tín hữu Quaker Anh và Mỹ bắt đầu nghi ngờ sự đạo đức của chế độ nô lệ. James Oglethorpe là một trong số những người đầu tiên vào Thời kỳ Khai sáng phát biểu chống lại chế độ nô lệ, ông cấm nó ở tỉnh Georgia trên cơ sở nhân đạo, lập luận chống lại nó trong Nghị viện, và cuối cùng khuyến khích bạn bè Granville Sharp và Hannah More theo đuổi mạnh mẽ nguyên do. Ngay sau cái chết của ông vào năm 1785, họ gia nhập với William Wilberforce và những người khác trong việc thành lập Nhóm Clapham.

Vụ Somerset năm 1772 giúp bắt đầu phong trào Anh để bãi bỏ chế độ nô lệ. Trong vụ này, một nô lệ bỏ trốn giành được tự do tại Anh vì chế độ nô lệ không tồn tại theo thông luật Anh và do đó bị cấm tại Anh. Tuy ý kiến chống lại chế độ nô lệ đã rộng rãi vào cuối thế kỷ 18, nhưng các thuộc địa và quốc gia mới độc lập tiếp tục có chế độ nô lệ: các lãnh thổ Tây Ấn thuộc Hà Lan, Pháp, Anh, Tây Ban Nha, và Bồ Đào Nha; Nam Mỹ; và miền Nam Hoa Kỳ. Sau khi Hoa Kỳ giành độc lập trong Cách mạng Mỹ, các tiểu bang miền bắc thông qua các đạo luật bãi nô, đôi khi từ từ, bắt đầu với Pennsylvania vào năm 1780 và tiếp tục cho 20 năm. Massachusetts thông qua hiến pháp tiểu bang công bố công bằng giữa mọi công dân; các vụ kiện tự do dùng nguyên lý này để dẫn đến sự kết thúc của chế độ nô lệ trong tiểu bang này. Vào năm 1777, 14 năm trước khi được công nhận là tiểu bang, Vermont kết thúc chế độ nô lệ cho người lớn. Trong các tiểu bang khác như Virginia, các tòa án quyết định rằng các tuyên bố quyền lợi tương tự không có hiệu lực đối với người gốc Phi. Vào các thập niên về sau, phong trào bãi nô trở nên mạnh mẽ tại các tiểu bang miền bắc, và Quốc hội điều chỉnh sự mở mang của chế độ nô lệ tại các tiểu bang gia nhập Liên bang.

Vương quốc Pháp bãi nô tại chính quốc vào năm 1315. Sau Cách mạng Pháp, chính quyền Đệ nhất Cộng hòa cũng bãi nô tại các thuộc địa vào năm 1794, nhưng Napoléon phục hồi chế độ nô lệ trong Đạo luật ngày 20 tháng 5 năm 1802 để bảo đảm chủ quyền Pháp tại tất cả các thuộc địa. Haiti chính thức công bố độc lập từ Pháp năm 1804 và bãi nô trên lãnh thổ này. Tất cả các tiểu bang miền bắc của Hoa Kỳ đều đã bãi nô vào năm 1804. Vương quốc Anh và Hoa Kỳ cấm chỉ cuộc buôn bán nô lệ quốc tế vào năm 1807, sau đó Anh dẫn đầu nỗ lực ngăn chặn các tàu chở nô lệ. Vương quốc Anh bãi nô ở khắp đế quốc với Đạo luật Bãi nô 1833. Đế quốc thực dân Pháp bãi nô lần thứ hai năm 1848. Năm 1863, trong thời Nội chiến Hoa Kỳ, Tổng thống Abraham Lincoln công bố Tuyên ngôn giải phóng nô lệ có hiệu lực tại các lãnh thổ của Liên minh miền Nam. Lúc khi nội chiến kết thúc vào năm 1865, Hoa Kỳ hoàn toàn bãi nô với Tu chính án XIII Hiến pháp Hoa Kỳ.

Tại Đông Âu, các nhóm chống lại chế độ nô lệ chiến dịch để giải phóng dân Di-gan tại Românească và Moldavia, và để giải phóng các nông nô tại Nga trong Cải cách giải phóng năm 1861. Năm 1948, chế độ nô lệ được công bố là trái pháp luật trong Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền.

Ngày nay, chế độ nô lệ và lao động cưỡng bức đối với trẻ em hoặc người lớn đều là bất hợp pháp tại phần nhiều quốc gia và cũng vi phạm luật quốc tế; tuy nhiên, chế độ buôn người nhằm mục đích lao động cưỡng bức và lạm dụng tình dục tiếp tục xảy ra nhiều, có ảnh hưởng đến hàng triệu trẻ em và người lớn (xem Nô lệ hiện đại). Quốc gia cuối cùng bãi bỏ tình trạng pháp lý của sự nô lệ là Mauritanie, theo một sắc lệnh tổng thống vào năm 1981 và một đạo luật năm 2007 công bố tội chủ nô. Tuy nhiên, theo ước lượng năm 2012, 10–20% dân cư Mauritanie (từ 340.000 đến 680.000 người) vẫn là nô lệ.

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
"Tôi là con người, người anh em chứ" ("_Am I Not a Man and a Brother?_"), đồ gốm năm 1787 do [[Josiah Wedgwood thiết kế cho chiến dịch chống lại chế độ nô lệ Anh]]
**Phong trào giải phóng dân tộc** là phong trào đấu tranh đòi quyền độc lập dân tộc và bảo vệ độc lập dân tộc của các nước thuộc địa trên thế giới trong thế kỷ
**Phong trào Minh Tân** (còn gọi là **phong trào Duy Tân ở Nam Kỳ**) do **Hội Minh Tân** (kể từ đây trở đi có khi gọi tắt là Hội) đề xướng và lãnh đạo, là
**Phong trào Văn Thân** là một phong trào quần chúng do các nho sĩ Việt Nam lãnh đạo với mục tiêu _"bình Tây, sát tả"_ (nghĩa là: "dẹp người Pháp, giết người Công giáo") để
**Phong trào Nghĩa Hòa Đoàn** hay còn gọi là **Khởi nghĩa Nghĩa Hòa Đoàn** () hoặc bị miệt thị là giặc "quyền phỉ" là một phong trào bạo lực ở tại miền Bắc Trung Quốc
Các **Saemaul Undong**, còn được gọi là **Phong trào Cộng đồng Mới**, **Phong trào Làng mới**, **Phong trào Saemaul** hoặc **Phong trào Saema'eul**, là một sáng kiến chính trị đưa ra vào ngày 22 tháng
**William Wilberforce** (24 tháng 8 năm 1759 – 29 tháng 7 năm 1833), là một chính khách, nhà hoạt động từ thiện người Anh, người lãnh đạo phong trào bãi bỏ chế độ nô lệ.
**Phong trào giải phóng dân tộc Việt Nam** nhằm mục tiêu giành lại độc lập cho Việt Nam bắt đầu từ năm 1885 và kết thúc sau Chiến tranh thế giới thứ hai, khi Đảng
**Phong trào Nhân Văn – Giai Phẩm** là một phong trào văn hóa mang xu hướng chính trị của một số văn nghệ sĩ, trí thức sống ở miền Bắc dưới chính quyền Việt Nam
**Phong trào Giám lý** là một nhóm các giáo hội có mối quan hệ lịch sử với nhau thuộc cộng đồng Kháng Cách. Bắt nguồn từ cuộc chấn hưng tôn giáo khởi phát bởi John
**Phong trào quyền động vật** (_Animal rights movement_) hay **phong trào bảo vệ quyền động vật** và đôi khi được gọi là **phong trào giải phóng động vật** hay **phong trào bảo vệ động vật**
nhỏ|Một poster phản chiến nhỏ| Một [[Những biểu tượng hòa bình|biểu tượng hòa bình, ban đầu được thiết kế cho Chiến dịch giải trừ vũ khí hạt nhân (CND) của Anh ]] **Phong trào chống
**Phong trào Ái quốc Tam Tự** (chữ Anh: _Three-Self Patriotic Movement_), hoặc gọi **Hội Thánh Tam Tự**, là cơ quan giám sát chính thức của nhà nước đối với Tin Lành tại Trung Quốc. **Uỷ
nhỏ|Hình ảnh những người đang chào theo kiểu Quốc xã, trong khi một người không xác định danh tính tên August Landmesser từ chối làm như vậy. **Phong trào chống đối Hitler** gồm những hoạt
thumb|Những người ủng hộ nền độc lập của Catalan vào năm 2010 thumb|"L'Estelada Blava" (_Cờ Sao xanh_), phiên bản màu xanh da trời của cờ ủng hộ độc lập. thumb|"L'Estelada Vermella" (_Cờ Sao đỏ_), phiên
Từ năm 1932, văn hóa Việt Nam diễn ra cuộc vận động đổi mới thơ ca mạnh mẽ với sự xuất hiện làn sóng thơ mới với cá tính sáng tác độc đáo. Cuộc vận
**Hát cho đồng bào tôi nghe** hay **Hát cho đồng bào tôi nghe và nghe đồng bào tôi cùng hát** là 1 phong trào đấu tranh đòi hòa bình trong Chiến tranh Việt Nam dưới
**Phong trào kết nghĩa Bắc – Nam** là một phong trào thi đua của một số tỉnh, thành phố Việt Nam trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam. Khởi động vào năm 1960, phong trào
Những cô gái mặc _[[Hán phục_.]]**Phong trào Phục hưng Hán phục** (; Hán-Việt: _Hán phục vận động_) là một phong trào xã hội tìm cách hồi sinh thời trang cổ của người Hán, được phát
**Phong trào không liên kết** là một tổ chức quốc tế cánh tả gồm các quốc gia tự xem mình là không thuộc hoặc chống lại bất kỳ khối cường quốc lớn nào. Phong trào
**Phong trào Đông Du** là một phong trào cách mạng ở Việt Nam đầu thế kỷ 20. Phong trào có mục đích kêu gọi thanh niên Việt Nam ra nước ngoài (Nhật Bản) học tập,
**Cuộc vận động Duy Tân**, hay còn được gọi là **Phong trào Duy Tân** hoặc **Phong trào Duy Tân ở Trung Kỳ** là một cuộc vận động cải cách ở miền Trung Việt Nam, do
nhỏ|Những người biểu tình trong Chiến tranh Việt Nam tuần hành tại [[Lầu năm góc ở Washington, D.C. vào ngày 21 tháng 10 năm 1967.]] **Phong trào phản chiến trong Chiến tranh Việt Nam** là
nhỏ|Phong trào vận động dân chủ 1936 – 1939 tại Huế **Phong trào Dân chủ ở Đông Dương** là phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc do Đảng Cộng sản Đông Dương phát động.
**Phong trào độc lập Đài Loan** hay **Đài độc** (**臺獨** hoặc **台獨**) là một phong trào chính trị theo đuổi sự độc lập chính thức cho Đài Loan. Các mục tiêu của việc độc lập
**Phong trào hội kín Nam Kỳ** là một phong trào tự phát của giới dân nghèo, nhằm chống lại ách áp bức của thực dân Pháp vào những năm đầu thế thế kỷ 20 tại
**Phong trào vì bầu trời tối** là một chiến dịch nhằm giảm ô nhiễm ánh sáng. Ưu điểm của việc giảm ô nhiễm ánh sáng bao gồm tăng số lượng các ngôi sao có thể
nhỏ|324x324px| Áp phích [[tuyên truyền chiến tranh " Chúng ta có thể làm được! " từ năm 1943 đã được tái sử dụng như một biểu tượng của phong trào nữ quyền trong những năm
**Phong trào Wikimedia**, hay đơn giản gọi là **Wikimedia**, là cộng đồng toàn cầu của những người đóng góp cho các dự án của Wikimedia Foundation. Phong trào này được tạo ra xung quanh cộng
Những người của phong trào Tiệc trà biểu tình trên Bãi cỏ Tây [[Điện Capitol Hoa Kỳ|Điện Quốc hội và Khu dạo chơi Quốc gia trong sự kiện Người đóng thuế Hành quân đến Washington
**Phong trào Ô dù** (tiếng Trung: 雨傘運動) là một phong trào chính trị nổi lên trong các cuộc biểu tình dân chủ ở Hồng Kông năm 2014. Tên của nó phát sinh từ việc sử
**Khởi nghĩa Bãi Sậy** là một trong các cuộc khởi nghĩa của phong trào Cần Vương cuối thế kỷ XIX của nhân dân Đại Nam chống lại ách đô hộ của thực dân Pháp, diễn
**Phong trào năm 1968** ở Pakistan là một phần trong cuộc biểu tình chống lại chế độ độc tài của tướng Ayub Khan do giới sinh viên và công nhân lãnh đạo, thu hút tất
**Phong trào kháng Nhật cứu quốc** (, **Kháng Nhật cứu vong vận động**) là một hoạt động chính trị - xã hội do chính phủ Trung Hoa Dân Quốc phát động năm 1931 và tồn
_Cuộc đấu giá nô lệ_ hay _Chợ nô lệ tại [[Roma_ của Jean-Léon Gérôme. Hiện vật bảo tàng Hermitage]] nhỏ|phải|Những người nô lệ chạy trốn ** Nô lệ ** là người bị bắt buộc phải
**Thaddeus Stevens** (4 tháng 4 năm 179211 tháng 8 năm 1868) là một dân biểu trong Hạ viện Hoa Kỳ đến từ Pennsylvania. Ông từng là một trong những lãnh tụ phái Cộng hòa Cấp
**Harriet Elizabeth Beecher Stowe** (14 tháng 6 năm 1811 – 1 tháng 7 năm 1896) là một nhà văn người Mỹ gốc Âu tích cực ủng hộ chủ nghĩa bãi nô. Tác phẩm _Uncle Tom's
thumb|Tuần hành ngày 21 tháng 2 năm 1952 tại [[Dhaka]] **Phong trào ngôn ngữ Bengal** là một phong trào chính trị tại Đông Bengal (nay là Bangladesh) chủ trương công nhận tiếng Bengal là một
**Mặt trận giải phóng động vật** (tiếng Anh: **Animal Liberation Front**) viết tắt là **ALF**, là một nhóm hoạt động quốc tế không người lãnh đạo của phong trào giải phóng động vật, tham gia
**John Wesley** (29 tháng 6 năm 1703 – 2 tháng 3 năm 1791) là Mục sư Anh giáo, nhà thần học, nhà thuyết giáo, và là người khởi phát Phong trào Giám Lý. Có ba
Một loạt các cuộc biểu tình chống phong tỏa COVID-19 đã bắt đầu ở Trung Quốc đại lục từ đầu tháng 11 năm 2022. Sự kiện còn được gọi với tên khác không chính thức
**Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam** (phía Hoa Kỳ, Việt Nam Cộng hòa và các đồng minh thường gọi là **Việt Cộng**) là một tổ chức liên minh chính trị hoạt
Sinh viên [[Bắc Kinh biểu tình trong phong trào Ngũ Tứ]] **Phong trào Ngũ Tứ** (hay còn gọi là **Ngũ Tứ vận động**, tiếng Trung: 五四運動, bính âm: Wǔ Sì yùndòng) là một phong trào
**Chủ nghĩa bài Do Thái** (tiếng Anh: _Antisemitism_; còn được đánh vần _anti-semitism_ hoặc _anti-Semitism_) một số tài liệu tiếng Việt dịch là **Chống chủ nghĩa Xê-mít**, là sự thù địch, thành kiến hoặc phân
**John Newton** (24 tháng 7 năm 1725 – 21 tháng 12 năm 1807), là mục sư Anh giáo, trước đó là thuyền trưởng tàu buôn nô lệ. Ông cũng là tác giả nhiều ca khúc
**Phong trào Me Too** (bắt nguồn từ hashtag "#MeToo") là một phong trào chống quấy rối và bạo hành tình dục. #MeToo lây lan nhanh chóng vào tháng 10 năm 2017 như một hashtag được
trái|nhỏ|Biểu trưng Phong trào Thiếu nhi Thánh thể Việt Nam **Phong trào Thiếu nhi Thánh Thể Việt Nam** là một phong trào Công giáo tiến hành theo được thành lập theo mô hình của Phong
nhỏ|Những người ủng hộ phong trào đòi sự thật về vụ 11 tháng 9 tại một cuộc biểu tình ở [[Los Angeles, tháng 10 năm 2007]] nhỏ|Hai người giữ một biểu ngữ của kiến trúc
**Phong trào Tân văn hóa** từ giữa thập niên 1910 đến thập niên 1920 là cuộc vận động văn hóa chính trị, khởi xướng bởi các trí thức vỡ mộng với văn hóa Trung Quốc
Không ồn ào, phô trương, phong trào chạy bộ tại Điện Biên đang âm thầm phát triển, từng bước ghi dấu trong đời sống người dân như một nhịp sống mới - khỏe khoắn, tích