✨Phêrô Lê Tùy

Phêrô Lê Tùy (1773 – 11 tháng 10 năm 1833) là một tu sĩ Công giáo người Việt Nam, được Giáo hội Công giáo Rôma tôn phong Hiển thánh.

Xuất thân trong gia đình trung nông, Lê Tùy sớm bắt đầu con đường tu học khi tu tập tại quê nhà, sau đó là tại Tiểu chủng viện Kẻ Vĩnh ở vùng Sơn Nam Hạ. Năm 1798, Phêrô Lê Tùy được phong Phó tế, hai năm sau ông được thụ phong linh mục. Ông tham gia hỗ trợ coi sóc, cai quản nhiều địa bàn giáo dân, chủ yếu tại khu vực Nghệ An, Hà Tĩnh ngày nay.

Do chính sách cấm đạo của vua Minh Mạng, linh mục Phêrô Lê Tùy đã bị bắt và xử tử vào năm 1833. Ông được Giáo hoàng tôn vinh là Chân phước và Hiển thánh (Thánh tử đạo), được lập đền thờ ở quê nhà Bằng Sở, sau trở thành Trung tâm hành hương của Tổng giáo phận Hà Nội. Tên ông cũng được đặt cho một Học viện Thần học tại Hà Nội.

Tuổi thơ và những năm đầu tu nghiệp

Lê Tùy sinh năm 1773 trong một gia đình trung nông, và cũng được cho là khá giả, nề nếp tại Làng Bằng Sở, giáo xứ Yên Duyên thuộc Giáo phận Tây Đàng Ngoài, nay là Trung tâm hành hương Bằng Sở, xã Ninh Sở, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội, thuộc Tổng giáo phận Hà Nội. Năm lên mười tuổi, cha mẹ qua đời, Lê Tùy phải về ở với ông ngoại.

Hai năm sau, Lê Tùy đã bắt đầu con đường tu học bằng việc theo học cùng linh mục tên Nghiêm tại giáo xứ Yên Duyên. Sau hai năm học tập cùng linh mục này, cậu bé Tùy được đưa đi nhập học Tiểu chủng viện Kẻ Vĩnh, tại Vĩnh Trị, phủ Ý Yên, trấn Sơn Nam hạ (nay thuộc xã Yên Trị, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định).

Linh mục

Năm 1798, Phêrô Lê Tùy được phong Phó tế và được cử giúp linh mục Nghiêm, thời điểm đó phụ trách vùng Nghệ An, Hà Tĩnh và Quảng Bình. Ông cũng vừa phụ giúp De La Motte trong việc truyền giáo, vừa học tiếp tại đại chủng viện ở Nghi Lộc.

Sau khi được truyền chức, trong vòng 17 năm từ năm 1800 đến năm 1817, linh mục Tùy được phân công coi sóc các giáo xứ Đông Thành và Đá Dựng, nay thuộc địa bàn giáo xứ Lập Thạch, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Sau đó, từ năm 1817 đến 1833, ông được giao nhiệm vụ chính xứ Nam Đường, nay thuộc giáo xứ Quy Chính, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Khi bị xét hỏi, ông nhận mình làm đạo trưởng đạo Thiên Chúa. Án gửi về kinh đô, vua Minh Mạng ra chỉ lệnh xử tử linh mục Tùy. Ngày 11 tháng 10 năm 1833, linh mục Phêrô Lê Tùy bị xử trảm tại Pháp trường chợ Quán Bàu, tỉnh Nghệ An. Thi hài ông được an táng tại Trang Nứa, Nam Khê và sau đó cải táng về Bằng Sở, quê ông. Đền Thánh mới được khởi công xây dựng năm 2014; đến năm 2018, Thánh lễ Cung hiến bàn thờ và đền thờ ông được tổ chức với sự chủ trì của Tổng giám mục Phêrô Nguyễn Văn Nhơn. Tên của Thánh Phêrô Lê Tùy cũng được đặt cho một Học viện Thần học tại Hà Nội, được thành lập vào năm 2021.