Phaolô Tạ Đình Triết (, Paul Xie Ting-zhe; 1931 – 2017) là một giám mục người Trung Quốc của Giáo hội Công giáo Rôma. Ông từng đảm trách nhiệm vụ Giám mục Hạt Phủ doãn Tông Tòa Tân Cương (còn gọi là Ô Lỗ Mộc Tề, Urumqi) từ năm 1991 đến khi qua đời vào năm 2017.
Tiểu sử
Vị giám mục họ Tạ sinh vào tháng 1 năm 1931 tại Lan Châu, tỉnh Cam Túc (Trung Quốc). Mồ côi cha từ nhỏ, ông được mẹ nuôi dưỡng nên người. Năm 1940, ông bắt đầu con đường tu học bằng cách gia nhập tiểu chủng viện Lan Châu.
Năm 1951, chính quyền Trung Quốc chiếm dụng các cơ sở Công giáo tại Lan Châu trong chiến dịch cải cách Cơ đốc giáo, gồm cả Tòa giám mục và Đại chủng viện Lan Châu. Đương thời, chủng sinh Tạ Đình Triết nhiều lần từ chối tham gia Hội Công giáo Yêu nước Trung Quốc, phản đối chính quyền Trung Quốc cưỡng đoạt thô bạo các cơ sở của giáo hội. Suốt thập niên 1950, ông cùng nhiều bạn chủng sinh bị buộc tội, bị bức ép lưu đày tại các trại cải tạo lao động (lao cải). Mẹ ông nhiều lần van xin ông hồi gia nhưng ông đều từ chối. Năm 1958, sau khi tốt nghiệp chủng viện, ông bị bắt giam. Trong khoảng thời gian từ năm 1961 đến năm 1979, ông bị giam giữ tại một trại lao cải ở Ürümqi. Sau khi được thả tự do, ông trở lại mục vụ trong vai trò Phó tế ở các giáo xứ vùng Cam Túc, Tân Cương. Ông thụ phong chức linh mục ngày 5 tháng 2 năm 1980. Sau khi thụ phong, ông đã có nhiều nỗ lực để phục hồi các hoạt động tôn giáo tại Tân Cương sau Cách mạng Văn hóa.
Đầu năm 1991, Tòa Thánh thông báo chọn linh mục Tạ Đình Triết làm Giám mục Hạt Phủ doãn Tông Tòa Tân Cương, vốn không có người cai quản từ năm 1969. Lễ tấn phong giám mục của ông được tổ chức bí mật vào ngày 25 tháng 11 năm 1991, do Giám mục Luca Lý Kính Phong là chủ phong. Khẩu hiệu giám mục của ông là "Adveniat regnum tuum" (Nước Cha trị đến). Chính quyền Trung Quốc không thừa nhận chức vụ giám mục của ông, nhưng chấp nhận ông trên vai trò Linh mục Giám quản Giáo phận Tân Cương.
Năm 1994, ông bí mật xuất ngoại, hành hương đến Roma và được Giáo hoàng Gioan Phaolô II tiếp kiến. Ông là một giám mục biết cách sử dụng blog thông qua mạng Internet để truyền giáo, và rất tích cực trong việc này.
Ông qua đời ngày 14 tháng 8 năm 2017 ở tuổi 86.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Phaolô Tạ Đình Triết** (, _Paul Xie Ting-zhe_; 1931 – 2017) là một giám mục người Trung Quốc của Giáo hội Công giáo Rôma. Ông từng đảm trách nhiệm vụ Giám mục Hạt Phủ doãn
**Gioan Phaolô II** (hay **Gioan Phaolô Đệ Nhị;** tiếng Latinh: _Ioannes Paulus II_; tên khai sinh: **Karol Józef Wojtyła,** ; 18 tháng 5 năm 1920 – 2 tháng 4 năm 2005) là vị giáo hoàng
**Giuse Đinh Đức Đạo** (sinh 1945) là một giám mục Công giáo người Việt, ông từng đảm nhiệm chức vụ giám mục chính tòa Giáo phận Xuân Lộc (2016–2021). Trước đó, ông từng là giám
430x430px|thumb|Từ bên trái, theo chiều kim đồng hồ: Cuộc chiến chống [[Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant|ISIS tại trận Mosul; Cảnh sát Anh đứng gác trong Chiến dịch Temperer sau vụ đánh bom Manchester
**Phaolô Nguyễn Thái Hợp** (sinh ngày 2 tháng 2 1945) là một giám mục Công giáo tại Việt Nam. Ông từng đảm trách vai trò giám mục chính tòa tiên khởi của Giáo phận Hà
**Phaolô Nguyễn Quang Đĩnh** (sinh năm 1973) là một Giám mục người Việt Nam, thuộc Giáo hội Công giáo Rôma. Ông hiện đảm nhận chức vụ Giám mục phụ tá của Giáo phận Hưng Hoá,
**Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn** (sinh ngày 5 tháng 3 năm 1934) là một hồng y người Việt Nam thuộc Giáo hội Công giáo Rôma và hiện đảm nhận vai trò Hồng y đẳng Linh
**Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận** (17 tháng 4 năm 1928 – 16 tháng 9 năm 2002) là một hồng y người Việt Nam thuộc Giáo hội Công giáo Rôma. Ông từng đảm trách cương vị
**Trần** () là một họ người Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Việt Nam, Hàn Quốc, Singapore và một số nơi khác trên thế giới. Họ Trần là họ phổ biến nhất tại miền Nam
Ngày **17 tháng 1** là ngày thứ 17 trong lịch Gregory. Còn 348 ngày trong năm (349 ngày trong năm nhuận). ## Sự kiện *395 – Hoàng đế Theodosius I qua đời tại Milano, Đế
**Giuse Trần Xuân Tiếu** (20 tháng 8 năm 1944 – 7 tháng 1 năm 2025) là một Giám mục của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam. Ông từng đảm trách vai trò Giám mục
File:1998 Events Collage 2.0.jpg|Từ bên trái, theo chiều kim đồng hồ: **Thế vận hội Mùa đông 1998** được tổ chức tại Nagano, Nhật Bản; Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton bị **luận tội** vì vụ
**Giuse Võ Đức Minh** (sinh 1944) là một giám mục của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam. Ông từng đảm trách vai trò Giám mục chính tòa Giáo phận Nha Trang từ năm 2009
**Giuse Maria Trịnh Như Khuê** (11 tháng 12 năm 1898 – 27 tháng 11 năm 1978) là một hồng y thuộc Giáo hội Công giáo Rôma và là hồng y tiên khởi của Việt Nam. Khẩu
**Công giáo tại Việt Nam** là một bộ phận của Giáo hội Công giáo, dưới sự lãnh đạo tinh thần của các giám mục tại Việt Nam, hiệp thông với giáo hoàng. Với số tỉ
**Giáo hội Công giáo**, gọi đầy đủ là **Giáo hội Công giáo Rôma**, là giáo hội Kitô giáo được hiệp thông hoàn toàn với vị giám mục giáo phận Rôma, hiện tại là Giáo hoàng
**Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản** (sinh năm 1956) là một giám mục Công giáo tại Việt Nam, hiện là giám mục chính tòa Giáo phận Hải Phòng và chủ tịch Uỷ ban Thánh Kinh trực
**Giáo hoàng Phanxicô** ( ; ; ; 17 tháng 12 năm 1936 – 21 tháng 4 năm 2025; tên thật là **Jorge Mario Bergoglio**) là vị giáo hoàng thứ 266 của Giáo hội Công giáo
**Giuse Vũ Văn Thiên** (sinh ngày 26 tháng 10 năm 1960) là một giám mục Công giáo người Việt. Ông hiện là tổng giám mục của Tổng giáo phận Hà Nội và Phó Chủ tịch
**Đa Minh Nguyễn Văn Mạnh** (sinh năm 1955) là một giám mục người Việt của Giáo hội Công giáo Rôma. Ông hiện giữ chức giám mục chính tòa Giáo phận Đà Lạt. Trước đó, ông
**Gioan Đỗ Văn Ngân** (sinh ngày 7 tháng 6 năm 1953) là một giám mục Công giáo người Việt Nam. Ông hiện giữ chức giám mục chính tòa Giáo phận Xuân Lộc và Chủ tịch
**Ephesus** (; Đền này có thể đã được xây dựng lại hoặc sửa chữa, nhưng điều này không chắc chắn, vì lịch sử sau đó của nó không được rõ ràng. Hoàng đế Constantinus Đại
nhỏ|frameless|Chữ ký **Maria Têrêsa Bojaxhiu** (còn được gọi là **thánh Têrêsa thành Kolkata**; tên khai sinh là **Anjezë Gonxhe Bojaxhiu**; ; 26 tháng 8 năm 1910 – 5 tháng 9 năm 1997), được biết đến rộng
**Phêrô Huỳnh Văn Hai** (sinh 1954) là một giám mục của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam. Ông hiện đảm nhận chức vụ giám mục Chính toà Giáo phận Vĩnh Long và Chủ tịch
nhỏ|Bàn thờ tại [[Nhà thờ Santa Cecilia in Trastevere|nhà thờ Thánh Cecilia tại Trastevere, thành phố Roma, với cách bài trí được duy trì từ năm 1700]] **Nghi chế Rôma** () là nghi chế được
**Phạm** là một họ thuộc vùng Văn hóa Đông Á, phổ biến ở Việt Nam. Chữ Phạm ở đây theo tiếng Phạn cổ thì đó là chữ "Pha" hoặc chữ "Pho" có nghĩa là "Thủ
**Giáo hoàng Lêôn I** hay **Lêôn Cả** (Latinh: _Leo I_) là giáo hoàng thứ 45 của Giáo hội Công giáo Rôma, kế vị giáo hoàng Xíttô III. Ông là một trong những vị Giáo hoàng
**Thế vận hội** hay **Olympic** , còn có tên gọi cũ là _Thế giới vận động hội_, là cuộc tranh tài trong nhiều môn thể thao giữa các quốc gia trên toàn thế giới. Thế
nhỏ|Thiếu nữ mặc đồ trắng thường được xem là biểu hiện cho trinh tiết **Trinh tiết** theo là một khái niệm chỉ một người chưa từng quan hệ tình dục. **Trinh nữ** là từ để
**Giuse Nguyễn Năng** (sinh ngày 24 tháng 11 năm 1953) là một giám mục Công giáo Rôma người Việt Nam. Ông hiện đảm nhận vai trò Tổng giám mục Tổng giáo phận Sài Gòn, Chủ
**Alexander II** (; 29 tháng 4 năm 181813 tháng 3 năm 1881)) là Hoàng đế Nga, Vua của Ba Lan và Đại vương công Phần Lan từ ngày 2 tháng 3 năm 1855 cho đến khi