Oedipus (; phiên âm tiếng Việt: Ơ-đíp hoặc Ê-đíp; nghĩa đen: "chân phồng") là một vị vua huyền thoại của Thebes, người anh hùng có số phận bi thảm trong thần thoại Hy Lạp. Một cách vô tình, Oedipus đã thực hiện lời tiên tri dành cho mình rằng, ông sẽ giết chết cha mình và kết hôn với mẹ mình, do đó sẽ mang lại tai họa cho đất nước và gia đình mình. Khi phát hiện ra những điều đã xảy ra, vợ ông treo cổ tự vẫn và ông tự khoét mắt của mình. Câu chuyện của Oedipus là chủ đề của những vở bi kịch của Sophocles, vở "Nhà vua Oedipus", tiếp theo là "Oedipus tại Colonus" và sau đó là "Antigone". Oedipus đại diện cho hai chủ đề thường gặp trong kịch và thần thoại Hy Lạp, đó là bản chất sai lầm của nhân loại và số phận của một cá nhân trong dòng chảy số phận nghiệt ngã của vũ trụ.
Truyền thuyết
nhỏ|Oedipus và nhân sư|trái
Trong thần thoại Hy Lạp, Oedipus là con trai của nhà vua Laius và hoàng hậu Jocasta thành Thebes (Hy Lạp). Từ trước khi chàng ra đời, có một lời sấm cho rằng chàng là người sẽ giết vua cha và cưới mẹ chàng. Vì vậy, Laius lo sợ và ông đã bàn với hoàng hậu là phải giết Oedipus do sợ chàng sẽ giết cha, cưới mẹ. Cuối cùng, Oedipus lại được giấu đi, và được một người khác nuôi. Khi chàng lớn lên, lúc đó xứ Thebes gặp một tai họa lớn, có một con nhân sư quái ác thường ra một câu đố oái oăm, ai không trả lời được thì nó xé xác. Vua Laius nghe tin, ông đi tới trả lời câu hỏi của nó, ở đây Oedipus gặp Laius, họ tranh cãi về hướng đi rồi Oedipus giết Laius mà không biết đó là cha của mình, và Creon, anh hoàng hậu Jocasta lên ngôi. Oedipus gặp nhân sư, nó hỏi: "Con gì sáng đi bằng 4 chân, trưa đi bằng 2 chân, tối đi bằng 3 chân." Oedipus liền nói: "Đó là con người". Con nhân sư biết mình đã thua, nó đổ xuống bức tường mà chết. Về hoàng hậu Jocasta nhờ mang chiếc vòng thanh xuân nên vẫn giữ lại được sự trẻ trung và nhan sắc của mình. Sau đó Oedipus đã gặp và cưới Jocasta mà không hay biết đó là mẹ chàng rồi lên ngôi vua Thebes. Lời nguyền về việc Oedipus giết cha, cưới mẹ hoàn tất mà chàng không hay biết.
Ngày kia, có một hầu cận già của vua Laius đã cho biết Oedipus là kẻ giết vua cha, ông đau khổ, khi đó hoàng hậu Jocasta tự tử. Oedipus lấy cái trâm trên đầu hoàng hậu mà chọc đui mù mắt ông và bỏ đi. Oedipus sống trong sự đau khổ đến khi ông chết.
Nhà phân tâm học Sigmund Freud đã mượn truyền thuyết này để đặt tên cho một đặc điểm tâm lý ở trẻ nhỏ từ ba đến năm tuổi mang tên mặc cảm Oedipus: đứa trẻ thể hiện sự quý mến người sinh thành ra mình, thuộc giới tính khác mình nhưng lại đố kỵ và căm ghét bậc phụ huynh cùng giới tính với mình.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Oedipus** (; phiên âm tiếng Việt: **Ơ-đíp** hoặc **Ê-đíp**; nghĩa đen: "chân phồng") là một vị vua huyền thoại của Thebes, người anh hùng có số phận bi thảm trong thần thoại Hy Lạp. Một
**_Melittia oedipus_** (tên tiếng Anh: _African Vine Borer_) là một loài bướm đêm thuộc họ Sesiidae. Nó có nguồn gốc từ Kenya, nhưng được di thực vào Hawaii to control Ivy Gourd (_Coccinia grandis_). Damage
right|thumb|_[[Oedipus describes the riddle of the Sphinx_, by Jean Auguste Dominique Ingres, (ca. 1805).]] **Phức cảm Oedipus** (; phiên âm tiếng Việt: **Phức cảm Ơ-đíp**) giải thích các cảm xúc và ý tưởng mà tâm
**_Schistura oedipus_** là một loài cá vây tia thuộc họ Balitoridae. Loài này chỉ có ở Thái Lan.
**_Swartzia oedipus_** là một loài thực vật có hoa trong họ Đậu. Loài này được Barneby miêu tả khoa học đầu tiên năm 1991.
**_Orthaea oedipus_** là một loài thực vật có hoa trong họ Thạch nam. Loài này được Luteyn mô tả khoa học đầu tiên năm 1987.
**_Bathygnathia oedipus_** là một loài chân đều trong họ Gnathiidae. Loài này được Stebbing miêu tả khoa học năm 1913.
**_Trichoniscus oedipus_** là một loài chân đều trong họ Trichoniscidae. Loài này được Sfenthourakis miêu tả khoa học năm 1995.
**_Fuirena oedipus_** là loài thực vật có hoa trong họ Cói. Loài này được C.B.Clarke mô tả khoa học đầu tiên năm 1906.
**_Polygala oedipus_** là một loài thực vật có hoa trong họ Polygalaceae. Loài này được Speg. miêu tả khoa học đầu tiên.
**_Cacosceles oedipus_** là một loài bọ cánh cứng trong họ Cerambycidae.
**_Eumichthus oedipus_** là một loài bọ cánh cứng trong họ Cerambycidae.
**_Ptochosiphla oedipus_** là một loài bướm đêm trong họ Erebidae.
**_Neocryptopteryx oedipus_** là một loài tò vò trong họ Ichneumonidae.
**_Catharsius oedipus_** là một loài bọ cánh cứng trong họ Bọ hung (Scarabaeidae).
**_Idaea oedipus_** là một loài bướm đêm trong họ Geometridae.
Yêu sách của Antigone là tác phẩm cô đúc các bài giảng của học giả Judith Butler tại các trường đại học lớn như Đại học California, Cornell và Princeton năm 1998, bàn về tác
Yêu sách của Antigone là tác phẩm cô đúc các bài giảng của học giả Judith Butler tại các trường đại học lớn như Đại học California, Cornell và Princeton năm 1998, bàn về tác
Tuổi thơ vắng bóng sự hiện diện của người cha, Cem theo thầy học nghề đào giếng để rồi dần coi người đàn ông trung niên nghiêm khắc ấy như một người cha trong lòng.
**Sophocles** (; _Sophoklēs_, ; 497/6 - mùa đông 406/5 TCN) là một trong ba nhà sáng tác bi kịch Hy Lạp cổ đại có các vở kịch còn được truyền lại đến ngày nay. Những
Cha ông ta đã từng có câu: “Nhất mệnh, nhì vận, tam phong thủy, tứ tích âm đức, ngũ độc thư.” Đối với số phận một con người thì điều quan trọng nhất là mệnh,
**Lời** **tiên tri tự ứng nghiệm**, **Lời tiên tri tự hiện thực**, **Hiện thực hóa lời tiên đoán** (tiếng Anh: _Self-fulfilling prophecy_) là một sự dự đoán, bằng một cách trực tiếp hay gián tiếp,
nhỏ|phải|Tượng Nhân sư nhỏ|phải|[[Tượng Nhân sư lớn ở Giza, với Kim tự tháp Khafre ở phía sau]] **Nhân sư** là một nhân vật động vật thần thoại được thể hiện như một con sư tử
nhỏ| [[Jeanne d'Arc|Joan of Arc được coi là một nữ anh hùng Kitô giáo thời trung cổ của Pháp vì vai trò của cô trong Chiến tranh Trăm năm, và được phong thánh như một
Tượng bán thân [[Zeus ở Otricoli (Sala Rotonda, Museo Pio-Clementino, Vatican), tỉnh Terni. Trong thần thoại Hy Lạp, Zeus là chúa tể các vị thần, ngự trên đỉnh Olympus.]] **Thần thoại Hy Lạp** là tập
**Jean Auguste Dominique Ingres** () (29 tháng 8 năm 1780 – 14 tháng 1 năm 1867) là một họa sĩ theo trường phái tân cổ điển người Pháp. Mặc dù ông tự nhận mình là
thumb|Tranh La Mã mô tả đám cưới giữa hai chị em [[Jupiter (thần thoại)|Jupiter và Juno, thế kỷ I]] **Loạn luân** hoặc **phi luân** là hoạt động tình dục giữa những người trong cùng gia
Khái niệm **nhân bản hữu tính** dùng để chỉ việc cá thể con sinh ra trong quá trình sinh sản hữu tính có bộ gen giống hệt cá thể cha hoặc mẹ. Hoặc việc các
**Marie Louise Élisabeth, Mademoiselle d'Orléans** (20 tháng 8 năm 1695 – 21 tháng 7 năm 1719), hay còn được gọi là **Louise Élisabeth, Công tước phu nhân xứ Berry** là Công tước phu nhân xứ
**Khỉ sóc đầu trắng**, danh pháp hai phần là _Saguinus oedipus_, là một loài động vật có vú trong họ Cebidae, bộ Linh trưởng. Loài này được Linnaeus mô tả năm 1758. Một trong những
Lĩnh vực tâm lý học đã nghiên cứu sâu rộng về đồng tính luyến ái như một xu hướng tính dục của con người. Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ đã đưa đồng tính luyến
**Sigmund Freud** (tên đầy đủ là **Sigismund Schlomo Freud**; 6 tháng 5 năm 1856 – 23 tháng 9 năm 1939) là một bác sĩ thần kinh và là nhà tâm lý học người Áo. Ông
là tiểu thuyết tiếng Nhật phát hành năm 2002 của nhà văn Murakami Haruki. Bản dịch tiếng Anh của tác phẩm được vinh danh trong danh sách "10 cuốn sách hay nhất năm 2005" của
**The Doors** là ban nhạc rock huyền thoại của Mỹ, được thành lập năm 1965 ở Los Angeles, California, bởi ca sĩ Jim Morrison, keyboard Ray Manzarek, guitar Robby Krieger, và tay trống John Densmore.
Khỉ vuốt (**_Saguinus_**) là một chi gồm các loài khỉ Tân Thế giới có kích thước bằng sóc trong họ Callitrichidae. Chi này được Hoffmannsegg miêu tả vào năm 1807. Loài điển hình của chi
**Antonia Santa María Monckeberg** (sinh ngày 22 tháng 7 năm 1982) là diễn viên phim, kịch người Chile. ## Tiểu sử Cha bà lài Juan Pedro Santa María Pérez, giám đốc pháp lý Banco Santander
**John Dryden** (; 19 tháng 8 [O.S. 9 tháng 8] năm 1631-12 tháng 5 [O.S. 01 tháng 5] năm 1700) là một nhà thơ, phê bình văn học, dịch giả, nhà soạn kịch người Anh.
Một **plot twist** (tạm dịch: _điểm ngoặt_ hoặc _cú ngoắt_) là một sự thay đổi triệt để theo hướng hoặc kết quả mong đợi của cốt truyện của một cuốn tiểu thuyết, phim, chương trình
**Jean Maurice Eugène Clément Cocteau** (; 5.7.1889 – 11.10.1963) là nhà thơ, tiểu thuyết gia, nhà thiết kế, người viết kịch bản, nghệ sĩ, đạo diễn phim người Pháp và là viện sĩ Viện hàn
**Con trai cưng của mẹ**, (_mother's boy_, _mummy's boy_, _mama's boy_) còn gọi là **cục cưng của mẹ** hay bị coi là **chàng trai yếu đuối** là một người đàn ông gắn bó phụ thuộc
**Nausicaä** (; _Naushika_, ) là nhân vật hư cấu của manga khoa học viễn tưởng dài tập _Kaze no Tani no Nausicaä_ và bộ anime điện ảnh cùng tên do Miyazaki Hayao sáng tạo ra.
nhỏ|Cờ của cộng đồng người Androphilie/Androsexual nhỏ|Cờ của cộng đồng người Gynephilie/Gynesexual **Sự hấp dẫn với tính nam và sự hấp dẫn với tính nữ** là những thuật ngữ được sử dụng trong khoa học
nhỏ|phải|Đồ vật chạm khắc hình lợn rừng **Hình hiệu thú** (_Zoomorphism_) là các hình ảnh, họa tiết, hoa văn, đường nét, chạm khắc có thể mô tả cách điệu nghệ thuật tưởng tượng của con
**Tiếng Latinh** hay **Latin** (tiếng Latinh: __, ) là ngôn ngữ thuộc nhóm ngôn ngữ gốc Ý của ngữ hệ Ấn-Âu, ban đầu được dùng ở khu vực quanh thành phố Roma (còn gọi là
thumb|right|Giới tính và xu hướng tính dục khác nhau của mỗi người **Tính dục ở loài người** là năng lực giới tính, thể chất, tâm lý, và sinh dục, bao gồm mọi khía cạnh đặc
**Sir Alfred Joseph Hitchcock** (13 tháng 8 năm 1899 – 29 tháng 4 năm 1980) là một đạo diễn, nhà biên kịch và nhà sản xuất phim người Anh. Ông là một trong những nhà
**Hómēros** (tiếng Hy Lạp: μηρος, tiếng Anh: **Homer** ) tương truyền là tác giả của các tác phẩm sử thi nổi tiếng _Iliad_ () và _Odyssey_ (). Ông được coi là một trong những nhà
thumb|Đền [[Parthenon, một ngôi đền được xây dựng cho nữ thần Athena nằm trên khu vực Acropolis ở Athens, là một trong những biểu tượng tiêu biểu nhất cho văn hóa và sự tài hoa
**Song tính luyến ái** (tiếng Anh: **Bisexuality**) chỉ sự hấp dẫn hoặc hành vi tình cảm hoặc tình dục với giới nam và nữ hoặc nhiều hơn một giới. "Song tính" cũng có thể được
**Georg Ferdinand Ludwig Philipp Cantor** (; – 6 tháng 1 năm 1918) là một nhà toán học người Đức, được biết đến nhiều nhất với tư cách cha đẻ của lý thuyết tập hợp, một