Mô hình cắt dọc của một núi lửa dạng tầng
[[Núi St. Helens - một núi lửa dạng tầng tại tiểu bang Washington của Hoa Kỳ— hình chụp vào ngày trước khi nó phun trào (18 tháng 5 năm 1980). Lần phun trào đó đã làm đỉnh của nó bị mất đi phần nhiều]]
Núi lửa tầng hoặc núi lửa hỗn hợp là một núi lửa cao hình nón, gồm có nhiều lớp dung nham, tro núi lửa và bụi núi lửa. Loại núi lửa này có đặc tính là dốc đứng, phun trào có giai đoạn, và có tiếng nổ khi phun trào. Dung nham chảy ra từ các núi lửa loại này thì sền sệt. Dung nham nguội và đóng cứng lại trước khi loang đi xa. Macma của loại núi lửa này được xếp loại axít, có mức độ silicat cao và trung bình (như trong rhyolit, dacit, hay andesit). Nó tương phản với chất macma cơ bản ít sền sệt hơn - chất tạo thành núi lửa hình khiên có nền rộng và có độ nghiêng phẳng hơn (Ví dụ như Mauna Loa ở Hawaii).
Mặc dù các núi lửa tầng đôi khi còn được gọi là núi lửa hỗn hợp, các nhà khoa học về núi lửa thường dùng thuật từ núi lửa tầng để phân biệt giữa các loại núi lửa vì tất cả các núi lửa đủ các kích thước lớn nhỏ đều có cấu tạo (lớp) hỗn hợp — chúng được hình thành từ những vật chất phun trào đổ xuống từng đợt. Núi lửa tầng là một trong các loại núi lửa thường thấy nhất.
Hình thành
Núi lửa tầng là một đặc điểm thông thường của vùng đất bị co vào, tạo thành những chuỗi hay những vòng cung dọc theo phân giới của mảng kiến tạo nơi vỏ đất đại dương bị gập lại dưới lớp vỏ lục địa (Ví dụ các núi lửa vòng cung lục địa như dãy núi Cascade, trung Andes) hoặc với mảng đại dương khác (Ví dụ các núi lửa vòng cung đảo như Nhật Bản, quần đảo Aleut). Chất macma tạo thành các núi lửa tầng nổi lên khi nước nằm cả trong các khoáng chất tích nước và trong đá bazan xốp của vỏ đại dương tầng trên thoát ra vào trong lớp đá ngoài của quyển mềm nằm bên trên phiến đại dương chìm. Việc nước thoát ra từ các khoáng chất tích nước được gọi là "sự khử nước" và xảy ra trong các điều kiện nhiệt độ/áp suất đặc biệt cho từng loại khoáng vật khi mảng kiến tạo co xuống độ sâu thấp hơn. Nước thoát ra từ phiến đang co làm giảm độ nóng chảy của lớp đá nằm chồng bên trên. Lớp đá này sau đó nóng chảy một phần và nổi lên vì tỷ trọng nhẹ hơn so với lớp đá xung quanh và gom lại tạm thời ở nền của thạch quyển. Macma sau đó nhô lên khỏi vỏ đất, hợp với đá giàu silicat hình thành chất hỗn hợp sau cùng. Khi macma lên gần bề mặt, nó gom tụ lại trong một buồng macma nằm bên dưới núi lửa. Áp suất thấp tương đối của chất macma cho phép nước và những chất khí dễ bay hơi khác (CO2, S2-, Cl-) ngấm vào trong chất macma để trở thành một dung dịch, giống như khi ta mở nút một cái chai đựng nước cacbonat. Một khi thể tích khối macma tới hạn và hơi tích tụ và đỉnh núi không ngăn cản được áp lực lớn, vỡ ra và gây nên tiếng nổ bất thình lình.
Hình ảnh
Hình:Cono_de_Arita,_Salta._(Argentina).jpg|Côn de Ảita, Salta (Argentina)
Hình:Mayon1984.jpg|Núi lửa Mayon là một núi lửa dạng tầng tại Philippines.
Hình:Popocatépetl sunrise.jpg|Popocatépetl là một núi lửa dạng tầng đang hoạt động tại México
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Mô hình cắt dọc của một núi lửa dạng tầng [[Núi St. Helens - một núi lửa dạng tầng tại tiểu bang Washington của Hoa Kỳ— hình chụp vào ngày trước khi nó phun trào
**La Soufrière** hay **Soufrière Saint Vincent** (; tiếng Vincent Creole: _Soufra_) là một núi lửa dạng tầng đang hoạt động ở hòn đảo Caribe Saint Vincent thuộc Saint Vincent và Grenadines. Đây là đỉnh núi
nhỏ|Núi lửa [[Sabancaya, Peru năm 2017]] nhỏ|Dãy núi lửa [[Cordillera de Apaneca tại El Salvador. Quốc gia này có 170 núi lửa, 23 đang hoạt động, gồm hai hõm chảo, một trong hai là siêu
**Mùa đông núi lửa** là sự giảm nhiệt độ toàn cầu gây ra bởi tro núi lửa và những giọt axit sulfuric làm che khuất ánh nắng mặt trời và tăng cao độ phản xạ
**Núi Bachelor**, tên cũ là **Bachelor Butte** là một ngọn núi (gần Three Sisters (Oregon)) là một núi lửa dạng tầng trên đỉnh của một núi lửa dạng khiên ở vành đại núi lửa Cascade
**Kilimanjaro** với 3 chóp núi lửa hình nón, **Kibo**, **Mawensi** và **Shira**, là một núi lửa dạng tầng không hoạt động ở đông bắc Tanzania. Mặc dù không phải là núi cao nhất, nhưng Kilimanjaro
Tambora là một núi lửa dạng tầng trên đảo Sumbawa, Indonesia. Núi lửa này đã từng phun trào vào năm 1815. Đó là lần phun trào núi lửa mạnh nhất trong lịch sử hiện đại.
**Núi Agung** hoặc **Gunung Agung** là một ngọn núi lửa ở Bali, Indonesia, nằm ở phía nam của núi lửa Batur, cũng ở Bali. Núi lửa dạng tầng Gunung Agung là ngọn núi cao nhất
là một núi lửa dạng tầng không hoạt động tọa lạc tại vườn quốc gia Shikotsu-Toya, Hokkaidō, Nhật Bản. Còn được gọi là , "Ezo" là một tên cũ của đảo Hokkaido, vì núi này
**Mount Hood** (được bộ lạc Multnomah gọi là **Wy'east**), là một núi lửa dạng tầng ở vành đai núi lửa Cascade tai bắc Oregon, ở khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương của Hoa Kỳ.
thumb|right |Damavand từ Làng Manzarie **Núi Damavand** hay **Damāvand** ( ) là một ngọn núi lửa đang hoạt động, là một núi lửa dạng tầng (stratovolcano), và là đỉnh núi cao nhất ở Iran và
nhỏ|phải|Núi lửa Mayon tại [[Albay cho thấy khoảng cách từ Vịnh Albay]] phải|nhỏ|Bản đồ các núi lửa chính tại Philippines nhỏ|phải|Núi lửa Mayon tại huyện sản xuất gai dầu Luzon như mô tả trong _[http://www.archive.org/details/conquestphilippine00marcrichThe
**Imbabura** là một núi lửa dạng tầng không hoạt động ở miền bắc Ecuador. Mặc dù núi đã không phun trào ra trong tổi thiểu 14.000 năm, nó không được cho là ngừng hoạt động.
**Núi Etna** (hay đơn giản là **Etna**; hoặc _Mongibello_ , hay _â Muntagna_, ) là một núi lửa dạng tầng đang hoạt động ở gần bờ biển phía đông đảo Sicilia, Ý, trong Thành phố
**Núi Rishiri** (利尻山, **_Lợi Cừu sơn_**, _Rishiri-zan_) là núi lửa dạng tầng kỷ Đệ tứ ## Địa chất Núi Rishiri được tạo thành từ đá núi lửa mafic kiềm và không kiềm niên đại từ
**Núi Nyiragongo** là một núi lửa dạng tầng đang hoạt động với độ cao 3.470 m trong dãy núi Virunga gắn với khe nứt Albertine. Nó nằm bên trong vườn quốc gia Virunga, thuộc Cộng
là một phức hợp núi lửa dạng tầng tọa lạc tại phía tây bắc thành phố Morioka ở phía tây tỉnh Iwate, Tohoku, Nhật Bản. Núi được liệt kê là một trong 100 núi nổi
là một núi lửa hoạt động tiềm năng. Núi lửa dạng tầng tọa lạc trên biên giới của các quận Gifu, Fukui và Ishikawa ở Nhật Bản. Người ta cho rằng lần đầu tiên núi
thumb|Núi Asahi - đỉnh cao nhất và hồ Sugatami là một ngọn núi nằm ở thị trấn Higashikawa, Hokkaido và là ngọn núi cao nhất trên hòn đảo Hokkaido. Nó là một phần của nhóm
**Núi Jefferson** là một núi lửa dạng tầng không hoạt động ở vành đai núi lửa Cascade, dãy núi Cascade và là ngọn núi cao thứ nhì ở Oregon. Ngọn núi này nằm ở gốc
là một trong 100 núi nổi tiếng Nhật Bản. Đỉnh cao nằm tại dãy núi Ashio ở Nhật Bản, trên biên giới Nikkō ở tỉnh Tochigi và Numata ở tỉnh Gunma. Núi Sukai là một
__NOTOC__ là một núi lửa dạng tầng tại bán đảo Shiretoko tại Hokkaidō, Nhật Bản. Núi nằm trên biên giới giữa các thị trấn của Shari và Rausu. Núi Rausu là núi lửa Holocene nằm
**Núi Adams** có thể là núi ở Mỹ hay New Zealand: * Núi Adams (Colorado), gần Crestones của Sangre de Cristo Range * Núi Adams (New Hampshire), ở White Mountains * Núi Adams (Washington) thuộc
là một núi lửa dạng tầng tọa lạc tại phía tây tỉnh Aomori, Tohoku, Nhật Bản. Nó cũng được gọi là Tsugaru-Fuji do hình dạng núi. Núi được liệt kê là một trong 100 núi
**Cerro Azul** (màu xanh đồi theo tiếng Tây Ban Nha), đôi khi được gọi là Quizapu, là một núi lửa dạng tầng đang hoạt động ở khu vực Maule của miền trung Chile, ngay phía
thumb|Relief Map thumb|Núi Myōkō (trái) và núi Hiuchi (phải) từ khu trượt tuyết Nozawa Onsen là một núi lửa dạng tầng đang hoạt động trên đảo Honshu, Nhật. Nó nằm ở phía tây nam thành
**Núi lửa Santa María** là một ngọn núi lửa lớn đang hoạt động nằm ở vùng cao nguyên phía tây của Guatemala, tại tỉnh Quetzaltenango gần thành phố Quetzaltenango. Trước khi Tây Ban Nha chinh
là núi lửa dạng tầng kỷ Đệ tứ và là một trong 100 núi nổi tiếng Nhật Bản. Đỉnh núi . Đỉnh núi bao gồm núi Shari, và sườn núi phía tây. Tọa lạc tại
theo nghĩa đen _"núi cơ thể người"_, còn gọi là là một núi lửa dạng tầng tại Vườn quốc gia Nikkō ở trung tâm đảo Honshū, hòn đảo chính của Nhật Bản. Núi cao 2,486
nhỏ| [[Núi lửa Mayon ở Philippines có nón núi lửa đối xứng. ]] **Nón núi lửa** (chữ Anh: _Volcanic cone_) là gò núi do vật chất phun ra của núi lửa tích tụ và chất
**Núi St. Helens** là một núi lửa tầng đang hoạt động ở quận Skamania ở tiểu bang Washington, Hoa Kỳ. Núi này nằm ở phía nam bang Washington, là một phần của dãy núi Cascade.
**Núi lửa Taal** () là núi lửa của Philippines, ở vào tỉnh Batangas đảo Luzon, Nhìn từ sườn núi Tagaytay, núi lửa Taal và hồ là một trong những khung cảnh đẹp nhất và hấp
**Núi Elgon** là một ngọn núi lửa dạng khiên ngừng hoạt động ở biên giới Uganda và Kenya, ở phía đông châu Phi. Miệng của núi lửa này rộng 8 km và có nhiều đỉnh núi
**Núi McLoughlin** là một ngọn núi lửa thành tầng ở tiểu bang Washington, Hoa Kỳ. Núi này nằm gần Klamath Falls, Oregon và tạo một hình đối xứng khi nhìn từ Hồ Klamath. Núi McLoughlin
**Núi Shasta** (**Úytaahkoo** trong tiếng Karuk), một ngọn núi lửa thành tầng cao 4322 m
nhỏ|phải|Bản đồ địa chất của Bukit Barisan. **Bukit Barisan** hay **dãy núi Barisan** nằm ở phía tây của đảo Sumatra, Indonesia, trải dài gần 1.700 km (1,050 mi) từ bắc đến nam của hòn đảo. Dãy Bukit
nhỏ|Io, với hai cột khói núi lửa trên bề mặt của nó. **Núi lửa trên Io**, một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc, với số lượng lên đến hàng trăm, là hoạt động địa
nhỏ|Đạn núi lửa hình dạng chuỳ kéo sợi của núi lửa Capelinhos ở đảo Faial, [[Açores|quần đảo Açores, Bồ Đào Nha.]] nhỏ|Đạn núi lửa của [[Nón núi lửa|nón bã núi lửa ở Khu bảo tồn
[[Tập_tin:Hawaiian_Eruption-numbers.svg|phải|nhỏ|250x250px|Sơ đồ phun bắn ra kiểu Hawaii: 1. Cột phun bắn ra; 2. Suối phun dung nham; 3. Miệng núi lửa; 4. Hồ dung nham; 5. Lỗ phun khí núi lửa; 6. Dòng dung nham;
nhỏ|Khí núi lửa xâm nhập vào khí quyển với bụi và mạt vụn trong vụ phun trào núi lửa ở Augustine, 2006. nhỏ| Vụ phun trào [[núi St. Helens ]] **Khí núi lửa** là khí
**Núi Trường Bạch**, còn gọi là **núi Bạch Đầu**, **núi Paektu**, là một ngọn núi dạng núi lửa nằm trên biên giới giữa Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và Trung Quốc. Với
phải|nhỏ|300x300px| Miệng núi lửa của [[Núi St. Helens|núi lửa St. Helens (năm 1980) ]] thế=|nhỏ|300x300px|Miệng núi lửa của núi lửa Cameroon phun bắn ra vào năm 2000. **Miệng núi lửa** (chữ Anh: _crater_) là chỉ
thumb|[[Nhà núi lửa học lấy mẫu dung nham bằng búa đá và xô nước]] **Núi lửa học** là ngành khoa học nghiên cứu về núi lửa, dung nham, magma, và các hiện tượng địa chất,
Núi Vesuvius, một núi lửa dạng tầng tọa lạc tại Ý, phun trào vào khoảng chiều ngày 24/08 năm 79 công Nguyên thuộc một trong những vụ phun trào núi lửa tồi tệ nhất trong
nhỏ|350x350px phải|nhỏ|300x300px|Nhà địa chất học của [[Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ|Cục Điều tra địa chất Hoa Kỳ kiểm tra khối đá của đá bọt ở cạnh ven của dòng mạt vụn núi lửa
**Núi Merapi** là một ngọn núi lửa tầng đang hoạt động ở Indonesia. Địa danh núi Merapi theo tiếng Indonesia và tiếng Java (**Gunung Merapi**) có thể hiểu theo nghĩa đen là "núi lửa". Ngọn
**Dự báo hoạt động núi lửa** hay **Dự báo phun trào núi lửa** là nỗ lực giám sát và nghiên cứu liên ngành để dự đoán thời gian và mức độ nghiêm trọng của vụ
nhỏ|[[Địa tầng|Tầng đất chứa tro núi lửa của núi lửa Akahoya bạo phát biểu thị bằng màu da cam, ở vào di chỉ Uenohara của thành phố Kirishima, tỉnh Kagoshima, Nhật Bản.]] **Mạt vụn núi
Ảnh [[vệ tinh của Hồ Toba, Indonesia, một trong các hồ miệng núi lửa lớn trên thế giới.]] [[Hồ Pinatubo, Philippines, hình thành sau vụ phun trào năm 1991 của núi Pinatubo.]] nhỏ|Hình ảnh từ
thumb|Một nhóm núi lửa bùn ở [[Gobustan Rock Art Cultural Landscape|Gobustan, Azerbaijan]] thumb|Núi lửa bùn ở Htee Pwint Kan Umbrella Pond ([[Myanmar).]] thumb|upright=1.4|Trầm tích chứa hydrat, thường liên quan đến hoạt động núi lửa bùn.