Nhâm Dần cung biến (chữ Hán: 壬寅宫变), là một sự kiện vô tiền khoáng hậu trong suốt hơn 5000 năm lịch sử phong kiến Trung Quốc, xảy ra vào ngày 21 tháng 10 âm lịch năm Gia Tĩnh thứ 21, tức ngày 17 tháng 11 năm 1542, khi một nhóm 16 cung nữ không mang theo vũ khí xông vào tẩm điện với ý đồ lấy mạng của Gia Tĩnh hoàng đế. Kết thúc của sự việc là cuộc thanh trừng đẫm máu diễn ra trong hậu cung, liên lụy đến cả hai sủng phi của hoàng đế là Tào Đoan phi và Vương Ninh tần.
Nguyên nhân
Chính sử của triều đại nhà Minh trình bày một cách khá mập mờ về nguyên nhân cung biến, còn dã sử thì đưa ra rất nhiều giả thuyết khác nhau, trong đó nổi bật nhất là một thuyết cho rằng nguyên nhân sâu xa của sự việc là do sự mê sùng Đạo giáo quá mức của hoàng đế .
Bấy giờ là năm thứ 21 triều Minh Thế Tông Gia Tĩnh đế triều Minh, bốn phương phẳng lặng, hai kinh vững vàng. Tuy nhiên mầm mống của sự suy bại lại đang bắt đầu nảy sinh ngay từ bên trong cái vẻ ngoài thái bình đó. Các hoàng đế nhà Minh kể từ Chính Đức về sau đều là hôn quân vô đạo, trong số đó Gia Tĩnh đế cũng là người khá nổi bật trong số đó. Khi mới lên ngôi, ông ta dựa vào Thủ phụ đại thần Dương Đình Hòa, vạch ra hơn 20 tội lớn của tiền vương Chính Đức, lúc đó khắp cả thiên hạ từng đặt rất nhiều kì vọng lên ông ta. Tuy nhiên không được bao lâu, vì sự kiện lễ nghị, Gia Tĩnh nhanh chóng trở mặt với Dương Đình Hòa, và Dương Đình Hòa buộc phải xin treo ấn từ quan để giữ lại mạng sống. Kể từ đó, hoàng đế lộ rõ bộ mặt là một tên hôn quân tàn ác, chẳng khác gì người anh họ mà vừa mấy năm trước ông ta không ngớt lời sỉ vả.
Trong triều, Gia Tĩnh đế trọng dụng các "gian thần" Nghiêm Cao, Nghiêm Tung. Những người này ra sức khuynh đảo triều chính, ngang ngược lộng hành. Còn ở bên ngoài, nhà Minh liên tục phải chống đỡ rất vất vả các cuộc tấn công từ Thát Đát và cướp biển Oa Quốc (tức Nhật Bản). Trong khi đó hoàng đế chỉ suốt ngày ở trong cung, bỏ mặc triều chính. Hai sở thích lớn nhất của ông ta là bắt thật nhiều cung nữ vào cung để mua vui, và ham muốn bất tử.
Vì muốn được bất tử, hoàng đế cho mời rất nhiều phương sĩ vào cung luyện đan, đến nỗi cuối cùng ông ta ngã lăn ra chết vì uống phải thuốc độc. Theo lời phương sĩ Đào Trọng Văn, nói rằng nguyên liệu luyện thuốc là lấy kinh lần đầu của các thiếu nữ. Nghe theo lời đó, hoàng đế cho tuyển mộ khắp kinh thành, Nam Kinh, Sơn Đông, Hà Nam hàng ngàn thiếu nữ tuổi từ 12 đến 15 làm cung nữ. Để đảm bảo chất lượng máu, các cô gái thường xuyên bị bỏ đói và đánh đập, hơn 200 người đã chết vì đói khát, họ nảy sinh oán hận ngút trời, chỉ chờ dịp báo thù.
Mùa đông năm 1542, Nghiêm Tung dâng lên nhà vua một con rùa ngũ sắc, nói đó là con rùa thần. Gia Tĩnh đế giao cho cung nữ Dương Kim Anh chăm sóc cho con rùa. Nhưng mặc dù được chăm sóc cẩn thận, con rùa lại chết không lâu sau đó. Biết mình không tránh được tai họa, Dương Kim Anh và mọi người đến cầu cứu Vương Ninh tần. Ninh tần khuyên mọi người có thể nhân phòng bị sơ hở mà lấy mạng của hoàng đế, thì mọi chuyện sẽ êm xuôi. Thực ra lúc bấy giờ trong cung phi tần vô số, mà hoàng đế lại nổi tiếng bạc tình, khiến cho không chỉ Ninh tần nương nương mà còn rất nhiều phi tần khác mang lòng oán hận. Một số hiện đại còn cho rằng, do hậu quả từ sự kiện Đại lễ nghị, nhiều quan lại bất mãn trong triều có ý mượn tay bọn phi tần cung nữ để trừ khử hoàng đế và lập một vua khác "biết nghe lời" hơn.
Diễn biến
Đêm ngày 17 tháng 1 năm 1542, hoàng đế ngự ở cung của Tào Đoan phi. Tào Đoan phi lúc bấy giờ được thịnh sủng, liên tục hạ sinh hai công chúa, quyền thế ngây ngất hậu cung, lấn át của Phương Hoàng hậu. Ngay lúc đó, bọn 17 người cung nữ do Dương Kim Anh cầm đầu xông vào trong tư thế bịt mặt, giữa lúc hoàng đế đang ngủ say. Dương Kim Anh lấy ra dải lụa buộc vào cổ vua, còn cung nữ Huỳnh Thúy Liên bịt mặt, những người khác khống chế tay chân của hoàng đế. Tuy nhiên, bọn cung nữ tay chân luống cuống, lại trong tâm trạng hoảng sợ tột cùng, nên lại thắt nhầm nút chết, vì thế hoàng đế chỉ ngất đi chứ chưa chết hẳn. Lúc đó cung nữ Trương Kim Thúy lén bỏ trốn đến Khôn Ninh cung báo cho Phương hoàng hậu. Hoàng hậu biết chuyện, lập tức điều động cấm quân tìm diệt bọn cung nữ, và cũng không quên tính kế báo thù riêng.
Sau khi bắt được đám cung nữ mà Gia Tĩnh đế vẫn chưa tỉnh lại, hoàng hậu mệnh cho nội giám Trương Tá định tội bọn Dương Kim Anh thí nghịch giết vua, Vương Ninh tần là chủ mưu. Lại công bố rằng Tào Đoan phi tuy không tham dự vào vụ việc, nhưng biết việc không báo thì cũng đồng tội. Sau đó khép tội Tào Đoan phi, Vương Ninh tần cùng với 16 cung nữ (trừ Trương Kim Thúy), hạ lệnh lăng trì xử tử, tru di tam tộc
Chỉ có Dương Kim Thúy vì bán đứng bạn bè mà thoát tội. Lại thêm Tào Đoan phi, Vương Ninh tần tổng cộng là 18 người. Tất cả họ đều bị xử phạt bằng hình thức man rợ nhất, lại liên lụy đến cả gia tộc bị hại, gia sản sung công.
Khi Gia Tĩnh đế tỉnh lại mới biết sủng phi đã bị Phương hậu của ông băm thành cám rồi. Tuy biết là Đoan phi bị oan, nhưng ông không thể làm gì được vì chuyện đã rồi, chỉ còn cách ban thưởng hậu hĩnh cho phụ thân của Phương hoàng hậu là Thái Hòa bá Phương Duệ, phong lên tước hầu. Đến năm Gia Tĩnh thứ 26 (1547), cung Khôn Ninh của Phương Hoàng hậu gặp hỏa hoạn, các thái giám xin vua phái quân tới cứu hoàng hậu nhưng Thế Tông làm lơ, vì thế mà hoàng hậu chết trong biển lửa. Có lẽ vì vụ án Nhâm Dần năm xưa mà nhà vua vẫn còn oán hận hoàng hậu.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Nhâm Dần cung biến** (chữ Hán: 壬寅宫变), là một sự kiện vô tiền khoáng hậu trong suốt hơn 5000 năm lịch sử phong kiến Trung Quốc, xảy ra vào ngày 21 tháng 10 âm lịch
Theo Sở Công Thương Kiên Giang, trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, tỉnh tổ chức 2 chuyến đưa hàng bình ổn giá ra 7 xã đảo phục vụ nhu cầu mua sắm, tiêu
Tuy hoạt động ngoài biển đảo, nhưng nhiều cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH) tại các huyện, thành phố trực thuộc tỉnh vẫn kiên trì, bền bỉ làm tốt công tác tuyên truyền chính
Vào những ngày đầu năm Nhâm Dần, xu hướng du lịch nghỉ dưỡng tại Phú Quốc tăng cao mạnh mẽ, đón tiếp một lượng lớn khách du lịch đến để trải nghiệm những dịch vụ
Với nhu cầu du lịch an toàn trở thành ưu tiên hàng đầu, Phú Quốc đã trở thành điểm đến mới của thế giới khi nỗ lực thực hiện các giải pháp phục hồi gắn
nhỏ|Những nghiên cứu phủ nhận quá trình ấm lên toàn cầu do con người gây nên được kiểm duyệt bởi hội đồng chuyên gia là gần như không tồn tại trong khoảng 2013-14. Hơn 99.99%
**Trung Hoa Dân Quốc** () là một chính thể tiếp nối sau triều đình nhà Thanh năm 1912, chấm dứt hơn 2000 năm phong kiến Trung Quốc. Đây là chính thể cộng hòa hiện đại
**Chiến tranh nhân dân** là chiến lược quân sự tại Việt Nam để chỉ chung các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc do nhân dân Việt Nam tiến hành
**Việt Nam Dân chủ Cộng hòa** (**VNDCCH**), cũng được gọi là **Bắc Việt** (), là một nhà nước ở Đông Nam Á tồn tại từ năm 1945 đến năm 1976. Là một thành viên Khối
thumb|[[Cá voi lưng gù (_Megaptera novaeangliae_)]] thumb|[[Hải cẩu báo (_Hydrurga leptonyx_)]] **Thú biển** hay **động vật có vú biển** là các loài thú (động vật có vú) sống dựa vào đại dương và các hệ
**Lịch sử quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan** giới thiệu thay đổi về lịch sử quan hệ giữa hai bờ eo biển từ xưa đến nay. Các ghi chép sớm nhất trong lịch
**Biển Đức XVI** (cách phiên âm tiếng Việt khác là _Bênêđictô XVI_ hay _Bênêđitô_, xuất phát từ Latinh: _Benedictus_; tên khai sinh là **Joseph Aloisius Ratzinger**; 16 tháng 4 năm 1927 – 31 tháng 12
Một **công dân kỹ thuật số** () là người có kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin để giao tiếp với người khác, tham gia vào các hoạt động xã hội, kinh doanh và
**Chiến tranh biên giới 1979**, hay thường được gọi là **Chiến tranh biên giới Việt – Trung năm 1979**, là một cuộc chiến ngắn nhưng khốc liệt giữa Trung Quốc và Việt Nam, diễn ra
**Bờ Biển Ngà**, cũng được gọi là **Côte d'Ivoire**, quốc hiệu là **Cộng hòa Bờ Biển Ngà**, là một quốc gia ở Tây Phi. Bờ Biển Ngà giáp với Liberia về phía tây, Guinea và
**Cách mạng Dân tộc Indonesia** hoặc **Chiến tranh Độc lập Indonesia** là một xung đột vũ trang và đấu tranh ngoại giao giữa Indonesia và Đế quốc Hà Lan, và một cách mạng xã hội
**Lã Nham Tùng** (hoặc **Lữ Nham Tùng**, tiếng Trung giản thể: 吕岩松, bính âm Hán ngữ: _Lǚ Yán Sōng_, sinh tháng 1 năm 1967, người Hán) là nhà báo, chính trị gia nước Cộng hòa
**Bộ Dân ủy Nội vụ** (, _Narodnyy komissariat vnutrennikh del_), viết tắt **NKVD** ( ) là một cơ quan hành pháp của Liên Xô, đơn vị trực tiếp thi hành quyền lực của Đảng Cộng
thumb thumb|Cổ tranh 21 dây của Trung Quốc thumb|Đàn zither phương Tây thumb|Trình diễn đàn tranh tại Paris **Đàn tranh** (chữ Nôm: 彈箏, , Hán Việt: cổ tranh) còn được gọi là **đàn thập lục**
Các đế quốc thực dân trên thế giới vào năm 1898, trước khi nổ ra [[Chiến tranh Tây Ban Nha–Mỹ và Chiến tranh Boer]] Các đế quốc thực dân trên thế giới vào năm 1800
thumb|Nhạc công chơi đàn tỳ bà trong một buổi hoà nhạc ở Quảng Châu. **Đàn tỳ bà** (chữ Hán: 琵琶; bính âm: pípá, romaji: biwa, tiếng Hàn: bipa) là một nhạc cụ dây gảy của
**Họ Cá nhám đuôi dài** (**_Alopiidae_**) là một họ cá nhám thuộc bộ Cá nhám thu (_Lamniformes_), có mặt tại các vùng biển ôn đới và nhiệt đới. Họ này bao gồm 3 loài cá
**Ngụy biện** hay **lừa gạt** là việc sử dụng lập luận sai, không hợp lý, cố ý hoặc không cố ý vi phạm các quy tắc logic trong suy luận. Một lý luận ngụy biện
nhỏ|[[Groß-Friedrichsburg , thuộc địa của Brandenburg (1683–1717) trên lãnh thổ của Ghana hiện đại]] nhỏ|Biếm họa _Kladderadatsch_ , 1884. Bismarck rất vui khi các quốc gia khác đang bận rộn nhỏ|Một người lính thuộc lực
**Dân chủ** là một phương pháp ra quyết định tập thể trong đó mọi thành viên đều có quyền ngang nhau khi tham gia ra quyết định. Dân chủ cũng được hiểu là một hình
**Phong trào giải phóng dân tộc** là phong trào đấu tranh đòi quyền độc lập dân tộc và bảo vệ độc lập dân tộc của các nước thuộc địa trên thế giới trong thế kỷ
nhỏ|_Nguyên nhân:_ Kết quả một cuộc khảo sát dư luận tại 31 quốc gia trong cộng đồng người dùng Facebook về [[nguyên nhân gây biến đổi khí hậu (thực hiện bởi Chương trình Truyền thông
thế=Một biển báo hiệu lệnh và một biển báo chỉ đường ở Đà Lạt, chụp năm 2011|nhỏ|Một biển báo hiệu lệnh và một biển báo chỉ đường ở [[Đà Lạt, chụp năm 2011]] Hệ thống
Dàn nhạc giao hưởng [[München, 2008]] **Dàn nhạc giao hưởng** là một tổng thể về biên chế các nhạc cụ được sử dụng theo những nguyên tắc nhất định nhằm phục vụ cho việc diễn
**Tranh chấp trên Biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc năm 2011** là một phần trong tranh chấp chủ quyền Biển Đông, bắt đầu từ vụ tàu Bình Minh 02 bị các tàu hải
**Cá nhám búa** hay **cá mập đầu búa** là tên gọi chung của các loài cá thuộc họ **Sphyrnidae**, thuộc bộ Cá mập mắt trắng (Carcharhiniformes) trong phân lớp Cá mang tấm (Elasmobranchii), lớp Cá
**Cách mạng Dân chủ 1990 tại Mông Cổ** (, Ardchilsan Khuvĭsgal, _Cách mạng Dân chủ_) là một cuộc cách mạng chống chế độ xã hội chủ nghĩa và chủ thuyết cộng sản chủ nghĩa nhằm
phải|nhỏ|300x300px|Đánh cá bằng lưới nâng tại [[Bangladesh. Cộng đồng đánh cá ven bờ ở Bangladesh rất dễ bị ngập khi mực nước biển dâng lên.]] Tăng nhiệt độ đại dương và axit hóa đại dương đang hoàn
Sáng ngày 28/8, tại xã Lộc An, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Lữ đoàn 171, Vùng 2 Hải quân phối hợp cùng Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các
Vào ngày 7 tháng 5 năm 2024, Bộ Quốc phòng Việt Nam dưới sự chỉ đạo của Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã tổ chức một chương trình kỷ niệm
thumb|Cổng vào trường Đại học Nhân dân **Đại học Nhân dân Trung Quốc** (**RUC**; ) là một trường đại học công lập trọng điểm quốc gia tại Bắc Kinh, Trung Quốc. Trường có liên kết
**Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019** (TĐTDS&NO 2019), còn được gọi tắt là **Tổng điều tra năm 2019** (TĐT 2019) là cuộc điều tra dân số quốc gia thứ 5 kể
nhỏ|Phải|Một con hươu bị [[bạch tạng và trở thành hươu trắng do đột biến]] **Đột biến sinh học** là những biến đổi bất thường trong vật chất di truyền ở cấp độ phân tử (DNA,
thumb|Hình ảnh sóng hấp dẫn, do [[LIGO|Advanced LIGO thông báo phát hiện trực tiếp và công bố ngày 11/2/2016.]] Trong vật lý học, **sóng hấp dẫn** (tiếng Anh: _gravitational wave_) là những dao động nhấp
## Alal Alal là tên gọi theo tiếng Ba Na, dùng để chỉ nhạc cụ hơi có lưỡi gà rung tự do, khá phổ biến trong cộng đồng người Ba Na và một số dân
Trong nhiều thập kỷ, trên quan điểm chính trị, Cộng hòa nhân dân Trung Hoa từng được biết đến là một thực thể chính trị đồng nghĩa với Trung Quốc lục địa. Về mặt lịch
**Biển Bắc** (hay **Bắc Hải**), trước Thế chiến I ở Mỹ còn gọi là Đại dương Đức (_German Ocean_), là một vùng biển ở đông bắc Đại Tây Dương. Biển Bắc giáp Na Uy và
**Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh** là cơ quan quyền lực nhà nước địa phương ở Thành phố Hồ Chí Minh, tạo thành nhánh lập pháp trong Chính quyền Thành phố Hồ
**Ủy ban nhân dân cấp Tỉnh** do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, thành phố bầu ra là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa
Máy **biến áp tự ngẫu** (đôi khi được gọi là **máy biến áp tự động giảm áp**) là một máy biến áp điện chỉ có một cuộn dây. Tiền tố "tự động (auto)" (là tiếng
Nữ nhạc công đang chơi đàn bầu thumb|Nghệ sĩ Trung Quốc diễn tấu độc huyền cầm ở [[phố người Hoa Luân Đôn]] **Đàn bầu** (chữ Nôm: 彈匏) hay **độc huyền cầm** () nghĩa là _đàn
thumb|Biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ thumb|Thị trấn Syria [[Kessab, với đỉnh của núi Aqra (Thổ Nhĩ Kỳ) ở đằng sau]] **Biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ** trải dài từ ven biển Địa
| data4 = | header5 = | belowstyle = | below = Trích dẫn bài báo công bố trên Phys. Rev. Lett. Trước đó các nhà vật lý mới chỉ biết sự tồn tại của
Đàn **tam thập lục** hay **Dương cầm** là một trong những loại nhạc cụ truyền thống hình thang, thuộc bộ gõ dây nằm trong cơ cấu dàn nhạc dân tộc Việt Nam, đựoc du nhập
phải|Cỗ kiệu rước bàn thờ thánh ở miền Bắc vào cuối [[thế kỷ 19]] thumb|Người dân tại đền thờ [[Trần Nhân Tông, Huế]] thumb|Cổng vào Dinh Bà Thủy Long Thánh Mẫu, tại [[Dương Đông]] thumb|Bàn