Nguyễn Văn Đông (15 tháng 3 năm 1932 – 26 tháng 2 năm 2018) nguyên là một sĩ quan bộ binh cao cấp trong Bộ Tổng tham mưu Quân lực Việt Nam Cộng hòa, mang cấp bậc Đại tá, khởi binh nghiệp từ thời Quốc gia Việt Nam. Đồng thời, ông được nhiều người biết đến với tư cách là nhạc sĩ nổi tiếng qua rất nhiều nhạc phẩm tiêu biểu như "Chiều mưa biên giới", "Hải ngoại thương ca", "Khúc tình ca hàng hàng lớp lớp", "Mấy dặm sơn khê", "Phiên gác đêm xuân", "Sắc hoa màu nhớ",... Các nghệ danh của ông là Vì Dân, Phượng Linh, Phương Hà, Đông Phương Tử, Hoàng Long Nguyên (trước 1975) và Anh Nguyên (sau 1975).
Thiếu thời
Nguyễn Văn Đông sinh ngày 15 tháng 3 năm 1932 tại Quận 1, Sài Gòn, nguyên quán ở làng Lợi Thuận, tổng Mỹ Ninh, quận Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh, Nam Kỳ; nay thuộc huyện Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh, Việt Nam. Ông sinh trưởng trong một gia đình nguyên là một điền chủ lớn có nhiều ruộng đất ở tỉnh này. Thuở nhỏ, nhờ gia đình khá giả nên ông học tại tư gia dưới sự hướng dẫn của thầy học. Sau đó ông theo học bậc Trung học tại trường Huỳnh Khương Ninh ở khu Đa Kao, Quận 1. Khoảng 1945-1946, trường này bị đóng cửa. Gia sản bị tịch biên để sung vào quỹ kháng chiến chống Pháp; cha mẹ bị bắt tù vì là điền chủ. Thời đó có viên Đại úy Pháp là Vieux từng coi ông như nghĩa đệ đã nhận ông làm dưỡng tử và gửi vào học ở Trường Thiếu sinh quân Đông Dương (tiếng Pháp: École d'enfants de troupe) ở Vũng Tàu khi ông 14 tuổi. Năm 19 tuổi, ông tốt nghiệp trường Thiếu sinh quân và nhận chứng chỉ tốt nghiệp tương đương với văn bằng Tú tài bán phần (Tú tài I).
Binh nghiệp
Quân đội Quốc gia Việt Nam
Cuối năm 1951, ông nhập ngũ Quân đội Quốc gia Việt Nam, mang số quân 52/120.117, sau đó được cử theo học Khóa 4 Trường Võ bị Địa phương ở Vũng Tàu (École militaire Cap Saint-Jacques). Tháng 10 năm 1952, ông mãn khóa tốt nghiệp Thủ khoa với cấp bậc Thiếu úy phục vụ đơn vị Bộ binh. Đầu năm 1953, ông được cử đi học khóa huấn luyện "Đại đội trưởng" tại Trường Võ bị Liên quân Đà Lạt (École militaire interarmes de Dalat). Đầu năm 1954, ông được gửi ra Hà Nội theo học khóa "Tiểu đoàn trưởng" tại Trung tâm Chiến thuật Hà Nội (Centre de formation tactique des officiers vietnamiens d'Hanoï). Ra trường, ông được cử giữ chức vụ Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn Trọng pháo 553 và là Tiểu đoàn trưởng trẻ nhất của Quân đội Quốc gia khi mới 22 tuổi. thu âm thu hình cho hai đài Europe No.1 và Ðài Truyền hình Pháp. Trong vòng ba tháng, Nhà xuất bản Tinh Hoa Miền Nam phá kỷ lục xuất bản với doanh số hơn mười sáu vạn tờ nhạc. Nhạc khúc điệu slow "Mấy dặm sơn khê" cũng vang danh qua giọng ca Trần Văn Trạch và ca sĩ Lệ Thanh; đến năm 1961, trong đại nhạc hội Trăm Hoa Miền Nam kéo dài 10 đêm ở rạp Hưng Đạo (Sài Gòn), tác giả song ca với ca sĩ Thái Thanh ca khúc này cùng ban đại hòa tấu của nhạc trưởng Nghiêm Phú Phi và sự tham gia của nhạc sĩ Lê Thương.
Ông còn có nhiều nghệ danh khác như Phượng Linh, Phương Hà, trên nhiều nhạc phẩm tình cảm như "Cay đắng tình đời", "Chiếc bóng công viên", "Dạ sầu", "Khi đã yêu", "Niềm đau dĩ vãng", "Thầm kín", "Thương muộn", "Thương về mùa đông biên giới", "Xin đừng trách anh", "Nhớ Huế", "Màu xanh Noel",... Ông còn có một nghệ danh rất hiếm là Hoàng Long Nguyên với bài "Truông mây".
Tân cổ giao duyên
Với bút danh Đông Phương Tử và Phượng Linh, ông đã viết nhạc nền và đạo diễn cho trên 50 vở tuồng cải lương nổi tiếng ở miền Nam trước năm 1975 như Đoạn tuyệt, Mắt em là bể oan cừu, Mưa rừng, Nửa đời hương phấn, Sân khấu về khuya, Tiếng hạc trong trăng,... Xuất phát từ sáng kiến nghiên cứu cách cải cách sáu câu vọng cổ của kỹ sư Ngô Văn Đức (hãng dĩa Asia), Nguyễn Văn Đông trở thành người có công hàng đầu trong sự phát triển của phong trào tân cổ giao duyên. Ông và soạn giả Viễn Châu đã nghiên cứu lắp ráp tân nhạc-cổ nhạc sao cho ăn khớp nhau. Ông cho ra đời phương pháp ký âm bài nhạc hòa hợp giữa tân nhạc và cổ nhạc bằng một cách thức dễ hiểu, hợp mọi trình độ nhạc lý, hầu giúp nghệ sĩ cổ nhạc mang lên sân khấu hát dễ dàng như bản tân nhạc, nhan đề là Hướng dẫn ca và kỹ thuật sáng tác bài tân cổ giao duyên. Tân cổ giao duyên đã cứu vãn tình thế ế ẩm của các băng dĩa cổ nhạc thuần túy đương thời. gửi tặng đại sứ quán các nước đóng tại đô thành và các cơ quan phụ trách văn hóa Việt Nam ở nước ngoài. Công trình này từng được Tổng Giám đốc UNESCO khích lệ lập hồ sơ đề nghị xét duyệt di sản cho dân ca Việt Nam, và dù hồ sơ đã trình cơ quan chính phủ nhưng vĩnh viễn không kịp gửi đi vì hoàn cảnh lịch sử vào năm sau.
Cơ duyên với các ca sĩ
Ông đã đào tạo hai học trò thành ca sĩ nổi tiếng, được đông đảo người yêu thích nhạc vàng biết đến, đó là Thanh Tuyền và Giao Linh. Ông phát hiện Thanh Tuyền từ khi bà còn là nữ sinh trung học ở Đà Lạt, gầy dựng nền tảng cho sự nghiệp lừng lẫy của bà sau này. Những năm sau đó, ông lại thu nhận thêm gương mặt mới Giao Linh, rèn giũa và lăng xê bà với bản hợp đồng độc quyền qua hãng Continental. Sau này, cả hai giọng ca đều là tượng đài của dòng nhạc vàng.
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông dùng lời lẽ sau để nói về giọng hát của Hà Thanh khi biểu diễn nhạc của ông: "Hà Thanh đã tạo thêm những nốt luyến láy rất truyền cảm, rất mỹ thuật làm cho bài hát của tôi thêm thăng hoa, trong giai điệu cũng như trong lời ca. Tôi cho rằng khi hát cô Hà Thanh đã sống và cùng đồng điệu sẻ chia với tác giả khi trình bày một bản nhạc có tầm vóc nghệ thuật." Hà Thanh cũng phát biểu với báo chí đương thời rằng "air" nhạc của ông hợp với chất giọng của bà. Năm 2017, ca khúc đắc ý "Chiều mưa biên giới" mới được cấp phép. Một điều ít biết là bài "Chiều mưa biên giới" đã theo các dĩa hát phát tán đi nhiều nơi ở nước Việt Nam thống nhất kể từ sau năm 1975; có chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam đã nghe ca khúc này và thêm lòng tin chiến đấu ngay trong giai đoạn Chiến tranh biên giới Việt–Trung năm 1979.
Suốt hàng chục năm ông không hoạt động nghệ thuật. Giai đoạn ở trại Suối Máu, ông cảm tác bài "Sài Gòn trong trái tim tôi". Bài "Sài Gòn trong trái tim tôi" và "Chào đất nước tự do và hy vọng" được ông tập cho Hà Thanh hát năm 1999 khi gia đình bà về Việt Nam lo việc riêng. Về Hoa Kỳ, Hà Thanh đã chép lại và được tác giả đề nghị đề nghệ danh là Anh Nguyên. Sáng tác cuối cùng của ông là bài "Việt Nam quê hương lộng lẫy". Cuối thập niên 1990, ông hướng dẫn hát và sáng tác cho ca sĩ Trần Tuấn Kiệt quê Sa Đéc, Đồng Tháp và đây được coi là học trò thứ ba của ông.
Vào hồi 19 giờ 30 phút ngày 26 tháng 2 năm 2018, Nguyễn Văn Đông qua đời tại bệnh viện Chợ Rẫy, Thành phố Hồ Chí Minh, hưởng thọ 86 tuổi.
Danh sách tác phẩm
Ca khúc
Tân cổ giao duyên
Lời tân nhạc hoặc phần âm nhạc
Lời vọng cổ
Đặt lời Việt
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Nguyễn Văn Dõng** (30 tháng 6 năm 1915 – 1978) là nhân viên và nhà quản lý ngân hàng Việt Nam Cộng hòa, từng giữ chức Quyền Thống đốc và là Phó Thống đốc cuối
**Nguyễn Văn Đông** (15 tháng 3 năm 1932 – 26 tháng 2 năm 2018) nguyên là một sĩ quan bộ binh cao cấp trong Bộ Tổng tham mưu Quân lực Việt Nam Cộng hòa, mang
**Nguyễn Văn Toản** (sinh ngày 26 tháng 11 năm 1999) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Việt Nam hiện đang thi đấu ở vị trí thủ môn cho câu lạc bộ Hải
**Trần Đức Chiến** (sinh ngày 23 tháng 07 năm 1999 tại Hải Phòng), thường được biết đến với biệt danh **ADC, FL ADC** hay **Trần "ADC" Đức Chiến** là cựu tuyển thủ người Việt Nam,
**Nguyễn Văn Lý** (chữ Hán: 阮文理; 1795-1868), húy **Dưỡng**, thường được gọi là **"Cụ Nghè Đông Tác"**, tự **Tuần Phủ**, hiệu **Chí Đình**, **Chí Am**, **Chí Hiên**, biệt hiệu **Đông Khê**, là một danh sĩ,
**Phạm Thị Huệ** (sinh năm 1996) là một nữ vận động viên điền kinh người Việt Nam. ## Tiểu sử Phạm Thị Huệ sinh ngày 26 tháng 9 năm 1996 tại thôn Tân Lương xã
**Nguyễn Văn Toàn** (1932 - 2005) nguyên là một tướng lĩnh gốc Kỵ binh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, mang cấp bậc Trung tướng. Ông xuất thân từ những khóa đầu tiên tại
**Nguyễn Văn Là** (1918-1990) nguyên là một cựu tướng lĩnh Bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Trung tướng. Ông nguyên được đào tạo trong môi trường Quân đội từ nhỏ
**Nguyễn Thúy Hiền** (sinh ngày 11 tháng 3 năm 1979) là một cựu nữ vận động viên wushu chuyên nghiệp người Việt Nam. Cô được đánh giá là một trong những vận động viên wushu
**Dòng họ Nguyễn Đông Tác** là một trong những dòng họ định cư lâu đời nhất tại khu vực Thăng Long - Hà Nội liên tục từ thế kỉ 15 cho đến hiện nay. Địa
**Nguyễn Thị Huyền** (sinh ngày 19 tháng 5 năm 1993) quê Ý Yên, Nam Định, là một nữ vận động viên điền kinh Việt Nam nổi tiếng với sở trường hiện tại là 400m và
**Vũ Thành An** (sinh 7 tháng 8 năm 1992) là một vận động viên đấu kiếm Việt Nam ở bộ môn kiếm chém. Anh tham dự Thế vận hội Mùa hè 2016 tại Rio de
**Nguyễn Văn Toàn** (sinh ngày 12 tháng 4 năm 1996) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Việt Nam hiện đang thi đấu ở vị trí tiền đạo cánh cho câu lạc bộ
**Sân vận động Quốc gia Mỹ Đình** (hay gọi đơn giản là **sân Mỹ Đình**) là một sân vận động đa năng ở quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam. Sân có sức chứa
**Sân vận động Olympic** (; ) là một sân vận động thể thao nằm ở Công viên Olympic Berlin, Berlin, Đức. Sân được xây dựng ban đầu bởi Werner March cho Thế vận hội Mùa
**Nguyễn Văn Cường** (sinh ngày 14 tháng 6 năm 1966) là một cựu cầu thủ và huấn luyện viên bóng đá người Việt Nam. Thi đấu ở vị trí thủ môn và từng góp mặt
**Nguyễn Văn Quốc Duy** là một vận động viên bóng chuyền Việt Nam, thi đấu ở Giải bóng chuyền vô địch quốc gia Việt Nam và giải hạng A. Quốc Duy liên tục đạt danh
**Nguyễn Mạnh Tường** (sinh năm 1960) là một vận động viên bắn súng Việt Nam, sĩ quan Công an Nhân dân Việt Nam, quân hàm Thượng tá. Nguyễn Mạnh Tường đã nhiều lần đoạt vô
**Nguyễn Thị Nga** (sinh trưởng tại Hải Phòng) là một nữ vận động viên xuất sắc của thể dục dụng cụ Việt Nam. Chị là vận động viên thể dục dụng cụ Việt Nam đầu
**Nguyễn Thị Hương** (sinh năm 2001) là vận động viên đua thuyền người Việt Nam. Cô từng giành 8 huy chương vàng tại các kì Đại hội thể thao Đông Nam Á và tham dự
**Nguyễn Văn Phương** sinh năm 2001, là nam vận động viên quần vợt người Việt Nam. Tinh đến năm 2018, anh từng đạt thứ hạng đơn ATP cao nhất là 1332, thứ hạng đôi ATP
**Nguyễn Thị Phương** (sinh 1999), quê ở xã Đồng Lạc, huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ, là một nữ vận động viên Việt Nam môn bắn cung. ## Quá trình thi đấu Nguyễn Thị Phương
**Nguyễn Đình Toàn** (sinh năm 1986) là một vận động viên Taekwondo người Việt Nam. Anh là vô địch Đông Nam Á , vô địch châu Á và vô địch thế giới nội dung biểu
**Nguyễn Huy Hoàng** (sinh ngày 10 tháng 7 năm 2000) là một vận động viên bơi lội người Việt Nam. Anh từng đạt thành tích huy chương đồng 800m tự do và huy chương bạc
**Sân vận động Al Bayt** () là một sân vận động bóng đá có mái che có thể thu vào ở Al Khor, Qatar, được mở cửa đúng giờ cho các trận đấu tại Giải
Trong chính trị, **vận động hành lang** () là hành động nhằm cố gắng gây ảnh hưởng đến các hoạt động, chính sách hoặc quyết định của các quan chức chính phủ, thường là các
**Sân vận động Đà Lạt** là một sân vận động đa năng tại phường Lang Biang - Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng, Việt Nam. Sân có sức chứa 20.000 chỗ ngồi và là công trình
**Nguyễn Bình An** (sinh ngày 28 tháng 1 năm 1985) là vận động viên khuyết tật môn cử tạ người Việt Nam. ## Đời tư Sinh năm 1985, năm lên 6 tuổi, một cơn sốt
**Sân vận động Luzhniki** (, ) là sân vận động quốc gia của Nga, nằm ở thủ đô của đất nước, Moskva. Tên đầy đủ của sân vận động là **Grand Sports Arena của Khu
**Nguyễn Thị Sen** (sinh ngày 16 tháng 2 năm 1991 tại Bắc Giang) là một vận động viên cầu lông người Việt Nam. Nguyễn Thị Sen và Vũ Thị Trang là hai tay vợt chủ
**Nguyễn Văn Đáng** (sinh ngày 02 tháng 10 năm 2004 ) là một vận động viên Taekwondo Việt Nam. Anh là thành viên đội tuyển Taekwondo Hồ Chí Minh, với thành tích (liên tiếp) 1
**Nguyễn Văn Hùng** (sinh ngày 5 tháng 5 năm 1980) là một cựu võ sĩ Taekwondo và hiện là vận động viên bóng rổ Việt Nam, quê Thanh Sơn, Nghi Sơn, Thanh Hóa. Anh từng
**Sân vận động Nizhny Novgorod** () là một sân vận động bóng đá ở Novgorod, Nga. Đây là một trong những địa điểm tổ chức World Cup 2018 với sức chứa ước tính khoảng 44.899
**Sân vận động Lusail Iconic** () hoặc **Sân vận động Quốc gia Lusail** (), là một sân vận động bóng đá ở Lusail, Qatar. Thuộc sở hữu của Hiệp hội bóng đá Qatar, đây là
**Nguyễn Đức Hiền** (sinh ngày 14 tháng 11 năm 1925) là một cựu vận động viên đua xe đạp người Việt Nam. Cùng với 7 vận động viên khác, ông đã đại diện Việt Nam
**Nguyễn Văn Bình** (sinh ngày 1 tháng 12 năm 1939) là một võ sư Judo và Taekwondo người Việt Nam. Ông là một trong những võ sư người Việt mang cấp đai cao nhất trên
**Nguyễn Thị Hoài Thu** (sinh ngày 7.1.1985 tại Hà Nội) là một cựu vận động viên Taekwondo người Việt Nam. Cô từng giành được nhiều thành tích cao như 2 huy chương bạc tại Asiad
**Nguyễn Văn Phan** (sinh ngày 30 tháng 6 năm 1929) là một cựu vận động viên môn bơi người Việt Nam. Cùng với 7 vận động viên khác, ông đã đại diện Việt Nam dự
**Sân vận động Wembley** (), được đặt tên là **Sân vận động Wembley được kết nối bởi EE** vì lý do tài trợ, là một sân vận động bóng đá ở Wembley, Luân Đôn, được
**Sân vận động chính Gelora Bung Karno** (; nghĩa đen "Sân vận động chính Khu liên hợp thể thao Bung Karno"), trước đây được gọi là **Sân vận động chính Senayan** và **Sân vận động
thumb **PGE Narodowy** (tên chính thức kể từ năm 2015) hoặc **Sân vận động Quốc gia** (, ) là một sân vận động bóng đá có mái che có thể thu vào ở thủ đô
**Sân vận động Maracanã** (, Tiếng Bồ Đào Nha Brasil tiêu chuẩn: , phát âm địa phương: ), tên chính thức là **Sân vận động nhà báo Mário Filho** (, ), là một sân vận
Sân vận động thành phố **Henryk Reyman** là một sân vận động dành riêng cho bóng đá ở Kraków, Ba Lan. Nó hiện đang được sử dụng làm sân nhà bởi đội bóng đá Wisła
**Sân vận động Krestovsky**, được gọi là **Gazprom Arena** vì lý do tài trợ (), là một sân vận động có mái che có thể thu vào với mặt sân có thể thu vào nằm
**Sân vận động Ernst Happel** () _()_ (được gọi là **Sân vận động Prater** đến năm 1992, thỉnh thoảng cũng được gọi là **Sân vận động Wiener**), là một sân vận động bóng đá nằm
**Sân vận động Australia** (), hiện được gọi là **Sân vận động Accor** vì lý do tài trợ, là một sân vận động đa năng nằm trong Công viên Olympic Sydney, Sydney, Úc. Sân đôi
**Sân vận động Quốc gia** () của Peru là một sân vận động đa năng nằm ở Lima, Peru. Sức chứa hiện tại của nó là 40.000 chỗ ngồi theo tuyên bố của Liên đoàn
**Sân vận động Aviva** (cũng được gọi là **Lansdowne Road** hoặc **Ireland's stadium**, ), là một sân vận động thể thao nằm ở Dublin, Cộng hòa Ireland, có sức chứa là 51.700 khán giả (tất
**Sân vận động Nhà vua Baudouin** (, ) là một sân vận động thể thao ở phía tây bắc Bruxelles, Bỉ. Nằm trong khu vực Heysel của Thành phố Bruxelles, sân được xây dựng để
**Sân vận động Quốc gia Julio Martínez Prádanos** (; ban đầu được biết đến với tên **Sân vận động Quốc gia**) là sân vận động quốc gia của Chile, nằm ở quận Ñuñoa của thành