Nguyễn Đình Đống (1716 - 1783): còn có tên là Nguyễn Đình Dĩnh, húy là Nguyễn Đình Tôn, thụy Mẫn Nhuệ, một danh tướng cuối thời Lê Trung Hưng được phong Dĩnh Quận Công tước Đoan Nam Vương Sử gọi là Dũng Liệt Đại Vương .
Hành trạng
Nguyễn Đình Đống còn có tên là Nguyễn Đình Dĩnh, húy là Nguyễn Đình Tôn, thụy Mẫn Nhuệ, trực hệ đời thứ 10 của dòng họ Nguyễn Hoành Từ, hậu duệ đời thứ 16 của anh hùng dân tộc, công thần khai quốc Thái sư Cương Quốc công Nguyễn Xí. Ông sinh năm Bính Thân (1716), tại làng Phương Duệ, tổng Hoa Duệ, phủ Kỳ Hoa, trấn Nghệ An (nay là làng Hưng Mỹ, Cẩm Thành, Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) - là nhân vật lịch sử Thế kỷ XVIII.
Ban đầu ông xuất thân theo đường binh nghiệp, tham gia trấn áp cuộc khởi nghĩa của Lê Duy Mật dưới quyền Trấn thủ Nghệ An Bùi Thế Đạt. Nhờ có chiến công, ông được thăng thưởng tước Dĩnh Vũ hầu.
Khi Hoàng Ngũ Phúc đem quân vào nam đánh họ Nguyễn, Dĩnh Vũ hầu Nguyễn Đình Đống được phong chức Tiền Tướng quân. Ông tham gia nhiều trận đánh lớn với quân Nguyễn.
Khi đánh đồn Hối Miệt ở Quảng Nam, Nguyễn Đình Đống bắt được mẹ và vợ của Định vương Nguyễn Phúc Thuần, người cậu là Nghiêm Quận công Nguyễn Phúc Nghiễm.
Sau đó, Nguyễn Đình Đống tham gia các trận đánh Cẩm Lệ, Cẩm Sa giao chiến với quân Tây Sơn của Nguyễn Văn Nhạc, Tập Đìnhư và Lý Tài. Do lập chiến công, ông được phong tước Quận công (gọi là Dĩnh Quận công), hàm Thái bảo.
Khi Hoàng Ngũ Phúc mất, ông được cử ở lại Phú Xuân phụ tá cho Bùi Thế Đạt lĩnh chức Bình Nam Phó Tướng quân kiêm Đốc lĩnh Thuận Hóa.
Sau đó, trong nước có loạn, triều đình lại mời ông ra cầm quân và phong chức Đại tư mã, tước Đoan Nam Vương
Nguyễn Đình Đống mất trước khi Tây Sơn chiếm Phú Xuân.
Tháng chạp, năm Nhâm Dần (1782), dưới triều Lê Hiển Tông, niên hiệu Cảnh Hưng thứ 43, ông tạ thế khi đang đương chức, thọ 67 tuổi. Vua Lê Hiển Tông ra sắc chỉ phong tặng chức Đại tư đồ, Bao phong phúc thần Dũng liệt tráng du tuẩn tích địa vương, linh cữu được rước về an táng tại quê nhà, tổ chức an táng theo nghi thức của triều đình và giao cho làng Phương Duệ lập đền thờ tự.
Dưới các triều vua, Thành Thái năm thứ 6 (1894), Khải Định năm thứ 9 (1924) đều có sắc phong ghi công trạng, phong thần và giao cho làng Phương Duệ quê hương ông hàng năm tổ chức tế lễ theo nghi lễ quốc gia.
Tôn vinh những người đã có công với lịch sử dân tộc, ngày 29/5/2009 UBND tỉnh Hà Tĩnh đã có quyết định số 1571/QĐ-UBND công nhận Khu mộ và Nhà thờ Nguyễn Đình Dĩnh là di tích lịch sử văn hóa. Lễ đón nhận bằng công nhận đã được Đảng ủy, HĐND, UBND và UBMTTQ xã Cẩm Thành (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) tổ chức trọng thể vào sáng ngày 27/10/2009.
Dòng dõi
Cháu ông là danh tướng Đắc Vũ hầu Nguyễn Đình Đắc của Nguyễn Phúc Ánh và Nguyễn Trọng Thao
Nguồn tham khảo
-
Đại Nam Thực Lục - Tập 1 - Quốc sử quán triều Nguyễn
-
Đại Nam chính biên liệt truyện - Tập 2 - Quốc sử quán triều Nguyễn
-
Cương Mục - Quốc sử quán triều Nguyễn
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Nguyễn Đình Đống** (1716 - 1783): còn có tên là **Nguyễn Đình Dĩnh**, húy là **Nguyễn Đình Tôn**, thụy **Mẫn Nhuệ**, một danh tướng cuối thời Lê Trung Hưng được phong **Dĩnh Quận Công **
**Nguyễn Đình Chiểu** (chữ Hán: 阮廷炤; 1822 - 1888), tục gọi là **cụ đồ Chiểu** (khi dạy học), tự **Mạnh Trạch**, hiệu **Trọng Phủ**, **Hối Trai** (sau khi bị mù), là một nhà thơ lớn
**Nguyễn Đình Phúc** (20 tháng 8 năm 1919 – 28 tháng 5 năm 2001) là một nhạc sĩ, họa sĩ và nhà thơ Việt Nam. Nguyễn Đình Phúc là nhạc sĩ thuộc thế hệ đầu
**Nguyễn Đình Thi** (1924–2003) là một nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ, nhà phê bình văn học, chính trị gia Việt Nam thời hiện đại. Ông là đại biểu Quốc hội các khóa I, II,
**Lăng Nguyễn Đình Chiểu** là nơi an táng và thờ nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu, cùng với vợ ông là bà Lê Thị Điền và con gái là nữ sĩ Sương Nguyệt Anh. Khu di
**Nguyễn Đình Hiến** (阮廷獻, 1870-1948) là danh thần nhà Nguyễn, làm tới chức tổng đốc Bình Phú (Bình Định - Phú Yên). Ông tự **Dực Phu** (翼夫), hiệu **Ấn Nam** (印南), thụy là **Mạnh Khả**,
**Trường Trung học phổ thông Nguyễn Đình Chiểu**, tiền thân là **Collège de Mytho** là một trường trung học phổ thông tại Mỹ Tho, Tiền Giang. Thành lập năm 1879, đây là ngôi trường trung
Giáo sư, Tiến sĩ **Nguyễn Đình Tứ** (1932-1996) là một nhà vật lý hạt nhân, nhà lãnh đạo nền khoa học Việt Nam. Ông nguyên là Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương
**Dòng họ Nguyễn Đông Tác** là một trong những dòng họ định cư lâu đời nhất tại khu vực Thăng Long - Hà Nội liên tục từ thế kỉ 15 cho đến hiện nay. Địa
**Nguyễn Đình Cống** là một giáo sư, tiến sĩ ngành xây dựng , nhà giáo nhân dân tại Đại học Xây dựng. Ông là một trong những kỹ sư đầu tiên ở Việt Nam chuyên
**Nguyễn Đình Khánh** (còn có tên hiệu là **Khánh Ký**, 1874–1946) là một nhiếp ảnh gia người Việt Nam. Ông được xem là người có công phát triển nghệ thuật nhiếp ảnh tại Việt Nam,
**Nguyễn Đình Lập** là một huấn luyện viên bóng chuyền tại giải VĐQG Việt Nam và hiện đang là huấn luyện viên phó Đội tuyển bóng chuyền nam quốc gia Việt Nam. Ông trở thành
**Nguyễn Đình Bắc** (sinh ngày 19 tháng 8 năm 2004) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Việt Nam hiện đang thi đấu ở vị trí tiền đạo cánh cho câu lạc bộ
**Trường Trung học phổ thông chuyên Nguyễn Đình Chiểu**, là một trường trung học phổ thông công lập tọa lạc tại thành phố Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp, Việt Nam, thuộc hệ thống các trường
**Nguyễn Đình Toàn** (sinh năm 1986) là một vận động viên Taekwondo người Việt Nam. Anh là vô địch Đông Nam Á , vô địch châu Á và vô địch thế giới nội dung biểu
**Nguyễn Đình Trụ** (1626-1703) ## Thân thế Nguyễn Đình Trụ hiệu là **Chỉ Đường**, người làng Nguyệt Áng, (nay thuộc xã Đại Áng, Thanh Trì, Hà Nội), thuộc dòng họ Nguyễn Đình. Theo một nguồn
**Nguyễn Đình Cương** là vận động viên người Việt Nam dành 2 huy chương vàng điền kinh tại SEA Games 24. Đó là chiếc huy chương vàng cự ly 1.500m với thành tích 3 phút
**Nguyễn Đình Triệu** (sinh ngày 4 tháng 11 năm 1991) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Việt Nam hiện đang thi đấu ở vị trí thủ môn cho câu lạc bộ V.League
**THPT Nguyễn Đình Chiểu** là một trường THPT công lập tại Bến Tre. Thành lập năm 1954, là ngôi trường trung học phổ thông lâu đời tại tỉnh Bến Tre. Là một trong những ngôi
**Nguyễn Hữu Đông** (sinh ngày 20 tháng 9 năm 1972) là một chính khách Việt Nam. Trong Đảng Cộng sản Việt Nam, ông hiện giữ chức vụ Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng
Giáo sư Tiến sĩ **Nguyễn Đình Hương** (sinh ngày mùng 5 tháng 5 năm 1945) là đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa 11, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên,
**Nguyễn Đình Phách** (sinh 1954) nguyên là một chính khách Việt Nam. Ông từng giữ chức Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa X, khóa XI, Bí thư Tỉnh
**Nguyễn Văn Dõng** (30 tháng 6 năm 1915 – 1978) là nhân viên và nhà quản lý ngân hàng Việt Nam Cộng hòa, từng giữ chức Quyền Thống đốc và là Phó Thống đốc cuối
**Nguyễn Đình Quang** (sinh ngày 20 tháng 6 năm 1963), còn gọi là **Nguyễn Xuân Quang**, là kiểm sát viên cao cấp Việt Nam. Ông hiện giữ chức vụ Viện trưởng Viện kiểm sát nhân
**Nguyễn Phúc Đồng** (chữ Hán: 阮福晍; ? – 18 tháng 10 năm 1777), là một Công tử con của Khang vương Nguyễn Phúc Luân trong lịch sử Việt Nam. ## Tiểu sử Công tử Đồng,
**Nguyễn Đình Tựu** (1828-1888) là quan nhà Nguyễn trong lịch sử Việt Nam. Nguyễn Đình Tựu có tên tự là **Doãn Ngũ**, **Vọng Chi**, quê ở làng Hội An, cư ngụ tại làng Phú Thị,
**Nguyễn Đình Quát** (31 tháng 12 năm 1916 – 30 tháng 4 năm 2007) là doanh nhân và chính khách Việt Nam Cộng Hòa. ông từng tham gia bầu cử Tổng thống Việt Nam Cộng
**Nguyễn Đình Thuận** là một Trung tướng Công an nhân dân Việt Nam. Ông hiện giữ chức vụ Ủy viên Đảng ủy Công an Trung ương, Cục trưởng Cục An ninh kinh tế, Bộ Công
**Nguyễn Đình Hương** (1930-2020) là chính trị gia người Việt Nam. Ông làm phó trưởng Ban Tổ chức Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam nhiều năm liền, qua 9 đời trưởng ban từ năm
**Nguyễn Đình Khôi** (sinh ngày 01 tháng 05 năm 1998) là một vận động viên Taekwondo Việt Nam. Anh là thành viên đội tuyển Taekwondo Việt Nam. ## Tiểu sử ## Sự nghiệp Trần Hồ
**Cao nguyên đá Đồng Văn** (hay **sơn nguyên Đồng Văn**) là một cao nguyên đá trải rộng trên các xã Tùng Vài, Nghĩa Thuận, Quản Bạ, Cán Tỷ, Bạch Đích, Thắng Mố, Lùng Tám, Yên
**Nguyễn Thanh Đồng** (1920–1972), tên thật **Nguyễn Trung**, bí danh **Quốc Trung**, là một nhà cách mạng, chỉ huy quân sự Việt Nam. ## Hoạt động cách mạng Nguyễn Trung sinh năm 1920 ở Kim
**Nguyễn Đình Như Vân** (sinh ngày 5 tháng 12 năm 1991) là một hoa hậu, người mẫu Việt Nam. Cô đăng quang Hoa hậu Toàn cầu Việt Nam 2024 và là người Việt Nam đầu
**Nguyễn Đình Thuần** (5 tháng 6 năm 1923 Ngày 28 tháng 5 năm 1961, Tổng thống Diệm cải tổ chính phủ. Chức vụ Bộ trưởng Quốc phòng do đích thân Tổng thống nắm giữ. Bên
**Nguyễn Đình Tuân** (阮廷詢, 1867-1941; thường gọi là ông **Nghè Sổ**) người xã Trâu Lỗ, tổng Mai Đình, huyện Hiệp Hòa, phủ Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang (nay thuộc làng Trâu Lỗ, xã Mai Đình,
**Nguyễn Đình Tú** là nhà văn quân đội, hiện đang công tác tại Tạp chí Văn nghệ quân đội. Ông đã từng kinh qua các vị trí như Biên tập viên văn xuôi, Trưởng ban
**Nguyễn Đình Đầu** (12 tháng 3 năm 1920 - 20 tháng 9 năm 2024) là một nhà nghiên cứu nổi tiếng trong lĩnh vực địa lý, lịch sử Việt Nam. Ông được biết nhiều với
**Nguyễn Đình Hoàn** (1661-1744), hiệu **Chu Phù** là thủ khoa nho học Việt Nam, một nhà thơ, và là danh thần của nhà Lê trung hưng. ## Tiểu sử thumb|Mộ và Nhà bia Đình nguyên
**Giáo sư, Tiến sỹ khoa học Nguyễn Đình Đức** (sinh năm 1963) là một nhà khoa học người Việt Nam, là giáo sư của Trường Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà
**Nguyễn Đình Sỹ**, tự Lam Tài, quê gốc ở thôn Đông Biểu, xã Xuân Tình, huyện Thiên Lộc, phủ Thạch Hà, trấn Nghệ An, nay là xóm Xuân Đông, xã Hộ Độ, thành phố Hà
**Nguyễn Đình Cổn** (1652-1685) là danh thần thời vua Lê chúa Trịnh, làm đến Thiêm đô Ngự sử, Hình bộ Tả thị lang tước Đông Triều nam. ## Xuất thân Nguyễn Đình Cổn, hay còn
**Nguyễn Đình Đăng** (sinh 1958) là một nhà vật lý, nhà nghiên cứu về lý thuyết vật lý hạt nhân tại Viện Vật lý hóa học Nhật Bản (tức Viện RIKEN). Ông còn là một
Sáng 29-6-2025, tại Di tích Quốc gia đặc biệt Mộ và Khu lưu niệm Nguyễn Đình Chiểu đã trang trọng diễn ra lễ dâng hương, kỷ niệm 203 năm Ngày sinh Danh nhân Nguyễn Đình
**Nguyễn Đình Lạp** (bút danh **Yến Đình, Song Dực**; 1913-1952) là nhà văn Việt Nam, được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật vào năm 2017. ## Tiểu sử Nguyễn Đình Lạp
**Nguyễn Đình Khang** (sinh năm 1967) là một chính khách Việt Nam. Ông hiện là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XIII, Bí thư Đảng Đoàn, Chủ tịch
**Nguyễn Đình Nghị** (阮廷誼, 1883 - 1954), thường gọi là **Trùm Nghị**, là soạn giả, nhà cách tân chèo. Ông là người khai sinh ra trào lưu chèo cải lương, một trong những người tiên
**Nguyễn Hữu Tảo** (1900-1966), là một nhà giáo Việt Nam trong thế kỉ 20, người đặt nền móng cho bộ môn Tâm lý - Giáo dục học Việt Nam. Ông cũng là thầy dạy của
**Nguyễn Đình Hoàn** (? -1765), tên chữ là **Linh Thuyên**; là võ quan nhà Lê trung hưng trong lịch sử Việt Nam. ## Tiểu sử **Nguyễn Đình Hoàn** là người làng Hương Duệ, huyện Kỳ
**Cầy thảo nguyên**, còn gọi là **dúi đồng cỏ** hay là **sóc chó** (tên khoa học **Cynomys**) là loài gặm nhấm ăn cỏ biết đào hang có nguồn gốc từ những đồng cỏ ở Bắc
**Nguyễn Đình Văn** (chữ Hán: 阮廷聞; 1860-1906), tự **Mộng Đắc**, hiệu **Ích Xuyên**, là một nhà khoa bảng và quan văn nhà Nguyễn. ## Thân thế hành trạng Ông nguyên tên là **Nguyễn Tư Siêu**