Người Hazara (, ) là một dân tộc bản địa vùng Hazarajat miền trung Afghanistan, nói phương ngữ Hazara của tiếng Dari (một dạng tiếng Ba Tư và là một trong hai ngôn ngữ chính thức của Afghanistan).
Người Hazara đại đa số là tín đồ Hồi giáo Shia Twelver và là dân tộc đông người thứ ba tại Afghanistan. Họ cũng là một dân tộc thiểu số đáng kể tại Pakistan, với dân số 500.000–900,000, phần lớn sống ở vùng Quetta.
nhỏ|Một người đàn ông Hazara.
Tên gọi
Babur, người thành lập Đế quốc Mughal vào đầu thế kỷ 16, ghi nhận cái tên Hazara trong tự truyện của ông, khi nhắc đến dân cư của Hazaristan, tọa lạc phía tây của vùng Kabulistan, phía bắc của Ghazna, và phía tây nam của Ghor.
Một giả thuyết thường gặp là Hazara bắt nguồn từ từ "ngàn" ( ) trong tiếng Ba Tư. Đây có thể là một dịch ngữ từ () tiếng Mông Cổ, tức một đơn vị gồm 1.000 lính vào thời Thành Cát Tư Hãn. Thời cổ, từ Hazar có lẽ từng được dùng thay thế với từ tiếng Mông Cổ và hay là tên của dân tộc.
Nguồn gốc
Một phần nguồn gốc Nội Á của người Hazara—mà về mặt sử cảnh, là của người Đột Quyết (Turk) và người Mông Cổ—là không thể bị phủ nhận, thể hiện qua đặc trưng ngoại hình, cấu trúc xương mặt cũng như một phần văn hóa và ngôn ngữ giống với của người Mông Cổ và Turk. Do đó, người Hazara, một cách rộng rãi và phổ biến, được cho là có nguồn gốc Mông Cổ. Phân tích di truyền cũng cho thấy họ có tổ tiên Mông Cổ.
thumb|Những cô gái Hazara mặc [[hijab đỏ truyền thống ngồi cạnh những cô gái Tajik và Pashtun, tại Ghazni, Afghanistan.]]
Văn hóa
Người Hazara định cư ngoài Hazarajat (tức "xứ Hazara") đã tiếp nhận nền văn hóa của thành phố mà họ cư ngụ, và trong nhiều người hợp đã bị Pashtun hóa hay Ba Tư hóa. Truyền thống, người Hazara là nông dân vùng cao và ít đi lại, tại Hazarajat, họ đã lưu giữ nhiều phong tục và tập quán với những nét tương đồng với cư dân vùng Trung Á. Nhiều nhạc công Hazara giỏi chơi dambura, một loại đàn luýt. Người Hazara thường sống trong nhà hơn là lều.
Ngôn ngữ
Người Hazara ở Hazarajat (Hazaristan) nói phương ngữ Hazara, một dạng tiếng Dari với một số đáng kể từ mượn gốc Turk và Mông Cổ. Điểm khác biệt lớn giữa tiếng Dari chuẩn và phương ngữ Hazara là giọng và số từ mượn gốc Mông Cổ ở phương ngữ Hazara. Dù có những sự khác biệt trên, người nói phương ngữ Hazara vẫn có thể thông hiểu tiếng Dari chuẩn.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Người Hazara** (, ) là một dân tộc bản địa vùng Hazarajat miền trung Afghanistan, nói phương ngữ Hazara của tiếng Dari (một dạng tiếng Ba Tư và là một trong hai ngôn ngữ chính
Người **Naiman** hay còn gọi là Nãi Man (Tiếng Mông Cổ: Найман/Naiman; Tiếng Kazakh: Найман; Tiếng Uzbek: Nayman) là một bộ tộc Mông Cổ (Đông Hãn quốc Đột Quyết), họ là một trong những bộ
**_Người đua diều_** là một quyển tiểu thuyết đầu tay của nhà văn người Mỹ gốc Afganistan Khaled Hosseini. Được Riverhead Books xuất bản năm 2003, _Người đua diều_ xoay quanh câu chuyện về Amir,
Vào ngày 6 tháng 8 năm 2023, lúc 13:18 PKT (08:18 UTC), mười toa xe của tàu Hazara Express đang hành trình từ Karachi đến Rawalpindi ở Pakistan đã bị trật đường ray gần Nawabshah,
**Khaled Hosseini** ( [ˈxɒled hoˈsejni] ; sinh ngày 4 tháng 3 năm 1965), là một tiểu thuyết gia và dược sĩ người Mỹ gốc Afghanistan. Tên tuổi ông trở nên nổi tiếng nhờ hai cuốn
**Osama bin Mohammed bin Awad bin Laden** (, , **', 10 tháng 3 năm 1957 – 2 tháng 5 năm 2011), thường được biết đến với tên gọi **Osama bin Laden''', là một nhà lãnh
**Taliban** (; , dịch nghĩa: 'học giả' hay 'giáo đồ') hay **Taleban** (, ), tự xưng là **Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan** (**IEA**), là một tổ chức quân sự và phong trào Hồi giáo
**Liên minh phương Bắc Afghanistan**, chính thức được gọi là **Mặt trận Đoàn kết Hồi giáo Cứu quốc Afghanistan** ( _Jabha-yi Muttahid-i Islāmi-yi Millī barā-yi Nijāt-i Afghānistān_), là một mặt trận quân sự được hình
**Ahmad Shāh Durrānī** (khoảng 1723 – 1773) (احمد شاه دراني), còn gọi là **Ahmad Shāh Abdālī** (احمد شاه ابدالي) và tên khai sinh là **Ahmad Khān Abdālī**, là vị vua đầu tiên của đế quốc
**Khyber Pakhtunkhwa** ( , , địa phương ), trước năm 2010 được gọi là **Tỉnh Biên giới Tây Bắc** và một số tên gọi khác, là một trong 4 tỉnh của Pakistan. Khyber Pakhtunkhwa nằm
**Bamyan (tỉnh)** là một trong 34 tỉnh của Afghanistan. Tỉnh lỵ là thành phố Bamyan. Tỉnh có dân số gần người, diện tích km2. Tỉnh nằm ở trung tâm địa lý của quốc gia này.
**Bánh mì Barbari** () là một loại bánh mỳ làm từ nấm men men của Iran được cắt lát. Đây là một trong những loại bánh mì dẹt dày nhất và thường được phủ mè
**Chiến tranh Liên Xô tại Afghanistan**, hay còn được gọi là **Xung đột Afghanistan - Liên Xô** và **Chiến tranh Afghanistan** là cuộc xung đột kéo dài 10 năm giữa các lực lượng quân sự
**Nhà nước Hồi giáo chuyển tiếp Afghanistan (TISA)**, còn được gọi là Cơ quan chuyển tiếp Afghanistan, là tên của một chính quyền tạm thời của Afghanistan do quốc hội Afghanistan đặt ra vào tháng
**Quốc ca Afghanistan** (Tiếng Pashto: ملی سرود - _Milli Surood_; tiếng Ba Tư: سرود ملی - Surūd-e Millī) được chính thức chọn làm quốc ca của Afghanistan, công bố bởi Loya Jirga vào tháng 5
**Kabul** (tiếng Pashtun/Dari : کابل) là một tỉnh tọa lạc ở phía đông Afghanistan và là một trong ba mươi bốn tỉnh của quốc gia này. Thủ phủ của tỉnh hiện nay là thành phố
**Lashkar-e-Jhangvi** (**LeJ**; ) hoặc "Đội quân Jhangvi", là một tổ chức dân quân thánh chiến cực đoan người Hồi giáo dòng Sunni hệ phái Deobandi có trụ sở tại Afghanistan. Tổ chức này hoạt động
**Dari** ( _Darī,_ phát âm là dæˈɾi hay **Fārsī-ye Darī** فارسی دری, ) trong các thuật ngữ mang tính lịch sử đề cập đến tiếng Ba Tư của Sassanids. Theo cách dùng hiện nay, thuật
**Nuristan**, cũng được gọi là **Nurestan** or **Nooristan**, (Nuristan/Pashto: نورستان) là một trong 34 tỉnh của Afghanistan, tọa lạc tại miền đông đất nước. Tỉnh được chia thành bảy huyện và có dân số khoảng
**Day Kundi** _(tiếng Ba Tư: دایکندی)_ cũng viết _Daikondi_, _Dāykondī_ hay _Daikundi_ hay "Daykundi, là một trong 34 tỉnh của Afghanistan. Tỉnh lỵ là huyện Nili. Tỉnh có cự ly 310 km so với Kabul. Tỉnh
**Orūzgān** hay **Urōzgān** (), cũng viết _Uruzgan_ hay **Rōzgān** () là một trong 34 tỉnh của Afghanistan. Tỉnh lỵ là thành phố Tarin Kowt. Tỉnh có dân số gần người, diện tích km2. Tỉnh nằm
Cuộc **bầu cử tổng thống năm 2009 được tổ chức tại Afghanistan** được mô tả với việc bị hoãn vì vấn đề an ninh. Việc tổ chức bầu cử rất khó khăn và nguy hiểm
**Xung đột tại Afghanistan** ( ; ) là một loạt các cuộc chiến đã diễn ra ở Afghanistan kể từ năm 1978. Bắt đầu với cuộc đảo chính quân sự Cách mạng Saur, một loạt
**Đế quốc Durrani** (tiếng Pashtun: د درانیانو واکمني), còn gọi là **Đế quốc Afghanistan** (), được thành lập và xây dựng bởi Ahmad Shah Durrani. Vào thời kỳ đỉnh cao, lãnh thổ đế chế trải
thumb|Một số món ăn phổ biến của Afghanistan, theo chiều kim đồng hồ từ trên cùng bên trái: 1. Kebab thịt cừu non nướng ([[Danh sách kebab|seekh kabab); 2. Kabuli palaw và salad; và 3.
**Khadim Ali** (tiếng Urdu: خادم علی, sinh năm 1978) là một họa sĩ người Úc gốc Afghanistan thuộc nhóm dân tộc thiểu số Hazara. ## Tiểu sử Khadim Ali chào đời năm 1978 tại thành
**Afghanistan** ( ; Pashto / Dari: , ; (), tên gọi chính thức là **Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan** là một quốc gia miền núi không giáp biển ở ngã tư Trung và Nam
**Chiến tranh Afghanistan** là một cuộc chiến tranh diễn ra sau khi Hoa Kỳ xâm lược Afghanistan và sau khi Hoa Kỳ và các đồng minh đã hạ bệ thành công Taliban từ vị trí
**Tehran** (phiên âm tiếng Việt: **Tê-hê-ran** hoặc **Tê-hê-răng**; _Tehrān_; ) là thủ đô của nước Cộng hoà Hồi giáo Iran, đồng thời là thủ phủ của tỉnh Tehran. Với dân số khoảng 8.4 triệu người
**Đế quốc Sikh** (tiếng Ba Tư: سرکارِ خالصه, phiên âm La Tinh: Sarkār-ē-Khālsā; tiếng Punjab: ਸਿੱਖ ਖ਼ਾਲਸਾ ਰਾਜ; tiếng Anh: Sikh Empire) là một nhà nước bắt nguồn từ Tiểu lục địa Ấn Độ, được
**Holi** (phát âm: ; chữ phạn: होली _Holī_) là một lễ hội mùa xuân của người theo đạo Hindu
là một manga Nhật Bản dài kỳ do Mizuho Kusanagi sáng tác, đăng dài kỳ trên tạp chí _shōjo_ manga của Hakusensha là _Hana to Yume_ từ tháng 8 năm 2009. Manga đã được tổng
**Lịch sử của Afghanistan,** (**' **' **' **') với tư cách là một nhà nước bắt đầu vào năm 1747 với sự thành lập của Ahmad Shah Durrani. Văn bản ghi lại lịch sử của
**Club Atlético de Madrid, S.A.D.** (; nghĩa là "Câu lạc bộ thể thao của Madrid") thường được biết đến với cái tên **Atlético Madrid**, hay đơn giản là **Atlético**, là một câu lạc bộ bóng
**Afghan** (Tiếng Pashto/Ba Tư: ) dùng để chỉ người nào đó hoặc thứ gì đó đến từ Afghanistan, cụ thể là công dân của quốc gia này. Nhà nước tiền quốc gia, tên dân tộc
**Các tượng Phật tại Bamyan** (Ba Tư: – _bott-hâye Bāmyān_; ) là hai bức tượng Đức Phật thế kỷ thứ 6 được khắc sâu vào núi đá ở thung lũng Bamiyan, thuộc vùng núi Hazarajat,
Một vụ đánh bom tự sát đã diễn ra tại Kabul, Afghanistan vào ngày 17 tháng 8 năm 2019, với một kẻ đánh bom kích nổ áo vest tự sát trong một đám cưới trong
thumb|Người Uzbek ở Afghanistan Phong cách **trang phục Afghanistan** phản ánh rằng Afghanistan là quê hương của nhiều dân tộc khác nhau như Tajik, Pashtun, Hazara, người Uzbek và các dân tộc nhỏ hơn như
**Fayzabad** (cũng viết **Feyzabad**, **Fazelabad** hoặc **Faizabad**) (, ) là thủ phủ của tỉnh và thành phố lớn nhất Badakhshan, nằm phía bắc Afghanistan, với khoảng 50,000 người. Nó nằm ở quận Fayzabad và ở
**Yaghsitan** (**Vùng đất của Phiến quân**) là một khu vực biên giới quan trọng giữa Afghanistan và Ấn Độ thuộc Anh. Đây vốn là nơi các bộ lạc Pashtun sinh sống ở hai bên ranh
**Maidan Shar** ( _Maidān Shār_/_Maidān Khār_; ), cũng là **Maidan Shahr** hay đơn giản **Maidan** Dân số của nó được ước tính là 35.008 trong năm 2003, trong đó 85% là người Pashtun, và một
**Mirza Olang** () là ngôi làng thuộc huyện Sayyad, tỉnh Sar-e Pol ở Afghanistan. Làng này nằm cách thành phố Sar-e Pol khoảng và được coi là nằm trong vành đai bao bọc lấy nó.