Nam triều công nghiệp diễn chí (chữ Hán: 南朝功業演志, Truyện kể về công lao sự nghiệp của Nam triều), còn gọi là Việt Nam khai quốc chí truyện (chữ Hán: 越南開國志傳, Truyện chí kể về Việt Nam mở nước) là một truyện dài lịch sử viết bằng chữ Hán của Nguyễn Khoa Chiêm viết vào khoảng thế kỷ 18. Tác phẩm còn có các tên gọi khác như Trịnh Nguyễn diễn chí, Mộng bá vương, Nam triều Nguyễn chúa khai quốc công nghiệp diễn chí, Hoàng triều khai quốc chí, Nam Việt chí, và Công nghiệp diễn chí.
Bối cảnh biên soạn
Bản Trung Hầu Nguyễn Khoa Chiêm quê Hương Trà, nay thuộc Thừa Thiên-Huế. Ông làm quan dưới thời Minh vương Nguyễn Phúc Chu, công to được phong tước hầu. Tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí được ông biên soạn vào khoảng năm 1719. Khoảng năm 1905-1906, một học giả pháp tên L.Cadière đã dùng một bản của Nam triều công nghiệp diễn chí tên là Việt Nam khai quốc chí truyện để tham khảo cho tập biên khảo Le mur de Đồng hới. Sau đó, một sử gia Pháp khác tên là Henri Maspéro mượn lại của L.Cadière rồi kiếm thêm một bản khác chép cho mình một bản hoàn chỉnh, bổ sung những chỗ bản L.Cadière còn chép sót, cũng dịp này ông có chép tặng cho Viện Viễn đông Bác Cổ ở Hà Nội một bản. Hai bản này hiện vẫn đang được lưu trữ ở Société asiatique (Thư viện Hội Á Châu), bản ở Viện Viễn đông Bác Cổ ở Hà Nội hiện Viện Nghiên cứu Hán Nôm vẫn còn giữ.
Năm 1986, dịch giả Ngô Đức Thọ tìm mấy bản để so sánh rồi dịch sang quốc ngữ lần đầu với tên "Trịnh-Nguyễn diễn chí". Không bao lâu sau, ở Viện Viễn Đông Bác cổ ở Paris, Giáo sư Trần Khánh Hạo đưa ra lại một nguyên bản Hán văn của Việt Nam khai quốc chí truyện in trong tập Tiểu thuyết Hán văn Việt Nam, dưới sự hiệu điểm 8 nhà văn bản học ở Đại học Văn hóa Trung Quốc tại Đài Bắc, nhóm này cũng có lưu lại một bản riêng. Ở Viện sử học cũng có lưu một bản từ dân chúng nhận được khoản năm 1955-1956, bản này có 4 tập (khoảng 404 tờ), tên đề Việt Nam khai quốc chí truyện nhưng đều ghi thêm tên phụ Hoàng triều khai quốc chí.
Các năm 1987, 1990, 1994, 2003; dịch giả Ngô Đức Thọ chỉnh sửa và xuất bản lại tác phẩm này, với tên lần lượt là Mộng bá vương (bản 1987 và 1990), Việt Nam khai quốc chí truyện (bản 1994) và cuối nhất lấy tên gốc là Nam triều công nghiệp diễn chí ở bản 2003.
So sánh các bản
Nhìn chung, năm bản nguyên văn bằng chữ Hán (L.Cadière,bản Henri Maspéro, bản Viện sử học, bản Đài Loan ở Paris, và bản ở tại Đài Loan) đều có tên Việt Nam khai quốc chí truyện. Riêng bản ở Viện sử học có thêm tên phụ Hoàng triều khai quốc chí. Ở các quyển 2, 3, 8 của các bản này đều thiếu mất đoạn cuối; các bản Maspéro và Viện sử học không có quyển 3.
Về dị văn dị tự, các bản Maspéro, bản ở Đài Loan và bản Đài Loan ở Paris giống nhau chừng 51,7%. Các bản này có các chữ sai rõ rệt và đều đã được L.Cadière chỉnh sửa lại. Bản Maspéro và bản Viện Sử học thì có tách nhóm do Maspéro đính chính thêm ít chữ, ngoài ra còn có trường hợp dị văn tách hẳn thành ba nhón (dùng chữ khác nhau) nhưng tỉ lệ khá thấp khoảng 3%.
Đánh giá
Từ điển văn học (bộ mới) nhận xét:
Giáo sư Hoàng Xuân Hãn đánh giá:
Giáo sư Phan Khoang nhận xét:
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Nam triều công nghiệp diễn chí** (chữ Hán: 南朝功業演志, _Truyện kể về công lao sự nghiệp của Nam triều_), còn gọi là **Việt Nam khai quốc chí truyện** (chữ Hán: 越南開國志傳, _Truyện chí kể về
**Tổng công ty Công nghiệp Tàu thủy** (tên giao dịch tiếng Anh: _Shipbuilding Industry Corporation_, viết tắt là _SBIC_) là một tổng công ty chuyên về hoạt động đóng tàu do Nhà nước Việt Nam
**Tập đoàn công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam** (viết tắt: **TKV**, ) là một tập đoàn công nghiệp quốc gia của Việt Nam, với lĩnh vực chính là khai thác than đá và
**Công nghiệp Quốc phòng** là bộ phận của kinh tế quân sự, có chức năng sản xuất, sửa chữa vũ khí, trang bị và sản xuất các vật tư, trang bị hậu cần cần thiết
**Ngành công nghiệp thú cưng** (_Pet industry_) là ngành công nghiệp thị trường gắn liền với các động vật bầu bạn (Companion animals). Ngành thú cưng bao gồm những thứ sản phẩm, dịch vụ gắn
**Hội đồng nghiệp Công nhân Điện Quốc tế** (Tiếng Anh**: International Brotherhood of Electrical Workers**, viết tắt là hay **IBEW**) là một Công đoàn đại diện cho khoảng 775 nghìn công nhân đang làm việc
Ngành công nghiệp **anime** đã phát triển đáng kể trong những năm vừa qua, đặc biệt là ở bên ngoài Nhật Bản. Nó đã nhanh chóng lan truyền đến toàn thế giới và gia tăng
nhỏ|250x250px| Mức tiêu thụ năng lượng sơ cấp theo các loại năng lượng phổ biến. nhỏ|250x250px| Tiêu thụ năng lượng bình quân đầu người trên một quốc gia (2001). Màu đỏ cho thấy sự gia
nhỏ|265x265px|Trụ sở Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh **Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh**, thường được gọi ngắn gọn là **Đoàn**, là một tổ chức chính trị – xã hội của thanh
**Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội**, thường dược biết đến dưới tên giao dịch **Viettel** hay **Tập đoàn Viettel**, là một tập đoàn viễn thông và công nghệ Việt Nam được thành
Ngành **Công nghiệp ô tô tại Việt Nam** được xem là chiến lược quan trọng và là nền kinh tế mũi nhọn của Việt Nam hiện nay. nhỏ|Xe hơi [[Công tử Bạc Liêu Trần Trinh
**Cuộc cách mạng công nghiệp lần 3**, hay còn được gọi **Cách mạng kỹ thuật số** (), kỷ nguyên công nghệ thông tin, diễn ra từ những năm 1950 đến cuối những năm 1970, với
**AAA** (hay **Triple-A**) là một cách phân loại trò chơi điện tử không chính thức bao gồm những trò chơi được sản xuất và phân phối bởi các hãng phát hành vừa và lớn với
Dây chuyền ráp nối ô tô công đoạn cuối của hãng Lotus Cars Ngành **công nghiệp ô tô** thiết kế, phát triển, sản xuất, tiếp thị và bán tất cả các loại xe có động
**Công nghiệp năng lượng** bao gồm hàng loạt các ngành công nghiệp khác nhau, từ khai thác các dạng năng lượng (như than, dầu mỏ, khí đốt...) cho đến sản xuất điện năng. Nó có
**Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh** (viết tắt là **BCHTWĐ** hoặc **Trung ương Đoàn**) là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ
Mô hình [[động cơ hơi nước của James Watt. Sự phát triển máy hơi nước khơi mào cho cuộc cách mạng công nghiệp Anh.]] **Cuộc cách mạng công nghiệp** hay còn gọi là **Cách mạng
Ngành **công nghiệp ô tô ở Bắc Triều Tiên** là một nhánh của nền kinh tế quốc gia, với sản lượng thấp hơn nhiều so với Hàn Quốc. Sản xuất xe cơ giới của Triều
Các khu vực khai thác và lọc dầu ở Romania năm 1970. Thị trường dầu ở Romania ước tính đạt 9 tỷ Euro vào năm 2007. Năm 2006, mức tiêu thụ xăng bình quân đầu
**Tổ hợp công nghiệp khai thác than Zollverein tại Essen** (Đức **Zeche Zollverein**) là một công trình công nghiệp lớn nằm tại thành phố Essen, bang Nordrhein-Westfalen, Tây Đức. Nó được công nhận là Di
**Công nghiệp hóa ở Việt Nam** là quá trình chuyển đổi nền kinh tế Việt Nam từ dựa vào nông nghiệp và thủ công sang máy móc công nghiệp là chính. ## Bối cảnh lịch
thumb|right|Spielberg trong buổi ra mắt _[[Ready Player One: Đấu trường ảo_ năm 2018 tại Nhật Bản]] **Steven Spielberg** là một nam đạo diễn, nhà sản xuất điện ảnh kiêm nhà biên kịch người Mỹ gốc
**Khu công nghiệp Phước Đông** (Huyện Gò Dầu & Thị xã Trảng Bàng, Tỉnh Tây Ninh, Việt Nam) là khu công nghiệp thuộc dự án **Khu liên hợp Công nghiệp - Đô thị - Dịch
**Thủ công nghiệp Đại Việt thời Trần** phản ánh sự phát triển thủ công nghiệp thời nhà Trần trong lịch sử Việt Nam. ## Thủ công nghiệp nhà nước nhỏ|phải|Bình gốm hoa nâu thời Trần,
nhỏ|alt=A headshot of Meryl Streep in the 1970s with her facing the camera with her right arm propping her head up|[[Meryl Streep vào cuối những năm 1970]] Meryl Streep là một nữ diễn viên người
**Thủ công nghiệp Việt Nam thời Tiền Lê** phản ánh tình hình thủ công nghiệp nước Đại Cồ Việt từ năm 980 đến năm 1009 dưới thời Tiền Lê trong lịch sử Việt Nam. ##
phải|nhỏ|250x250px| Một nhà máy dệt cũ ("Cvernovka") ở [[Bratislava, Slovakia (1901-2004). ]] phải|nhỏ|250x250px| Nhà máy dệt ([[Đức, 1975). ]] phải|nhỏ| Remi Holdings đạt điểm số cao nhất về hàng may mặc được chứng nhận LEED
**Ban Thường vụ Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh** (còn được gọi **Ban Thường vụ Trung ương Đoàn)** là cơ quan thường trực của Ban Chấp hành Trung ương Đoàn giữa
**Liên đoàn Công nghiệp ghi âm Quốc tế** (tiếng Anh: _International Federation of the Phonographic Industry_, viết tắt **IFPI**), là tổ chức đại diện cho lợi ích của ngành công nghiệp thu âm trên toàn
**Trịnh Tùng** (chữ Hán: 鄭松, 19 tháng 12 năm 1550 – 17 tháng 7 năm 1623), thụy hiệu **Thành Tổ Triết Vương** (成祖哲王), là vị chúa chính thức đầu tiên của dòng họ Trịnh dưới
**Vùng công nghiệp Kaesŏng** là một đặc khu công nghiệp của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên. Đặc khu này được thành lập vào năm 2002, tách ra từ thành phố trực thuộc
**Nam Ấn Độ** () là một khu vực của Ấn Độ gồm các bang Andhra Pradesh, Karnataka, Kerala, Tamil Nadu và Telangana cùng các lãnh thổ liên bang Andaman và Nicobar, Lakshadweep và Puducherry, chiếm
**Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam** (tiếng Anh: **Vietnam National Industry - Energy Group,** tên giao dịch: **Petrovietnam**, tên viết tắt: **PVN**), là một tập đoàn năng lượng quốc gia
**Nguyễn Khoa Chiêm** (阮科占, Kỷ Hợi 1659–Bính Thìn 1736) tự _Bảng Trung_ (榜中), tước _Bảng Trung Hầu_, là công thần trải hai triều chúa Nguyễn là Nguyễn Phúc Chu và Nguyễn Phúc Chú thời Lê
**Trịnh Căn** (chữ Hán: 鄭根, 18 tháng 7 năm 1633 Lúc nhỏ, Trịnh Căn chưa được xem là một ứng cử viên cho việc kế thừa ngôi Chúa, bởi bác cả của ông là Sùng
**Thủ công nghiệp Đại Việt thời Lê Sơ** chiếm vị trí khá quan trọng trong nền kinh tế Đại Việt thời Lê Sơ. Có hai loại hình là thủ công nghiệp trong nhân dân và
**Trường Đại học Công nghiệp Quảng Ninh** (tên tiếng Anh: _Quang Ninh University of Industry_) là trường Đại học công lập trực thuộc Bộ Công thương, trụ sở của Trường được đặt tại phường Yên
**Nguyễn Khoa Toàn** (1899-1965) là một quan triều nhà Nguyễn đồng thời là Bộ trưởng Giáo Dục và Thông Tin của quốc gia Việt Nam thời vua Bảo Đại, vị vua cuối cùng của triều
**Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội** (tiếng Anh: _Hanoi University of Industry_, viết tắt: **HaUI**) là một trường đại học công lập, đa cấp, đa nghề, định hướng thực hành trực thuộc Bộ Công
trái|nhỏ|250x250px|Lễ khởi công Tòa nhà Vườn ươm Công nghệ Công nghiệp Việt Nam - Hàn Quốc **Vườn ươm Công nghệ Công nghiệp Việt Nam - Hàn Quốc** (tiếng Anh: **Korea - Vietnam incubator park**) là
**Thủ công nghiệp Việt Nam thời Lý** có hai loại hình là thủ công nghiệp trong nhân dân và do triều đình tổ chức. Các ngành nghề gồm các ngành dệt, làm gốm, đúc đồng
nhỏ|phải|Tượng Hùng Vương trong Khu tưởng niệm các Vua Hùng tại Công viên Tao Đàn "Bảo vật quốc gia" - Phù điêu Quốc tổ Lạc Long Quân và các nhân vật thời đại Hùng Vương
phải **Điện ảnh Hoa Kỳ** ra đời ngay từ cuối thế kỷ 19 và từ đó đã nhanh chóng trở thành một trong những nền điện ảnh hàng đầu thế giới cả về số lượng
**Tống Thị Toại** (? - 1654), sử nhà Nguyễn chép là **Tống Thị**, là một nữ quý tộc dưới thời Trịnh - Nguyễn phân tranh trong lịch sử Việt Nam, vợ của quan trấn thủ
Công ty CP Gỗ MDF VRG Kiên Giang được thành lập vào ngày 01/07/2016 với tổng vốn điều lệ 479 tỉ đồng, trong đó cổ đông lớn nhất là Tập đoàn Công nghiệp Cao su
alt=A photograph of Michael Fassbender attending the 2009 Cannes Film Festival|thumb|upright=1.0|Fassbender tại [[Liên hoan phim Cannes 2009]] **Michael Fassbender** là một nam diễn viên người Ireland gốc Đức, người đã xuất hiện lần đầu trên
**Văn học Đàng Trong thời Lê trung hưng** là một giai đoạn của văn học Việt Nam, phản ánh các thành tựu về văn, thơ của nước Đại Việt dưới thời nhà Lê trung hưng
**Kinh tế Việt Nam** là một nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đang phát triển, phụ thuộc lớn vào nông nghiệp, du lịch, xuất khẩu thô và đầu tư trực
nhỏ|Việc làm tại Hoa Kỳ được đo bằng 2 chỉ số chính: số lượng việc làm dân sự và tổng việc làm non-farm. (Việc làm non-farm là tổng việc làm trừ đi lĩnh vực nông
**Nam Phi** (), quốc hiệu là **Cộng hòa Nam Phi** (Republic of South Africa) là một quốc gia nằm ở mũi phía nam châu Phi, giáp Namibia, Botswana, Zimbabwe, Mozambique, Eswatini, và bao quanh toàn