✨Myanmar 1–2 Việt Nam (1995)

Vào ngày 14 tháng 12 năm 1995, trận bán kết môn bóng đá nam tại Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1995 giữa đội tuyển Myanmar và đội tuyển Việt Nam đã diễn ra tại Sân vận động kỷ niệm 700 năm ở Chiang Mai, Thái Lan.

Trước trận đấu này, Việt Nam bị đánh giá thấp hơn đối thủ Myanmar do đây là lần đầu tiên đội tuyển này có mặt ở vòng bán kết một giải đấu bóng đá cấp khu vực Đông Nam Á từ khi tái hội nhập với thể thao khu vực và thế giới sau khi tiến hành công cuộc Đổi Mới, trong khi Myanmar thời điểm đó được coi là một đội mạnh ở khu vực. Tuy nhiên, Việt Nam đã giành chiến thắng bất ngờ với tỷ số 2–1 nhờ bàn thắng vàng của tiền đạo Trần Minh Chiến trong thời gian thi đấu hiệp phụ, để lần đầu tiên kể từ khi thống nhất đất nước lọt vào trận tranh huy chương vàng của giải đấu khu vực, mặc dù để thua đội tuyển Thái Lan sau đó.

Đây là một trong những trận đấu được xem là bước ngoặt tạo ra sự phát triển của bóng đá Việt Nam trong giai đoạn sau này, khi tuyển Việt Nam liên tục tiến sâu và giành được những thành tích cao tại các giải đấu khu vực; cũng như vị thế hai nền bóng đá Việt Nam và Myanmar có sự đảo chiều. Từ trận đấu này, giải thưởng "Quả bóng vàng Việt Nam" đã ra đời nhằm vinh danh những đóng góp, thành tích của các cầu thủ bóng đá Việt Nam trong năm. Văn hóa "đi bão" của người Việt Nam cũng đã dần hình thành và lan tỏa mỗi khi đội tuyển Việt Nam giành chiến thắng tại các giải bóng đá của khu vực và thế giới.

Trước trận đấu

:Ghi chú: Trong tất cả các kết quả dưới đây, tỷ số của đội lọt vào bán kết được đưa ra trước.

Đội tuyển Myanmar, trước đó có tên là Miến Điện (Burma), đã từng giành huy chương vàng môn bóng đá nam trong năm kỳ Đại hội Thể thao Đông Nam Á – lúc đó còn mang tên SEAP Games – liên tiếp từ năm 1965 đến năm 1973, cũng như đoạt huy chương vàng môn bóng đá nam tại Đại hội Thể thao châu Á 1966 và 1970. Những năm sau đó, bóng đá Myanmar suy yếu nhưng vẫn được coi là đội mạnh của khu vực Đông Nam Á; họ đã giành được huy chương bạc tại kỳ SEA Games gần nhất vào năm 1993.

Trước năm 1975, Việt Nam Cộng hòa là một trong những thành viên sáng lập Liên đoàn thể thao Bán đảo Đông Nam Á, và tham dự SEAP Games liên tục trong các năm 1959 đến năm 1973. Ở môn bóng đá nam, đội tuyển bóng đá Việt Nam Cộng hòa đã giành huy chương vàng vào năm 1959 cùng hai lần về nhì vào năm 1967 và 1973, đều để thua Miến Điện. Việt Nam chính thức thống nhất hai miền Nam–Bắc sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, nhưng do hậu quả của chiến tranh mà nước này đã không tham dự đại hội trong một thời gian dài. Sau khi thực hiện Đổi Mới, Việt Nam thống nhất đã tái hòa nhập với thể thao Đông Nam Á và tham dự kỳ SEA Games đầu tiên vào năm 1989. Cũng trong năm 1989, Liên đoàn bóng đá Việt Nam thống nhất được tái thành lập, và đến năm 1991 thì đội tuyển bóng đá nước này có lần đầu tiên tham dự SEA Games tại đại hội lần thứ 16 ở Philippines. Lứa cầu thủ của tuyển Việt Nam lúc đó được đánh giá là có khả năng cạnh tranh huy chương, nhưng những bất ổn nội bộ đã khiến đội tuyển bị loại ngay từ vòng bảng với một trận hòa và hai trận thua. Hai năm sau, Việt Nam tiếp tục tham dự SEA Games 17 tại Singapore nhưng vẫn bị loại từ vòng bảng với chỉ một chiến thắng và để thua hai trận còn lại. Ở vòng bảng, tuyển Việt Nam xếp nhì bảng A với ba trận thắng và một trận thua, Bên phía tuyển Myanmar, họ cũng có được ba trận thắng và một trận thua nhưng dẫn đầu bảng B sau khi giai đoạn vòng bảng kết thúc. Trước năm 1975, đội tuyển Việt Nam Cộng hòa có 13 lần đối đầu với đội tuyển Miến Điện, trong đó thắng hai, hòa một và thua đến mười trận; trong khi đội tuyển Việt Nam Dân chủ Cộng hòa không ghi nhận trận đấu nào với Miến Điện. Vào thời điểm năm 1995, đội tuyển Việt Nam bị đánh giá thấp hơn tuyển Myanmar; cửa thắng của Việt Nam bị cho là "gần như không có". Tuy nhiên, chỉ không đầy 10 phút sau, Lê Huỳnh Đức đã ghi bàn gỡ hòa 1–1 cho đội tuyển Việt Nam sau một pha đối mặt. Vào phút thứ 25, thủ môn Aung Kyaw nhận thẻ đỏ vì phạm lỗi thô bạo với Huỳnh Đức, khiến Myanmar chỉ còn thi đấu với 10 người trên sân; sau đó thủ môn dự bị Zaw Win Naing vào sân thay Maung Maung Oo. Tỷ số 1–1 được giữ nguyên sau 90 phút thi đấu chính thức. Phút 95, sau pha dàn xếp đá phạt nhanh của Đỗ Khải và Nguyễn Hồng Sơn phía cánh phải, bóng được treo vào vòng cấm, Lê Huỳnh Đức đón hụt bóng; sau đó chính Trần Minh Chiến liền tung cú đá vô lê vào lưới Myanmar, ghi bàn thắng vàng ấn định chiến thắng 2–1 cho Việt Nam và đây là lần đầu tiên luật bàn thắng vàng được áp dụng tại một kỳ SEA Games. Tờ The New Paper của Singapore còn ví thành tích của Việt Nam với câu chuyện Cô bé Lọ Lem (Cinderella). Đài Truyền hình Việt Nam thậm chí đã lấy hình ảnh bàn thắng này làm hình hiệu cho chương trình thể thao của đài trong gần chục năm, mặc dù trước khi SEA Games diễn ra, truyền hình Việt Nam được cho là "làm ngơ" với giải đấu. ông đã thực hiện đề án chỉ trong bốn giờ đồng hồ rồi gửi cho ban biên tập báo Sài Gòn Giải Phóng, và nhanh chóng được đồng ý. Sau SEA Games 18, lễ trao giải Quả bóng vàng Việt Nam đã được tổ chức lần đầu tiên với danh hiệu được trao cho Lê Huỳnh Đức, trong khi Trần Minh Chiến chỉ về đích thứ tư trong cuộc đua danh hiệu Quả bóng vàng năm đó. 1995 cũng là kỳ đại hội duy nhất mà cầu thủ này tham dự; anh phải giải nghệ sau đó một năm do tái phát chấn thương đầu gối. Cụm từ "đi bão" cũng được cho là đã xuất hiện sau trận đấu này, và gắn liền với bóng đá Việt Nam mỗi khi đội tuyển nước này giành chiến thắng tại các giải đấu lớn. Trước đó, khi Việt Nam giành chiến thắng trước Malaysia ở vòng bảng, nhiều người Việt đã xuống đường cổ vũ và hò reo; và sau khi đội tuyển về nước, các cổ động viên đã tập trung đông đảo để chào đón các cầu thủ. trong khi ở trận tranh huy chương đồng với Singapore, Myanmar đã để thua 0–1. Báo Lao Động coi trận đấu với Myanmar là "dấu mốc đáng nhớ với bóng đá Việt Nam", Một năm sau đó, Việt Nam gia nhập Liên đoàn bóng đá ASEAN cùng ba quốc gia khác, và giành hạng ba chung cuộc ngay ở giải vô địch bóng đá Đông Nam Á đầu tiên được tổ chức. Bóng đá Việt Nam được đánh giá đã vươn lên nhóm hàng đầu khu vực Đông Nam Á, trong khi bóng đá Myanmar có xu hướng đi xuống, dần bị đánh giá thấp hơn Việt Nam và không còn thuộc hàng ngũ đội mạnh trong khu vực. Tại các giải vô địch Đông Nam Á, Việt Nam đã ba lần đăng quang vào các năm 2008, 2018 và 2024 cũng như hai lần về nhì vào các năm 1998, 2022 và chỉ hai lần bị loại từ vòng bảng; trong khi thành tích cao nhất của bóng đá Myanmar là hai lần lọt tới bán kết vào năm 2004 và 2016. Ở môn bóng đá nam SEA Games, dù tới năm 2019 Việt Nam mới lần đầu tiên giành được huy chương vàng sau 60 năm và đạt thành tích này một lần nữa vào năm 2022, nhưng cũng đã có thêm bốn lần giành huy chương bạc vào các năm 1999, 2003, 2005, 2009 và ba lần đoạt huy chương đồng vào các năm 1997, 2015 và 2023; trong khi thành tích tốt nhất của Myanmar là hai huy chương bạc vào năm 2007 và 2015. Thành tích đối đầu giữa hai đội tuyển quốc gia có sự chênh lệch, khi Việt Nam thắng chín, hòa hai và chỉ thua một trước Myanmar kể từ sau trận đấu năm 1995 tính đến năm 2024. Tuy nhiên tại SEA Games, đội tuyển U-23 Myanmar cũng có ba lần đánh bại Việt Nam ở các trận đấu loại trực tiếp, gồm hai trận bán kết năm 2007 và 2015 cùng trận tranh huy chương đồng năm 2011.