✨Mực nhảy

Mực nhảy có nơi còn gọi là mực nháy là tên gọi này dùng để chỉ những con mực được ngư dân vừa bắt lên khỏi nước biển còn nguyên độ tươi và được đưa vào chế biến và thưởng thức ngay tại chỗ khi còn tươi nguyên. Đây là một món đặc sản của các tỉnh miền Trung Việt Nam như Nghệ An (Cửa Lò), Hà Tĩnh (Vũng Áng), Quy Nhơn (Nhơn Châu). Thông thường nhiều người vẫn quen gọi là mực nhảy nhưng tên gọi chính xác là mực nháy vì con mực mới bắt lên còn sống, mình trong suốt, làn da lúc nào cũng nhấp nháy những đốm lân tinh. Ngoài ra câu mực nhảy và thưởng thức tại chỗ cũng là một loại hình giải trí kết hợp với thưởng thức đặc sản rất thú vị của du khách.

Đặc điểm

Về mặt hình dáng, thông thường, sau khoảng một đến hai giờ vớt lên khỏi mặt nước, những tia phản quang, những chấm màu nâu tím trên mắt, trên thân mình các con mực lớn nhỏ nhấp nháy lên lấp lánh như những ánh sao. Loại mực này tươi đến mức khi đưa vào nồi bắc lên bếp con mực còn nháy. Nhiều người gọi là mực nhảy nhưng thật sự là khi mực bắt lên bờ sẽ chết ngay vì vậy nó không thể nhảy được. Phải gọi là "mực nháy" vì khi mới bắt lên, hoặc vừa chết, tức mực còn tươi, mình con mực trong suốt, làn da lúc nào cũng nhấp nháy các đốm lân tinh và người dân gọi như thế cũng là để phân biệt với mực ươn, mực đã chết lâu, sẽ trắng bợt và không có những ánh lân tinh nhấp nháy. Một số người dân địa phương còn gọi mực nhảy là mực "nháy", muốn nhấn mạnh đôi mắt mực còn sống nhấp nháy, hoặc da mực mới vớt lên khỏi nước ánh lên lấp lánh. Dù là mực "nhảy" hay mực "nháy" thì cùng giống nhau ở đặc điểm là mực còn tươi, sống. Nhiều ngư dân đánh bắt mực nhảy trong khoảng thời gian từ 3-4 giờ sáng, nhiều ghe nào cũng nhiều mực tươi, con nào con nấy roi rói những ánh sao. Đặc biệt mực nhảy ở Nhơn Châu mỗi ngày chỉ có một lần vào lúc sáng sớm. Với mức giá từ 150.000 đến 200.000 đồng trên một người, bạn có thể tham gia một chuyến câu mực nhảy đầy thú vị trong thời gian hai tiếng. Nếu đi câu mực thâu đêm thì phải thuê trọn gói cả thuyền.

Chiếc thuyền thúng có khả năng chở bốn, năm người trong một chuyến câu đêm. Những hôm trời yên biển lặng, thuyền chỉ rời bờ ba đến bốn trăm mét là buông neo bắt đầu câu mực. Hiếm khi nào thuyền đi câu xa. Dịch vụ câu mực nhảy xuất hiện từ năm 1995

Đồ nghề trong một chuyến câu mực tương đối đơn giản. Ngoài chiếc thuyền thúng còn có một cái vợt, một đèn măng sông, mấy chiếc cần câu dài hơn một mét và cuộn dây câu khoảng 30 mét có gắn một hoặc hai chiếc rường câu trông giống con tôm. Rường làm bằng chì hoặc nhựa phản quang có gắn chùm móc câu phía dưới. Thân rường được quấn giấy kim tuyến xanh, đỏ, tím, vàng để dễ bắt ánh sáng đèn.

Hấp dẫn bởi ánh sáng, mực tập trung dưới ánh đèn măng-sông. Lúc đó người câu thả rường xuống nước và thỉnh thoảng giật nhẹ cần câu để thu hút mực. Bị kích thích bởi chiếc rường câu lấp lánh sắc màu, mực sẽ bám vào và dính câu ngay lập tức. Khi nào người câu có cảm giác nặng tay, giây câu dường như bị vít trở lại, có nghĩa mực đã dính câu.

Cách thứ hai để bắt mực không cần câu là đánh thẻ. Thẻ làm bằng các mẫu ni lông màu kết thành hình con châu chấu được nối với nhau bằng sợi giây cước. Người đánh thẻ, một tay cầm vợt sẵn sàng xúc những con mực theo mồi ngoi lên sát mặt nước. Muốn bắt được nhiều mực thì người đánh thẻ phải dẻo tay và dùng vợt chính xác. Tất cả số mực trong mọi cuộc câu du khách đều được hưởng kể cả số mực của chủ thuyền bắt được. Có nhiều buổi lượng mực câu được từ ba đến năm kg.

Tại Vũng Áng

Dịch vụ câu mực nháy ở Vũng Áng nở rộ trong thời gian gần đây, dân biển trong vùng nhà nhà sắm thuyền câu mực. Thu nhập từ nghề câu mực nháy khó có nghề nào sánh bằng. Mỗi cân mực ướp đá đánh bắt xa bờ hiện có giá bán từ 70-80 nghìn đồng, trong khi mỗi cân mực nháy (khoảng 25 con) giá bán từ 250-300 nghìn đồng (theo thời giá năm 2010). Nếu gặp hôm thời tiết đẹp, mỗi thuyền câu 2 người câu được 2,5–3 kg mực nháy, gặp buổi xấu trời cũng được vài ba chục con, mỗi con 10 ngàn, đếm mực lấy tiền.