Nhân dịp CLB Tuổi Trẻ họ Đặng dòng Lương Xá, Chúc Sơn, mời Ban Thanh niên Trịnh tộc dự lễ niệm 2 năm thành lập, Ban Thanh niên Trịnh tộc Việt Nam đăng bài viết về mối quan hệ TRỊNH – ĐẶNG để bà con cùng biết về mối quan hệ đặc biệt giữa 02 dòng họ Đặng – Trịnh rất sâu sắc, thủy chung này.Nhân dịp CLB Tuổi Trẻ họ Đặng dòng Lương Xá, Chúc Sơn, mời Ban Thanh niên Trịnh tộc dự lễ niệm 2 năm thành lập, Ban Thanh niên Trịnh tộc Việt Nam đăng bài viết về mối quan hệ TRỊNH – ĐẶNG để bà con cùng biết về mối quan hệ đặc biệt giữa 02 dòng họ Đặng – Trịnh rất sâu sắc, thủy chung này.
Họ Đặng dòng Lương Xá, một dòng họ danh gia vọng tộc với nhiều đời, nhiều người làm Đại thần trải dài ở nhiều triều đại, nhưng lâu nhất và danh vọng nhất là thời Vua Lê – Chúa Trịnh. Dòng họ này có nhiều người làm Quận công, hầu, khanh, tướng… cho chúa Trịnh đến nỗi Nhà sử học Phan Huy Chú đã dùng lời đẹp đẽ khi viết về họ Đặng Lương Xá trong cuốn “Lịch triều hiến chương loại chí”: “Ở làng Lương Xá có nhà dòng dõi làm tướng, đời đời làm quan. Họ Đặng từ Nghĩa Quốc công Đặng Huấn là công thần thời Lê Trung Hưng… Về sau con cháu đời đời vẻ vang, được phong là quận công, được lấy công chúa và được làm trấn thủ nhiều nơi, hơn 200 năm giàu sang mãi mãi”.
Vậy mối quan hệ giữa họ Đặng với họ Trịnh sâu sắc như thế nào mà suốt 239 năm (1550 – 1789) hai dòng họ gắn bó, thủy chung, đồng hành cùng quá trình dựng nước, giữ nước của dân tộc Việt Nam đến như vậy?, Câu trả lời là mối quan hệ đó khá sâu sắc trên cả 03 khía cạnh: Quan hệ Thông gia anh em; Quan hệ Chúa – Tôi và Quan hệ liên minh. Chúng tôi sẽ phân tích từng mối quan hệ.Năm 1550 là năm đặc biệt, đánh dấu mối quan hệ giữa hai dòng họ, khi Khổng lý bá Đặng Huấn (còn gọi là Đặng Đình Huấn) cùng người bác rể là Thái tể nhà Mạc Lê Bá Ly cùng toàn bộ con cháu, thuộc hạ bỏ nhà Mạc về với Nhà Lê, lúc này do Thái sư Trịnh Kiểm lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Mạc. Chính cái nhìn tin tưởng ban đầu, khiến Thái sư Trịnh Kiểm đã phong cho Đặng Huấn giữ nguyên chức Khổng Lý Bá như lúc ở nhà Mạc. Điều đáng nói là năm 1550 cũng là năm Triết vương Trịnh Tùng ra đời, người sau này lấy bà Đặng Thị Ngọc Giao, con gái yêu của cụ Đặng Huấn, mở đầu cho mối quan hệ thông gia giữa hai dòng họ.
Thái phi Đặng Thị Ngọc Giao sinh ra chúa Trịnh Tráng và Dũng nghĩa công Trịnh Giai. Ngày nhỏ chúa Trịnh Tráng sống ở nhà ngoại, được bà ngoại (vợ cụ Đặng Huấn) nuôi nấng, dạy học, được bác là Đặng Tiến Vinh (con trai cụ Đặng Huấn và anh trai cụ Đặng Thị Ngọc Giao) dạy võ và binh pháp (Họ Đặng nổi tiếng về võ quan). Sau này khi làm chúa, chúa Trịnh Tráng đã xây Phủ thờ tại Lương Xá để thờ ông bà ngoại, Phủ thờ đến nay vẫn còn, là nơi tâm linh của dòng họ Đặng Lương Xá…
Sau này các đời chúa tiếp theo có 03 quận chúa được gả cho các quân công họ Đặng dòng Lương Xá như Quận công Đặng Tiến Thự lấy con gái chúa Trịnh Tạc, chị gái chúa Trịnh Căn, đồng thời con gái họ Đặng gả cho các chúa Trịnh, nổi bật nhất là Tuyên phi Đặng Thị Huệ lấy chúa Trịnh Sâm…
Như vậy với quan hệ Thông gia, trải dài hơn 200 năm, các quận chúa họ Trịnh được các chúa Trịnh gả cho các quận công họ Đặng dòng Lương Xá và ngược lại. Trong huyết quản của hậu duệ 02 dòng họ có lẫn dòng máu của nhau, tạo mối quan hệ thông gia, anh em một nhà.Dân gian có câu: Bao giờ núi Chúc hết cây, Sông Ninh hết nước, Đặng này hết quan” cho thấy dòng họ này suốt hơn 200 năm thời các chúa Trịnh có rất nhiều người đỗ đạt hiển vinh, chủ yếu theo nghiệp Võ. Trong số các quan họ Đặng nổi tiếng phải kể đến Quận công Đặng Thế Vinh, Quận công Đặng Tiến Thự, Quận công Đặng Đình Tướng, Trạng nguyên Đặng Công Chất, tác gia Đặng Trần Côn… là những bậc tài danh có nhiều công lao đối với đất nước. Đáng chú ý là các tướng họ Đặng rất được các chúa Trịnh trọng dụng, phụ trách nhiều nhiệm vụ quan trọng của quốc gia và lập nhiều công trạng cho triều đình. Mặc dù quan hệ thông gia, tuy nhiên quan hệ Chúa – Tôi được thể hiện rõ trong cách ứng xử giữa các chúa Trịnh và quan họ Đặng.
Họ Trịnh có 12 vị chúa thì có tới 09 vị chúa Trịnh có quan hệ rất lớn với họ Đặng có lẽ thể hiện rõ mối quan hệ này. Đầu tiên là mối quan hệ giữa Thái vương Trịnh Kiểm và Nghĩa quận công Đặng Huấn; tiếp đến là quan hệ giữa Chúa Trịnh Tùng và Nghĩa quận công Đặng Huấn (con rể, bố vợ), bố vợ ủng hộ con rể trong binh biến năm 1570 sau khi Thái vương Trịnh Kiểm qua đời; với Quận công Đặng Tiến Vinh (em rể, anh vợ), ông anh vợ hết lòng hết sức phò tá Triết vương Trịnh Tùng trong công cuộc bình Mạc; mối quan hệ giữa chúa Trịnh Tráng và quận công Đặng Tiến Vinh (bác, cháu), là thầy dạy võ và binh pháp cũng là cận thần thân cận trong binh biến năm 1623 khi chúa Trịnh Tùng qua đời; Chúa Trịnh Tạc với Quận công Đặng Tiến Thự (Bố vợ, con rể – Đặng Tiến Thự lấy con gái chúa Trịnh Tạc), Quận công Đặng Tiến Thự hết lòng hết sức giúp bố vợ trấn thủ phía Nam trong cuộc chiến Trịnh – Nguyễn; mối quan hệ giữa chúa Trịnh Căn và Quận công Đặng Tiến Thự (anh rể, em vợ), quận công Đặng Tiến Thự giúp đỡ Chúa Trịnh Căn thủa hàn vi, khi chúa Trịnh Căn bị phạt đã chuyển đến sống cùng chị gái, anh rể một thời gian, rồi chính Quận công Đặng Tiến Thự giúp Trịnh Căn quay trở lại chính trường, lấy lại sự tin yêu của chúa Trịnh Tạc, lập công đầu trong trận chiến với chúa Nguyễn; Chúa Trịnh Cương với Quận công Đặng Đình Tướng (chú rể, cháu vợ), Quận công Đặng Đình Tướng là một trong những người đề xuất Trịnh Cương lên ngôi chúa và đã phò tá chúa Trịnh Cương cùng với các cựu thần như Nguyễn Quý Đức lập nhiều công lớn cho đất nước dưới thời Trịnh Cương; Quận công Đặng Đình Tướng cũng là người đồng ý để thay thế chúa Trịnh Giang bằng chúa Trịnh Doanh, con cháu các vị quan họ Đặng đã giúp sức rất lớn cho chúa Trịnh Doanh trong công cuộc ổn định đất nước. Tiếp nữa là quan hệ của chúa Trịnh Sâm, với tư cách con rể họ Đặng, có nhiều tướng họ Đặng nắm triều chính và có công giúp Chúa Trịnh Sâm trong cuộc chiến chiếm Phú Xuân, bình đất nước. Vị chúa cuối cùng có quan hệ với họ Đặng là Trịnh Cán, con của chúa Trịnh Sâm và Tuyên phi Đặng Thị Huệ… như vậy, suốt chiều dài 230 năm, 12 vị chúa Trịnh thì đến 09 Chúa có quan hệ với họ Đặng, một mối quan hệ bền chặt Chúa giỏi – Tôi hiền.Họ Đặng là dòng võ tướng với nhiều vị tướng giỏi, trong suốt 230 năm quan hệ giữa hai dòng họ vừa là thông gia, chúa tôi vừa là liên minh trong việc giữ vững vị trí thống trị của họ Trịnh và liên minh bảo vệ đất nước, khiến ngoại bang khiếp sợ không dám xâm lăng. Mối quan hệ liên minh này thể hiện ở một số sự việc đáng chú ý:
– Năm 1570 sau khi Thái vương Trịnh Kiểm mất, Nghĩa Quận công Đặng Huấn và con trai là Đặng Thế Vinh ủng hộ Triết vương Trịnh Tùng lên ngôi thay cha, đồng thời tạo liên minh trong triều, đối trọng với các thế lực khác (Lê Cập Đệ,…) để củng cố quyền lực cho họ Trịnh. Sau đó, các tướng họ Đặng sát cánh cùng với chúa Trịnh Tùng trong sự nghiệp Trung hưng nhà Lê, lập nhiều công trạng.
– Năm 1623 sau khi Triết vương Trịnh Tùng băng hà, các tướng họ Đặng ủng hộ cháu ngoại là Trịnh Tráng lên ngôi chúa trong biến loạn Trịnh Xuân, đồng thời thể hiện sức mạnh đối với các thế lực khác có nguy cơ uy hiếp quyền lực của chúa Trịnh (như với tàn dư họ Mạc, các tôn thất khác,…).
– Trong suốt 239 năm, họ Đặng nắm quân đội với rất nhiều quận công (võ tướng), đặc biệt rất trung thành với họ Trịnh, các chúa Trịnh dựa vào liên minh này để kiểm soát quân đội và giữ vững quyền lực chính trị trong nước, cũng như sức mạnh đối với các thế lực ngoại bang, phản loạn.
Sơ bộ khái lược mối quan hệ đặc biệt Trịnh – Đặng trong lịch sử, đây có lẽ là chủ đề rất hấp dẫn với những người yêu sử khám phá với hàng loạt câu hỏi liên quan, trả lời được những câu hỏi như: tại sao hai dòng họ lại có quan hệ gắn bó, thủy chung trong suốt chiều dài như vậy?; sẽ “mở toang” nhiều “thâm cung, bí sử” mà lịch sử hiện nay chưa đề cập đến hoặc đề cập còn rất hạn chế. Từ đó, đánh giá đúng đắn công trạng của các vị chúa Trịnh và quan họ Đặng cho đất nước suốt 230 năm giai đoạn Lê Trung Hưng…
Phủ thờ họ Đặng Việt Nam
Lương Xá – Chúc Sơn – Hà Nội
Ngày 01 tháng 9 năm 2019
👁️
5 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Link
https://hodangdongthap.vn/9e40CdF741H6E43
Nhân dịp CLB Tuổi Trẻ họ Đặng dòng Lương Xá, Chúc Sơn, mời Ban Thanh niên Trịnh tộc dự lễ niệm 2 năm thành lập, Ban Thanh niên Trịnh tộc Việt Nam đăng bài viết
**Lịch sử quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan** giới thiệu thay đổi về lịch sử quan hệ giữa hai bờ eo biển từ xưa đến nay. Các ghi chép sớm nhất trong lịch
**Đặng Tiến Đông** (1738–1794 hay 1797) làm quan thời Lê – Trịnh, sau đầu quân Tây Sơn và trở thành danh tướng của lực lượng này. Thân thế và sự nghiệp của ông hiện vẫn
thumb|[[Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) gặp nhau tại Hamburg, Đức tháng 7 năm 2017.]] thumb|Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Trung Quốcthumb|Đại sứ quán
**Quan hệ Đài Loan – Việt Nam** là một mối quan hệ ngoại giao phi chính thức giữa chính quyền Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam và chính quyền Trung Hoa Dân quốc.
**Hà Nội** là thủ đô, là thành phố trực thuộc trung ương và cũng là một đô thị loại đặc biệt của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Hà Nội nằm về
**Đảng Cộng sản Trung Quốc** (; Hán-Việt: Trung Quốc Cộng sản Đảng), một số văn kiện tiếng Việt còn gọi là **Đảng Cộng sản Tàu**, là đảng chính trị thành lập và điều hành Cộng
**Câu lạc bộ bóng đá Hà Nội** () là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp thuộc sở hữu của Tập đoàn T&T, có trụ sở tại Hà Nội và hiện đang thi đấu
nhỏ|Thiếu nữ mặc đồ trắng thường được xem là biểu hiện cho trinh tiết **Trinh tiết** theo là một khái niệm chỉ một người chưa từng quan hệ tình dục. **Trinh nữ** là từ để
**Quan hệ ngoại giao giữa Hoa Kỳ và Việt Nam** bắt đầu từ thế kỷ 19 dưới thời Tổng thống Hoa Kỳ Andrew Jackson. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Hoa Kỳ bí mật
nhỏ|Văn Miếu - Quốc Tử Giám, một biểu tượng của thành phố Hà Nội, biểu tượng của lịch sử ngàn năm văn hiến và du lịch của Thủ đô|382x382pxĐài tưởng niệm liệt sĩ Bắc Sơn
**Quan hệ Việt Nam – Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên** là quan hệ ngoại giao giữa hai nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Cộng hòa Dân chủ
**Trường Đại học Xây dựng Hà Nội** (tiếng Anh: _Hanoi University of Civil Engineering_, viết tắt là **HUCE**) là một trong những trường đại học kỹ thuật hàng đầu tại Việt Nam, đồng thời đứng
**Xe buýt** là phương tiện giao thông công cộng chủ yếu tại Hà Nội, với tổng cộng hơn 140 tuyến được vận hành bởi Tổng công ty Vận tải Hà Nội (Transerco) cùng một số
**Nhà Tây Sơn** (chữ Nôm: 家西山, chữ Hán: 西山朝 / **Tây Sơn triều**) là một triều đại quân chủ trong lịch sử Việt Nam tồn tại từ năm 1778 đến năm 1802, được thành lập
Trong Chiến tranh Việt Nam, quân đội Hoa Kỳ và các lực lượng đồng minh đã gây ra hàng loạt tội ác như giết người, hãm hiếp, đánh đập tù nhân, ném bom vào thường
**Hải Phòng** là một trong sáu thành phố trực thuộc trung ương của Việt Nam. Đây là thành phố lớn thứ 3 Việt Nam về quy mô kinh tế, đồng thời là một thành phố
**Trịnh – Nguyễn phân tranh** (chữ Hán: 鄭阮紛爭) là thời kỳ phân chia lãnh thổ giữa chế độ "vua Lê chúa Trịnh" ở phía Bắc sông Gianh (Đàng Ngoài) và chúa Nguyễn cai trị ở
**Chương Mỹ** là một huyện ngoại thành thuộc thành phố Hà Nội, Việt Nam. Huyện cách trung tâm Hà Nội 20 km về phía Tây Nam. Hiện nay, huyện là cửa ngõ phía Tây Nam của
**Câu lạc bộ bóng đá Công an Thành phố Hồ Chí Minh** là một câu lạc bộ bóng đá có trụ sở ở Thành phố Hồ Chí Minh. Đội bóng này là hậu thân của
**Trương** (giản thể: 张 ; phồn thể: 張) là một họ của người Việt Nam. Họ Trương cũng có tại Trung Quốc (Zhang), Triều Tiên / Hàn Quốc (Jang), Đài Loan (Chang), và Singapore (Chong).
**Đỗ Mỹ Linh** (sinh ngày 19 tháng 8 năm 1975), thường được biết đến với nghệ danh **Mỹ Linh**, là một nữ ca sĩ, nhà viết ca từ và huấn luyện viên thanh nhạc người
nhỏ|[[Tháp Tokyo (2021)]] **Quan hệ Đài Loan – Nhật Bản** có thể phân thành các giai đoạn: Trước năm 1895 khi Đài Loan thuộc quyền thống trị của chính quyền Minh Trịnh và Đại Thanh;
**Chùa Trầm** tọa lạc trên núi Trầm hay còn gọi là **Tử Trầm Sơn** (紫沉山), là một quần thể nhiều ngôi chùa thuộc địa phận xã Phụng Châu, huyện Chương Mỹ, Hà Nội, cách trung
**Yên Mỹ** là một xã thuộc huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội. ## Địa giới hành chính Xã Yên Mỹ nằm ở phía đông bắc huyện Thanh Trì. Ranh giới hành chính như sau:
**Tranh chấp đất đai tại Đồng Tâm**, được biết đến trên các phương tiện thông tin đại chúng từ năm 2017 là vụ việc tranh chấp đất đai giữa một số người và chính phủ
thumb|upright|Biểu ngữ kêu gọi người Việt Nam ở nước ngoài tham gia xây dựng đất nước **Hòa giải và hòa hợp dân tộc ở Việt Nam** là một khái niệm để chỉ sự hòa giải
**Lịch sử Chăm Pa** là lịch sử các quốc gia của người Chăm gồm: Hồ Tôn, Lâm Ấp, Hoàn Vương, Chiêm Thành (_Campanagara_) và Thuận Thành (_Nagar Cam_), thành lập từ năm 192 và kết
**Hồ Chí Minh** (chữ Nho: ; 19 tháng 5 năm 1890 – 2 tháng 9 năm 1969), tên khai sinh là **Nguyễn Sinh Cung** (chữ Nho: ), còn được gọi phổ biến tại Việt Nam
**Trịnh Doanh** (chữ Hán: 鄭楹, 4 tháng 12 năm 1720 – 12 tháng 5 năm 1767), thụy hiệu **Nghị Tổ Ân vương** (毅祖恩王), là vị chúa Trịnh thứ 7 thời Lê Trung hưng trong lịch
**Trịnh Tùng** (chữ Hán: 鄭松, 19 tháng 12 năm 1550 – 17 tháng 7 năm 1623), thụy hiệu **Thành Tổ Triết Vương** (成祖哲王), là vị chúa chính thức đầu tiên của dòng họ Trịnh dưới
**Champa** (tiếng Phạn: चम्पा, Tiếng Trung: 占婆 _Chiêm Bà_, tiếng Chăm: ꨌꩌꨚ) hay **Chiêm Thành** (占城) là một quốc gia cổ từng tồn tại độc lập liên tục qua các thời kỳ từ năm 192
**Mậu dịch Nanban** (tiếng Nhật: 南蛮貿易, _nanban-bōeki_, "Nam Man mậu dịch") hay "thời kỳ thương mại Nanban" (tiếng Nhật: 南蛮貿易時代, _nanban-bōeki-jidai_, "Nam Man mậu dịch thời đại") là một giai đoạn trong lịch sử Nhật
**Trịnh Căn** (chữ Hán: 鄭根, 18 tháng 7 năm 1633 Lúc nhỏ, Trịnh Căn chưa được xem là một ứng cử viên cho việc kế thừa ngôi Chúa, bởi bác cả của ông là Sùng
**_Đào, phở và piano_** () là một bộ phim điện ảnh chiến tranh tuyên truyền Việt Nam năm 2023, thuộc thể loại sử thi lãng mạn do Phi Tiến Sơn viết kịch bản kiêm đạo
Đông Nam Bộ (màu tím) và Tây Nam Bộ (màu hồng) **Nam Bộ** (hay còn gọi là **miền Nam**) là một trong 3 miền địa lý của Việt Nam (gồm Bắc Bộ, Trung Bộ và
**Nam Bộ kháng chiến** là xung đột quân sự giữa Việt Nam và liên quân Anh, Pháp, Nhật bắt đầu xảy ra trước khi chiến tranh Đông Dương bùng nổ, được lấy mốc là ngày
**Hổ Siberia**, **hổ Amur**, **hổ Triều Tiên**, **hổ Ussuri** hay **hổ Mãn Châu** hoang dã; biệt danh: "Chúa tể rừng Taiga", là một phân loài hổ sinh sống chủ yếu ở vùng núi Sikhote-Alin ở
**Đông Nam Á** (tiếng Anh: **Southeast Asia**, viết tắt: **SEA**) là tiểu vùng địa lý phía đông nam của châu Á, bao gồm các khu vực phía nam của Trung Quốc, phía đông nam của
nhỏ|Một chiến sĩ [[Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam đang đứng dưới cờ của Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Việt Nam, tay cầm khẩu AK47.]] **Quân Giải phóng miền Nam Việt
**Cù Huy Hà Vũ** (sinh ngày 2 tháng 12 năm 1957; nguyên quán xã Ân Phú, huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh) là một tiến sĩ luật học, thạc sĩ văn chương, Tiến sĩ Hà
**Xung đột giành quyền kiểm soát tại Quần đảo Trường Sa 1988**, hay còn gọi là **Hải chiến Trường Sa** hoặc **Xung đột Trường Sa** là sự kiện xung đột tại khu vực quần đảo
**Khởi nghĩa Lam Sơn** là một cuộc khởi nghĩa trong lịch sử Việt Nam do Lê Lợi lãnh đạo nhằm chống lại sự cai trị của nhà Minh, bắt đầu từ đầu năm 1418 và
**Hành chính Việt Nam thời Tây Sơn** ánh bộ máy cai trị từ trung ương tới địa phương của nhà Tây Sơn từ năm 1778 đến năm 1802, không chỉ giới hạn trong phạm vi
**Mỹ Tho** (美湫) là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Tiền Giang cũ, Việt Nam. Thành phố Mỹ Tho hiện là đô thị loại I, thuộc Vùng kinh tế trọng điểm Nam bộ. Đây
**Sóc Sơn** là một huyện ngoại thành nằm ở phía bắc thành phố Hà Nội, Việt Nam. Huyện được đặt tên theo núi Sóc là một ngọn núi quan trọng trong văn hóa người Việt
**Nguyễn Huy Lượng** (chữ Hán: 阮輝諒; 1750 - 1808) là nhà chính trị, danh sĩ nổi tiếng ở cuối đời Lê trung hưng, nhà Tây Sơn đến đầu đời nhà Nguyễn trong lịch sử Việt
**Sơn dương núi Pakistan**, thường được gọi là **Sơn dương Markhor**, tiếng Anh: **Markhor** (_Capra falconeri_; _marǧūmi_; Ba Tư/Urdu: ) là một loài dê lớn hoang dã sinh sống tại đông bắc Afghanistan, bắc và
**Đồng tính luyến ái** trong nền văn hóa Trung Hoa còn tương đối chưa rõ ràng mặc dù lịch sử có những ghi chép về đồng tính luyến ái trong các triều đại phong kiến.
**Đường Trường Sơn** hay **đường mòn Hồ Chí Minh** () là một tuyến Hậu cần chiến lược bao gồm mạng lưới giao thông quân sự, chạy từ lãnh thổ miền Bắc Việt Nam vào tới