✨Mạc Kính Hẻ
Mạc Kính Hẻ (莫敬喜), cũng có tên là Mạc Kính Thụy (莫敬瑞) hay Mạc Nguyên Thanh (莫元清), là vị vua (không chính thức) của nhà Mạc thời hậu kỳ trong lịch sử Việt Nam. Nguyên quán Mạc Kính Hẻ là người xã Cao Đôi, huyện Bình Hà (nay là thôn Long Động, xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương). Tuy nhiên, ông không được nhắc đến trong sử sách Việt Nam.
Thân thế
Trong sử sách Việt Nam không thấy nhắc đến nhân vật này, nhưng theo sử nhà Thanh thì Mạc Kính Hẻ là con của Mạc Kính Diệu và là anh của Mạc Đức Tông Kính Quang. Năm 1661, nhà Thanh phong cho Mạc Kính Diệu làm Quy Hóa tướng quân. Đến tháng 12 cùng năm thì phong cho Mạc Nguyên Thanh làm An Nam Đô thống sứ. Năm 1677, Mạc Kính Vũ bị chúa Trịnh Tạc sai lực lượng mạnh do tướng Đinh Văn Tả đem quân đánh. Bị đánh bất ngờ, Mạc Kính Vũ chạy sang Long Châu (nay thuộc Quảng Tây, Trung Quốc). Hoàng đế Thanh Thánh Tổ Khang Hy sai bắt một số dư đảng nhà Mạc, trao trả cho quân Lê - Trịnh. Các dư đảng còn lại của nhà Mạc tôn Mạc Kính Hẻ lên ngôi tiếp tục chống nhà Lê.
Vua vô danh và thất bại
Sau khi lên làm vua năm 1677, Mạc Kính Hẻ liên tục phải đối phó với những đợt tấn công lớn của quân Lê - Trịnh. Lúc này, tướng Đinh Văn Tả vì có công đánh bại Mạc Kính Vũ nên được chúa Trịnh thưởng cho. Thấy họ Mạc vẫn còn cai trị Cao Bằng, Trịnh Tạc sai Đinh Văn Tả, tuổi đã cao, cùng với hơn 1 vạn quân lên đánh năm 1681. Biết quân mình quá yếu để chống cự, Mạc Kính Hẻ phải chạy sang Long Châu. Quân Lê - Trịnh tràn vào thành, đốt phá, chém giết không ngừng. Lúc này, nhiều tướng nhà Mạc đã chán nản, nên về hàng bên Lê - Trịnh hoặc từ chức bỏ về quê. Theo Thanh sử cảo, sau khi Mạc Kính Hẻ bị quân Lê - Trịnh đánh bại, các dư đảng nhà Mạc tôn em trai là Mạc Kính Quang lên làm vua. Kính Quang sai sứ sang nhà Thanh cầu phong, được Hoàng đế Khang Hy phong làm An Nam Đô thống sứ.
Mạc Kính Hẻ phải ở lại Long Châu và sống ở đó đến hết đời, không rõ ông bao nhiêu tuổi, thụy hiệu là Hoàn Thiên Thanh Địa Đoạt Văn Dương Vũ Huệ Đại Vương, miếu hiệu là Quý Tông, niên hiệu là Vĩnh Xương.
Tài liệu tham khảo
- Triệu Nhĩ Tốn, Thanh sử cảo
- Thanh thực lục
- [https://book.douban.com/subject/20505129/ Vương thất hậu duệ dữ phản loạn giả] (Việt Nam Mạc thị gia tộc dữ Trung Quốc quan hệ nghiên cứu). Tác giả: Ngưu Quân Khải. Thế giới đồ thư xuất bản công ty, 11/2012 - Đông Nam Á nghiên cứu chúng thư ISBN 9787510054129.
- [http://vanhien.vn/news/Nha-Mac-voi-3-thoi-ky-lich-su-va-12-doi-vua-39635 Nhà Mạc với 3 thời kỳ lịch sử và 12 đời vua] Văn hiến Việt Nam: Dân tộc - Hội nhập - Nhân văn, GS TSKH Phan Đăng Nhật, Thứ Sáu, 10/10/2014 07:25 GMT+7.
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Mạc Kính Hẻ** (莫敬喜), cũng có tên là **Mạc Kính Thụy** (莫敬瑞) hay **Mạc Nguyên Thanh** (莫元清), là vị vua (không chính thức) của nhà Mạc thời hậu kỳ trong lịch sử Việt Nam. Nguyên
**Mạc Kính Vũ** (chữ Hán: 莫敬宇) là vua nhà Mạc thứ 10 và là vua Mạc thời hậu kỳ, khi đã rút lên Cao Bằng. Nguyên quán Mạc Kính Vũ là người xã Cao Đôi,
**Mạc Kính Quang** (莫敬光) hay **Mạc Kính Tiêu** (莫敬蕭) hoặc **Mạc Kính Hoảng** (莫敬晃), là vị vua cuối cùng của Nhà Mạc thời hậu kỳ. Nguyên quán Mạc Kính Quang là người xã Cao Đôi,
**Mạc Kính Cung** (chữ Hán: 莫敬恭 ? - 1625) là vua nhà Mạc thời hậu kỳ, khi Bắc triều chấm dứt với cái chết của cha con Mạc Mậu Hợp và Mạc Toàn. ## Khôi
**Mạc Kính Khoan** (chữ Hán: 莫敬寬 ? - 1638) là vua nhà Mạc thứ 3 thời hậu kỳ, khi đã rút lên Cao Bằng. Nguyên quán Mạc Kính Khoan là người xã Cao Đôi, huyện
**Nhà Mạc** (chữ Hán: 莫朝 / Mạc triều) là triều đại quân chủ trong lịch sử Việt Nam, bắt đầu khi Mạc Đăng Dung, sau khi dẹp được các bè phái trong cung đình, đã
**Vấn đề biên giới Việt-Trung thời Mạc** phản ánh những hoạt động quân sự - ngoại giao giữa nhà Mạc ở Việt Nam với nhà Minh của Trung Quốc xung quanh vấn đề biên giới
**Mạc Mậu Hợp** (chữ Hán: 莫茂洽, 1560 – tháng 1 năm 1593) là vị hoàng đế Đại Việt thứ năm của nhà Mạc thời Nam – Bắc triều trong lịch sử Việt Nam. Ông lên
Phần lãnh thổ nhà Mạc và [[nhà Lê trung hưng quản lý vào năm 1590]] **Ngoại giao Việt Nam thời Mạc** phản ánh những hoạt động ngoại giao dưới triều đại nhà Mạc ở Đại
**Hệ bạch huyết** là một phần của hệ miễn dịch của động vật có xương sống chống lại mầm bệnh, các dị vật và các tế bào biến dạng (ung thư). Ngoài nhiệm vụ bảo
**Hiếu Văn hoàng hậu** (chữ Hán: 孝文皇后; 1578 - 1630), hay **Huy Cung Từ Thận Thuận phi** (徽恭慈慎順妃), nguyên là Chính thất của chúa Nguyễn Phúc Nguyên, thân mẫu của chúa Nguyễn Phúc Lan. Theo
**Mạc Phúc Tư** (chữ Hán: 莫福滋; 1524 - 1593), thụy hiệu là **Phúc Triệu**, tước Ninh vương (寧王), là tướng nhà Mạc thời Nam Bắc triều trong lịch sử Việt Nam. Cùng với những thân
**Mạc Cảnh Huống** (莫景貺, 1542-1677) là người xuất thân trong hoàng tộc nhà Mạc, em của Khiêm vương Mạc Kính Điển và đồng thời là chú của Quận chúa Mạc Thị Giai (người sau này
**Mạc** là một họ của người, có ở các quốc gia Á Đông như Trung Quốc, Việt Nam,... Riêng ở Việt Nam, có cả một triều đại phong kiến do những ông vua mang họ
**Đám rối mạch mạc** (tiếng Anh: **_choroid plexus_**) là một đám rối các tế bào sản sinh dịch não tủy (DNT) của hệ thần kinh trung ương. DNT được sản xuất và tiết ra bởi
**Thành nhà Mạc** ở tỉnh Lạng Sơn là một di tích lịch sử văn hóa ở phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn, Việt Nam. Đây là một trong số khá ít
**Thành cổ cao bằng ** hay thường gọi là **thành nhà Mạc**, là một di tích lịch sử văn hóa nằm ở huyện Quảng Hòa, tỉnh Cao Bằng, Việt Nam. ## Lịch sử Thành Phục
**Văn bia thời Mạc** là hệ thống những bia đá được dựng và khắc chữ văn bản dưới triều đại này. Hệ thống văn bia thời Mạc không chỉ là những tư liệu lịch sử
**Mạc Đăng Lượng** (1496-1604) là một võ quan được phong tước Quốc công dưới triều Hậu Lê. Triều Mạc từng được phong chức Phó quốc vương dưới thời nhà Mạc và được Mạc Thái Tổ
thumb|Hình ảnh [[kính hiển vi điện tử quét của một bạch cầu trung tính hay đại thực bào (màu vàng/phải) đang nuốt vi khuẩn bệnh than (màu cam/trái).]] **Hệ miễn dịch** là hệ thống bảo
**Dây thần kinh** là một bó sợi **thần kinh** được bao bọc giống như dây cáp gọi là sợi trục, trong hệ thần kinh ngoại biên. Một dây thần kinh cung cấp một con đường
**Thế vận hội Mùa hè 2008 (**), (), **tên chính thức là Thế vận hội Mùa hè lần thứ XXIX** () và được chính thức thương hiệu hóa là **Bắc Kinh 2008** (), là một
**Mạc Thái Tổ** (chữ Hán: 莫太祖 22 tháng 12, 1483 – 11 tháng 9, 1541), tên thật là **Mạc Đăng Dung** (莫登庸), là một nhà chính trị, vị hoàng đế sáng lập ra vương triều
phải|nhỏ|634x634px| Sơ đồ thể hiện tiến trình của chu kỳ kinh nguyệt và các hormone có tác động đến tiến trình này. **Chu kỳ kinh nguyệt** là sự biến đổi tự nhiên thường xuyên xảy
**Chiến dịch Sa mạc Tây** hay **Chiến tranh Sa mạc** diễn ra tại Sa mạc Tây thuộc Ai Cập và Libya là giai đoạn đầu của Mặt trận Bắc Phi thuộc Chiến tranh thế giới
**Mạc Thiên Tứ** (chữ Hán: 鄚天賜, , sinh ngày 12 tháng 12, 1699 hoặc 16 tháng 12, 1705 hoặc 1 tháng 1, 1718, mất ngày 18 tháng 6, 1780), tự là **Sĩ Lân** (士麟, ),
Đã có nhiều lo ngại và tranh cãi liên quan đến Thế vận hội Mùa hè 2024, bao gồm những lo ngại về an ninh, vấn đề nhân quyền, và tranh cãi về việc cho
**Thế vận hội Mùa hè 201**6 (, ), tên chính thức là **Thế vận hội** **Mùa hè lần thứ XXXI** () và được chính thức quảng bá với tên gọi **_Rio 2016_**, là một sự
nhỏ|Sa mạc [[Sa mạc Sahara|Sahara tại Algérie]] nhỏ|Sa mạc [[Sa mạc Gobi|Gobi, chụp từ vệ tinh]] [[Ốc đảo tại Texas, Hoa Kỳ]] Một cảnh [[sa mạc Sahara]] **Hoang mạc** là vùng có lượng mưa rất
phải|Chu kỳ kinh nguyệt **Kinh nguyệt** là tập hợp các thay đổi sinh lý lặp đi lặp lại ở cơ thể phụ nữ dưới sự điều khiển của hệ hormone sinh dục và cần thiết
**Bắc Kinh** (; ), là thủ đô của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Thành phố nằm ở miền Hoa Bắc, và là một trong số bốn trực hạt thị của Trung Hoa, với
**Sân vận động Quốc gia Bắc Kinh**, tên chính thức là **Sân vận động Quốc gia** Sân vận động được thiết kế để sử dụng trong suốt Thế vận hội Mùa hè 2008 và Thế
**Mạc phủ Tokugawa** (Tiếng Nhật: 徳川幕府, _Tokugawa bakufu_; Hán Việt: _Đức Xuyên Mạc phủ_), hay còn gọi là **Mạc phủ Edo** (江戸幕府, _Giang Hộ Mạc phủ_), là chính quyền Mạc phủ ở Nhật Bản do
**Lupus ban đỏ hệ thống** (tiếng Anh: **systemic lupus erythematosus**, **SLE** hay **lupus**), là một bệnh tự miễn của mô liên kết, có thể ảnh hưởng đến mọi bộ phận cơ thể. Cũng như trong
**Thế vận hội Mùa hè 1896** (), tên chính thức là **Thế vận hội Mùa hè lần thứ I**, là sự kiện thể thao quốc tế được tổ chức tại thành phố Athens, thủ đô
, tên chính thức là (), và thường được gọi là **Tokyo 1964**, là một sự kiện thể thao đa môn quốc tế được tổ chức từ ngày 10 đến ngày 24 tháng 10 năm
**Hệ giác quan**, **hệ thần kinh cảm giác** và **hệ thần kinh giác quan**, là một phần của hệ thần kinh có chức năng thu nhận các thông tin từ các giác quan. Năm bộ
**Hệ khứu giác** là cơ quan của động vật có vú cảm nhận được sự hiện diện của chất bay hơi trong không khí bằng việc hình thành một cảm giác cụ thể (_mùi_), phân
**Hệ động vật châu Á** (_Fauna of Asia_) là tổng thể tất cả các loài động vật sinh sống ở châu Á và các vùng biển và đảo xung quanh nó, chúng được coi là
**Kinh tế Việt Nam thời Nam Bắc triều** phản ánh những vấn đề liên quan tới hoạt động kinh tế trong thời Nam Bắc triều (1527-1592) trên lãnh thổ nước Đại Việt đương thời. Thời
**Từ đường họ Mạc** là một quần thể các di tích lịch sử - khảo cổ bên cạnh các công trình kiến trúc được xây mới, nằm trên địa bàn xã Ngũ Đoan, huyện Kiến
**Nông nghiệp Đại Việt thời Mạc** phản ánh tình hình ruộng đất và sản xuất nông nghiệp nước Đại Việt dưới quyền cai quản của nhà Mạc trong khoảng thời gian từ 1527 đến 1592.
**Giáo dục khoa cử thời Mạc** trong lịch sử Việt Nam phản ánh hệ thống trường học và chế độ khoa cử nước Đại Việt từ năm 1527 đến năm 1592 trong vùng nhà Mạc
**Võng mạc** (tiếng Anh: _retina_; , , pl. retinae, ; từ tiếng Latinh _rēte_, số nhiều _retinae_, nghĩa là "lưới") là lớp mô thần kinh của mắt và hoạt động như một cuốn phim trong
**Thần kinh thị giác** còn được gọi là **thần kinh sọ II**, viết tắt là **CN II**, là đôi dây thần kinh sọ thực hiện chức năng truyền thông tin thị giác từ võng mạc
**Thế vận hội Mùa hè 2024** (, ), tên gọi chính thức bằng tiếng Anh là **Games of the XXXIII Olympiad** () hay còn được gọi là **Paris 2024**, là một sự kiện thể thao
**Hệ thống thị giác** hay **hệ thị giác** bao gồm cơ quan cảm giác (mắt) và một phần của hệ thống thần kinh trung ương giúp sinh vật có khả năng xử lý chi tiết
Hai con sư tử đang giao cấu ở [[Maasai Mara, Kenya]] phải|nhỏ| "Sự giao hợp giữa nam và nữ" (tranh [[Leonardo da Vinci vẽ khoảng 1492), mô tả những gì xảy ra bên trong cơ
Chân đèn trang trí họa tiết rồng thời Mạc **Nghệ thuật Đại Việt thời Mạc** phản ánh các thành tựu về nghệ thuật của nước Đại Việt dưới thời nhà Mạc từ năm 1527 đến
thumb|upright|Hoàng đế [[Hirohito tuyên bố khai mạc Thế vận hội Mùa hè 1964 ở Tokyo và Thế vận hội Mùa đông 1972 ở Sapporo]] thumb|upright|[[Adolf Hitler tuyên bố khai mạc Thế vận hội Mùa đông