Có lẽ nhiều người nghĩ rằng Nước mắm là của châu Á, người châu Á được thể cũng hay xem nước mắm là phát minh của mình. Tuy nhiên, nước mắm lại bắt nguồn từ nền văn minh cổ đại ở châu Âu, châu Phi.Bình đựng garum khai quật ở vùng Địa Trung Hải (ảnh st)
Ghi chép xưa nhất nhắc đến nước mắm nằm trong tài liệu của Mago - một học giả Carthage chuyên viết về nông nghiệp - niên đại khoảng thế kỷ thứ 6 hoặc thứ 5 trước Công nguyên (BCE). Nhà sử học Marcus Porcius Cato của La Mã cũng nhắc đến quá trình giao dịch buôn bán “nước mắm Carthage” vào thế kỷ thứ 2 BCE.
Năm 146 BCE, Carthage chính thức rơi vào tay đế quốc La Mã, hàng ngàn người Carthage bị biến thành nô lệ. Theo nhiều giả thuyết hiện đại, kẻ chiến thắng tiện thể chôm luôn quy trình ủ cá của Carthage và nhiều cơ sở nước mắm bắt đầu nở rộ khắp châu Âu.
Pompeii trở thành vựa nước mắm lớn nhất nhì La Mã thời bấy giờ, dần dần cách làm nước mắm còn lan xuống các tỉnh thuộc địa như Cartagena và Baelo Claudia - bây giờ nằm ở Tây Ban Nha.
Ngày nay, dấu tích của xưởng ủ nước mắm cổ cũng như các kiểu bình đựng, chai lọ vẫn còn vắt vẻo tại Ý cũng như vài nước lân cận, ai đến thăm Ý và ghé thành phố Pompeii chơi sẽ có cơ hội ngắm các bình gốm đựng nước mắm trong bảo tàng.
Dân La Mã có hai tên gọi cho nước mắm: garum và liquamen, nhưng garum là từ phổ biến hơn. Ban đầu garum là loại nước lên men thu về sau khi ủ các phần thừa như ruột cá, mang cá, vây cá... trong muối.
Dần dà người La Mã chơi sang hơn, mon men ủ nước mắm bằng các mẻ cá nguyên con. Nguyên liệu càng xịn thì nước mắm càng đắt tiền, và thời ấy nước mắm ở La Mã niêm yết đủ loại giá như rượu bia bây giờ.
Garum ủ bằng ruột rà, vây mang thừa thãi sẽ y như bia rẻ tiền thời nay, chủ yếu dành cho dân lao động hoặc nô lệ. Garum từ cá ngon, mực ngon sẽ đắt ngang rượu vang xịn. Tính theo tiền tệ thời hiện đại, một chai nước mắm tốt dành cho tầng lớp quý tộc thời ấy sẽ có giá xấp xỉ 500 USD thời nay.
Tuy nhiên, cùng với sự sụp đổ của đế chế La Mã vào thế kỷ V, nước mắm cổ đại cũng dần chìm vào quên lãng. Theo các nhà nghiên cứu, khi nhà nước La Mã suy vong, muối bỗng trở nên đắt đỏ bởi nhà nước sau đó đã đặt mức thuế rất cao cho muối. Điều này làm ngành sản xuất nước mắm lâm vào khó khăn, đình trệ rồi phá sản.Dần dà garum trở thành món đế chế La Mã đem đi trao đổi buôn bán với các nước khác. Các nhà khảo cổ tin rằng nhờ giao dịch vận chuyển trên con đường tơ lụa mà garum đã đến với châu Á.
Lan tỏa sang nhiều quốc gia, nước mắm biến đổi để hòa hợp, để trở thành một phần văn hóa ẩm thực của đất nước bản địa. Ở phương Tây, nước Ý có món colatura di alici chính là một phiên bản của nước mắm. Ở phương Đông, nước mắm có mặt ở Thái Lan với tên gọi “nam-pla”, ở Trung Quốc là “yu lu”, ở Indonesia là “kecap ikan”, ở Phillipines là “patis”…
Trong vùng Đông Á, người Nhật cũng lên men cá để nước mắm tương tự như nước ta, có 2 loại nổi tiếng nhất là Shottsuru (魚汁) và Ishiru.
Shottsuru có phương pháp lên men gần giống nhất với nước mắm. Nguyên liệu là một loài cá nhỏ tương tự như cá cơm nước ta tên là hatahata ( ハタハタ, 鰰, 鱩, 燭魚, Arctoscopus japonicus). Sau khoảng 6 tháng, nước shottsuru được lọc và đun sôi, đóng chai có thể để được vài năm. Trước đây, Shottsurui được sản xuất chủ yếu dưới dạng nhỏ lẻ, khoảng từ năm 1950, việc sản xuất Shottsurui mới được công nghiệp hóa. Vùng sản xuất Shottsurui chủ yếu là tại tỉnh Akita, thuộc vùng Đông Bắc Nhật Bản.
Trong khu vực Đông Nam Á, ngoài Việt Nam thì các nước còn lại đều có các loại sản phẩm lên men từ cá và muối tương tự như nước mắm, với tên gọi khác nhau. Mặc dù vậy, các bằng chứng về khảo cổ và di chỉ lịch sử cho thấy. Nước mắm của Việt Nam là sản phẩm xuất hiện đầu tiên và lâu đời nhất so với loại sản phẩm tương tự còn lại trong khu vực.Bài viết được tổng hợp từ trang tin điện tử của:
Báo Tuổi Trẻ Onine
Báo Đà Nẵng Online
Hiệp hội Nước mắm Truyền thống Việt Nam (VATFI).
👁️
3 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Link
https://nuocmamkimhoa.vn/85912204472h5f4
Có lẽ nhiều người nghĩ rằng Nước mắm là của châu Á, người châu Á được thể cũng hay xem nước mắm là phát minh của mình. Tuy nhiên, nước mắm lại bắt nguồn từ
Nước mắm – thứ gia vị tưởng như rất đỗi quen thuộc trên mâm cơm người Việt thực ra lại mang trong mình cả một hành trình lịch sử lâu dài, gắn bó với nền
**Lịch sử quân sự Nhật Bản** mô tả cuộc chiến tranh phong kiến kéo dài nhằm tiến tới việc ổn định trong nước, sau đó cùng với việc viễn chinh ra bên ngoài cho tới
Ngày 30 tháng 6 năm 1989, Quốc hội ra Nghị quyết chia tỉnh Phú Khánh thành hai tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa. ## Thời tiền sử và Vương quốc Chăm Pa trái|nhỏ|Tháp Po Nagar,
nhỏ|phải|Một đám mây [[Phản ứng hạt nhân|hạt nhân, hình ảnh được mô tả sẽ xuất hiện trong Chiến tranh thế giới thứ ba.|243x243px]]Chiến tranh hạt nhân là một biểu tượng và chủ đề phổ biến
**Lịch sử tiến hóa của sự sống** trên Trái Đất là quá trình mà cả sinh vật sống lẫn sinh vật hóa thạch tiến hóa kể từ khi sự sống xuất hiện trên hành tinh,
Đặc khu Phú Quốc, tỉnh An Giang là quê hương của di sản văn hóa đặc sắc “Nước mắm Phú Quốc truyền thống trăm năm” là “Hồn túy đảo Ngọc”. Năm 2021, hương vị đảo
Theo Phòng Kinh tế thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, năm 2021, thành phố biển đảo này sản xuất chế biến hơn 14 triệu lít nước mắm (30ºN), vượt trên 17% kế hoạch, tăng
**Lịch sử của Giáo hội Công giáo Việt Nam từ năm 1975 đến năm 1990** có nhiều điểm đặc thù riêng. Đây là giai đoạn 15 năm thứ hai kể từ khi thiết lập hàng
right|thumb|upright=1.2|Lính nhảy dù Mỹ thuộc Lữ đoàn dù 173 tuần tra vào tháng 3 năm 1966 **Hoa Kỳ can thiệp quân sự tại Việt Nam** trong giai đoạn 1948–1975 là quá trình diễn biến của
Các sản phẩm lên men truyền thống là một trong các sản phẩm lên men phổ biến của các dân tộc trên thế giới, sản xuất thủ công mang sắc thái kinh nghiệm và bản
_Cuốn [[The Compendious Book on Calculation by Completion and Balancing_]] Từ _toán học_ có nghĩa là "khoa học, tri thức hoặc học tập". Ngày nay, thuật ngữ "toán học" chỉ một bộ phận cụ thể
nhỏ|Một cơ sở sản xuất nước mắm tại Phú Quốc **Nước mắm Phú Quốc** là tên gọi chung cho các loại nước mắm được sản xuất tại Phú Quốc, một đảo lớn ở phía Tây
**Lịch sử giáo dục Nhật Bản** được bắt đầu từ khoảng thế kỉ thứ 6, khi mà chế độ giáo dục Trung Hoa được giới thiệu dưới triều đại Yamato. Những nền văn hoá du
**Lịch sử Bayern** với những dẫn chứng, đã có từ dòng họ gia tộc Agilolfing với trung tâm ở Freising vào năm 555. Sau đó nó là một phần của đế quốc La Mã Thần
phải|nhỏ|414x414px|[[Ivy Mike là thử nghiệm hoàn chỉnh đầu tiên của bom nhiệt hạch do Teller–Ulam thiết kế (Bom nhiệt hạch 2 giai đoạn), với đương lượng nổ 10.4 megatons (1/11/1952)]] **Lịch sử thiết kế bom
**_Chiến tranh giữa các vì sao: Tập III – Sự báo thù của người Sith_**) (tựa gốc tiếng Anh: **_Star Wars: Episode III – Revenge of the Sith_**) là một bộ phim không gian sử
Trong suốt 99 năm, từ khi thành lập cho tới khi Coca-Cola tuyên bố sự ra đời của Coke mới, công ty đã nhiều lần thay đổi công thức chế biến bí mật, đã được
Trong suốt 99 năm, từ khi thành lập cho tới khi Coca-Cola tuyên bố sự ra đời của Coke mới, công ty đã nhiều lần thay đổi công thức chế biến bí mật, đã được
Trong suốt 99 năm, từ khi thành lập cho tới khi Coca-Cola tuyên bố sự ra đời của Coke mới, công ty đã nhiều lần thay đổi công thức chế biến bí mật, đã được
Trong suốt 99 năm, từ khi thành lập cho tới khi Coca-Cola tuyên bố sự ra đời của Coke mới, công ty đã nhiều lần thay đổi công thức chế biến bí mật, đã được
Trong suốt 99 năm, từ khi thành lập cho tới khi Coca-Cola tuyên bố sự ra đời của Coke mới, công ty đã nhiều lần thay đổi công thức chế biến bí mật, đã được
Trong suốt 99 năm, từ khi thành lập cho tới khi Coca-Cola tuyên bố sự ra đời của Coke mới, công ty đã nhiều lần thay đổi công thức chế biến bí mật, đã được
Là một thương hiệu sở hữu nhà thùng hơn 100 năm tại Phú Quốc nói riêng và thế giới nói chung, nước mắm Huỳnh Khoa đã tồn tại cho tới ngày hôm nay là nhờ
Trong suốt 99 năm, từ khi thành lập cho tới khi Coca-Cola tuyên bố sự ra đời của Coke mới, công ty đã nhiều lần thay đổi công thức chế biến bí mật, đã được
Trong suốt 99 năm, từ khi thành lập cho tới khi Coca-Cola tuyên bố sự ra đời của Coke mới, công ty đã nhiều lần thay đổi công thức chế biến bí mật, đã được
Trong suốt 99 năm, từ khi thành lập cho tới khi Coca-Cola tuyên bố sự ra đời của Coke mới, công ty đã nhiều lần thay đổi công thức chế biến bí mật, đã được
Là một thương hiệu sở hữu nhà thùng hơn 40 năm tại Phú Quốc nói riêng và thế giới nói chung, nước mắm Huỳnh Khoa đã tồn tại cho tới ngày hôm nay là nhờ
Nước mắm Hải Hương không chỉ là một gia vị tuyệt vời cho các món ăn, mà còn là một nguồn dinh dưỡng quý giá cho sức khỏe. Nước mắm Hải Hương không chỉ là
Là một thương hiệu sở hữu nhà thùng hơn 100 năm tại Phú Quốc nói riêng và thế giới nói chung, nước mắm Huỳnh Khoa đã tồn tại cho tới ngày hôm nay là nhờ
Là một thương hiệu sở hữu nhà thùng hơn 100 năm tại Phú Quốc nói riêng và thế giới nói chung, nước mắm Huỳnh Khoa đã tồn tại cho tới ngày hôm nay là nhờ
Nước mắm Hải Hương không chỉ là một gia vị tuyệt vời cho các món ăn, mà còn là một nguồn dinh dưỡng quý giá cho sức khỏe. Nước mắm Hải Hương không chỉ là
Là một thương hiệu sở hữu nhà thùng hơn 100 năm tại Phú Quốc nói riêng và thế giới nói chung, nước mắm Huỳnh Khoa đã tồn tại cho tới ngày hôm nay là nhờ
Địa chỉ: Số 49/2, đường Nguyễn Huệ, khu phố 11, Phường Dương Đông , Thành phố Phú Quốc, Tỉnh Kiên Giang, Việt Nam. Email:
[email protected] Điện thoại: 0913885101 Mã số thuế: 1700101213 Website: https://nuocmamkimhoa.com/ Ngày
Trên bao bì và sản phẩm phải có biểu tượng chỉ dẫn địa lý. Logo chung của nước mắm Phú Quốc trên nhãn sản phẩm Sản phẩm phải được dán tem chỉ dẫn địa lý,
Nước mắm từ bao đời nay luôn là gia vị đặc trưng trong nền ẩm thực Việt Nam, mang ý nghĩa sâu sắc trong đời sống tinh thần người Việt. Từ xa xưa, nước mắm
Trà xanh, trà ô long, trà đen, trà trắng,...đều là những loại trà được nhiều người yêu thích, còn những loại trà ngon nhất trên thế giới bạn đã biết chưa?Trà là một thức uống
Trà xanh, trà ô long, trà đen, trà trắng,...đều là những loại trà được nhiều người yêu thích, còn những loại trà ngon nhất trên thế giới bạn đã biết chưa?Trà là một thức uống
Khô mực với lịch sử lâu đời và giá trị truyền thống, đã khẳng định vị thế quan trọng trong ẩm thực Châu Á. Từ món ăn dân dã đến các đặc sản cao cấp,
**Đội tuyển bóng đá nữ quốc gia Đức** () là đội tuyển bóng đá nữ đại diện cho Đức trên bình diện quốc tế trong các trận thi đấu giao hữu cũng như trong Giải
Bộ nước hoa GUCCI gồm :- 1 chai 90ml- chai mini 7.4 ml- 1 tuýp kem thơm 50mlNước hoa Gucci Guilty Absolute Pour Femmesở hữu phong cách sang trọng, quyến rũ và đặc biệt gợi
Nước mắm, một gia vị không thể thiếu trong mỗi bữa ăn của người Việt, đã trở thành một biểu tượng của ẩm thực truyền thống. Với hương vị đặc trưng, nước mắm không chỉ
**Lý Quốc Sư** (chữ Hán: 李國師 15 tháng 10 năm 1065 –19 tháng 11 năm 1141) là tên gọi theo quốc tính họ Vua do nhà Lý ban cho và ghép với chức danh pháp
Nước mắm Phú Hà một sản phẩm được được tạo ra bởi những con người đam mê với sản phẩm nước mắm truyền thống cùng với những tâm huyết được người làm đặt vào sản
Nước mắm Phú Hà một sản phẩm được được tạo ra bởi những con người đam mê với sản phẩm nước mắm truyền thống cùng với những tâm huyết được người làm đặt vào sản
Nước mắm Phú Hà một sản phẩm được được tạo ra bởi những con người đam mê với sản phẩm nước mắm truyền thống cùng với những tâm huyết được người làm đặt vào sản
Nước mắm Phú Hà một sản phẩm được được tạo ra bởi những con người đam mê với sản phẩm nước mắm truyền thống cùng với những tâm huyết được người làm đặt vào sản
Nước mắm Phú Hà một sản phẩm được được tạo ra bởi những con người đam mê với sản phẩm nước mắm truyền thống cùng với những tâm huyết được người làm đặt vào sản
Nước mắm Phú Hà một sản phẩm được được tạo ra bởi những con người đam mê với sản phẩm nước mắm truyền thống cùng với những tâm huyết được người làm đặt vào sản
Nước mắm Phú Hà một sản phẩm được được tạo ra bởi những con người đam mê với sản phẩm nước mắm truyền thống cùng với những tâm huyết được người làm đặt vào sản