✨Kinh tuyến (thiên văn học)

Kinh tuyến (thiên văn học)

nhỏ|Kinh tuyến trên thiên cầu. Kinh tuyến trên của một người quan sát, một hình bán nguyệt, đi qua thiên đỉnh của họ và các điểm phía bắc và phía nam của đường chân trời của họ (xem hemi-đĩa màu vàng); kinh tuyến địa phương của người quan sát là hình bán nguyệt chứa thiên đỉnh của họ và cả hai cực thiên thể. Trong thiên văn học, kinh tuyến là vòng tròn lớn đi qua các thiên cực, cũng như thiên đỉnh và thiên để của vị trí quan sát viên. Do đó, nó cũng bao gồm các điểm phía bắc và phía nam trên đường chân trời, và nó vuông góc với đường xích đạo và đường chân trời. Một kinh tuyến thiên thể đồng phẳng với kinh tuyến trên mặt đất tương tự chiếu lên thiên cầu. Do đó, số lượng kinh tuyến thiên thể cũng là vô hạn.

Kinh tuyến thiên thể không được xác định khi người quan sát ở hai cực địa lý, vì tại hai điểm này, thiên đỉnh và thiên để nằm trên hai cực thiên thể, và bất kỳ vòng tròn lớn nào đi qua các cực thiên thể cũng đi qua thiên đỉnh và thiên để.

Có một số cách để chia kinh tuyến thành hình bán nguyệt. Trong hệ tọa độ ngang, kinh tuyến của người quan sát được chia thành hai nửa kết thúc bởi các điểm phía bắc và phía nam của đường chân trời. Kinh tuyến trên của người quan sát đi qua thiên đỉnh trong khi kinh tuyến dưới đi qua thiên đế. Một cách khác, kinh tuyến được chia thành kinh tuyến địa phương, hình bán nguyệt bao gồm thiên đỉnh của người quan sát và cả hai cực thiên thể, và hình bán nguyệt đối diện, bao gồm thiên để và cả hai cực.

Vào bất kỳ ngày / đêm nhất định nào, một thiên thể sẽ xuất hiện cắt qua kinh tuyến trên của người quan sát khi Trái đất quay, vì kinh tuyến được cố định vào đường chân trời địa phương. Ở đỉnh điểm, vật thể tiếp xúc với kinh tuyến trên và đạt đến điểm cao nhất trên bầu trời. Xích kinh của một đối tượng và thời gian thiên văn địa phương có thể được sử dụng để xác định thời gian đạt đến đỉnh điểm của nó (xem góc giờ).

Kinh tuyến xuất phát từ meridies trong tiếng Latin, có nghĩa là cả hai từ "trưa" và "nam", bởi đường xích đạo thiên cầu dường như nghiêng về phía nam của Bắc bán cầu.

👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|Kinh tuyến trên thiên cầu. **Kinh tuyến trên** của một người quan sát, một hình bán nguyệt, đi qua thiên đỉnh của họ và các điểm phía bắc và phía nam của đường chân trời
_[[Nhà thiên văn học (Vermeer)|Nhà thiên văn_, họa phẩm của Johannes Vermeer, hiện vật bảo tàng Louvre, Paris]] **Thiên văn học** là một trong những môn khoa học ra đời sớm nhất trong lịch sử
thumb|Các nhà thiên văn nghiệp dư đang ngắm bầu trời trong thời gian diễn ra mưa sao băng [[Perseids|Perseid ]] **Thiên văn nghiệp dư** là một sở thích của những người đam mê quan sát
**Khoảng cách Trái Đất – Mặt Trăng** tức thời, hay **khoảng cách tới Mặt Trăng**, là khoảng cách từ tâm của Trái Đất đến tâm của Mặt Trăng. **Khoảng cách Mặt Trăng** (ký hiệu: **LD**
Danh sách dưới đây liệt kê một số **nhà thiên văn học** nổi tiếng, sắp xếp theo năm sinh. *Aristarchus (vào khoảng 310-230 TCN) *Hipparchus (vào khoảng 190-120 TCN) *Claudius Ptolemaeus (vào khoảng 85-165 TCN)
phải|[[Galileo Galilei thường được cho là cha đẻ của ngành Thiên văn học hiện đại.]] Một **nhà thiên văn học** là một nhà khoa học, chuyên nghiên cứu các thiên thể như các hành tinh,
**Chiêm tinh học và thiên văn học** được xét là có cùng nhau về mặt lịch sử (tiếng Latinh: _astrologia_) và chỉ được phân biệt thành hai lĩnh vực khác nhau vào thế kỷ 17
**Olympic Thiên văn học Quốc tế** (tiếng Anh: **International Astronomy Olympiad**, viết tắt: **IAO**) là một sự kiện khoa học-giáo dục thiên văn học quốc tế chính thức thường niên dành cho học sinh trung
**Thiên văn học quang học** bao gồm nhiều quan sát qua kính viễn vọng nhạy cảm trong phạm vi của ánh sáng khả kiến (kính thiên văn quang học). Nó bao gồm hình ảnh, nơi
phải|nhỏ|200x200px| Ăng-ten Toruń 32 mét - RT4 phải|nhỏ|200x200px| Ăng-ten Toruń 15 mét - RT3 **Trung tâm Thiên văn học Toruń** là một đài phát thanh và là một đài quan sát nằm ở () ở
nhỏ|247x247px|Đỉnh điểm (_culmination_) của một ngôi sao là khi đường chuyển động biểu kiến hàng ngày của nó cắt đường kinh tuyến (_meridian_) nơi quan sát. Trong thiên văn học quan sát, **đỉnh điểm** hay
thế=An angle ε is drawn between two straight lines from Earth to the Sun, and from Earth to the planet. This is demonstrated for different positions along circular orbits, both for planets closer to the
**Đài thiên văn phía Nam của Châu Âu** (tiếng Anh: _European Southern Observatory_ (ESO), tiếng Pháp: _Observatoire européen austral_), tên chính thức là **Tổ chức Nghiên cứu thiên văn châu Âu tại Nam Bán cầu**
**Đài thiên văn vô tuyến quốc gia (National Radio Astronomy Observatory- NRAO)** là một Trung tâm nghiên cứu và phát triển được tài trợ liên bang của Quỹ khoa học quốc gia Hoa Kỳ hoạt
phải|[[Siêu tân tinh Kepler]] **Vật lý thiên văn** là một phần của ngành thiên văn học có quan hệ với vật lý ở trong vũ trụ, bao gồm các tính chất vật lý (cường độ
Trong thiên văn học, **hệ tọa độ thiên văn** là một hệ tọa độ mặt cầu dùng để xác định vị trí biểu kiến của thiên thể trên thiên cầu. Trong tọa độ Descartes, một
**Trắc địa thiên văn học** hay **trắc địa thiên văn** là việc áp dụng các phương pháp thiên văn vào các mạng lưới và các dự án kỹ thuật của trắc địa. Các chủ đề
nhỏ|Video về các [[pha Mặt Trăng và sự bình động trong năm 2019 ở Bắc Bán Cầu theo các khoảng giờ, với nhạc nền, chú thích, và đồ họa bổ sung.]] Trong thiên văn học
:_Bài này nói về khoảng thời gian được sử dụng trong thiên văn.
Đối với năm trong lịch Julius, xem bài Lịch Julius._ Trong thiên văn học, **năm Julius** là đơn vị đo thời gian
350x350px|thumb|Logo chính thức của Kính thiên văn Chân trời sự kiện **Kính thiên văn Chân trời sự kiện** (tiếng Anh: **E**vent **H**orizon **T**elescope, **EHT**) là một dự án và là chương trình quan sát thiên
NAOJ có liên quan đến việc xây dựng [[Atacama Large Millimeter Array|ALMA.]] ( hay **NAOJ**) là một tổ chức nghiên cứu thiên văn bao gồm một số cơ sở tại Nhật Bản, cũng như một
**Đài thiên văn Jodrell Bank** (tên ban đầu là **Trạm thực nghiệm Jodrell Bank** hay **Trạm thí nghiệm thiên văn vô tuyến Nuffield** từ năm 1966-1999,) gồm một số Kính viễn vọng vô tuyến và
**Đài thiên văn Steward** là bộ phận nghiên cứu của Khoa Thiên văn học tại Đại học Arizona (UA). Các văn phòng của nó được đặt trong khuôn viên UA ở Tucson, Arizona (Mỹ). Được
thumb|right|Khách du lịch chụp ảnh ở tượng đài Kinh tuyến gốc Kinh tuyến gốc và một số các yếu tố trong hệ toạ độ địa lý **Kinh tuyến gốc**, còn gọi là _kinh tuyến gốc
Nhóm kính thiên văn vô tuyến chân đế dài. **Thiên văn học vô tuyến** là một phân ngành thiên văn trẻ, nghiên cứu các thiên thể thông qua bức xạ radio, trong đó ngạch _thiên
Thêm phía nam **Đài thiên văn Paris** (tiếng Pháp: **Observatoire de Paris** hay tên mới hơn **Observatoire de Paris-Meudon**) là một đài thiên văn của Pháp nằm ở quận 14 thành phố Paris. Đây là
**Văn học** (chữ Hán: 文學) theo cách nói chung nhất, là bất kỳ tác phẩm nào bằng văn bản. Hiểu theo nghĩa hẹp hơn, thì văn học là dạng văn bản được coi là một
phải|Bốn kính thiên văn [[Very Large Telescope tại Đài thiên văn Paranal của ESO tại Cerro Paranal, Chile.]] **Đài thiên văn** hay **đài quan sát**, **đài quan sát thiên văn**, **trạm quan sát thiên văn**
**Đài thiên văn dưới milimet CalTech** (**CSO**) là kính viễn vọng bước sóng đường kính dưới milimet với đường kính 10,4 mét (34 ft) nằm dọc theo Kính thiên văn James Clerk Maxwell (JCMT) tại Đài
nhỏ|Mô hình quy mô của JCMT **Kính thiên văn James Clerk Maxwell** (**JCMT**) là kính viễn vọng bước sóng dưới milimet tại Đài thiên văn Mauna Kea ở Hawaii. Kính viễn vọng nằm gần đỉnh
Trong thiên văn học, **xuân phân** là một trong hai vị trí trên thiên cầu mà tại đó hoàng đạo giao với đường xích đạo thiên thể. Mặc dù có hai giao điểm của hoàng
nhỏ| Một trong hai chiếc đồng hồ góc theo sao còn sót lại được biết đến trên thế giới. Nó được làm cho Ngài George Shuckburgh-Evelyn. Nó được trưng bày trong [[Đài thiên văn Hoàng
**Kính viễn vọng** hay **kính thiên văn** là một dụng cụ giúp quan sát các vật thể nằm ở khoảng cách xa so với mắt của con người. Kính viễn vọng được ứng dụng trong
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Emblemata_1624.jpg|nhỏ|275x275px|Mô tả ban đầu của "kính thiên văn Hà Lan" từ năm 1624. **Lịch sử kính viễn vọng** có thể được tìm thấy các dấu vết đầu tiên từ trước khi kính viễn vọng
thumb|[[Thiên hà Chong Chóng, một thiên hà xoắn ốc điển hình trong chòm sao Đại Hùng, có đường kính khoảng 170.000 năm ánh sáng và cách Trái Đất xấp xỉ 27 triệu năm ánh sáng.]]
**Văn học Việt Nam thời Tiền Lê** được nhiều nhà nghiên cứu xem là giai đoạn sơ khởi của nền văn học viết Việt Nam (để phân biệt với văn học dân gian, văn học
**Văn học Nhật Bản** là một trong những nền văn học dân tộc lâu đời nhất và giàu có nhất thế giới nảy sinh trong môi trường nhân dân rộng lớn từ thuở bình minh
nhỏ|Hình ảnh chụp vào [[Tháng bảy|tháng 7 năm 1997 cho thấy sao sáng Aldebaran vừa xuất hiện trở lại ở phần bóng tối của trăng lưỡi liềm sau khi bị che khuất vào vài phút
**Thuật ngữ văn học Nhật Bản** được trình bày theo thứ tự abc dưới đây là một số thuật ngữ, khái niệm, danh từ riêng thường gặp trong văn học Nhật Bản, bao gồm trong
**Đài quan sát Thiên văn học của Đại học Liên bang Kazan** (JSC KFU) bao gồm hai đài quan sát thiên văn học nằm tại thành phố Kazan, cộng hòa Tatarstan, Nga. Chúng hiện là
Chiêm tinh học bao gồm một số hệ thống niềm tin được cho rằng có một mối quan hệ giữa các hiện tượng thiên văn và các sự kiện hay đặc điểm nhân cách trong
[[Tập tin:Ra and dec demo animation small.gif|phải| **Xích kinh** và xích vĩ khi nhìn từ trong thiên cầu. Hướng quy chiếu của hệ chỉ theo điểm xuân phân, kinh độ của điểm nút lên của
**Văn học Mỹ** trong bài viết này có ý nói đến những tác phẩm văn học được sáng tác trong lãnh thổ Hoa Kỳ và nước Mỹ thời thuộc địa. Để bàn luận chi tiết
**Văn học Nga** là thuật ngữ chỉ nền văn học của nước Nga và của người Nga di cư ra nước ngoài, đồng thời cũng chỉ nền văn học được viết bằng tiếng Nga. Gốc
**Văn học đời Trần** là giai đoạn văn học Việt Nam trong thời kỳ lịch sử của nhà Trần (1225-1400). ## Tổng quan văn học thời Trần Nước Việt dưới đời Trần xuất hiện nhiều
**Đài thiên văn Arecibo** là một kính viễn vọng vô tuyến đặt tại đô thị tự quản Arecibo, Puerto Rico. Đài thiên văn này được điều hành bởi SRI International, USRA và UMET, theo thỏa
phải|nhỏ|Sơ đồ cho thấy mối liên hệ giữa thiên đỉnh, [[thiên để và một số loại đường chân trời khác nhau. Chú ý rằng thiên đỉnh là điểm đối diện với thiên để.]] Trong thiên
## Biền văn *Kinh Thi *Sở Từ *Lưỡng Hán Nhạc Phủ *Dân ca Ngụy Tấn Nam Bắc Triều *Phú *Đường Thi tam bách thủ *Tống Từ tam bách thủ *Nguyên Khúc tam bách thủ *Toàn
phải|nhỏ|Hình động mô phỏng Trái Đất đang xoay quanh trục với thiên cầu tưởng tượng bao quanh (đường kính thiên cầu là không cố định và có độ lớn tùy biến) phải|Thiên cầu được chia
Hiện tượng thiên thực trên Sao Diêm Vương khi [[Charon (vệ tinh)|Vệ tinh Charon phủ bóng lên nó]] **Thiên thực** là một sự kiện thiên văn học khi một thiên thể chuyển động vào bóng