✨Hoạt động chế tạo và quản lý sử dụng vũ khí dưới triều Nguyễn giai đoạn 1802 - 1883

VŨ KHÍ DƯỚI TRIỀU NGUYỄN (1802–1883): QUYỀN LỰC, KỸ THUẬT VÀ NIỀM TIN VÀO TỰ CƯỜNG Hiểu lịch sử qua ống ngắm của kỹ nghệ quân sự cổ truyền và chuyển tiếp sang cận đại

️ Từ lúc Gia Long thống nhất đất nước năm 1802 cho đến cuối thời vua Tự Đức (1883), triều Nguyễn đã nỗ lực xây dựng một nền quốc phòng vững mạnh – không chỉ bằng lòng trung thành của quân đội, mà còn thông qua một hệ thống chế tạo, trang bị, kiểm soát và sử dụng vũ khí mang đậm màu sắc bản địa lẫn ảnh hưởng phương Tây.

Cuốn sách/Chuyên khảo “Hoạt động chế tạo và quản lý sử dụng vũ khí dưới triều Nguyễn (1802–1883)” là một bức tranh sống động về quá trình tự cường của một đế chế đang dần bước vào thế giới hiện đại.

Nội dung nổi bật:

Chế tạo vũ khí – Từ gươm giáo, cung nỏ truyền thống đến súng thần công, đại bác, súng hỏa mai…

• Thành lập các xưởng đúc súng, chế tạo vũ khí tại Huế, Gia Định, Bắc Thành

• Đúc súng đồng theo kiểu Tây phương với kỹ thuật được “chuyển giao” từ giáo sĩ, thợ người Hoa, và tù binh phương Tây

• Chế tạo thuốc súng, nỏ bắn đá, chiến thuyền vũ trang...

Quản lý vũ khí – Một bộ máy nghiêm ngặt và chặt chẽ:

• Các kho súng lớn tại Kinh đô và các tỉnh trấn

• Đăng kiểm – kiểm kê – bảo trì định kỳ, được ghi rõ trong luật lệ

• Quy định rõ ai được phép dùng vũ khí, thời điểm, số lượng, cách huấn luyện

Sự chuyển mình và những giới hạn

• Dù tiếp thu kỹ thuật phương Tây, việc hiện đại hóa quân sự vẫn bị chậm trễ bởi tư duy trọng văn

• Vũ khí Nguyễn vẫn thiên về phòng thủ hơn là tấn công

• Mâu thuẫn nội tại: giữa bảo tồn truyền thống và yêu cầu cải cách, khiến khi Pháp tấn công, triều đình nhiều lúc lúng túng trong ứng biến

Giá trị của công trình

• Góp phần bổ sung mảnh ghép quân sự vào lịch sử triều Nguyễn vốn thiên về văn trị

• Là tài liệu quý cho những ai nghiên cứu về kỹ thuật quân sự, công nghệ vũ khí cổ truyền, cũng như bước chuyển sang thời kỳ hiện đại hóa quốc phòng

• Gợi suy tư về câu hỏi: Liệu Việt Nam có thể giữ được độc lập nếu chiến lược quân sự và vũ khí được cải cách kịp thời hơn?

Phù hợp với ai?

• Người yêu thích lịch sử quân sự Việt Nam

• Các nhà nghiên cứu, sinh viên ngành lịch sử, khoa học kỹ thuật truyền thống, quốc phòng – an ninh

• Bạn đọc quan tâm đến các xung đột công nghệ – chính trị – văn hóa trong bối cảnh giao thời Đông – Tây

️ “Mỗi khẩu thần công là một chứng tích về khát vọng giữ nước bằng nội lực. Nhưng mỗi chậm trễ trong cải tiến kỹ nghệ lại là một viên đạn quay về phía triều đình.” Triều Nguyễn đã từng cố gắng, nhưng liệu họ đã đủ quyết liệt?