Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà giáo Nhân dân Hoàng Trọng Phiến (sinh ngày 2 tháng 1 năm 1934 - mất ngày 16 tháng 7 năm 2022), là một giáo sư chuyên ngành ngôn ngữ học, nguyên giảng viên của Khoa Ngữ Văn, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, sau này là Khoa Ngôn ngữ học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn; nguyên chủ nhiệm Khoa Việt Nam học và Tiếng Việt (tiền thân là Tổ Việt ngữ, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội), Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Tiểu sử
Theo hồ sơ viên chức, Hoàng Trọng Phiến sinh năm 1934 tại làng Khuê Bắc, nay là phường Mỹ An, quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng. Tuy nhiên theo đúng năm sinh thực tế, ông sinh ngày 2 tháng 1 năm 1932.
Thuở nhỏ Hoàng Trọng Phiến học tập tại quê nhà. Trong những năm cuối của cuộc kháng chiến chống Pháp, ông rời gia đình lên Chiến khu Trung Man, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng, vừa học tập vừa tham gia công tác kháng chiến, là một học sinh của Trường cấp III Lê Khiết.
Tốt nghiệp Khoa Ngữ Văn năm 1959, Hoàng Trọng Phiến được giữ lại làm cán bộ tại Đại học Tổng hợp Hà Nội. Mong muốn của ông là giảng dạy và nghiên cứu văn học Trung Quốc, nhưng cơ duyên đưa ông đến với giảng dạy và nghiên cứu ngôn ngữ học, một chuyên ngành khoa học xã hội còn khá mới mẻ thời kỳ bấy giờ.
Từ năm 1989 đến 1992, Hoàng Trọng Phiến là giáo sư giảng dạy tại trường Đại học Ngoại ngữ Tokyo, Nhật Bản. Ông được công nhận chức danh Giáo sư năm 2000. Sau 41 năm liên tục công tác, là giáo sư thỉnh giảng của nhiều trường đại học trong nước và trên thế giới.
Giáo sư Hoàng Trọng Phiến không chỉ là một nhà ngữ pháp học nổi tiếng mà còn được biết đến với tư cách là người đặt nền móng bộ môn dạy tiếng Việt cho người nước ngoài ở Việt Nam.
Giáo trình, sách chuyên khảo, sách tham khảo
Cách miêu tả hệ thống cú pháp các kiểu câu cơ bản tiếng Việt. Bộ Giáo dục, 1969.
Kiến trúc từ phái sinh tiếng Việt. Ngôn ngữ Đông Nam Á. Nhà xuất bản Khoa học Mạc Tư Khoa, 1970.
Ngôn ngữ học dẫn luận (dịch từ tiếng Nga), 1970.
Ngôn ngữ học đại cương. Bộ Đại học, 1970-1972.
Chức năng của ngôn ngữ. Bộ Đại học, 1971-1972.
Phong cách học tiếng Việt hiện đại. Khoa Tiếng Việt, 1973.
Lý thuyết ngữ pháp tiếng Việt, 1976.
Phong cách học tiếng Việt hiện đại, 1976.
Cú pháp tiếng Việt, 1980.
Cơ sở ngôn ngữ học và tiếng Việt (chủ biên), 1990.
Ngữ nghĩa và cấu trúc ngôn ngữ (dịch từ tiếng Nga), 1996.
Phong tặng
- Giáo sư Hoàng Trọng Phiến được Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú năm 1996, danh hiệu Nhà giáo nhân dân năm 2008.
- Huân chương Kháng chiến hạng Ba, Huân chương Kháng chiến hạng Nhất.
- Huân chương Lao động hạng Ba.
- Huy chương Vì thế hệ trẻ.
- Kỷ niệm chương Vì sự phát triển Đại học Quốc gia Hà Nội.
- Huy hiệu 70 năm tuổi Đảng.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà giáo Nhân dân **Hoàng Trọng Phiến** (sinh ngày 2 tháng 1 năm 1934 - mất ngày 16 tháng 7 năm 2022), là một giáo sư chuyên ngành ngôn ngữ học,
**Grêgôriô XII** (Latinh: **Gregorius XII**) là vị giáo hoàng thứ 205 của Giáo hội Công giáo. Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ông đắc cử Giáo hoàng năm 1406 và ở ngôi Giáo
thumb|phải|Tranh vẽ các tiểu hoàng tử của [[Minh Hiến Tông.]] **Hoàng tử** (chữ Hán: 皇子; tiếng Anh: _Imperial Prince_), mang nghĩa _"Con trai của Hoàng thất"_, là danh từ chỉ những người con trai của
là vị Thiên hoàng thứ 122 của Nhật Bản theo Danh sách Thiên hoàng truyền thống, trị vì từ ngày 13 tháng 2 năm 1867 tới khi qua đời. Ông được đánh giá là một
là vị Thiên hoàng thứ 121 của Nhật Bản, theo Danh sách Thiên hoàng truyền thống. Ông ở ngôi từ ngày 10 tháng 3 năm 1846 tới ngày 30 tháng 1 năm 1867. Tên thật
**_Nữ hoàng băng giá_** (còn gọi là _Băng giá_, ) là một bộ phim điện ảnh nhạc kịch kỳ ảo sử dụng công nghệ hoạt hình máy tính của Mỹ do Walt Disney Animation Studios
**Elsa**, còn được biết đến với tên gọi **Nữ hoàng băng giá**, là một nhân vật hư cấu xuất hiện trong bộ phim hoạt hình chiếu rạp thứ 53 của Walt Disney Animation Studios, _Nữ
**Người đẹp ngủ trong rừng** hay có tên tiếng Anh là **_Sleeping Beauty_** (), hoặc **_Little Briar Rose_** (), tựa tiếng Anh khác là **_The Sleeping Beauty in the Woods_**, là một câu chuyện cổ
thumb|Tranh vẽ các tiểu hoàng nữ của [[Minh Hiến Tông.]] **Hoàng nữ** (chữ Hán: 皇女; tiếng Anh: _Imperial Princess_), cũng gọi **Đế nữ** (帝女), là con gái do Hậu phi sinh ra của Hoàng đế
Dưới đây là **danh sách nhân vật trong Thủy thủ Mặt Trăng**. ## Nhân vật chính #### Thủy thủ Mặt Trăng là một chiến binh thủy thủ của tình yêu và công lý Sailor Moon.
**Cuộc khủng hoảng tài chính Nga năm 2014** là kết quả của sự suy giảm nhanh chóng giá trị của đồng rúp Nga đối với các đồng tiền khác trong năm 2014 và suy thoái
**Hoàng** hay **Huỳnh** (chữ Hán: 黃) là một họ ở Việt Nam. Ngoài ra họ **Hoàng** có thể tìm thấy ở Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Triều Tiên. Họ Hoàng trong tiếng Trung có
**Anh hùng xạ điêu** là phần mở đầu trong bộ tiểu thuyết võ hiệp Xạ điêu tam bộ khúc của nhà văn Kim Dung. Trong truyện có nhiều nhân vật có tiểu sử riêng. Dưới
**Lịch sử của chế độ Giáo hoàng** là một lịch sử lâu dài kéo dài trong suốt 2000 năm với rất nhiều sự kiện và biến động. Giáo hội Công giáo nhìn nhận Giáo hoàng
**_Harry Potter và Hội Phượng hoàng_**, hoặc **_Harry Potter và Mệnh lệnh Phượng hoàng_** (tựa gốc tiếng Anh: **_Harry Potter and the Order of the Phoenix_**), là một bộ phim giả tưởng năm 2007 của
nhỏ|phải|Những con [[tê giác châu Phi, ngày nay, chúng là biểu tượng của sự nghiệp bảo tồn động vật, trong lịch sử chúng từng được xem như loài thần thú trị thủy]] nhỏ|phải|Họa phẩm về
nhỏ|phải|Tượng con Tê giác trước [[Bảo tàng d'Orsay của Henri Alfred Jacquemart, trong lịch sử chúng từng được xem như loài thần thú trị thủy]] nhỏ|phải|Họa phẩm tê giác của Johann Dietrich Findorff **Hình tượng
Trong Chiến tranh Việt Nam, quân đội Hoa Kỳ và các lực lượng đồng minh đã gây ra hàng loạt tội ác như giết người, hãm hiếp, đánh đập tù nhân, ném bom vào thường
Dưới đây là danh sách ghi nhận về những cuộc nhường ngôi trong lịch sử Nhật Bản, trong đó có Vương quốc Lưu Cầu: ## Tự nguyện nhường ngôi ### Nhường ngôi nhưng vẫn giữ
**Êugêniô IV** (Latinh: **Eugenius IV**) là vị giáo hoàng thứ 207 của giáo hội công giáo. Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ông đắc cử Giáo hoàng năm 1431 và ở ngôi Giáo
**_Liên minh công lý phiên bản của Zack Snyder_**, hay còn được gọi là phần phim "**Snyder Cut**", là phiên bản năm 2021 của bộ phim siêu anh hùng Mỹ năm 2017 _Liên minh công
Một số nhân vật chính và phụ của trong truyện Đây là danh sách các nhận vật trong bộ truyện tranh _Thám tử lừng danh Conan_ được tạo ra bởi tác giả Aoyama Gosho. Các
**Tiếu ngạo giang hồ** được coi là một trong những tiểu thuyết đặc sắc nhất của Kim Dung, với nhiều thành công về nội dung, cốt truyện, thủ pháp văn học. _Tiếu ngạo giang hồ_
còn gọi là hay là tước hiệu của người được tôn là Hoàng đế ở Nhật Bản. Nhiều sách báo ở Việt Nam gọi là _Nhật Hoàng_ (日皇), giới truyền thông Anh ngữ gọi người
**Giuliô III** (Latinh: **Jules III**) là vị giáo hoàng thứ 221 của giáo hội công giáo. Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ông đắc cử Giáo hoàng năm 1550 và ở ngôi Giáo
**Robin** là một nhân vật hư cấu, một siêu anh hùng trong các ấn phẩm từ DC Comics. Robin từ lâu đã được cố định trong các truyện tranh Batman là trợ tá của Batman.
**Người đẹp ngủ trong rừng** hay **Người đẹp say ngủ** ( ) là vở ballet nổi tiếng của nhà soạn nhạc người Nga Pyotr Ilyich Tchaikovsky. Bản nhạc được hoàn thành vào năm 1889, và
**Sự can thiệp quân sự của Nga tại Syria** nằm trong bối cảnh cuộc nội chiến ở Syria, bắt đầu vào ngày 30 tháng 9 năm 2015. Nó bao gồm các cuộc không kích của
**Piô IV** (Latinh: **Pius IV**) là vị giáo hoàng thứ 224 của giáo hội công giáo. Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ông đắc cử Giáo hoàng năm 1559 và ở ngôi Giáo
**Máctinô V** hay **Martinô V** (Latinh: **Martinus V**) là vị Giáo hoàng thứ 206 của giáo hội công giáo. Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ông đắc cử Giáo hoàng năm 1417 và
**Khủng hoảng hiến pháp Nga năm 1993** là một cuộc cạnh tranh chính trị giữa phe phái của Tổng thống Nga với nghị viện Nga và phe cánh tả thân Cộng sản, rồi cuối cùng
**Bônifatiô VI** (La tinh: **Bonifacius VI**) là vị giáo hoàng thứ 112 của Giáo hội Công giáo. Sau khi Giáo hoàng Stephen V (VI) qua đời vào năm 896 thì Bonifacius được đưa lên Giáo
Đây là danh sách các nhân vật xuất hiện từ tiểu thuyết võ hiệp **_Thiên long bát bộ_** của nhà văn Kim Dung. Có hơn 230 nhân vật trong cuốn tiểu thuyết, bao gồm cả
nhỏ|Ảnh chụp Hội đồng thẩm phán từ trên cao, năm 1945 **Phiên tòa Nürnberg** () là các phiên xét xử quân sự quân Đồng Minh mở ở Nürnberg, Đức theo luật quốc tế và luật
**Biển Đức XVI** (cách phiên âm tiếng Việt khác là _Bênêđictô XVI_ hay _Bênêđitô_, xuất phát từ Latinh: _Benedictus_; tên khai sinh là **Joseph Aloisius Ratzinger**; 16 tháng 4 năm 1927 – 31 tháng 12
**Giáo hoàng** (, ) là vị giám mục của Giáo phận Rôma, lãnh đạo tinh thần của Giáo hội Công giáo toàn thế giới. Theo quan điểm của Giáo hội Công giáo, giáo hoàng là
Giáo hoàng Gioana đội [[Triều thiên Ba tầng, đang trong cuộc diễu hành thì sinh đứa bé. Minh họa thế kỉ 15.]] **Giáo hoàng Gioana** (tiếng Anh: _Pope Joan_), cũng gọi **La Papessa Giovanna** hay
**Giáo hoàng Piô XI** (tiếng Latinh: **Pius XI**, tiếng Ý: **Pio XI**) là vị Giáo hoàng thứ 259 của Giáo hội Công giáo Rôma. Theo niên giám tòa thánh năm 2003 xác định ngày đắc
**Giáo hoàng Phaolô III** (Tiếng Latinh: **Paulus III**, Tiếng Ý: _Paolo III_) (29 tháng 2 năm 1468 – 10 tháng 11 năm 1549) là vị Giáo hoàng thứ 220 của Giáo hội Công giáo Rôma.
**Hoàng thái hậu** (chữ Hán: 皇太后; Kana: こうたいごうKōtaigō; Hangul: 황태후Hwang Tae Hu; tiếng Anh: _Dowager Empress_, _Empress Dowager_ hay _Empress Mother_), thường được gọi tắt là **Thái hậu** (太后), là một tước vị được quy
**Lời tiên tri về các Giáo hoàng** là một loạt 112 cụm từ ngắn gọn, ẩn dụ trong tiếng Latinh, nhằm dự đoán các vị giáo hoàng của Giáo hội Công giáo Rôma (cùng với
**Các nhân vật chính và lặp lại** từ loạt trò chơi khoa học quân sự _StarCraft_ được liệt kê dưới đây, được tổ chức bởi các loài tương ứng và các phe phổ biến nhất
**Clêmentê XI** (Latinh: **Clemens XI**) là vị giáo hoàng thứ 243 của giáo hội công giáo. Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ông đắc cử Giáo hoàng năm 1700 và ở ngôi Giáo
**Lêô X** (Latinh: **Leo X**) là vị giáo hoàng thứ 217 của giáo hội công giáo. Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ông đắc cử Giáo hoàng năm 1513 và ở ngôi Giáo
**Lâm Sĩ Hoằng** (, ? - 622) là một thủ lĩnh khởi nghĩa nông dân chống lại sự cai trị của triều Tùy vào cuối thời gian trị vì của Tùy Dạng Đế. Trong một
upright=1.35|nhỏ|Bức họa miêu tả [[Đường Thái Tông () tiếp đón sứ giả Thổ Phồn là Lộc Đông Tán (Gar Tongtsen Yulsung) tại kinh thành Trường An. Nhà Đường thúc đẩy thương nhân buôn bán, trao
**Vai trò của Kitô giáo với nền văn minh nhân loại** rất lớn và phức tạp. Nó đan xen với lịch sử và sự hình thành của xã hội phương Tây, và nó đã đóng
Thương hiệu truyền thông âm nhạc Nhật Bản _BanG Dream!_ có số lượng lớn nhân vật, với dàn nhân vật chính được chia thành chín ban nhạc toàn nữ gồm có năm thành viên. Ban
Series _Yu-Gi-Oh!_ do Kazuki Takahashi sáng tạo bao gồm nhiều nhân vật khác nhau. Bối cảnh diễn ra tại thành phố hư cấu Domino ở Nhật Bản, nơi sinh sống của hầu hết nhân vật
**Urbanô II** (Latinh: **Urbanus II**) là người kế nhiệm Giáo hoàng Victor III và là vị giáo hoàng thứ 159 của Giáo hội Công giáo. Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ông đắc