Gyeongsang (Gyeongsang-do; phát âm: [kjʌŋ.saŋ.do], Khánh Thượng đạo) là một trong bát đạo của Triều Tiên dưới thời nhà Triều Tiên. Gyeongsang nằm ở đông nam của bán đảo.
Đô phủ đặt tại Daegu (Đại Khâu). Khu vực đạo là nơi khai sinh vương quốc Tân La, quốc gia Triều Tiên thống nhất đầu tiên trong lịch sử, và đạo có ranh giới gần như tương ứng với ranh giới ban đầu của vương quốc. Khu vực cũng đóng vai trò quan trọng trong lịch sử hiện đại của đất nước với khoảng một nửa số tổng thống Hàn Quốc bao gồm: (Park Chung-hee, Roh Tae-woo, Chun Doo-hwan, Kim Young-sam, và Roh Moo-hyun) được sinh ra trong vùng.
Ngày nay, Gyeongsang được chia thành 5 đơn vị hành chính: ba thành phố độc lập là Busan, Daegu và Ulsan, và hai tỉnh (đạo) Gyeongsang Bắc và Gyeongsang Nam. Thành phố lớn nhất vùng là Busan, sau đó là Daegu. Vùng lại được phân chia thành các tiểu vùng là Gyeongbuk và Gyeongnam. Gyeongbuk gồm có Daegu và Gyeongsang Bắc, còn Gyeongnam bao gồm Busan, Ulsan và Gyeongsang Nam.
Lịch sử
Tiền thân của phủ Gyeongsang được hình thành từ triều đại Cao Ly, thay thế các đạo cũ là Yeongnam, Sannam và Yeongdong.
Gyeongsang có tên như hiện nay từ năm 1314. Tên gọi của đạo xuất phát từ tên của hai thành chính trên địa bàn là Gyeongju (경주; 慶州; Khánh Châu) và Sangju (상주; 尙州, Thượng Châu).
Năm 1895, đạo Gyeongsang chia phân tách thành phủ Andong (Andong-bu; 안동부; 安東府; An Đông phủ) ở phía bắc, Daegu (Daegu-bu; 대구부; 大邱府; Đại Khâu phủ) ở giữa, Jinju (Jinju-bu; 진주부; 晉州府; Tấn Châu phủ) ở tây nam, và Dongnae (Dongnae-bu; 동래부; 東萊府; Đông Lai phủ'') ở phía đông nam.
Năm 1896, các phủ Andong, Daegu, và miền bắc của phủ Dongnae được hợp nhất thành đạo Gyeongsang Bắc, còn Jinju và phần phái nam phủ Dongnae được hợp nhất thành đạo Gyeongsang Nam. Gyeongsang Bắc và Gyeongsang ngày nay là một phần của Hàn Quốc.
Ngôn ngữ
Người dân đạo Gyeongsang (cả Bắc và Nam) nói một phương ngữ Triều Tiên có âm điệu và từ vựng có một số khác biệt so với tiếng Hàn chuẩn tại Seoul. Phương ngữ của họ được gọi là 'Yeoungnam'. Phương ngữ Yeongnam lại được phân ra thành các phương ngữ nhỏ hơn. Ví dụ như phương ngữ có sự khác biệt nhỏ so với phương ngữ Andong và phương ngữ Uljin.
Địa lý
Đạo Gyeongsang có ranh giới phía tây giáp với các đạo Jeolla (Toàn La) và Chungcheong (Trung Thanh), phía bắc giáp với đạo Gangwon (Giang Nguyên), phía nam là eo biển Triều Tiên, phía đông là biển Nhật Bản. Đạo được bao bọc bởi dãy núi Taebaek (Thái Bạch) và Sobaek (Tiểu Bạch). Hệ thống sông Nakdong (Lạc Đông) là mạng lưới thủy lộ quan trọng nhất của đạo.
Ngày nay, Các thành phố lớn thuộc đạo Gyeongsang trước đây là Busan, Daegu, and Ulsan. Các thành phố quan trọng khác là Gyeongju (kinh đô trước đây của Tân La), Andong, Yeongju, Sangju, Gimcheon, Miryang, Gimhae, Changwon (tỉnh lị Gyeongsang Nam), Masan, và Jinju.
Vùng Gyeongsang thường được đề cập với tên gọi "Yeongnam." Còn thuật ngữ "Yeongdong" ngày nay thường dược dùng để chỉ đạo Gangwon.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Gyeongsangbuk-do** hay **Gyeongsang Bắc** (, Hán Việt: Khánh Thượng Bắc) là một tỉnh nằm ở phía đông nam Hàn Quốc. Phía đông giáp biển Đông, phía tây giáp 2 tỉnh Jeolla Bắc và Chungcheong Bắc,
**Gyeongsangnam-do** (phiên âm Hán Việt: _Khánh Thượng Nam đạo_) là một tỉnh ở phía đông của Hàn Quốc. Busan là thành phố trực thuộc Trung ương, không thuộc tỉnh về mặt hành chính nhưng nằm
**Goseong** (Hán-Việt: _Cố Thành_) là một quận ở đạo (tỉnh) Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Quận này có diện tích 516,9 km², dân số năm 2002 là 60.374 người. ## Các đơn vị hành chính Goseong-gun
**Gyeongsang** (_Gyeongsang-do_; phát âm: [kjʌŋ.saŋ.do], _Khánh Thượng đạo_) là một trong bát đạo của Triều Tiên dưới thời nhà Triều Tiên. Gyeongsang nằm ở đông nam của bán đảo. Đô phủ đặt tại Daegu (_Đại
**Phương ngữ Gyeongsang** (còn được biết là **Kyŏngsang**), hay **tiếng Hàn Đông Nam**, là phương ngữ tiếng Triều Tiên tại khu vực Yeongnam, bao gồm cả các tỉnh Gyeongsang, Gyeongsang Bắc và Gyeongsang Nam, Hàn
**Sangju** (Hán Việt: _Thượng Châu_) là một thành phố thuộc tỉnh Gyeongsang Bắc tại Hàn Quốc. Mặc dù Sangju thực tế là vùng nông thôn song nơi đây có lịch sử lâu đời và từng
**Mungyeong** (Hán Việt: _Văn Khánh_) là một thành phố thuộc tỉnh Gyeongsang Bắc tại Hàn Quốc. Chính quyền, mạng lưới giao thông và kinh tế của thành phố đều nằm ở khu vực Jeomchon, khu
**Sông Nakdong** () là sông dài nhất ở Hàn Quốc và thứ hai trên bán đảo Triều Tiên sau sông Áp Lục, và chảy qua các thành phố lớn như Daegu và Busan. ## Địa
**Gyeongju** (phát âm tiếng Hàn:"kjəːŋdʑu", Hán Việt: _Khánh Châu_) là một thành phố ven biển nằm ở góc đông nam của tỉnh Gyeongsang Bắc tại Hàn Quốc. Đây là thành phố lớn thứ nhì về
TONER NƯỚC HOA HỒNG MAMONDE :** Chai 250ml dùng 3-5 tháng Chai màu hồng ( Rose toner ): loại truyền thống dành cho mọi loại da, có tác dụng dưỡng ẩm và làm sạch sâu
TONER NƯỚC HOA HỒNG MAMONDE :** Chai 250ml dùng 3-5 tháng Chai màu hồng ( Rose toner ): loại truyền thống dành cho mọi loại da, có tác dụng dưỡng ẩm và làm sạch sâu
️ Toner Mamonde mình đảm bảo dùng là không muốn đổi sang bất cứ 1 loại toner nào khác vì quá lành tính Có 2 loại mà khách nhà em chọn nhiều nhất là :
TONER NƯỚC HOA HỒNG MAMONDE :** Chai 250ml dùng 3-5 tháng Chai màu hồng ( Rose toner ): loại truyền thống dành cho mọi loại da, có tác dụng dưỡng ẩm và làm sạch sâu
️ Toner Mamonde mình đảm bảo dùng là không muốn đổi sang bất cứ 1 loại toner nào khác vì quá lành tính Có 2 loại mà khách nhà em chọn nhiều là : Chai
️ Toner Mamonde mình đảm bảo dùng là không muốn đổi sang bất cứ 1 loại toner nào khác vì quá lành tính Có 2 loại mà khách nhà em chọn nhiều nhất là :
TONER NƯỚC HOA HỒNG MAMONDE :** Chai 250ml dùng 3-5 tháng Chai màu hồng ( Rose toner ): loại truyền thống dành cho mọi loại da, có tác dụng dưỡng ẩm và làm sạch sâu
**Huyện Seongju** (_Seongju-gun_; âm Hán Việt: _Tinh Châu Quận_) là một huyện ở tỉnh Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 616,28 km², dân số 51.028 người. Phía tây huyện này giáp Daegu.
**Huyện Bonghwa** (_Bonghwa-gun_; âm Hán Việt: _Phụng Hóa Quận_) là một huyện ở tỉnh Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 1201 km², dân số 41.452 người. Huyện này nằm trong nội địa,
**Quận Cheongsong** (Hán-Việt: _Thanh Tùng_) là một quận ở đạo (tỉnh) Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Quận này có diện tích 842,45 km², dân số 31.313 người. ## Thành phố kết nghĩa * Thành phố Túc
**Quận Yecheon** (Hán-Việt: _Lễ Tuyền_) là một quận ở đạo (tỉnh) Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Quận này có diện tích 660,7 km², dân số năm 2001 là 58.081 người. Quận này bao gồm 12 đơn
**Namhae** (_Namhae-gun_, Hán Việt: Nam Hải quận) là một huyện ở tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 357 km², dân số 54.392 người. Huyện này gồm các đảo chính Namhae và
**Hamyang** (_Hamyang-gun_, Hán Việt: _Hàm Dương quận_) là một huyện ở tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 725,03 km², dân số năm 2002 là 44140 người.
**Haman** (_Haman-gun_, âm Hán Việt: Hàm An quận) là một huyện ở tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 417 km², dân số năm 2003 là 63.435 người. Huyện lỵ ở Gaya-eup.
**Hadong** (_Hadong-gun_, âm Hán Việt: _Hà Đông quận_) là một huyện ở tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 675,53 km², dân số năm 2003 là 58.010 người. Hadong đã có tên
**Changnyeong** (_Changnyeong-gun_, âm Hán Việt: Xương Ninh quận) là một huyện ở tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 533,09 km², dân số năm 2000 là 74.668 người. Sông Nakdong chảy qua
**Geochang** (_Geochang-gun_, âm Hán Việt: Cư Xương quận) là một huyện ở tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 804,09 km², dân số năm 2002 là 67.224 người. ## Khí hậu
**Yeongcheon** (Hán Việt: _Vĩnh Xuyên_) là một thành phố thuộc tỉnh Gyeongsang Bắc tại Hàn Quốc. Yeongcheon nằm 350 km về phía đông nam Seoul, ở phía đông nam của tỉnh Gyeongsang Bắc. Thành phố nằm
**Yeongju** (Hán Việt: _Vinh Châu_) là một thành phố thuộc tỉnh Gyeongsang Bắc tại Hàn Quốc. Thành phố giáp huyện Bonghwa ở phía đông, huyện Danyang của tỉnh Chungcheong Bắc ở phía tây, thành phố
**Tongyeong** (Hán Việt: _Thống Doanh_) là một thành phố ven biển ở tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Thời điểm năm 2010, thành phố có diện tích 238,81 ㎢ và dân số 139.869 người. Thành phố
**Jinju** là một thành phố ở tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Thành phố này là địa điểm của các cuộc bao vây lần 1 năm 1592 và lần 2 năm 1593 bởi quân Nhật Bản
**Gimhae** là một thành phố ở tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Đây là nơi sinh của cựu tổng thống Hàn Quốc Roh Moo-hyun. Thành phố có câu lạc bộ bóng đá Gimhae FC. Gimhae là
**Geoje** là một thành phố ở tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Daewoo Shipbuilding & Marine Engineering (tên cũ là Daewoo Shipyard) ở Okpo và Samsung Heavy Industries (SHI) ở Gohyeon đều nằm ở đảo Geoje.
**Yangsan** (phiên âm Hán Việt: _Lương Sơn thị_) là một thành phố ở tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. ## Hành chính Hiện nay, Yangsan có 1 eup, 4 myeon và 7 dong. Có kế hoạch,
nhỏ|Toàn cảnh cảng Masan. **Masan** là thành phố thủ phủ trước kia của tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Thành phố nằm ở vùng ven biển dọc theo vịnh Masan (마산 만, _Masan-man_), cách Busan khoảng
**Sosu Seowon** là _seowon_ lâu đời nhất Hàn Quốc, học viện lý học tư nhân được thành lập trong thời kỳ nhà Triều Tiên. Nó nằm ở lối vào của chùa Suksusa, thị trấn Sunheung,
**Huyện Yeongyang** (_Yeongyang-gun_) là một huyện nội địa ở đông bắc tỉnh Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 815,11 km², dân số 21.381 người. Đây là huyện cách trở giao thông, có
**Gimcheon** là một thành phố ở tỉnh Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Thành phố này có diện tích 1009,5 km², dân số 150.000 người. Thành phố này nằm ở trên các tuyến giao thông giữa Seoul
**Huyện Ulleung** (_Ulleung-gun_, Hán-Việt: _Uất Lăng quận_) là một huyện ở tỉnh Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 72,518 km², dân số 10.426 người. Trong địa phận huyện có đảo Ulleungdo cùng 44
**Andong** (Hán-Việt: An Đông) là một thành phố thuộc tỉnh Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Đây là thành phố lớn nhất ở phía bắc của tỉnh này với dân số khoảng 185.000 người, diện tích 1.519 km².
**Huyện Uljin** (_Uljin-gun_) là một huyện ở tỉnh Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 989,06 km², dân số 61.031 người. ## Khí hậu ## Thành phố kết nghĩa * Goyang, Hàn Quốc
**Huyện Uiseong** (_Uiseong-gun_; âm Hán Việt: _Nghĩa Thành Quận_) là một huyện ở tỉnh Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 1175,89 km², dân số năm 2002 là 71.216 người. Nằm gần trung
**Quận Cheongdo** (Hán-Việt: _Thanh Đạo_) là một quận ở đạo (tỉnh) Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Quận này có diện tích 696,53 km², dân số năm 2005 là 47.099 người. ## Hành chính Cheongdo được chia
**Quận Chilgok** (Hán-Việt: _Tất Cốc_) là một quận ở đạo (tỉnh) Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Quận này có diện tích 451 km², dân số 107.158 người. Quận lỵ là ấp Waegwan (Oa Quán). Người dân
**Quận Goryeong** (Hán-Việt: _Cao Linh_) là một quận ở đạo (tỉnh) Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Quận này có diện tích 383,7 km², dân số năm 2004 là 35.000 người. Goryeong là trung tâm lịch sử
**Huyện Yeongdeok** (Hán-Việt: _Doanh Đức_) là một quận ở đạo (tỉnh) Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc. Quận này có diện tích 741,05 km², dân số năm 2002 là 52697 người. ## Khí hậu
**Sancheong** (âm Hán Việt: Sơn Thanh) là một quận ở đạo (tỉnh) Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Quận này có diện tích 794,59 km², dân số năm 2001 là 39.863 người. ## Khí hậu ## Đơn
**Hapcheon** (_Hapcheon-gun_, âm Hán Việt: Hợp Xuyên quận) là một huyện ở tỉnh Gyeongsang Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 983,42 km², dân số năm 2001 là 60160 người. Đây là quê hương
**Haeinsa** (ko. 해인사, zh. 海印寺, Hải Ấn tự) là một trong những chùa Phật giáo hàng đầu ở Hàn Quốc. Ngôi chùa này nổi bật vì có lưu giữ _Tripitaka Koreana,_ bộ chạm khắc kinh
**Cổ Ninh Già Da** là một trong các thành bang bộ lạc của liên minh Già Da vào thời Tam Quốc Triều Tiên. Lãnh thổ của thành bang này tập trung tại thành phố Sangju,
Ảnh vệ tinh (trên, bắc) của Ulleungdo. Hòn đảo nhỏ ở phía dông bắc Ulleungdo là Jukdo. **Jukdo** là một hòn đảo nhỏ nằm cạnh đảo Ulleungdo tại Hàn Quốc. Hòn đảo trước đây còn