Giang Nam (tên thật là Nguyễn Sung; 1929 – 2023) là nhà thơ, chính khách Việt Nam, được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2001. Bài thơ "Quê hương" là tác phẩm nổi tiếng được nhiều người biết nhất của ông.
Tiểu sử
Giang Nam sinh ngày 2 tháng 2 năm 1929, quê quán xã Ninh Bình, huyện Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa. Ông sinh trong một gia đình Nho học.
Tham gia Việt Minh từ tháng 3 năm 1945, làm công tác thông tin tuyên truyền ở xã rồi lên tỉnh làm Phó trưởng công ty Thông tin Khánh Hòa. Vào năm 16 tuổi khi kháng chiến chống Pháp bùng nổ, Giang Nam đã tham gia kháng chiến cùng với hai người anh trai của mình là Nguyễn Lưu và Nguyễn Quang. Tháng 5 năm 1948, nhà thơ được giao công tác tại Tòa Văn hóa Thông tin, ông có nhiệm vụ viết bài và làm biên tập chính cho các tờ báo. Sau năm 1954 ông hoạt động ở miền Nam, làm Phó ban Tuyên huấn Khánh Hòa, Phó Tổng thư ký Hội Văn nghệ Giải phóng miền Nam, ủy viên tiểu ban văn nghệ Trung ương cục, trưởng ngành văn. Có thời gian làm Trưởng tiểu ban văn nghệ, ủy viên Ban Tuyên huấn khu Sài Gòn – Gia Định.
Ông là đại biểu Quốc hội khóa VI (1976-1981), ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khóa II, III. Tổng biên tập báo Văn nghệ, Chủ tịch Hội Văn nghệ Phú Khánh và Khánh Hòa (1984 -1989), Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa. Về hưu ông sống ở Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa (1989 – 1993).
Ông mất vào 5h sáng ngày 23 tháng 1 năm 2023 tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa do tuổi cao. Khi vào bệnh viện, nhà thơ Giang Nam đã bị suy đa phủ tạng.
Sự nghiệp
Ngoài thơ Giang Nam còn sáng tác văn xuôi chủ yếu là truyện, truyện ngắn. Các bút danh: Giang Nam, Châu Giang, Hà Trung, Lê Minh (sử dụng trên báo chí công khai xuất bản ở miền Nam từ 1955 đến 1960)
Ông là tác giả các tác phẩm nổi tiếng được giảng dạy trong nhà trường như các bài thơ: Quê hương, Nghe em vào đại học, Tiếng nói Việt Nam và nhiều tác phẩm văn học khác.
Ông được Đảng và Nhà nước tặng thưởng: Huân chương Độc lập hạng Ba; Huân chương kháng chiến chống Pháp hạng Ba; Huân chương kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất; Huân chương Quyết thắng hạng Nhất; Huy hiệu 75 năm tuổi Đảng.
Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2001 với các tập thơ: Quê hương, Hạnh phúc từ nay, Thành phố chưa dừng chân.
Tác phẩm chính
Thơ
- Tháng Tám ngày mai (1962), 18 bài thơ
- Quê hương (1962)
- Người anh hùng Đồng Tháp (trường ca, 1969)
- Vầng sáng phía chân trời (1978)
- Hạnh phúc từ nay (1978)
- Thành phố chưa dừng chân (1985)
- Ánh chớp đêm giao thừa (trường ca, 1998)
- Mầu nhiệm (1999)
- Sông Dinh mùa trăng khuyết (trường ca, 2002)
- Lắng nghe thời gian (2008)
- Người đi mở đất (trường ca chưa in)
Văn xuôi
- Vở kịch cô giáo (tập truyện ngắn, 1962)
- Người giồng tre (tập truyện - ký, 1969)
- Trên tuyến lửa (truyện ký, 1984)
- Rút từ sổ tay chiến tranh (truyện ngắn và ký, 1987)
- Tôi đã học văn theo kiểu của mình (hồi ký, 1995)
- Sống và viết ở chiến trường (hồi ký văn học, 2004)
Về bài thơ Quê hương
Bài thơ Quê hương đã được đưa vào sách giáo khoa phổ thông để giảng dạy. Năm 1961, khi xét giải thưởng thơ báo Văn nghệ, có ý kiến đề nghị trao giải nhất cho bài thơ Quê hương nhưng cũng có ý kiến cho rằng trong bối cảnh lúc đó bài thơ có thể ảnh hưởng đến tinh thần chiến đấu nên đề nghị chỉ trao giải ba, cuối cùng giải pháp dung hoà được nhất trí: bài thơ được tặng giải nhì.
Nguyên mẫu của "cô bé nhà bên" là vợ của ông. Ông sáng tác bài thơ tại căn cứ của Tỉnh ủy Khánh Hòa dưới chân núi Hòn Dù khi nghe hung tin vợ con bị bắt và thủ tiêu. Cuối năm 1961, khi đang ở căn cứ tại Củ Chi (Thành phố Hồ Chí Minh), ông bất ngờ biết vợ con vẫn còn sống, đã về quê tại Nha Trang sinh sống an toàn. Tòa án không đủ cơ sở buộc tội bà là vợ cộng sản nên trả tự do ngay tại tòa. Giang Nam cảm xúc lại dâng trào mãnh liệt và làm tiếp hai bài thơ: Ngày mai đi đón em và Con còn sống.
Vinh danh
- Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2001
Giải thưởng văn học
- Giải nhì về thơ tạp chí Văn Nghệ năm 1961 với bài thơ Quê hương;
- Giải thưởng Văn học nghệ thuật Nguyễn Đình Chiểu (1960 - 1965).
- Giải thưởng Văn học nghệ thuật Khánh Hòa (1975-2000, 2001-2005).
Gia đình
Ông có người vợ tên là Phan Thị Chiều, iý hơn ông hai tuổi, quê ở Cửa Bé (Nha Trang). Giai đoạn đầu hoạt động cách mạng (1946), ông gặp cô Chiều xinh đẹp nhất ở Văn phòng Tỉnh ủy Khánh Hòa, hồi ấy đóng tại vùng núi giáp ranh Khánh Hòa, Phú Yên.
Năm 1954, Giang Nam xin không tập kết ra Bắc mà ở lại hoạt động địa phương. Họ ước hẹn cưới nhau sau khi hiệp thương tổng tuyển cử hai miền Nam - Bắc theo Hiệp định Genève, 1954. Tuy nhiên, tổng tuyển cử đã không diễn ra. Do đó năm 1956, họ cưới nhau tại Lạc An (thuộc thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa bây giờ). Cưới hôm trước thì hôm sau bà Chiều về lại Vĩnh Trường ở Nha Trang để hoạt động hợp pháp, còn ông quay về căn cứ Đá Bàn (Ninh Hòa) tiếp tục kháng chiến.
Khoảng năm 1957-1958, một kẻ phản bội chỉ điểm cơ sở cách mạng, cả Giang Nam lẫn vợ phải vào Nam tiếp tục hoạt động. Duyên phận đưa đẩy họ đoàn tụ tại Đồng Nai cho đến khi Giang Nam được lệnh rút về căn cứ Hòn Dù (Khánh Hòa) hoạt động. Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, Giang Nam mới được đoàn tụ với vợ con ở Thành phố Nha Trang.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Giang Nam** (tên thật là **Nguyễn Sung**; 1929 – 2023) là nhà thơ, chính khách Việt Nam, được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2001. Bài thơ "_Quê hương_" là
Phương đình Nhà thờ kết hợp phong cách kiến trúc Đông-Tây **Nhà thờ chính tòa Phát Diệm** (thường gọi là **Nhà thờ đá Phát Diệm**) là một quần thể nhà thờ Công giáo rộng khoảng
**Ngân Giang** (tên khai sinh: **Đỗ Thị Quế**, 1916 - 2002) là một nữ thi sĩ Việt Nam. Bà viết nhiều thơ mang hơi hướng thơ Đường, trong số đó có nhiều bài nổi bật
**Đông Hồ** (10 tháng 3 năm 1906 - 25 tháng 3 năm 1969), tên thật **Lâm Tấn Phác**, tự _Trác Chi_, hiệu _Đông Hồ_ và _Hòa Bích_; các bút hiệu khác: _Thủy Cổ Nguyệt, Đại
**Quỳnh Dao** (1918–1947) là một nhà thơ Việt Nam trong phong trào Thơ mới. ## Thân thế Nhà thơ Quỳnh Dao có tên thật là **Đinh Nho Diệm**, sinh tháng 1 năm 1918 (cuối năm
**Robert Friend** (ngày 25 tháng 11 năm 1913 – ngày 12 tháng 1 năm 1998) là một nhà thơ và dịch giả người Mỹ gốc Do Thái. Sau khi chuyển đến Israel, ông đảm nhận
Nhà thờ Mằng Lăng **Nhà thờ Mằng Lăng** là một nhà thờ Công giáo nằm trên địa phận xã Tuy An Đông, tỉnh Đắk Lắk. Đây là nhà thờ thuộc Giáo xứ Mằng Lăng, là
**Nhà thờ Hạnh Thông Tây** là một nhà thờ Công giáo ở Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Nhà thờ tọa lạc tại số 688 đường Quang Trung, phường Thông Tây Hội, Thành phố
**Nhà thờ chính tòa Đức Bà Sài Gòn** (hay **Vương cung thánh đường chính tòa Đức Mẹ Vô nhiễm Nguyên tội**, tiếng Anh: _Immaculate Conception Cathedral Basilica_, tiếng Pháp: _Cathédrale Notre-Dame de Saïgon_), thường được
nhỏ|upright=1.3|Hai [[Mái vòm của Nhà thờ Mộ Thánh, Mái vòm bên trên Rotunda ở trên nóc có lá cờ Thập Tự Thánh Georges và mái vòm nhỏ hơn ở phía trên Catholicon, Tháp giáo đường
**Lê Văn Tất** (1917 – 1983) là một nhà thơ Việt Nam thời tiền chiến. Ông được biết đến qua một số tác phẩm thơ ca với bút danh **Thần Liên**, đồng thời cũng là
**Nhà thờ chính tòa Bùi Chu** tọa lạc tại xã Xuân Trường, tỉnh Ninh Bình là nhà thờ chính tòa của Giáo phận Bùi Chu. Giáo xứ Bùi Chu, chính thức thành lập năm 1670,
Nhà thờ chính tòa Vĩnh Long nhỏ|Giáng Sinh tại Nhà thờ chính toà Vĩnh Long **Nhà thờ chính tòa Vĩnh Long** (tên chính thức: **Nhà thờ chính tòa Thánh Anna**) là nhà thờ chính tòa
thumb|right|Nhà thờ chính tòa Long Xuyên. **Nhà thờ chính tòa Long Xuyên** hiện nay tọa lạc tại số 9 đường Nguyễn Huệ, phường Long Xuyên, tỉnh An Giang. Đây là nhà thờ chính tòa của
**Vương Cung Thánh Đường Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời** (, )) còn gọi theo cách đơn giản là **Nhà thờ Kielce** là một nhà thờ Công giáo La Mã có vị thế của nhà
**Quang Dũng** (tên khai sinh là **Bùi Đình Diệm**; sinh 11 tháng 10 năm 1921 – mất 13 tháng 10 năm 1988) là một nhà thơ Việt Nam. Ông là tác giả của một số
**Thu Bồn** (1 tháng 12 năm 1935 – 17 tháng 6 năm 2003), tên thật là **Hà Đức Trọng**, là một nhà thơ, nhà văn người Việt Nam. Thu Bồn được nhận nhiều giải thưởng
Nhà thơ **Hoài Anh** **Hoài Anh** (8 tháng 7 năm 1938 – 24 tháng 3 năm 2011) là một nhà thơ, nhà nghiên cứu phê bình, nhà biên kịch của Việt Nam. Ông quê ở
**Nhà thờ Hòa bình Jawor** (tiếng Ba Lan: _Kościół Pokoju w Jaworze_) là một nhà thờ Cải cách Tin Lành khung gỗ nằm gần Jawor, Dolnośląskie, Ba Lan. Đây là một công trình lịch sử
**Nhà thờ Phùng Khoang** (tên chính thức là **Nhà thờ Đức Mẹ Mân Côi**) là một nhà thờ Công giáo La Mã thuộc tổng giáo phận Hà Nội, Việt Nam. Nhà thờ nằm ở số
**Nhà thờ Giáng Sinh** là một vương cung thánh đường ở Bethlehem, thuộc vùng lãnh thổ của Nhà nước Palestine. Nhà thờ này nguyên thủy do Constantinus Đại đế và hoàng thái hậu Helena xây
**Anh Thơ** (25 tháng 1 năm 1918 - 14 tháng 3 năm 2005), tên thật là **Vương Kiều Ân**, các bút danh khác: _Hồng Anh_, _Tuyết Anh_, _Hồng Minh_; là một nhà thơ nữ Việt
**Kiên Giang** tên thật **Trương Khương Trinh** (1929–2014) là nhà thơ, ký giả, soạn giả cải lương, nổi tiếng với bài thơ _Hoa trắng thôi cài trên áo tím_. Ông còn được xem là thầy
**Lữ Giang**, tên thật là **Trần Xuân Kỳ** (1928–2005), là một nhà thơ Việt Nam, được biết nhiều là tác giả bài thơ _Tiếng đàn bầu_ được nhạc sĩ Nguyễn Đình Phúc phổ nhạc. ##
:_Bài này viết về thi sĩ Hoàng Cầm, các nghĩa khác xem tại Hoàng Cầm (định hướng)_ **Hoàng Cầm** tên thật là **Bùi Tằng Việt**, (22 tháng 2 năm 1922 – 6 tháng 5 năm
**Nhà thờ Tám mối Phúc thật** hay **Nhà thờ bát Phúc** là một nhà thờ Công giáo ở gần Biển hồ Galilee, Israel. Nhà thờ này được xây dựng trên ngọn đồi (cũng gọi là
**Nhà thờ chính tòa Đức Mẹ Maria hồn xác lên trời** () là trụ sở của Tổng giáo phận Công giáo México. Nhà thờ tọa lạc trên đỉnh khu vực linh thiêng của người Aztec
phải|Nhà thờ Năng Gù phải|Nhà thờ Năng Gù chuẩn bị đón lễ Giáng sinh 2018. **Nhà thờ Năng Gù** là một ngôi nhà thờ cổ của Giáo xứ Năng Gù, nằm bên Quốc lộ 91;
**Nhà thờ cổ Petäjävesi** () là một nhà thờ bằng gỗ nằm ở Petäjävesi, Phần Lan. Nó được xây dựng từ năm 1763 đến năm 1765, khi Tasvatia vẫn còn là một phần của Thụy
**Nhà thờ và phần mộ Danh nhân Đào Hữu Ích** tọa lạc tại thôn Trung Bằng, xã Sơn Bằng, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, được xếp hạng Di tích Lịch sử - Văn hóa
nhỏ|phải|Một nhà thờ cổ kính bằng đá Trong Kitô giáo, **Nhà thờ** (còn gọi là **Thánh đường** hay **Giáo đường** hay **nhà thánh**) là địa điểm để người Kitô hữu cử hành các nghi lễ
phải|Nhà thờ Cái Đôi được khởi công xây dựng vào năm 1906 **Nhà thờ Cái Đôi** thuộc Giáo xứ Cái Đôi, là một nhà thờ cổ; nay thuộc ấp An Lương, xã Hòa Bình, huyện
nhỏ|phải|Nhà thờ Asam **Nhà thờ Asam** (tên gọi chính thức **Nhà thờ Thánh Johann Nepomuk**) trong thành phố München được hai anh em Asam (Cosmas Damian Asam và Egid Quirin Asam) cho xây trong khoảng
**Nhà thờ chính tòa Köln** hay **Nhà thờ lớn Köln** với tên chính thức là **Nhà thờ thánh Phêrô và Đức Mẹ Maria** là một nhà thờ Công giáo Rôma tại Köln (còn được viết
**Nhà thờ chính tòa Modena** (tiếng Ý: _Duomo di Modena_), ở thành phố Modena, Ý, là một trong số các tòa nhà theo lối kiến trúc Roman quan trọng nhất ở châu Âu. Cùng với
**Nhà thờ Tin lành lớn ở Bratislava** (tiếng Slovakia: _Veľký evanjelický kostol v Bratislave_) là một nhà thờ Cơ đốc giáo ở khu Phố cổ, thành phố Bratislava, Slovakia. Vào ngày 23 tháng 10 năm
**Kim Tuấn** (1938-2003) là một nhà thơ tiêu biểu trước 1975. Hai ca khúc phổ thơ của ông nổi tiếng là **Anh cho em mùa xuân** (Nguyễn Hiền) & **Những bước chân âm thầm** (Y
**Nhà thờ bằng ván gỗ ở Urnes** (tiếng Na Uy: _Urnes stavkirke_) là một nhà thờ làm bằng cột và các ván gỗ ghép lại, ở nông trang Ornes, gần vịnh hẹp Lustrafjorden tại thị
**Nhà thờ chính tòa Aachen** (thường được coi là "**Nhà thờ Hoàng đế Đức**" (Đức: _Aachener Dom_) là một nhà thờ Công giáo Rôma nằm ở thành phố Aachen, miền tây Đức. Nhà thờ này
nhỏ|234x234px|Logo của Tổng Giáo phận Hà Nội với hình ảnh Nhà thờ Lớn Hà Nội trên cây thánh giá **Nhà thờ Lớn Hà Nội** (tên chính thức: **Nhà thờ chính tòa Thánh Giuse**, cũng gọi
**Nhà thờ Chợ Quán** (tên hiệu: **Nhà thờ Thánh Tâm Chúa Giêsu**) là một nhà thờ Công giáo tại Thành phố Hồ Chí Minh, thuộc giáo xứ Chợ Quán, tọa lạc tại số 120 đường
**Dương Quân** - Nhà thơ trào phúng. Tên thật là **Dương Tự Cường**. Ông sinh ngày 8 tháng 8 năm 1926 (Bính Dần) tại xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Mất ngày
thumb|Video Nhà thờ Wells nhìn từ trên không thumb|Từ Hồ phản chiếu trong khuôn viên của [[Cung điện Giám mục, Wells|Cung điện Giám mục]] **Nhà thờ chính tòa Wells** () là nhà thờ Anh giáo
**Nhà thờ chính tòa tối cao của Thánh Phêrô tại Trier** (), hoặc **Nhà thờ chính tòa Trier** () là một nhà thờ Công giáo Rôma ở Trier, Rheinland-Pfalz, Đức. Đây là nhà thờ lâu
**Nhà thờ Đức Mẹ trước Týn** (tiếng Séc: _Kostel Matky Boží před Týnem_, hay _Týnský chrám_ (_Nhà thờ Týn_)) là nhà thờ kiến trúc Gothic. Đây là công trình kiến trúc nổi bật và độc
**Trần Đăng Khoa** (sinh ngày 26 tháng 4 năm 1958), quê làng Trực Trì, xã Quốc Tuấn, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương, là một nhà thơ, nhà báo, biên tập viên Tạp chí Văn
nhỏ|phải|Nhà thờ chính tòa [[Salta, Argentina]] nhỏ|phải|[[Nhà thờ chính tòa Đức Bà Sài Gòn của Tổng Giáo phận Sài Gòn, đồng thời là một Vương cung thánh đường.]] **Nhà thờ chính tòa** (tiếng Latinh: _Ecclesia
**Nhà thờ Thánh Jeanne d'Arc** (phát âm là "Nhà thờ Thánh Giăng-đắc", tên thường gọi: **Nhà thờ Ngã Sáu**) là một nhà thờ Công giáo tại Thành phố Hồ Chí Minh. Nhà thờ này tọa
**Nhà thờ Thánh Phêrô** là một nhà thờ có tính lịch sử của Giáo hội Luther được xây dựng tại Middletown, Quận Dauphin ở bang Pennsylvania của Mỹ. Nhà thờ dược khởi công xây dựng
**Nhà thờ gỗ ở Maramureş** là quần thể nhà thờ bằng gỗ nằm ở vùng Maramureș, phía bắc Transylvania. Quần thể này bao gồm gần 100 nhà thờ chủ yếu là nhà thờ Chính thống