✨Già (bài Tây)

Già (bài Tây)

nhỏ|Bốn lá Già (kiểu Anh) Già là một quân bài có hình người trong bộ bài Tây, bên cạnh Đầm và Bồi. Ở đa số các lá Già, góc trái trên và phải dưới đều có biểu tượng chữ K (viết tắt của từ King trong tiếng Anh); tuy nhiên bộ bài của Pháp thì chữ K được thay bằng chữ R (viết tắt của từ Roi).

Mô tả

Có 4 lá Già trong một bộ bài Tây, tương ứng với 4 chất cơ, rô, chuồn, bích. Mỗi lá Già đều vẽ hình một người đàn ông lớn tuổi mang phong cách hoàng gia (đầu đội vương miện), ngụ ý đại diện cho các ông vua.

Nhìn chung, trên tay mỗi vua đều cầm vương trượng và/hoặc kiếm, như Già Rô trong bộ bài Tây kiểu Rouen lại cầm rìu. Lá Già Cơ thường được gọi là suicide king ("ông vua tự sát") do thanh kiếm của ông cắm xuyên qua đầu, và đây cũng là lá Già duy nhất không có ria mép.

Tương tự những lá Đầm và Bồi, các lá Già được vẽ đối xứng trên-dưới.

Tập tin:King of Hearts Ruen pattern comparison.jpg|Các lá Già Cơ. Ban đầu, Già Cơ cầm trong tay một cái rìu, nhưng sau đó được thay bằng một thanh kiếm cho đến ngày nay.

Đại diện

Không rõ những lá Già đại diện cho những nhân vật nào trong lịch sử. Ở Pháp, người ta có thói quen đặt tên cho các lá bài hình người theo tên các nhân vật anh hùng trong thần thoại. Dựa theo đó, 4 lá Già lần lượt đại diện cho những nhân vật sau:

  • Già Cơ (****): Charles, tức Charlemagne Đại đế, được nhiều sử gia cho là hoàng đế đầu tiên của Đế quốc La Mã Thần thánh.
  • Già Rô (****): Cesar, tức Julius Caesar, nhà độc tài cai trị Cộng hòa La Mã.
  • Già Chuồn (****): Alexandre, tức Alexandros Đại đế, người đã chinh phạt gần như toàn bộ thế giới mà người châu Âu thời đó biết đến.
  • Già Bích (****): David, vua của vương quốc Israel thống nhất, thích chơi đàn hạc.

Dưới đây là 4 lá Già của bộ bài kiểu Paris (trên mỗi lá đều có ghi tên của các vua):

King of hearts fr.svg|Già Cơ King of diamonds fr.svg|Già Rô King of clubs fr.svg|Già Chuồn King of spades fr.svg|Già Bích

Chức năng

Tùy theo kiểu chơi bài mà lá Già có giá trị khác nhau. Nhìn chung, Già thường đứng đầu trong bộ bài Tây, nhưng cũng có thể thua lá Át.

  • Trong kiểu chơi bài Hearts của phương Tây, một kiểu chơi tránh ăn điểm từ các lá bài mang chất Cơ, Già Cơ thường mang giá trị là 1 điểm.
  • Ở kiểu chơi bài Black Maria của Anh, biến thể của Hearts, ngoài các lá Cơ, 3 lá Đầm-Già-Xì Bích cũng được tính điểm. Lá Già Bích mang số điểm là 10, chỉ thua lá Đầm Bích 13 điểm.
  • Trong bài cào 3 lá ở miền Nam Việt Nam, các lá hình người (gọi là "tiên") đều được tính là 10 điểm (ngang giá trị của lá 10).

Các kiểu bài

Nga

Dưới đây là 4 lá Già trong bộ bài của Nga.

Атласная колода экстра король черви.jpg Атласная колода экстра король бубни.jpg Атласная колода король экстра трефы.jpg Атласная колода экстра король пики.jpg

Đức

  • Bốn lá Già được thiết kế ở Đức hiện tại.

    Tập tin:Berlinerbild Koenige.jpg
  • Lá Già được sản xuất ở Berlin (khoảng năm 1863–1873).

    Król Kier z Wzoru Berlińskiego.png Król Karo z Wzoru Berlińskiego.png Król Trefl z Wzoru Berlińskiego.png Król Pik z Wzoru Berlińskiego.png

Hà Lan

  • Lá Đầm được sản xuất ở Hà Lan (khoảng năm 1865). Król Kier z Wzoru Holenderskiego.png Król Karo z Wzoru Holenderskiego.png Król Trefl z Wzoru Holenderskiego.png Król Pik z Wzoru Holenderskiego.png

Pháp

Bốn lá Già được vẽ năm 1816 tại Paris, Pháp cùng với tên của các lá bài. Lúc này, phong cách đối xứng trên-dưới chưa xuất hiện. Các biểu tượng đặc trưng của mỗi vị vua có thể thấy trên mỗi lá bài:

  • Già Cơ cầm quả cầu thánh giá (globus cruciger), biểu tượng vương quyền của các vua Cơ đốc giáo thời Trung Cổ.
  • Già Rô mang biểu tượng đại bàng Aquila dưới chân áo choàng, biểu tượng của binh đoàn La Mã.
  • Già Chuồn mang biểu tượng Mặt trời Vergina trên áo bào, biểu tượng hoàng gia của vương quốc Macedonia.
  • Già Bích được vẽ thêm một cây đàn hạc (nét đặc trưng của vua David)
French Portrait card deck - 1816 - King of Hearts.jpg French Portrait card deck - 1816 - King of Diamonds.jpg French Portrait card deck - 1816 - King of Clubs.jpg French Portrait card deck - 1816 - King of Spades.jpg

Phong cách đối xứng trên-dưới từ năm 1827.

French Portrait card deck - 1827 - King of Hearts.jpg French Portrait card deck - 1827 - King of Diamonds.jpg French Portrait card deck - 1827 - King of Clubs.jpg French Portrait card deck - 1827 - King of Spades.jpg

Ở năm 1850, các lá bài được tô màu tím thay cho màu xanh dương và đỏ ở một vài vị trí.

French Portrait card deck - 1850 - King of Hearts.jpg French Portrait card deck - 1850 - King of Diamonds.jpg French Portrait card deck - 1850 - King of Clubs.jpg French Portrait card deck - 1850 - King of Spades.jpg

Kiểu Rouen

Những mẫu vẽ này được thiết kế ở vùng Rouen, sau đó được du nhập đến Anh vào khoảng cuối thế kỷ 15. Từ đầu thế kỷ 18, kiểu Rouen được sản xuất nhiều ở Anh. Tuy nhiên, nhiều họa tiết của kiểu Rouen dần mất đi và ngày càng được cách điệu hóa, trở thành kiểu hình đặc trưng của Anh. Từ đây, kiểu bài Anh cũng được lan truyền rộng khắp thế giới trong suốt thế kỷ 19 và trở thành kiểu bài phổ biến nhất hiện nay.

Dưới đây là 4 lá Già theo nguyên gốc của kiểu Rouen (trên) và kiểu Anh-Mỹ (dưới).

Król Kier z Wzoru Rouen.png Król Karo z Wzoru Rouen.png Król Trefl z Wzoru Rouen.png Król Pik z Wzoru Rouen.png Król Kier z Wzoru AngloAmerykańskiego Jednogłowego.png Król Karo z Wzoru AngloAmerykańskiego Jednogłowego.png Król Trefl z Wzoru AngloAmerykańskiego Jednogłowego.png Król Pik z Wzoru AngloAmerykańskiego Jednogłowego.png

Trong văn hóa đại chúng

  • Già Cơ là một nhân vật xuất hiện trong truyện cổ tích Alice ở xứ sở thần tiên của Lewis Carroll. Trong truyện, Già Cơ là một ông vua ngô nghê như một đứa con nít, luôn cố gắng xoa dịu vợ mình là Đầm Cơ, một bà nữ hoàng nóng nảy và khó tính, và ân xá cho nhiều "tử tù" bị bà ban án tử.

Mã Unicode

Để chèn các biểu tượng lá Già, ta có thể sử dụng mã Unicode như sau:

  • : Già Cơ
  • : Già Rô
  • : Già Chuồn
  • : Già Bích
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|Bốn lá Già (kiểu Anh) **Già** là một quân bài có hình người trong bộ bài Tây, bên cạnh Đầm và Bồi. Ở đa số các lá Già, góc trái trên và phải dưới đều
Tập tin:Pack of playing cards whitebg.jpg **Bộ bài Tây** (ở miền Bắc Việt Nam còn gọi là **tú lơ khơ** hoặc bộ **tú**) - bao gồm có 54 lá bài (có bộ bài chỉ có
nhỏ|Bốn lá Bồi (kiểu Anh) **Bồi** là một quân bài có hình người trong bộ bài Tây, bên cạnh Đầm và Già. Ở đa số các lá Bồi, góc trái trên và phải dưới đều
nhỏ|Bốn lá Đầm (kiểu Anh) **Đầm** (còn gọi là **Mụ**) là một quân bài có hình người trong bộ bài Tây, bên cạnh Già và Bồi. Ở đa số các lá Đầm, góc trái trên
**Tiến lên** là một cách chơi bài từ phương Tây truyền sang Việt Nam, được chơi bởi hai đến bốn người. Trò chơi này sử dụng bộ bài Tây để chơi và cũng tương tự
**Tấn**, hay còn gọi là Tú lơ khơ hoặc gọi tắt là bài Tú, là cách chơi bài truyền thống của Nga, du nhập vào Việt Nam, được chơi bởi 2-4 người. Đây là một
bộ bài Tây mạ vàng cao cấp 24k chống thấm nước. Tú lơ khơ Thiết kế những quân bài vàng mang ý nghĩa đặc biệt mang lại tài lộc vào mọi nhà Bộ bài tây
"**Applause**" (tạm dịch là _Hoan hô_) là một bài hát của ca sĩ - nhạc sĩ thu âm người Mỹ Lady Gaga, trích từ album phòng thu thứ ba "Artpop" (2013). Bài hát được sáng
thế=Three running men carrying papers with the labels "Humbug News", "Fake News", and "Cheap Sensation".|nhỏ|275x275px| Các phóng viên với nhiều hình thức "tin giả" từ một minh họa năm 1894 của Frederick Burr Opper **Tin
phải|nhỏ|250x250px|[[Pallet và các lá bài]] **Baccarat** hay **baccara** (; ) là một trò chơi bài chơi tại Casino. Baccarat là cách phát âm tiếng Pháp của Người Ý cho từ "Số 0". Đây là một
**Văn học thời Tây Sơn** là một giai đoạn của văn học Việt Nam vào cuối thế kỷ 18, phản ánh các thành tựu về văn, thơ của nước Đại Việt dưới thời Tây Sơn
nhỏ|"Quy tắc của danh dự - Một trận đấu tay đôi tại The Bois De Boulogne, gần Paris, tranh khắc trên gỗ của Godefroy Durand tháng 1, 1875) **Đấu tay đôi** là một trận đấu
"**The A Team**" là đĩa đơn đầu tay của ca sĩ-nhạc sĩ người Anh Ed Sheeran. Nó được phát hành dưới dạng tải kĩ thuật số tại Vương quốc Anh vào ngày 12 tháng 6
Đây là danh sách những bài hát của **Trịnh Công Sơn** được phổ biến và được biết cho đến nay. "Ướt mi" là bài hát công bố đầu tiên và được ca sĩ Thanh Thúy
**Dọn dẹp bãi biển** hay **làm sạch bãi biển** là một quá trình loại bỏ rác thải rắn, hóa chất và các loại rác hữu cơ lắng đọng trên bãi biển hoặc bờ biển do
**Tây Hạ** (chữ Hán: 西夏, bính âm: _Xī Xià_; chữ Tây Hạ: x20px|link= hoặc x20px|link=) (1038-1227) là một triều đại do người Đảng Hạng kiến lập trong lịch sử Trung Quốc. Dân tộc chủ thể
**Tây Vương Mẫu** (chữ Hán: 西王母, còn gọi là **Vương Mẫu** (王母), **Dao Trì Kim Mẫu** (hay **Diêu Trì Kim Mẫu**, 瑤池金母), **Tây Vương Kim Mẫu** (西王金母), **Vương Mẫu Nương Nương** (王母娘娘) hoặc **Kim Mẫu
"**You & Me**" là một bài hát của nữ ca sĩ kiêm rapper người Hàn Quốc và là thành viên của nhóm nhạc Blackpink Jennie. Ca khúc do YG Entertainment và Interscope Records phát hành
Vị trí vùng Tây Nguyên trên bản đồ Việt Nam [[Lâm Đồng]] [[Đắk Lắk]] **Tây Nguyên** hay **vùng cao nguyên Nam Trung Bộ** là khu vực địa lý với địa hình cao nguyên thuộc miền
nhỏ|phải|Bảng hiệu Bảo tàng Cộng sản tại Praha, Cộng hòa Séc Tư tưởng **bài Nga** hay **chống Nga** đề cập đến một phạm vi đa dạng các thiên kiến tiêu cực, phản cảm hay sợ
"**Try**" là một bài hát của ca sĩ - nhạc sĩ thu âm người Mỹ Pink, phát hành dưới dạng đĩa đơn thứ 2 trích từ album phòng thu thứ sáu của cô ấy, The
"**Belle**" là một ca khúc sáng tác bởi người viết lời bài hát Howard Ashman và nhà soạn nhạc Alan Menken cho bộ phim hoạt hình chiếu rạp thứ 30 của Walt Disney Pictures _Người
nhỏ|Tổng thống Venezuela [[Hugo Chávez]] Vào ngày 20 tháng 9 năm 2006, nguyên Tổng thống Venezuela Hugo Chávez đã có bài phát biểu trước Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc chỉ trích Tổng thống Hoa
"**Điều còn lại**" là một sáng tác của Trang Chim Sâu, thuộc thể loại pop ballad do ca sĩ Phùng Khánh Linh thể hiện và phát hành ngày 9 tháng 2 năm 2017. Trước khi
**Hồ Tây** (với các tên gọi khác trong lịch sử như **Đầm Xác Cáo**, **Hồ Kim Ngưu**, **Lãng Bạc**, **Dâm Đàm**, **Đoài Hồ**) là hồ tự nhiên lớn nhất thành phố Hà Nội, hiện thuộc
**Tây Tạng** là một khu vực tại Trung Á, nằm trên cao nguyên Thanh Tạng, có cao độ trung bình trên 4.000 mét và được mệnh danh là "nóc nhà của thế giới". Con người
**_Tây Tiến_** là một bài thơ của nhà thơ Việt Nam Quang Dũng, được sáng tác vào năm 1948 và được phát hành lần đầu ở Tạp chí Văn nghệ số 11 và 12, năm
**Mặc gia** (墨家) là một trường phái triết học trong thời kỳ Xuân Thu-Chiến Quốc trong lịch sử Trung Quốc, một trong Chư Tử Bách Gia và Cửu lưu thập gia. Đại diện Pháp gia
"**Dark Horse**" (tạm dịch: _Ngựa ô_) là một bài hát thu âm bởi ca sĩ - nhạc sĩ người Mỹ Katy Perry hợp tác với rapper Juicy J. Bài hát được phát hành chính thức
nhỏ|Bộ đôi nhạc sĩ sáng tác bài hát [[Rodgers và Hart đang sáng tác ca khúc vào năm 1936]] **Nhạc sĩ sáng tác bài hát** (hay còn gọi là **nhạc sĩ sáng tác ca khúc**,
"**Burn It Down**" là một bài hát của ban nhạc rock người Mỹ Linkin Park. Bài hát đã được phát sóng trên các đài phát thanh, cũng như phát hành bản tải xuống kỹ thuật
"**Birthday**" (tạm dịch: "_Ngày sinh nhật_") là một bài hát nhạc disco được thu âm bởi ca sĩ - nhạc sĩ người Mỹ, Katy Perry, cho album phòng thu thứ tư của cô _Prism_. Nó
"**Reflection**" là một bài hát trong album nhạc phim của phim hoạt hình _Hoa Mộc Lan_ (_Mulan_) do hãng hoạt hình Walt Disney Animation Studios sản xuất năm 1998. Trong bộ phim, bài hát được
**Thánh Gioan Thánh Giá** (tiếng Tây Ban Nha: _San Juan de la Cruz_) (14 tháng 6 năm 1542 - 14 tháng 12 năm 1591) là một nhân vật lớn trong cuộc Cải cách Công giáo,
**Đội tuyển bóng đá quốc gia Saarland** (tiếng Đức: _Saarländische Fußballnationalmannschaft_) là đội bóng đá đại diện cho vùng Saarland từ năm 1950 đến năm 1956 trong thời kỳ chiếm đóng của Pháp sau Thế
"**Rehab**" là một bài hát của nghệ sĩ thu âm người Anh quốc Amy Winehouse nằm trong album phòng thu thứ hai và cũng là cuối cùng của cô, _Back to Black_ (2006). Nó được
120 Bài Luận Tiếng Anh Tiếng Anh hiện nay đã trở thành một ngôn ngữ phổ biến trên toàn thế giới, tuy nhiên việc học và sử dụng ngôn ngữ này một cách thành thạo
120 Bài Luận Tiếng Anh Tiếng Anh hiện nay đã trở thành một ngôn ngữ phổ biến trên toàn thế giới, tuy nhiên việc học và sử dụng ngôn ngữ này một cách thành thạo
"**Giải phóng miền Nam**" được soạn nhạc và viết lời vào năm 1961 bởi bộ ba nhạc sĩ Lưu Hữu Phước, Mai Văn Bộ và Huỳnh Văn Tiểng dưới bút danh chung **_Huỳnh Minh Siêng_**
1. Tarot Wisdom Tập 1 - 22 Lá Bài Ẩn Chính Hành Trình Của Chàng Khờ Nếu như các lá Ẩn Chính cho chúng ta thấy một quá trình phát triển của linh hồn cái
1. Tarot Wisdom Tập 1 - 22 Lá Bài Ẩn Chính Hành Trình Của Chàng Khờ Nếu như các lá Ẩn Chính cho chúng ta thấy một quá trình phát triển của linh hồn cái
"**Buttons**" là một bài hát của nhóm nhạc người Mỹ The Pussycat Dolls nằm trong album phòng thu đầu tay của họ, _PCD_ (2005). Sau đó, một phiên bản phối lại của bài hát với
nhỏ|265x265px|Bức tượng _[[Người suy tư_, Auguste Rodin|thế=]] Thuật ngữ "**Triết học phương Tây**" muốn đề cập đến các tư tưởng và những tác phẩm triết học của thế giới phương Tây. Về mặt lịch sử,
**Đế quốc Tây Ban Nha** () là một trong những đế quốc lớn nhất thế giới và là một trong những đế quốc toàn cầu đầu tiên trên thế giới. Đạt tới thời kỳ cực
**Thiểm Tây** (, ) là một tỉnh của Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa. Năm 2018, Thiểm Tây là tỉnh đông thứ mười sáu về số dân, đứng thứ mười lăm về kinh tế Trung
**Vườn quốc gia** tại Việt Nam là một danh hiệu được Chính phủ Việt Nam công nhận chính thức thông qua nghị định. Thông thường, vườn quốc gia nằm trên địa phận nhiều tỉnh, thành
**Tây Berlin** là cái tên được đặt cho nửa phía tây của Berlin nằm dưới sự kiểm soát chính thức của liên quân Mỹ, Anh, Pháp và không chính thức của nhà nước Cộng hòa
**Hôn nhân cùng giới ở Tây Ban Nha** hợp pháp hóa từ ngày 3 tháng 7 năm 2005. Năm 2004, chính phủ của Đảng Công nhân Xã hội chủ nghĩa Tây Ban Nha vừa mới
**Tâm lý bài Trung tại Nhật Bản** (tiếng Anh: **_Anti-Chinese sentiment in Japan_**) đã xuất hiện từ thời Tokugawa. Tâm lý chống Trung Quốc ở Nhật Bản đã tăng lên mạnh mẽ kể từ năm
"**Tell Him**" là một bài hát của nghệ sĩ thu âm người Mỹ Barbra Streisand và nghệ sĩ thu âm thu âm người Canada Celine Dion nằm trong album phòng thu thứ 27 của Streisand