✨Đoàn cải lương Thanh Nga

Đoàn cải lương Thanh Nga

Đoàn cải lương Thanh Nga là một doanh nghiệp chuyên tổ chức biểu diễn sân khấu và truyền hình có trụ sở tại Sài Gòn. Đây được coi là một trong những đoàn thể nghệ thuật kinh thương có tuổi đời lâu nhất Việt Nam.

Lịch sử

Sơ khởi: Từ danh kìm đến giải Thanh Tâm

Thập niên 1930-40, trong buổi thịnh hành của sân khấu cải lương, các điền chủ thường xuất vốn lập các gánh hát lưu động biểu diễn khắp các tỉnh Nam Kỳ. Năm 1942, thầy giáo Lư Hòa Nghĩa (nghệ danh Năm Nghĩa) vì mê đờn ca nên bỏ trường lập Gánh hát Hậu Tấn - Năm Nghĩa do ông Phạm Minh Tấn đầu tư, ngoài ra còn có gánh Hậu Tấn - Bảy Cao của danh ca Bảy Cao. Nhưng vì gặp nạn nên hai gánh rã cùng lúc.

Năm 1949, thầy Nghĩa gá nghĩa với bà Nguyễn Thị Thơ, hành nghề bán chạp phô, vợ ba đã góa của ông hội đồng ấp Nguyễn Văn Lợi, đã được 4 mặt con. Ban đầu, vì ngõ ý không được, thầy Năm Nghĩa bèn soạn bài vọng cổ Điên đảo vì tình và nhờ đài phát thanh thâu. Bà Thơ nghe được, cảm động, mới bằng lòng cưới ông. Ngày 11 tháng 09 cùng năm, con trai Bảo Quốc chào đời tại xã Thái Hiệp Thạnh, tỉnh Tây Ninh (nay là phường 1, thành phố Tây Ninh). Ngay sau đó, vợ chồng dắt díu nhau lên Sài Gòn lập Gánh hát Thanh Minh, nhân vì suất diễn đầu nhằm tiết thanh minh.

Năm 1958, ngay khi cô ba Thanh Nga được giải Thanh Tâm, bà bầu Thơ bèn đổi thành Đoàn cải lương Thanh Minh - Thanh Nga, lúc này đã quy tụ toàn giọng ca thượng thặng trên sân khấu Việt Nam như Phùng Há, Út Trà Ôn, Thành Được, Việt Hùng, Hữu Phước, Út Bạch Lan, Ngọc Giàu, Mộng Tuyền... Trừ ngày thứ Hai được nghỉ, thì hôm nào gánh hát cũng phải miệt mài diễn, trở thành đại ban cạnh tranh được với hai đại ban đã có danh vọng từ lâu là Kim Chung và Dạ Lý Hương.

Hoàng kim: Đại ban chỉ nghỉ thứ Hai

Năm 1959, ông bầu Nghĩa mất đúng đêm cậu nhỏ Bảo Quốc lần đầu bước ra sân khấu. Bà bầu Thơ phải đứng ra gánh đại gia đình và quản gánh hát đã lên gần trăm người. Các con từ Thanh Nga đến Bảo Quốc đều được bà cho đi học trường Aurore (nay là trường THCS Lương Định Của, đường Nguyễn Đình Chiểu, Sài Gòn), không chịu học thì nhất định bị cấm lên sân khấu.

Năm 1966, khi cháu áp út Hữu Châu chào đời, bà bầu Thơ trúng số độc đắc, bèn lập thêm hai gánh hát cùng tên Dạ Minh Châu. Từ đây trở thành đoàn cải lương có quy mô và cả sự ái mộ lớn nhất Việt Nam, duy trì sinh hoạt tại rạp Hưng Đạo và thường xuyên được chính phủ bổ sung vào Đoàn Văn nghệ Việt Nam lưu diễn quốc tế.

Khủng hoảng 1: Cơn sốt điện ảnh và vô tuyến truyền hình

Đầu thập niên 1970, khi trào lưu phim chưởng Hồng Kông tràn vào, thị phần cải lương và thoại kịch đều sa sút, nhiều đoàn tan rã. Cầm cự được đến năm 1972 thì phải cho người ngoài mướn cảnh trí, phông màn, phục trang, ánh sáng... Tài tử trong đoàn được phép đi thâu dĩa, đóng phim kiếm kế sinh nhai. Nghệ sĩ Thanh Nga còn phải sang đoàn Dạ Lý Hương hát tạm, lúc rảnh thì quậy siro cho các cháu đi bán dạo kiếm thêm. Kép Hữu Thình và vợ Thanh Lệ lên Long Khánh mua bắp về bán theo kí. Nghệ sĩ Bảo Quốc và vợ Thu Thủy đẩy xe sinh tố vỉa hè.

Đoàn cũng cho phép nghệ sĩ Hữu Phước thuê xác gánh để lập đoàn Thanh Minh - Hương Lan, nhưng không trụ nổi ở Sài Gòn đành xuống Gò Công trương biển hiệu. Tuy nhiên, chỉ vài tháng đoàn này cũng rã.

Phục hưng 1: Khi tiếng súng câm bặt

Đoàn Thanh Minh - Thanh Nga cứ tồn tại lay lắt đến thời điểm 30 tháng 04. Khi chính quyền mới lên, đa số gánh hát miền Nam rã ngũ.

Tháng 08 cùng năm, Thanh Minh - Thanh Nga bất ngờ tái xuất tại rạp Hưng Đạo với tuồng Tấm lòng của biển, chỉ vài giờ đồng hồ đã bán sạch vé. Thanh Minh - Thanh Nga thời kì này trở lại là gánh hát có lượng khán giả quan tâm lớn nhất.

Năm 1976, đôi nghệ sĩ Phùng Há - Thanh Nga được chính phủ đặc cách mời ra Hà Nội tái diễn vở Phụng Nghi Đình để chào mừng Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam IV.

Khủng hoảng 2: Vụ án Thanh Nga và cuộc tập thể hóa

Năm 1978, khi xảy ra Vụ án Thanh Nga, không khí trong đoàn tạm chùng xuống, tuy nhiên suất diễn vẫn không ngưng.

Năm 1979, do chính sách quốc hữu hóa doanh nghiệp và biểu diễn nghệ thuật, như mọi đoàn khác, Thanh Minh - Thanh Nga nằm dưới quyền quản lí trực tiếp của Sở Văn hóa Thông tin Thành phố với tên gọi Đoàn Nghệ thuật Cải lương Thanh Minh Thanh Nga. Sở cử cán bộ và kế toán về lo các khoản thu chi, phương thức hoạt động, bà Nguyễn Thị Thơ chỉ gánh phần chuyên môn.

Năm 1985, sau hai cái tang liên tiếp nữa, bà bầu Thơ nghỉ hẳn. Đến năm 1988 thì bà mất. Thời kì này, nhân sự đoàn chủ yếu là thân nhân trong gia đình.

Phục hưng 2: Đệ nhất danh hài và Nụ Cười Mới

Năm 1986, chính sách Đổi mới cho phép các tổ chức biểu diễn nghệ thuật tư lập cũ mới được tự do hoạt động. Thanh Minh - Thanh Nga đăng kí bảo hộ thương mại với danh xưng Đoàn cải lương Thanh Nga. Bấy giờ, mọi doanh thu đều dựa vào tên tuổi nghệ sĩ Bảo Quốc, người đang nổi với danh hiệu đệ nhất danh hài nhờ loạt kịch phẩm truyền hình Trong nhà ngoài phố.

Trong suốt thập niên 1990, Bảo Quốc là một trong những danh hài đắt sô nhất Việt Nam, góp mặt trong hàng ngàn băng từ, liên tục lên truyền hình và điện ảnh. Mặc dù chuyên đóng vai hề, nhưng khi ông vừa về Nhà hát Trần Hữu Trang đã lĩnh lương hạng A, tương đương mọi kép chánh. Đoàn Thanh Nga thời này hoạt động trầm hơn, nhưng nhiều tài tử trong đoàn trở thành tên tuổi được ưa chuộng và có mật độ xuất hiện trên băng đĩa rất lớn.

Nhưng sang thập niên 2000, khi phong trào cải lương lâm cảnh đắp chiếu, nghệ sĩ nhiều người phải bỏ nghề hoặc lấn sang địa hạt truyền hình. Sân khấu cổ truyền hầu như chỉ xuất hiện tại các hoạt động thiện nguyện hoặc lễ lạt, một loạt hình mới là tấu hài được coi như cứu vãn tạm thời.

Năm 2005, ông bầu Hữu Lộc lập Công ty Nụ Cười Mới, vinh danh được một số tài tử như Nhật Cường, Hoài Linh, Trường Giang, Chí Tài, Hứa Minh Đạt, Lâm Vỹ Dạ, Nam Thư, Tân Chề, Long Đẹp Trai, Quách Ngọc Tuyên, Hoàng Mèo, Đại Ngọc Trâm... Năm 2010, nghệ sĩ Hữu Lộc mất, nghệ sĩ Vũ Văn Long (Long Đẹp Trai) kế nhiệm chức giám đốc. Đến năm 2018, thì Nụ Cười Mới phải tuyên bố phá sản do nghệ sĩ gạo cội đi hết, vé bán ra không bù lỗ được.

Theo lời nghệ sĩ Bảo Quốc, ngày nay tuy đoàn vẫn hoạt động âm thầm nhưng phải chuyển hướng đa lĩnh vực để đảm bảo thu nhập cho nghệ sĩ và nhằm bảo lưu thương hiệu Thanh Nga.

Nhân sự

Gia đình

  • Giám đốc: Lư Hòa Nghĩa (1950-9), Nguyễn Thị Thơ (1959-85), Lư Bảo Quốc (1985-nay), Nguyễn Hữu Lộc (2005-10), Nguyễn Hà Linh (2010-nay)
  • Tài tử: Thanh Nga, Hữu Thình, Bảo Quốc, Hữu Lộc, Hữu Châu, Hà Linh, Hồng Loan, Gia Bảo

Hợp đồng

  • Út Trà Ôn
  • Phùng Há
  • Ngọc Nuôi
  • Bé Hoàng Vân
  • Thành Được
  • Út Bạch Lan
  • Ngọc Đan Thanh
  • Việt Hùng
  • Út Nhị
  • Bích Sơn
  • Ngọc Giàu
  • Mộng Tuyền
  • Phượng Liên
  • Hữu Phước
  • Hương Lan
  • Hề Minh
  • Hề Sa
  • Văn Chung
  • Thanh Hoài
  • Phương Ánh
  • Bích Thủy
  • Thanh Thanh Hoa
  • Thúy Lan
  • Thanh Sang
  • Kim Hương
  • Hồng Nga
  • Hồng Tơ
  • Khánh Linh
  • Chiêu Linh
  • Thanh Ngân
  • Hoài Linh
  • Chí Tài
  • Tiểu Bảo Quốc

Cộng tác

  • Hà Triều
  • Hoa Phượng
  • Ngọc Linh
  • Thu An
  • Năm Châu

    Xuất phẩm

  • Phụng Nghi Đình (1976): Sân khấu Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh.
  • Bên cầu dệt lụa (1977): Sân khấu ĐTH TPHCM.
  • Tiếng trống Mê Linh (1977): Sân khấu ĐTH TPHCM.
  • Bóng tối và ánh sáng (1977): Sân khấu ĐTH TPHCM.
  • 50 năm vui cười cùng sân khấu (2009): Đại nhạc hội vinh danh nghệ sĩ Bảo Quốc đêm 21 tháng 06 tại Trung tâm Nghệ thuật Trình diễn Quang Minh Tinh (đại lộ Bolsa, Quận Cam, California).
  • 52 năm góp với nhân gian một tiếng cười (2011): Đại nhạc hội vinh danh nghệ sĩ Bảo Quốc đêm 14 và 15 tháng 05 tại Nhà hát Hòa Bình (Sài Gòn).

    Văn hóa

  • 26 tháng 11 hàng năm được giới nghệ sĩ Sài Gòn lấy làm Ngày Giỗ Tổ Nghề Sân Khấu, di ảnh nghệ sĩ Thanh Nga cũng được nhiều người kính thờ.
  • Danh từ thanh minh thanh ngay xì ke (tên nhân vật trong vở Bóng tối và ánh sáng) từ lâu trở thành khẩu ngữ dân gian.
  • Trong phim Em là bà nội của anh (2015), nhân vật bà Đại (Lê Ánh Nhật) xưng tên là Thanh Nga và thường bắt chước lối ăn vận của nghệ sĩ Thanh Nga vì ái mộ đã lâu. Nghệ sĩ Hà Linh được mời thủ vai ông thợ ảnh thần kì.
    Hình:Mouttraon.jpg Hình:Mộ Phùng Há.JPG Hình:Mộ Thanh Nga.JPG Hình:Mộ Hà Triều.JPG
    Hình:Baoquoc3.jpg Hình:Baoquoc2.jpg Hình:Thanh Loc - Huu Chau.JPG Hình:Huu Chau (cropped from anhpoly 's pic).jpg Hình:Huu Chau.JPG Hình:Nghệ sĩ Hữu Lộc.jpeg
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Đoàn cải lương Thanh Nga** là một doanh nghiệp chuyên tổ chức biểu diễn sân khấu và truyền hình có trụ sở tại Sài Gòn. Đây được coi là một trong những đoàn thể nghệ
**Khánh Linh** là một nghệ sĩ cải lương Việt Nam. ## Tiểu sử Nghệ sĩ Khánh Linh tên thật là Huỳnh Phúc Thiệt sinh năm 1964 tại Châu Phú, An Giang. Theo ghi chép của
Trích đoạn cải lương _Tự Đức dâng roi_ – màn trình diễn cải lương trên [[chợ nổi tại Liên hoan Ẩm thực Món ngon các nước lần V – 2010 tại Thành phố Hồ Chí
**Bạch Tuyết** tên khai sinh là **Nguyễn Thị Bạch Tuyết** (sinh ngày 24 tháng 12 năm 1945) là nữ nghệ sĩ cải lương danh tiếng, được mệnh danh là "**Cải lương chi bảo**". Trước năm
**Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang** hay **Trung tâm nghệ thuật cải lương Hưng Đạo** là nhà hát cải lương tại 136 Trần Hưng Đạo, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh. Đây cũng
**Nghệ sĩ Ngọc Bích** (1947) tên khai sinh là Trần Ngọc Bích. Bà được sinh ra tại huyện Bình Thủy, tỉnh Cần Thơ (nay là quận Bình Thủy, TP. Cần Thơ). ## Tiểu sử ###
**Thanh Nga** (31 tháng 7 năm 1942 – 26 tháng 11 năm 1978) là nữ nghệ sĩ cải lương nổi tiếng của Việt Nam. Bà được mệnh danh là "Nữ hoàng sân khấu" của miền
Nhà văn Ngọc Linh 1935 - 2002 tên thật là Dương Đại Tâm, quê quán ở xã Tân Duyệt, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau. Ông là người nổi tiếng được biết đến ở nhiều
Dưới đây tường bày tuồng cải lương đã được chứng nhận trong trường kì lịch sử theo soạn giả và nhan đề. ## Bạch Mai *Anh hùng náo, hay Sở Vân cứu giá *Bao Công
**Thanh Tú** (24 tháng 11 năm 1939 – 23 tháng 2 năm 2022) là một nam nghệ sĩ cải lương người Việt Nam. Ông nổi tiếng với vai diễn Nhuận Điền trong vở _Bên cầu
**Vũ Linh**, tên thật là **Võ Văn Ngoan** (10 tháng 12 năm 1958 – 5 tháng 3 năm 2023) là một nghệ sĩ cải lương nổi tiếng người Việt Nam. Ông được khán giả biết
**Thanh Sang** (2 tháng 2 năm 1943 – 21 tháng 4 năm 2017) là nghệ sĩ cải lương nổi tiếng người Việt Nam, ông được xem là một trong những nghệ sĩ gạo cội của
**Ngọc Đan Thanh** (sinh năm 1952) là một ca sĩ, diễn viên kịch nghệ, tài tử điện ảnh, chuyển âm phim, MC, xướng ngôn viên truyền hình nổi tiếng của Việt Nam. ## Tiểu sử
**Chiêu Linh** (1966 - 2021) tên thật Trần Văn Su Ky, là một nghệ sĩ cải lương người Việt Nam. ## Tiểu sử Chiêu Linh sinh ngày 7 tháng 7 năm 1966 trong gia đình
**Kiều Mai Lý** (sinh 1949) là một nghệ sĩ cải lương, diễn viên và nghệ sĩ hài nổi tiếng người Việt Nam. ## Cuộc đời và sự nghiệp Bà tên thật là **Nguyễn Thị Lý**,
**Tập đoàn quân 29** là một đơn vị quân sự chiến lược cấp tập đoàn quân của Hồng quân Liên Xô và sau này là Lực lượng Mặt đất của Nga. ## Lịch sử Tập
**Kiên Giang** tên thật **Trương Khương Trinh** (1929–2014) là nhà thơ, ký giả, soạn giả cải lương, nổi tiếng với bài thơ _Hoa trắng thôi cài trên áo tím_. Ông còn được xem là thầy
**Thanh Việt** (1939-1989) là một danh hề người Việt Nam. Sự nghiệp của ông đạt đỉnh thịnh vào đầu thập niên 1970 tại các sân khấu Việt Nam Cộng hòa. Ông được giới mộ điệu
**Thành Được** (8 tháng 8 năm 1934 – 16 tháng 11 năm 2023) là nghệ sĩ cải lương nổi tiếng người Mỹ gốc Việt, thành danh cùng thế hệ với các nghệ sĩ như: Năm
Vào tháng 2 và tháng 3 năm 2014, Nga xâm chiếm và sau đó sáp nhập bán đảo Krym từ Ukraina. Sự kiện này diễn ra trong khi có khoảng trống quyền lực tương đối
**Tập đoàn quân binh chủng hợp thành Cận vệ số 58** (Nga: _58-я гвардейская общевойсковая ордена Суворова армия_) là một đơn vị quân sự chiến lược cấp tập đoàn quân của Lục quân Nga, thuộc
**Kim Tiểu Long** (sinh ngày 1 tháng 5 năm 1974 tại Vĩnh Long) tên thật **Trương Hoàng Kép** là một nam nghệ sĩ cải lương người Việt Nam. Hiện tại, Kim Tiểu Long đang sinh
**Nghệ sĩ Thanh Phú** (1946–2023), tên khai sinh là **Nguyễn Giêng Tuất** (do cha ông họ Nguyễn, ông được sinh ra vào tháng Giêng, năm Tuất). Ông được sinh ra tại Hóc Môn, Thành phố
**_Tiếng trống Mê Linh_** là vở cải lương kinh điển tại Việt Nam, được công diễn lần đầu tiên năm 1977. Nội dung của vở nói về cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng trong lịch
**Thanh Ngân**, tên đầy đủ là **Nguyễn Thị Ngà**, là nghệ sĩ cải lương, dân ca người Việt Nam. Cô được Nhà nước phong tặng danh hiệu nghệ sĩ ưu tú năm 2007 và nghệ
**Tập đoàn quân binh chủng hợp thành số 6 Huân chương Cờ Đỏ** (tiếng Nga: _6-я общевойсковая Краснознамённая армия_) là một đơn vị quân sự chiến lược cấp tập đoàn quân của Lực lượng Mặt
**Bảo Quốc ** (sinh ngày 11 tháng 9 năm 1949) là một diễn viên hài kịch và cải lương của Việt Nam. ## Cuộc đời và sự nghiệp Ông tên đầy đủ là **Lư Bảo
** Hồng Nga** (tên thật **Đinh Thị Nga**), là nghệ sĩ cải lương gạo cội của sân khấu miền Nam từ trước và sau năm 1975, bà có thể hóa thân xuất sắc vào nhiều
**Thanh Nguyệt** (sinh năm 1947) là nữ nghệ sĩ cải lương người Việt Nam. Bà đoạt Huy chương Vàng giải Thanh Tâm năm 1965 (cùng với Bo Bo Hoàng). Bà được Nhà nước Việt Nam
**Lào Cai** trước đây là một thành phố biên giới phía bắc và là tỉnh lỵ của tỉnh Lào Cai, Việt Nam. Từ 01/07/2025, thành phố chính thức kết thúc hoạt động và được tổ
**Lữ đoàn bộ binh ô tô Cận vệ độc lập 34** (tiếng Nga: _34-я отдельная гвардейская мотострелковая бригада_, ký hiệu **OMCBR(G)34** trong đó O là độc lập, MC là bộ binh ô tô, BR là
**_Bên cầu dệt lụa_** là tuồng cải lương kinh điển của Việt Nam do soạn giả Thế Châu sáng tác và được công diễn lần đầu vào năm 1976. Vở diễn nói lên lòng chung
**Trang Thanh Lan**, tên thật là **Nguyễn Lệ Liễu** (sinh ngày 7 tháng 6 năm 1953) là một ca sĩ, diễn viên hài, nghệ sĩ cải lương, xướng ngôn viên nổi tiếng người Việt Nam
**Thanh Tuyền** (Tên khai sinh: **Phạm Như Mai**, sinh ngày 29 tháng 10 năm 1948) là một nữ ca sĩ nhạc vàng nổi tiếng người Việt Nam sống tại Mỹ. Bà thành danh vào thời
Soạn giả - Nghệ sĩ Linh Huyền, tên thật là Nguyễn Thị Ngọc Huyền, sinh ngày 26 tháng 6 năm 1970 tại Sài Gòn, Việt Nam. Từ nhỏ, cô đã bộc lộ niềm đam mê
Soạn giả - Nghệ sĩ Linh Huyền, tên thật là Nguyễn Thị Ngọc Huyền, sinh ngày 26 tháng 6 năm 1970 tại Sài Gòn, Việt Nam. Từ nhỏ, cô đã bộc lộ niềm đam mê
**_Mưa rừng_** là một câu chuyện tình cảm, tâm lý, ly kỳ hư cấu nổi tiếng của Việt Nam viết bởi tác giả Hà Triều - Hoa Phượng. _Mưa rừng_ đã nổi tiếng trong nhiều
Ngày 02/08/2025 vừa qua, tại Central Palace – TP.HCM, sự kiện Công bố khởi động Đề án Bảo tàng Cải lương Nam Bộ đã chính thức diễn ra. Với tôi – đây không chỉ là
**Thanh Thanh Hoa**, tên khai sinh: **Nguyễn Thị Anh** (1943–2009) là nữ nghệ sĩ cải lương gạo cội từ trước năm 1975 tại Việt Nam. Bà được biết đến là mẹ của NSƯT Thanh Thanh
**Xung đột biên giới Nga – Thanh (1652 - 1689)** là một loạt các vụ đụng độ vũ trang giữa nhà Thanh, với sự trợ giúp từ nhà Triều Tiên, và Sa quốc Nga, tranh
**Lực lượng vũ trang Liên bang Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết**(tiếng Nga: _Вооружённые Силы Союза Советских Социалистических Республик_) là lực lượng vũ trang của Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết
**Chiến tranh Nga–Nhật** hay **Nhật-Nga chiến tranh** (tiếng Nhật: 日露戦争 _Nichi-Ro Sensō_, âm Hán Việt: "Nhật Lộ chiến tranh"; tiếng Nga: Русско-японская война, "Russko-yaponskaya voina"; tiếng Trung: 日俄戰爭 _Rì'ézhànzhēng_, "Nhật Nga chiến tranh") là một
**Nhà Thanh** hay **Trung Hoa Đại Thanh quốc**, **Đại Thanh Đế Quốc**, còn được gọi là **Mãn Thanh** (chữ Hán: 满清, ), là triều đại phong kiến cuối cùng trong lịch sử Trung Quốc. Nguồn
thumb|Các thi thể trong trang phục dân sự, được Ukraine tuyên bố là bị bắn bởi binh sĩ Nga, nằm trên một con phố ở Bucha. Tay của một trong số họ bị trói sau
**Phượng Liên** (tên khai sinh: **Lữ Phụng Liên**, sinh ngày 14 tháng 7 năm 1947) là một nữ nghệ sĩ gạo cội của nền nghệ thuật sân khấu cải lương miền Nam từ trước năm
**Sự can thiệp quân sự của nước ngoài vào Nga** () bao gồm một loạt các cuộc viễn chinh quân sự đa quốc gia bắt đầu từ năm 1918. Động lực ban đầu đằng sau
**Quan hệ Nga–Ukraina** chuyển thành quan hệ liên quốc gia sau khi Liên Xô tan rã vào năm 1991. Quan hệ ngoại giao giữa Liên bang Nga và Ukraina độc lập được thiết lập vào
**Mỹ Châu** (tên khai sinh: **Nguyễn Thị Mỹ Châu**, sinh ngày 21 tháng 8 năm 1950) là một nữ nghệ sĩ cải lương nổi tiếng người Việt Nam trên sân khấu lẫn thị trường băng
**Đế quốc Nga** () là một quốc gia tồn tại từ năm 1721 đến khi Chính phủ lâm thời lên nắm quyền sau cuộc Cách mạng Tháng Hai năm 1917. Là đế quốc lớn thứ
nhỏ|phải|Tổng thống Nga [[Boris Yeltsin, nhà cải cách chủ chốt Anatoly Chubais, nhà kinh tế Yegor Gaidar, chủ ngân hàng Vladimir Potanin, các tài phiệt Nga và đội ngũ cố vấn tài chính, chuyên gia