Đền Xà thuộc thôn Xà Đoài, xã Tam Giang, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh là một di tích cấp quốc gia theo quyết định số 28-VH/QĐ của Bộ Văn hóa, ngày 18/1/1988. Đền nằm bên bờ nam sông Cầu, tại Ngã ba Xà, là nơi hợp lưu của hai con sông cổ Cà Lồ và sông Cầu (còn gọi là sông Như Nguyệt) cùng chảy xuống Lục Đầu Giang (Phả Lại - Hải Dương). Đây là nơi Tổng binh Lý Thường Kiệt cho xây dựng phòng tuyến sông Như Nguyệt trong cuộc kháng chiến chống Tống lần 2. Đền Xà là nơi vang lên bài thơ Thần "Nam quốc sơn hà".
Kiến trúc
Đền Xà là di tích lịch sử văn hóa lâu đời trên địa bàn xã Tam Giang, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh. Cũng giống như các làng cổ khác thuộc lưu vực sông Cầu, sông Thương, sông Cà Lồ, làng Xà thờ đức thánh Tam Giang – những vị tướng nổi tiếng trung quân ái quốc dưới thời Triệu Việt Vương. Thánh Tam Giang (tức anh em Trương Hống, Trương Hát) là những danh tướng của Triệu Quang Phục có công đánh giặc Lương ở thế kỷ thứ 6. Ban đầu đền thờ thần rắn nên có tên là đền Xà (Xà có nghĩa là rắn).
Mặc dù đền Xà được xây dựng từ lâu đời nhưng vẫn còn những dấu ấn kiến trúc cổ như nền móng, chân cột, gạch gói và cổ vật của thời Lê Trung Hưng; đặc biệt theo sách "Tư liệu Hán Nôm huyện Yên Phong" xuất bản năm 2005 thì đền Xà còn thác bản bia đá có tên "Linh từ bi ký", niên đại Minh Mạng 16 (1835), đã cho biết khá rõ việc trùng tu đền Xà vào thế kỷ 18. Trong kháng chiến chống Pháp, đền Xà bị phá hoại nặng nề. Đến năm 1993, nhân dân địa phương tôn tạo và những năm gần đây, đền lại được trùng tu theo kiểu truyền thống.
Hiện nay, về kiến trúc đền Xà có hai tòa thờ chính là Tiền tế và Hậu cung, bộ khung gỗ, chạm khắc rồng, mây, hoa lá nghệ thuật. Tại sân đền có nhà bia kiểu 8 mái, bên trong dựng tấm bia đá khắc bài thơ thần "Nam quốc sơn hà", phía ngoài là cổng tứ trụ.
Giá trị cơ bản của đền Xà là ở hệ thống cổ vật, như: tượng thờ (Thánh Ông, Thánh Bà, còn phối thờ tượng Táo Quân gắn với truyền thuyết của người được thờ, Thánh Hậu là con của Thánh, tượng người hầu và võ sĩ). Cũng theo sách "Tư liệu Hán Nôm huyện Yên Phong" xuất bản năm 2005 thì đền còn cuốn thần tích có niên đại Cảnh Hưng 27 (1766) và 15 đạo sắc phong (sớm nhất có niên đại 1670, muộn nhất có niên đại 1909).
Thánh Tam Giang
Theo truyền thuyết thánh Tam Giang: Ngày xưa ở làng Vân Mẫu, thành phố Bắc Ninh có một người con gái tên là Phùng Từ Nhan. Năm 18 tuổi, Từ Nhan chiêm bao thấy thần Long từ trên trời hạ xuống quấn mình trên sông Lục Đầu, sau đó bà mang thai 14 tháng và sinh hạ được cái bọc 5 con: 4 trai 1 gái. Do là con trời ban cho nên bà lấy họ Trương của Ngọc Hoàng đặt cho các con là Trương Hống, Trương Hát, Trương Lừng, Trương Lẫy và Trương Đạm Nương. Thời gian sau đó, Ngọc Hoàng sai Lã Tiên Ông xuống trần dạy văn võ cho 5 người con tại bãi Tràng Học gần nhà Cổ Trạch. Năm anh em đều văn võ song toàn, lớn lên hưởng ứng lời kêu gọi của Triệu Việt Vương, họ xung phòng làm tướng tiến đánh giặc Lương ở đầm Dạ Trạch và giành thắng lợi lớn. Trương Hống được phong tướng trấn giữ làng Tiên Tảo (Sóc Sơn, Hà Nội), Trương Hát được phong tướng trấn giữ làng Tam Lư (Từ Sơn, Bắc Ninh).
Khi Triệu Quang Phục lên ngôi vua, Lý Phật Tử đã đem quân đánh lại nhưng không thắng, bèn dùng kế cầu hôn gả con. Trương Hống và Trương Hát đã can ngăn Triệu Việt Vương nhưng Vua không nghe nên đã mắc mưu và bị đánh bại. Lý Phật Tử đoạt được ngôi vua, biết các ông là tướng tài giỏi bèn cho người mời ra làm quan. Song các ông nhất lòng trung quân, mắng lại rằng: "Tôi trung chẳng thờ hai vua, huống hồ hắn là kẻ vong ơn bội nghĩa?". Biết không thể khuất phục được, Lý Phật Tử lệnh truy bắt các ông khắp nơi. Các ông biết không thoát được liền tự vẫn ở dòng sông Cầu để giữ trọn tấm lòng trung với vua. Ngọc Hoàng Thượng đế cảm thương đã sắc phong Trương Hống, Trương Hát làm thần sông. Nhân dân 372 làng dọc theo sông Cầu và các nơi hai ông từng đóng quân đánh giặc đều thương tiếc, lập đền thờ làm Thần. Các triều đại nhà Ngô, Đinh, Lê, Lý sau đó được âm phù giữ yên bờ cõi nên đều phong anh em họ Trương là Đức thánh Tam Giang - đại vương thượng đẳng thần. Thánh Tam Giang còn gắn liền với huyền thoại ra đời tác phẩm Nam quốc sơn hà, bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của người Việt.
Lễ hội
Hàng năm, làng Xà Đoài đều đặn tổ chức hai ngày lễ lớn tại đền: Mùng 5 tháng Giêng và mùng 8 tháng 4 âm lịch.
Hội đền Xà thuộc hội lớn nhất vùng. Ngoài các nghi lễ trang nghiêm rước kiệu, rước nước, còn có tục thi bơi chải. Truyền rằng, tục bơi chải của đền Xà gắn liền với việc Lý Thường Kiệt huy động dân binh địa phương tham gia vào việc đánh giặc Tống trên sông Như Nguyệt.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Đền Xà** thuộc thôn Xà Đoài, xã Tam Giang, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh là một di tích cấp quốc gia theo quyết định số 28-VH/QĐ của Bộ Văn hóa, ngày 18/1/1988. Đền nằm
**Xa lộ Liên tiểu bang 95** (tiếng Anh: _Interstate 95_ hay viết tắt là **I-95**) là một xa lộ liên tiểu bang then chốt, hướng bắc-nam trên duyên hải phía đông của Hoa Kỳ, chạy
**Xã hội** là một nhóm những cá nhân liên quan đến tương tác xã hội một cách thường xuyên, hoặc một nhóm xã hội lớn có chung lãnh thổ không gian hoặc xã hội, thường
**Sơn Tây** là một thị xã thuộc thành phố Hà Nội, Việt Nam. Thị xã nguyên là thành phố Sơn Tây trực thuộc tỉnh Hà Tây. Đây là thị xã trực thuộc thành phố đầu
**Xa lộ Liên tiểu bang 5** (tiếng Anh: _Interstate 5_, viết tắt **I-5**) là một xa lộ liên tiểu bang nam-bắc then chốt nằm trên duyên hải phía tây của Hoa Kỳ. Nó gần như
**Xa lộ Liên tiểu bang 10** (tiếng Anh: _Interstate 10_, viết tắt **I-10**) là xa lộ liên tiểu bang đông-tây dài thứ tư tại Hoa Kỳ sau I-90, I-80 và I-40. Đây là xa lộ
**Xa lộ Liên tiểu bang 65** (tiếng Anh: _Interstate 65_ hay viết tắt là **I-65**) là một xa lộ liên tiểu bang then chốt tại Hoa Kỳ. Đầu phía nam của nó nằm tại điểm
**Xa lộ Liên tiểu bang 40** (tiếng Anh: _Interstate 40_ hay viết tắt là **I-40**) là một xa lộ liên tiểu bang then chốt chạy theo hướng đông-tây dài thứ ba tại Hoa Kỳ sau
**Xa lộ Liên tiểu bang 35** (tiếng Anh: _Interstate 35_ hay viết tắt là **I-35**) là một xa lộ liên tiểu bang bắc-nam tại miền Trung Hoa Kỳ. I-35 kéo dài từ thành phố Laredo
**Xa lộ Liên tiểu bang 70** (tiếng Anh: _Interstate 70_ hay viết tắt là **I-70**) là một xa lộ liên tiểu bang đông-tây tại Hoa Kỳ. Nó chạy từ Xa lộ Liên tiểu bang 15
**Xa lộ Liên tiểu bang 76** (tiếng Anh: _Interstate 76_ hay viết tắt là **I-76**) là một xa lộ liên tiểu bang tại Hoa Kỳ với tổng chiều dài là 435 dặm (700 km) từ nút
Xa lộ Liên tiểu bang 8 trong thành phố [[San Diego.]] **Xa lộ Liên tiểu bang 8** (tiếng Anh: _Interstate 8_ hay viết tắt là **I-8**) là một xa lộ liên tiểu bang tại tây
**Xa lộ Liên tiểu bang 90** (tiếng Anh: _Interstate 90_ hay viết tắt là **I-90**) là một xa lộ liên tiểu bang dài nhất tại Hoa Kỳ với chiều dài là 3.101,77 miles (4.991,81 km). Nó
**Xa lộ Liên tiểu bang 94** (tiếng Anh: _Interstate 94_ hay viết tắt là **I‑94**) là xa lộ liên tiểu bang đông-tây cực bắc nhất (nhưng I-96 là xa lộ liên tiểu bang đông-tây có
**Xa lộ Liên tiểu bang 64** (tiếng Anh: _Interstate 64_ hay viết tắt là **I-64**) là một xa lộ liên tiểu bang chính trong vùng Trung Tây và Đông Nam Hoa Kỳ. Đầu phía tây
thumb|Biểu tượng của giới thuộc hệ nhị phân. Trong đó, vòng tròn đỏ chỉ cho phái nữ (Venus), vòng tròn xanh chỉ phái nam (Mars).|thế= nhỏ|Biểu tượng của phi nhị giới. **Giới tính xã hội**
**Hành vi xã hội** là hành vi giữa hai hoặc nhiều sinh vật trong cùng một loài và bao gồm bất kỳ hành vi nào trong đó một thành viên ảnh hưởng đến người khác.
**Chủ nghĩa xã hội thị trường** là một kiểu hệ thống kinh tế trong đó nền kinh tế thị trường được điều khiển bởi một bộ máy kế hoạch hóa tập trung nhằm nâng cao
**Xa lộ Liên tiểu bang 87** (tiếng Anh: _Interstate 87_ hay viết tắt là **I-87**) là một xa lộ liên tiểu bang dài nằm hoàn toàn trong tiểu bang New York tại Hoa Kỳ. I-87
**Xa lộ Liên tiểu bang 91** (tiếng Anh: _Interstate 91_ hay viết tắt là **I-91**) là một xa lộ liên tiểu bang trong vùng Tân Anh của Hoa Kỳ. Nó cung cấp con đường chính
**Xa lộ Liên tiểu bang 30** (tiếng Anh: _Interstate 30_ hay viết tắt là **I-30**) là một xa lộ liên tiểu bang tại Nam Hoa Kỳ. I-30 chạy từ Xa lộ Liên tiểu bang 20
**Xa lộ Liên tiểu bang 20** (tiếng Anh: _Interstate 20_ hay viết tắt là **I‑20**) là một xa lộ liên tiểu bang đông-tây then chốt tại miền Nam Hoa Kỳ. I‑20 có chiều dài khoảng
**Xa lộ Liên tiểu bang 45** (tiếng Anh: _Interstate 45_ hay viết tắt là **I-45**) là một xa lộ liên tiểu bang "nội tiểu bang", nằm hoàn toàn bên trong tiểu bang Texas. Nó nối
**Xa lộ Liên tiểu bang 78** (tiếng Anh: _Interstate 78_ hay viết tắt là **I-78**) là một xa lộ liên tiểu bang tại Đông Bắc Hoa Kỳ, có tổng chiều dài là 144 dặm (231 km),
**Xa lộ Liên tiểu bang 88** (tiếng Anh: _Interstate 88_ hay viết tắt là **I-88**) là một xa lộ liên tiểu bang nội tiểu bang nằm hoàn toàn trong tiểu bang Illinois. Nó chạy từ
**Xa lộ Liên tiểu bang 26** (tiếng Anh: _Interstate 26_ hay viết tắt là **I-26**) là một xa lộ liên tiểu bang đông-tây (theo mã số chẳn là đông-tây nhưng chiều thực tế của nó
**Các xa lộ liên tiểu bang phụ trợ** (tiếng Anh: _auxiliary Interstate Highways_) hay còn được gọi là **các xa lộ liên tiểu bang 3-chữ số** là một tập hợp xa lộ được đưa vào
**Xa lộ Liên tiểu bang 77** (tiếng Anh: _Interstate 77_ hay viết tắt là **I-77**) là một xa lộ liên tiểu bang tại miền đông Hoa Kỳ. Nó đi qua địa hình phức tạp từ
**Xa lộ Liên tiểu bang 68** (tiếng Anh: _Interstate 68_ hay viết tắt là **I-68**) là một xa lộ liên tiểu bang dài nằm trong hai tiểu bang West Virginia và Maryland, kết nối trong
**Xa lộ Liên tiểu bang 39** (tiếng Anh: _Interstate 39_ hay viết tắt là **I-39**) là một xa lộ liên tiểu bang tại Trung Tây Hoa Kỳ. I-39 chạy từ Xa lộ Liên tiểu bang
thumb|Các nhân viên của một doanh nghiệp cho thuê tạm nghỉ công việc chính để làm tình nguyện viên xây nhà cho [[Habitat for Humanity, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên xây dựng những
**Ngôn ngữ học xã hộ**i (_Sociolinguistics_) là ngành học nghiên cứu ảnh hưởng của bất kỳ và tất cả các lĩnh vực xã hội, bao gồm các khái niệm văn hóa, kỳ vọng và ngữ
**Xa lộ Liên tiểu bang 25** (tiếng Anh: _Interstate 25_ hay viết tắt là **I-25**) là một xa lộ liên tiểu bang trong miền Tây Hoa Kỳ. Nó chính yếu là một xa lộ liên
**Xa lộ Liên tiểu bang 12** (tiếng Anh: _Interstate 12_ hay viết tắt là **I-12**) là một xa lộ liên tiểu bang nội tiểu bang nằm hoàn toàn bên trong tiểu bang Louisiana. I-12 bắt
**Xa lộ Liên tiểu bang 96** (tiếng Anh: _Interstate 96_ hay viết tắt là **I‑96**) là xa lộ liên tiểu bang nội tiểu bang nằm hoàn toàn bên trong tiểu bang Michigan của Hoa Kỳ.
**Xa lộ Liên tiểu bang 66** (tiếng Anh: _Interstate 66_ hay viết tắt là **I-66**) là một xa lộ liên tiểu bang tại Đông Hoa Kỳ. Như được biểu thị bằng số chẳn (xa lộ
**Xa lộ Liên tiểu bang 71** (tiếng Anh: _Interstate 71_ hay viết tắt là **I-71**) là một xa lộ liên tiểu bang trong vùng Ngũ Đại Hồ/Trung Tây và Đông Nam Hoa Kỳ. Điểm đầu
**Xa lộ Liên tiểu bang 99** (tiếng Anh: _Interstate 99_ hay viết tắt là **I-99**) là xa lộ liên tiểu bang nội tiểu bang tại miền trung tiểu bang Pennsylvania của Hoa Kỳ. Điểm đầu
**Xa lộ Liên tiểu bang H-1** (tiếng Anh: _Interstate H-1_, viết tắt **H-1**) là xa lộ liên tiểu bang bận rộn nhất tại tiểu bang Hawaii, Hoa Kỳ. Nó nằm trên đảo O'ahu. Mặc dù
**Xa lộ Liên tiểu bang 29** (tiếng Anh: _Interstate 29_ hay viết tắt là **I-29**) là một xa lộ liên tiểu bang tại Trung Tây Hoa Kỳ. I-29 chạy từ một điểm giao cắt với
**Xa lộ Liên tiểu bang 81** (tiếng Anh: _Interstate 81_ hay viết tắt là **I-81**) là một xa lộ liên tiểu bang tại miền đông Hoa Kỳ. Điểm đầu phía nam của nó nằm tại
**Xa lộ Liên tiểu bang 19** (tiếng Anh: _Interstate 19_ hay viết tắt là **I-19**) là xa lộ liên tiểu bang nội tiểu bang nằm hoàn toàn bên trong tiểu bang Arizona. I-19 chạy từ
**Xa lộ Liên tiểu bang 57** (tiếng Anh: _Interstate 57_ hay viết tắt là **I-57**) là một xa lộ liên tiểu bang nằm trong các tiểu bang Missouri và Illinois của Hoa Kỳ. Phần lớn
**Xa lộ Liên tiểu bang 81** (tiếng Anh: _Interstate 81_ hay viết tắt là **I-81**) là một xa lộ liên tiểu bang nội tiểu bang tại miền đông Hoa Kỳ, kéo dài từ Xa lộ
Xà bông Noom chỉ đơn giản là xà bông handmade, là xà bông thôi!#Chào_mừng sự #trở_lại của #Xà_Bông#Noom1.Nguyên liệu : #Xà_bông_dầu_mè_đen : dầu mè không tinh luyện, dầu dừa KTL , muối biển thô, nước
**Xa lộ Liên tiểu bang 83** (tiếng Anh: _Interstate 83_ hay viết tắt là **I-83**) là một xa lộ liên tiểu bang trong miền đông Hoa Kỳ. Điểm đầu phía nam nằm tại thành phố
**Xa lộ Liên tiểu bang 27** (tiếng Anh: _Interstate 27_ hay viết tắt là **I-27**) là một xa lộ liên tiểu bang nội tiểu bang nằm hoàn toàn trong tiểu bang Texas, từ thành phố
Lưu ý: Đặc điểm của Xà bông trà xanh thiên nhiên nói riêng và xà bông handmade thiên nhiên nói chung là luôn bị xỉn màu, bay mất màu sau 1 thời gian sản xuất.
Lưu ý: Đặc điểm của Xà bông trà xanh thiên nhiên nói riêng và xà bông handmade thiên nhiên nói chung là luôn bị xỉn màu, bay mất màu sau 1 thời gian sản xuất.
**Xa lộ D'Aguilar** (D'Aguilar Highway) là một is xa lộ lớn tại khu vực Đông Nam bang Queensland, Úc. Xa lộ có tổng chiều dài 164 km, bắt đầu từ điểm giao cắt với Xa lộ Bruce tại Caboolture