✨Đệ Nhất Cộng hòa Pháp
Trong lịch sử nước Pháp, Đệ Nhất Cộng hòa Pháp (; "Đệ Nhất Cộng hòa"), đôi khi được gọi trong thuật chép sử là nước Pháp Cách mạng, là danh hiệu thường dùng để chỉ chính thể Cộng hòa Pháp (République française) tồn tại trên lãnh thổ Pháp, Bỉ và một phần Đức, Hà Lan từ ngày 21 tháng 9 năm 1792 đến 18 tháng 5 năm 1804. Chính thể này được thành lập trong Cách mạng Pháp. Giai đoạn này chứng kiến sự lật đổ chế độ quân chủ, thành lập Công hội Quốc dân, Triều đại Khủng bố, và Nền Cộng hòa thứ nhất tồn tại cho đến khi thành lập Đế chế thứ nhất, cuối cùng là sự gia tăng quyền lực của Napoléon Bonaparte, mặc dù hình thức chính phủ đã thay đổi nhiều lần.
Lịch sử
Nền Cộng hòa Pháp trải qua nhiều hình thức chính phủ khác nhau, chủ yếu là các thời kỳ nắm quyền của các phái tư sản Girondin (đứng đầu là Brissot), Jacobin (đứng đầu là Robespierre) và Thermidorian (đứng đầu là Paul Barras).
Đệ Nhất Cộng hòa Pháp được chính thức thành lập ngày 21 tháng 9 năm 1792 khi hội nghị Quốc ước tuyên bố chấm dứt chế độ Quân chủ và lập ra nền Cộng hòa. Ngày này cũng được chọn là ngày bắt đầu của năm đầu tiên trong Lịch Cách mạng Pháp.
Mặc dù hội nghị Quốc ước nhóm họp với vị thế như một quốc hội lập hiến, và dù sau đó Hiến pháp đã được ban hành, nhưng trên thực tế đã không bao giờ được thực hiện. Chỉ 2 tháng sau, chính quyền Quốc ước đã ra lệnh bãi bỏ hiến pháp và tuyên bố chính quyền sẽ thực hiện cách mạng cho đến khi đạt được hòa bình.
Các ủy ban do Quốc ước thành lập giữ vai trò chính quyền lâm thời, nhanh chóng đưa Quốc ước trở thành bù nhìn. Trong đó, vai trò quan trọng nhất là Ủy ban An toàn Công cộng (Comité de salut public).
Sau khi phái Thermidorian thực hiện đảo chính lật đổ phái Jacobin, chế độ Đốc chính Pháp được thành lập, thủ tiêu mọi thành quả của cuộc Đại Cách mạng Pháp.
Hệ thống chính quyền
Chế độ Quốc ước
- Ủy ban An ninh tổng quát (Comité de sûreté générale)
- Ủy ban An toàn công cộng (Comité de salut public)
Chế độ Đốc chính
- Hội đồng Nguyên lão (Conseil des Anciens)
- Hội đồng 500 (Conseil des Cinq-Cents)
- Hội đồng Đốc chính (Directoire)
Chế độ Tổng tài
- Tham nghị viện (Sénat)
- Lập pháp viện (Corps législatif)
- Hộ dân viện (Tribunat)
👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Trong lịch sử nước Pháp, **Đệ Nhất Cộng hòa Pháp** (; "Đệ Nhất Cộng hòa"), đôi khi được gọi trong thuật chép sử là **nước Pháp Cách mạng**, là danh hiệu thường dùng để chỉ
**Đệ Nhị Cộng hòa Pháp** (tiếng Pháp: _la Deuxième République_) là chính phủ cộng hòa tại Pháp tồn tại trong một thời gian ngắn ngủi, bắt đầu sau Cách mạng năm 1848 và kết thúc
**Đệ Tam Cộng hòa Pháp** (tiếng Pháp: _la Troisième République_, đôi khi còn được viết là _la IIIe République_) là Chính thể cộng hòa của Pháp tồn tại từ cuối Đệ Nhị Đế
**Đệ Tứ Cộng hòa Pháp** (tiếng Pháp: _la Quatrième République_) là chính phủ cộng hòa tại Pháp từ năm 1946 tới năm 1958, được quy định bởi hiến pháp nền cộng hòa thứ tư. Đệ
**Đệ nhất Cộng hoà Áo** () được thành lập sau khi Hiệp ước Saint-Germain-en-Laye được ký vào 10 tháng 9 năm 1919—thoả thuận sau kết thúc Chiến tranh thế giới thứ nhất với sự sụp
**Đệ Nhất Cộng hòa** (1955–1963), còn được gọi là **Chính quyền Ngô Đình Diệm**, là chính thể của Việt Nam Cộng hòa được thành lập sau cuộc Trưng cầu dân ý năm 1955 ở miền
:_Đối với thực thể hiện tại có tên Hợp chủng quốc México, hãy xem México_. **Đệ Nhất Cộng hòa México** (), tên chính thức **Hợp chúng quốc México** (, (), là một nước cộng hòa
**Đệ nhất Cộng hoà Bồ Đào Nha** () kéo dài 16 năm trong thời kỳ hỗn độn của Lịch sử Bồ Đào Nha, giữa sự chấm dứt giai đoạn nhà nước quân chủ lập hiến
**Đệ Ngũ Cộng hòa** là chế độ cộng hòa của Pháp ngày nay. Đệ Ngũ Cộng hòa được thành lập sau khi Đệ Tứ Cộng hòa sụp đổ vào năm 1958. Đệ Ngũ Cộng hòa
**Chính sách Hoa kiều thời Đệ nhất Cộng hòa Việt Nam** là đường lối cưỡng bách hội nhập thiểu số người Hoa ở Miền Nam Việt Nam thời Đệ nhất Cộng hòa 1955-1963. ## Bối
**Cộng hòa Philippines** (, ), được biết đến phổ biến hơn với tên **Đệ nhất Cộng hòa Philippines** hay **Cộng hòa Malolos**, là một chính phủ cách mạng đoản mệnh tại Philippines. Chính thể này
phải|[[Allegory của Cộng hòa Tây Ban Nha, được công bố trên một tạp chí châm biếm và tự do]] **Đệ nhất Cộng hòa Tây Ban Nha** là một chính thể từng tồn tại ở Tây
**Đệ Nhất Cộng hòa Tiệp khắc** (, , thường được gọi là **Đệ Nhất Cộng hòa** bởi người Séc và người Slovakia) là một quốc gia Tiệp Khắc đã tồn tại từ năm 1918 đến
**Đệ Tam Cộng hòa Bồ Đào Nha** là một giai đoạn trong lịch sử Bồ Đào Nha tương ứng với chế độ dân chủ hiện tại được thiết lập sau khi Cách mạng hoa cẩm
**Đệ nhị Cộng hòa Ba Lan**, quốc hiệu là **Cộng hòa Ba Lan** ()**,** là một quốc gia ở Trung và Đông Âu, tồn tại từ ngày 7 tháng 10 năm 1918 đến ngày 6
**Đệ Nhất Cộng Hòa của Venezuela** (tiếng Tây Ban Nha: _Primera República de Venezuela_) là chính phủ độc lập đầu tiên của Venezuela, kéo dài từ ngày 5 tháng 7 năm 1811, đến tháng 25,
thumb|Nhà vườn trước đây thuộc sở hữu của Josef von Eggenwald là nơi ký kết **Hòa ước Leoben** hoặc **Hòa ước sơ bộ Leoben** (tiếng Anh: _Peace of Leoben_; tiếng Đức: _Vorfrieden von Leoben_) là
**Hiệp ước Lunéville** (hay **Hòa ước Lunéville**) được ký kết tại Nhà Hiệp ước Lunéville vào ngày 9 tháng 2 năm 1801. Các bên ký kết là Đệ Nhất Cộng hòa Pháp và Hoàng đế
**Hòa ước Basel** (tiếng Đức: _Friede von Basel_; tiếng Pháp: _Paix de Bâle_) được ký kết vào năm 1795, bao gồm 3 hiệp ước hòa bình liên quan đến Pháp trong Cách mạng Pháp (đại
:_Đối với pháp nhân hiện tại có tên Hợp chủng quốc México, hãy xem México_. **Đệ Nhị Cộng hòa Liên bang México** () là tên gọi được đặt cho các nỗ lực thứ hai để
**Cộng hòa Genova** (, tiếng Liguria: _Repúbrica de Zêna_) là một quốc gia độc lập từ năm 1005 đến năm 1797 ở Liguria trên bờ biển phía tây bắc Ý, đã sáp nhập Corsica từ
**Danh sách các nước cộng hòa** là danh sách liệt kê các quốc gia có chính phủ theo thể chế cộng hòa. ## Các quốc gia cộng hòa theo từng thời kỳ ### Cổ đại
**Đệ Nhị Cộng hòa Việt Nam** (1967-1975) là chính thể dân sự của Việt Nam Cộng hòa thành lập trên cơ sở của bản Hiến pháp tháng 4 năm 1967 và cuộc bầu cử tháng
**Đệ nhị Cộng hòa Philippines**, gọi chính thức là nước **Cộng hòa Philippines** (, ), tại Philippines còn gọi là **Cộng hòa Philippines do Nhật đỡ đầu**, là một nhà nước bù nhìn được thành
Lịch cộng hòa 1794, tranh của [[Louis-Philibert Debucourt.]] **Lịch Cộng hòa Pháp** () hay **Lịch Cách mạng Pháp** () là một loại lịch của Pháp được thiết lập trong Cách mạng Pháp và được sử
nhỏ|Là một người theo [[chủ nghĩa dân tộc tự do, Tổng thống Phần Lan K. J. Ståhlberg (1865–1952) là người ủng hộ mạnh mẽ chủ nghĩa cộng hòa.]] **Chủ nghĩa cộng hòa** () là một
**Những người Cộng hòa** (; _ 'LR' _), thường được gọi tắt là **Đảng Cộng hòa**, là một chính đảng theo chủ nghĩa bảo thủ tự do ở Pháp, thuộc truyền thống Gaullist. Đảng được
Mặt tiền tòa nhà hành chính của [[Viện Đại học Sài Gòn, cơ sở giáo dục đại học lớn nhất tại Việt Nam Cộng hòa, hình chụp năm 1961.]] **Nền giáo dục Việt Nam Cộng
**Đệ Nhất đế chế**, hay **chế độ Napoleon**, tên chính thức **Cộng hòa Pháp**, sau đó là **Đế quốc Pháp** (; ) là một chế độ chính trị trong lịch sử nước Pháp, do Napoléon
Tiền giấy mệnh giá 500 [[đồng Việt Nam Cộng hòa|đồng phát hành năm 1966]] **Kinh tế Việt Nam Cộng hòa** (1955-1975) là một nền kinh tế theo hướng thị trường, đang phát triển, và mở
**Cuộc đảo chính tại Nam Việt Nam năm 1963** là cuộc đảo chính nhằm lật đổ chính thể Đệ nhất Cộng hòa Việt Nam của Tổng thống Ngô Đình Diệm và Đảng Cần lao Nhân
phải|Trái phiếu Cải cách Điền địa cấp năm 1970 **Cải cách điền địa** là tên gọi chung cho 2 đợt phân phối lại ruộng đất trong khuôn khổ chương trình **Cải cách nông nghiệp** và
**Hiến pháp Việt Nam Cộng hoà năm 1967** là bản hiến pháp thứ hai của chính quyền Việt Nam Cộng hoà, Quốc hội Lập hiến thông qua vào ngày 18 tháng 3 năm 1967, Ủy
**Quốc hội Việt Nam Cộng hòa** là cơ quan lập pháp cao nhất của chính thể Việt Nam Cộng hòa. Cơ quan này dựa trên công thức tam quyền phân lập của các nước cộng
**Lục quân Việt Nam Cộng hòa** (Tiếng Anh: _Army of the Republic of Vietnam_, **ARVN**) hay **Bộ binh** là lực lượng quân chủ lực chiến đấu trên bộ của Việt Nam Cộng hòa. Lực lượng
**Binh chủng Nhảy Dù Quân lực Việt Nam Cộng hòa** là lực lượng tác chiến đổ bộ đường không của Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Khởi đầu là các đơn vị nhảy dù được
**Không lực Việt Nam Cộng hòa** (, **RVNAF**) là lực lượng không quân của Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Tiền thân là những phi cơ ném bom nhỏ và cũ do quân đội Liên
**Lá cờ của Việt Nam cộng hòa** được giới thiệu lần đầu tiên vào ngày 2 tháng 6 năm 1948, sau đó được sử dụng làm quốc kỳ của Quốc gia Việt Nam và Việt
**Tỉnh** của Việt Nam Cộng hòa là đơn vị hành chính lớn nhất dưới cấp Quốc gia đứng đầu là tỉnh trưởng. Dưới cấp tỉnh là quận, không phân biệt đô thị hay nông thôn
**Cộng hòa Áo-Đức** ( hay ) là một quốc gia được thành lập sau Thế chiến I trên cơ sở các vùng nói tiếng Đức của Đế quốc Áo-Hung. Lãnh thổ Áo-Đức có diện tích
**Đặc biệt Pháp viện** là cơ quan tư pháp đặc biệt chuyên xét xử những viên chức cấp cao của chính phủ Việt Nam Cộng hòa trong trường hợp họ bị cáo buộc phạm tội
**Viện Bảo hiến** là cơ quan hiến định hoạt động như một thiết chế bảo vệ Hiến pháp dưới thời Đệ Nhất Cộng hòa. Đây được xem là cơ quan có chức năng gần tương
**Hội đồng Thẩm phán** là cơ quan chính phủ Việt Nam Cộng hòa chuyên giám sát hoạt động xét xử của thẩm phán và cố vấn tư pháp cho Tối cao Pháp viện. Trụ sở
**Tham chính viện Việt Nam Cộng hòa** là cơ quan xét xử hành chính cấp cao và tư vấn pháp lý cho Chính phủ và Quốc hội thời Đệ Nhất Cộng hòa. Trụ sở cơ
**Hội đồng Kinh tế Xã hội** là cơ quan cố vấn cho cho Chính phủ và Quốc hội về những vấn đề kinh tế và xã hội, đồng thời tham gia ý kiến về các
**Hiệp ước Aranjuez (1801)** (tiếng Pháp: _Traité d'Aranjuez_) được ký kết vào ngày 21 tháng 3 năm 1801 giữa Đệ Nhất Cộng hòa Pháp và Vương quốc Tây Ban Nha. Hiệp ước này xác nhận
**Hiến pháp Việt Nam Cộng hòa 1956** là bản hiến pháp được hình thành trong thời Đệ Nhất Cộng hòa ở miền Nam Việt Nam vào năm 1956. ## Bối cảnh lịch sử Sau cuộc
Các quốc gia theo chế độ **Cộng hòa đại nghị** trên thế giới.
**Màu cam**: đánh dấu các quốc gia có tổng thống không có quyền hành pháp.
**Màu lục**: các quốc gia có tổng thống có
**Màu cam**: đánh dấu các quốc gia có tổng thống không có quyền hành pháp.
**Màu lục**: các quốc gia có tổng thống có
**Cộng đồng Pháp** (tiếng Pháp: _Communauté française_) là một liên minh quốc gia đã giải tán, được coi là sự kế thừa của Liên minh Pháp, là một loại khối liên hiệp đặc thù do
**Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Armenia** ( _Haykakan Sovetakan Soc’ialistakan Hanrapetut’yun_; _Armjanskaja Sovetskaja Sotsialističeskaja Respublika_), cũng viết tắt là **CHXHCNXV Armenia** hay **Armenia Xô viết**, là một trong 15 nước cộng hòa