Đào Trọng Khánh (9 tháng 5 năm 1940 – 20 tháng 9 năm 2023) là một trong những đạo diễn, nhà sản xuất hàng đầu của nền điện ảnh tài liệu Việt Nam. Ông giữ kỉ lục là cá nhân đoạt nhiều giải thưởng nhất tại Liên hoan phim Việt Nam với 7 lần đoạt giải đạo diễn và biên kịch xuất sắc. Với những đóng góp cho điện ảnh Việt Nam nói chung và lĩnh vực phim tài liệu nói riêng, ông đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân (2001) và trao tặng Giải thưởng Nhà nước (2007). Ông còn được biết đến là một nhà thơ với bút danh Đào Nguyễn.
Tiểu sử
Sinh ngày 9 tháng 5 năm 1940 tại Hải Phòng, Đào Trọng Khánh trưởng thành trong giai đoạn ác liệt của hai cuộc chiến tranh giải phóng đất nước. Đầu những năm 1960, trước khi đến với điện ảnh, ông từng là công nhân làm việc trong Cảng Hải Phòng những năm chiến tranh chống Mỹ.
Bắt đầu bước vào nghề điện ảnh từ năm 1965, Đào Trọng Khánh quyết định chọn lĩnh vực phim tài liệu cho sự nghiệp nghệ thuật của mình. Ông đã trực tiếp cầm máy quay ghi lại những thước phim lịch sử về Hải Phòng trong những ngày bị máy bay Mỹ bắn phá. Nhiều năm làm việc tại Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương, ông đã đảm nhiệm qua hầu hết các vai trò của một nhà sản xuất như viết kịch bản, viết lời bình, làm đạo diễn cho hàng chục bộ phim tài liệu khác nhau. Dù làm việc ở cương vị nào thì những bộ phim ông tham gia sản xuất luôn tạo được một phong cách nghệ thuật riêng, bởi chất thơ được khéo léo sử dụng trong một thể loại điện ảnh vẫn thường được coi là khô khan, khó tiếp nhận với phần lớn khán giá như thể loại phim tài liệu.
Đào Trọng Khánh còn được biết đến là một nhà thơ với bút danh Đào Nguyễn. Cùng với Văn Cao, Thi Hoàng, Thanh Tùng... ông là một trong những người đã góp phần tạo nên một trường phái thơ đặc trưng của Hải Phòng trong những năm chiến tranh khốc liệt. Một số người bạn thân cùng thế hệ với ông sau này cũng gặt hái được nhiều thành công trong con đường nghệ thuật như nhà viết kịch Lưu Quang Vũ, nhà thơ Thi Hoàng, nhà thơ Thanh Tùng, nhà văn Nguyễn Khắc Phục và họa sĩ Lê Đại Chúc.
Hầu hết các phim ông làm đều được giải thưởng, với gần 20 giải cao cho các tác phẩm, trong đó có 7 giải cá nhân (3 giải kịch bản, 4 giải Đạo diễn xuất sắc nhất). Tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 (1985), ông nhận hai giải Bông sen vàng cho 2 phim tài liệu: Một phần 50 giây cuộc đời và Việt Nam - Hồ Chí Minh. Năm 2007, ông được trao giải Đạo diễn xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 15 tổ chức ở Nam Định.
Năm 2000, ông được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân.
Năm 2007, ông được trao tặng Giải thưởng Nhà nước cho cụm phim tài liệu gồm: 1/50 giây cuộc đời; Việt Nam - Hồ Chí Minh; Vũ nữ Trà Kiệu; Truyền kỳ sự thật; Hình bóng tổ tiên; Hồ Chí Minh - hình ảnh của Người.
Sau khi về hưu (2005), ông chủ yếu sống tại quê nhà ở Hải Phòng.
Ông mất ngày 20 tháng 9 năm 2023 tại nhà riêng ở Hải Phòng, sau khi lâm trọng bệnh, thọ 83 tuổi.
Một số phim nổi bật
- 1/50 giây cuộc đời
- Việt Nam - Hồ Chí Minh
- Vũ nữ Trà Kiệu
- Hình bóng tổ tiên
- Hồ Chí Minh - hình ảnh của Người
- Truyền kỳ sự thật
- Nửa thế kỷ một ngày
- Đồng chí Phạm Văn Đồng
- Một thế kỷ, một đời người
- Lửa thiêng
- Hà Nội 12 ngày đêm tháng chạp 1972
Quan điểm nghệ thuật
Với tư cách là một nhà sản xuất phim tài liệu đồng thời là một nhà thơ, Nghệ sĩ Nhân dân Đào Trọng Khánh cho rằng: Thơ không thay thế cho phim tài liệu mà phim tài liệu cũng không thay thế cho thơ. Có vẻ như cũng chỉ là một. Chỉ khác nhau ở hình thức thể hiện. Làm thơ bằng phim hay làm phim như thơ, tôi nghĩ cũng là xúc cảm nghệ thuật trong một con người.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Đào Trọng Khánh** (9 tháng 5 năm 1940 – 20 tháng 9 năm 2023) là một trong những đạo diễn, nhà sản xuất hàng đầu của nền điện ảnh tài liệu Việt Nam. Ông giữ
**Đào Vọng Khanh** (chữ Hán: 陶望卿, ? - ?) hay **Vọng Ngưỡng** là cung phi nước Quảng Xuyên thời nhà Hán trong lịch sử Trung Quốc. Vọng Khanh mang họ Đào, thời trẻ được gả
**Vũ Trọng Khánh** (1912 – 1996) là một luật sư người Việt Nam. Ông là Bộ trưởng Bộ Tư pháp đầu tiên của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ông từng làm Đốc
Trong Chiến tranh Việt Nam, quân đội Hoa Kỳ và các lực lượng đồng minh đã gây ra hàng loạt tội ác như giết người, hãm hiếp, đánh đập tù nhân, ném bom vào thường
Đây là danh sách các nhân vật xuất hiện từ tiểu thuyết võ hiệp **_Thiên long bát bộ_** của nhà văn Kim Dung. Có hơn 230 nhân vật trong cuốn tiểu thuyết, bao gồm cả
**Xung đột giành quyền kiểm soát tại Quần đảo Trường Sa 1988**, hay còn gọi là **Hải chiến Trường Sa** hoặc **Xung đột Trường Sa** là sự kiện xung đột tại khu vực quần đảo
**Sinh Tồn** (tiếng Anh: _Sin Cowe Island_, ) là một hòn đảo trong cụm Sinh Tồn, quần đảo Trường Sa (tọa độ ghi trên bia chủ quyền là ). Đảo này cùng với các đảo,
**Chiến dịch Trường Sa và các đảo trên Biển Đông** là một chiến dịch không lớn nhưng có ý nghĩa quan trọng về chủ quyền lãnh thổ của Quân giải phóng Miền Nam (QGPMN) trong
thumb|Bản đồ vệ tinh bán đảo Krym tháng 5 năm 2015 **Krym** là một bán đảo tại Đông Âu, trên bờ biển phía bắc biển Đen, bị bao quanh hầu như hoàn toàn bởi biển
là một trong những môn phái trong tiểu thuyết Thiên Long Bát Bộ của nhà văn Kim Dung. _Tiêu Dao_ lấy từ thành ngữ _Tiêu dao tự tại_ (逍遥自在), có nghĩa là tự do tự
Đây là trang liệt kê **danh sách đảo ở biển Việt Nam**. Biên tập dựa theo Bản đồ tỷ lệ 1:50.000 có đối chiếu với các văn bản hành chính hiện có vào tháng 8/2020.
**Đảo Phục Sinh** ( ; ) là một đảo và lãnh thổ đặc biệt của Chile nằm ở phần đông nam Thái Bình Dương, tại điểm cực đông nam của Tam giác Polynesia thuộc châu
**Ireland** (phiên âm: "Ai-len", tiếng Anh: ; ; Ulster-Scots: ) là một hòn đảo tại Bắc Đại Tây Dương. Đảo này tách biệt với Đảo Anh ở phía đông qua Eo biển Bắc, Biển Ireland
Các cửa cống tại Brunsbüttel kết nối kênh đào với cửa sông [[Elbe, từ đó tới biển Bắc]] Bản đồ tuyến kênh đào **Kênh đào Kiel** (, NOK), được gọi là **Kaiser-Wilhelm-Kanal** cho đến năm
**Nhà nước Mới** (tiếng Bồ Đào Nha: **_Estado Novo_**, ) là chế độ chính trị theo chủ nghĩa xã đoàn của Bồ Đào Nha từ năm 1933 đến năm 1974. Tiền thân của Nhà nước
**Song Tử Tây** (tiếng Anh: _Southwest Cay_, tiếng Philippines: Pugad, , Hán Việt: Nam Tử đảo) là một cồn san hô thuộc cụm Song Tử, quần đảo Trường Sa. Việt Nam hiện đang quản lý
**Lãnh thổ Đảo Giáng Sinh** (tiếng Anh: _Territory of Christmas Island_) là một lãnh thổ bên ngoài của Úc bao gồm hòn đảo cùng tên. Nó nằm ở Ấn Độ Dương, cách Java và Sumatra
**Quần đảo Falkland** ( ) hay **Quần đảo Malvinas** ( ) là một quần đảo nằm ở Nam Đại Tây Dương. Các đảo chính của quần đảo này nằm cách 500 km về phía đông của
**Tsushima** (対馬, Hán Việt: _Đối Mã_) là một hòn đảo trong quần đảo Nhật Bản nằm giữa eo biển Triều Tiên. Phần đất liền chính của Tsushima từng là một hòn đảo duy nhất, song
nhỏ|Đường thủy như hiện có và theo kế hoạch vào năm 1903 Đức và Áo **Kênh đào Oder Danube** (; ) là một tuyến đường thủy nhân tạo được quy hoạch và xây dựng một
**Đào Văn Trường** (1916 – 2017), là Đại tá Quân đội nhân dân Việt Nam, Đại đoàn trưởng Đại đoàn 351, chỉ huy pháo binh trong Chiến dịch Điện Biên Phủ. ## Tiểu sử Đại
**Khánh Hòa** là một tỉnh ven biển thuộc duyên hải Nam Trung Bộ, Việt Nam. Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, Khánh Hòa có diện tích: 8.556 km², xếp thứ 17;
**Lịch sử hành chính Khánh Hòa** có thể xem mốc khởi đầu từ năm 1831 với cải cách hành chính của Minh Mạng, thành lập tỉnh Khánh Hòa. Vào thời điểm hiện tại (2020), về
nhỏ|phải|Khu du lịch Evason Hideaway ở [[Ninh Hòa.]] Khánh Hòa có bờ biển dài hơn 200 km và gần 200 hòn đảo lớn nhỏ cùng nhiều vịnh biển đẹp như Vân Phong, Nha Trang (một trong
Một đòn đá thẳng trong võ Tân Khánh Bà Trà đang được các môn sinh luyện tập. **Tân Khánh Bà Trà** hay **Bà Trà - Tân Khánh** hay **Võ Lâm Tân Khánh Bà Trà** (người
**Trùng Khánh** () là một thành phố lớn ở Tây Nam Trung Quốc và là một trong bốn thành phố trực thuộc trung ương tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Năm 2018, Trùng Khánh
Công ty Yến sào Khánh Hòa là doanh nghiệp Nhà nước hạng I, được UBND tỉnh giao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ, khai thác, chế biến nguồn tài nguyên Yến sào thiên nhiên. Thực
Khánh Hòa là một tỉnh ven biển Nam Trung Bộ Việt Nam, đa số diện tích mặt đất là núi non xen kẽ là các đồng bằng ven biển nhỏ hẹp. Cũng vì điều đó
**Trường Đại học Khánh Hòa** _(University of Khanh Hoa)_ là một trường đại học thuộc các trường đại học, cao đẳng trong hệ thống giáo dục quốc dân, trực thuộc ủy ban nhân dân Tỉnh
Theo Nghị quyết số 202/2025/QH15 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, quyết định sắp xếp toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của tỉnh Ninh
**"Mô hình Trùng Khánh"** trỏ các chính sách kinh tế xã hội được thực hiện ở đại đô thị Trùng Khánh của Trung Quốc. Tuy gắn liền với Bạc Hy Lai, từng làm bí thư
Sản phẩm Nước Yến sào Khánh Hòa Collagen là sản phẩm được chế biến từ nguồn Yến sào đảo thiên nhiên và giữ nguyên tính năng của Yến sào đảo thiên nhiên. Yến sào nguồn
**Nguyễn Khánh** (1927–2013) là một chính khách Việt Nam Cộng Hoà, ông từng giữ chức vụ Quốc trưởng và Thủ tướng của Việt Nam Cộng hòa và kiêm luôn các chức Tổng tư lệnh và
Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Khánh Hòa được thành lập theo Quyết định số 1600/QĐ-UBND ngày 02/7/2013 của UBND tỉnh Khánh Hòa và bắt đầu thu dung điều trị bệnh nhân tại cơ sở mới
Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Khánh Hòa được thành lập theo Quyết định số 1600/QĐ-UBND ngày 02/7/2013 của UBND tỉnh Khánh Hòa và bắt đầu thu dung điều trị bệnh nhân tại cơ sở mới
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Khánh Hòa là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, có vị trí là đơn vị tham mưu, giúp UBND tỉnh thực hiện chức năng
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Khánh Hòa là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, có vị trí là đơn vị tham mưu, giúp UBND tỉnh thực hiện chức năng
Ngày 30 tháng 6 năm 1989, Quốc hội ra Nghị quyết chia tỉnh Phú Khánh thành hai tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa. ## Thời tiền sử và Vương quốc Chăm Pa trái|nhỏ|Tháp Po Nagar,
**Tu viện Khánh An** là một ngôi chùa bề thế nằm ở quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh, nơi đây được gọi là tu viện vì muốn nói giảm thiểu đi sắc màu của
**Tỉnh ủy Khánh Hòa** hay còn được gọi **Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa**. Tỉnh ủy Khánh Hòa là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa giữa hai
Sản phẩm Nước Yến sào Khánh Hòa Sanest là sản phẩm được chế biến từ nguồn Yến sào đảo thiên nhiên và giữ nguyên tính năng của Yến sào đảo thiên nhiên. Yến sào nguồn
phải|Sơ đồ thành **Thành Diên Khánh** là một di tích lịch sử văn hóa nổi tiếng tại huyện Diên Khánh, Khánh Hòa, Việt Nam, là nơi đã diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan
**Đảo Duy Mộng** (tiếng Anh: _Drummond Island_; , Hán-Việt: _Tấn Khanh đảo_) là một đảo san hô thuộc nhóm đảo Lưỡi Liềm của quần đảo Hoàng Sa. Đảo này nằm ở điểm cuối của một
**Ngày quốc khánh** là ngày lễ quan trọng của một quốc gia. Nó đánh dấu một sự kiện lịch sử, chính trị hoặc văn hóa gắn liền với lịch sử Nhà nước hiện tại của
**Nguyễn Xuân Khánh** (1933_–_2021) là nhà văn, dịch giả Việt Nam, được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật vào năm 2017. Các tác phẩm nổi bật của ông là bộ 3
**Tứ Linh Đao** là bài đơn đao, được Võ sư Kim Kê giới thiệu tại Hội nghị chuyên môn toàn quốc lần 1 do Liên đoàn Võ thuật Cổ truyền Việt Nam, tổ chức từ
**Quốc kỳ Đảo Giáng Sinh** được chấp thuận không chính thức vào năm 1986 sau khi chiến thắng trong cuộc thi thiết kế cờ cho lãnh thổ. Lá cờ này do Tony Couch ở Sydney,
**Thị trưởng Chính phủ Nhân dân thành phố Trùng Khánh** (Tiếng Trung Quốc: **重庆市人民政府市长**, Bính âm Hán ngữ: _Chóng Qìng shì Rénmín Zhèngfǔ Shì zhǎng_, Từ Hán - Việt: _Trùng Khánh thị Nhân dân Chính
**Vòng chung kết giải bóng đá trong nhà vô địch quốc gia 2018** (hay còn gọi là _Giai đoạn 2_ của Giải Futsal Vô địch Quốc gia HDBank 2018) thi đấu theo thể thức vòng
thumb|Tháp nước [[ga Trúc Mã Quán ở thành phố Kim Hoa, tỉnh Chiết Giang có khắc dòng chữ "Công nghiệp học Đại Khánh".]] "**Công nghiệp học Đại Khánh**" ( là phong trào chính trị do