Cộng hòa Liên bang Trung Mỹ (), còn gọi là Liên hiệp tỉnh Trung Mỹ () trong năm đầu tiên hình thành, là một quốc gia có chủ quyền tại Trung Mỹ, bao gồm các lãnh thổ nguyên thuộc Đô đốc lệnh Guatemala của Tân Tây Ban Nha. Quốc gia này tồn tại từ tháng 9 năm 1821 đến 1841, và là một nền cộng hòa dân chủ.
Biểu tượng trên quốc kỳ vào năm 1823–1824 ghi liên bang (trong tiếng Tây Ban Nha) là Provincias Unidas del Centro de América ("Liên hiệp tỉnh Trung Mỹ"); tuy nhiên, trong hiến pháp năm 1824 thì trên quốc huy và quốc kỳ ghi República Federal de Centroamérica / Centro América ("Cộng hòa Liên bang Trung Mỹ").
Cộng hòa bao gồm lãnh thổ các quốc gia Guatemala, El Salvador, Honduras, Nicaragua, và Costa Rica hiện nay. Trong thập niên 1830, có thêm tỉnh thứ sáu là Los Altos với thủ phủ tại Quetzaltenango – lãnh thổ của tỉnh này nay là vùng cao nguyên tây bộ Guatemala và bang Chiapas ở nam bộ México.
Liên bang tan rã do nội chiến từ năm 1838 đến năm 1840. Quá trình tan rã bắt đầu khi Nicaragua tách ra khỏi Liên bang vào ngày 5 tháng 11 năm 1838, tiếp theo sau đó là Honduras và Costa Rica (nguồn khác thì ghi Nicaragua ly khai ngày 30 tháng 4). Liên bang tan rã trên thực tế vào năm 1840, khi đó bốn trong năm tỉnh ban đầu đã tuyên bố độc lập. Tuy nhiên, Liên bang chỉ chính thức tan rã khi El Salvador tuyên bố là một cộng hòa độc lập vào tháng 2 năm 1841. Vì thời kỳ này hỗn loạn nên không có ngày tháng chính xác, song theo ghi chép thì vào ngày 31 tháng 5 năm 1838, Quốc hội đã họp để tuyên bố rằng các tỉnh có quyền tự do lập nên các cộng hòa độc lập của mình.
Lịch sử
Độc lập 1821–1822
Từ thế kỷ 16 đến 1821, Trung Mỹ, ngoài Panama, đã hình thành nên Phó vương Guatemala trong Đế quốc Tây Ban Nha. Năm 1821, Đại hội tại Trung Mỹ _Người Criollo _tại Thành phố Guatemala đã soạn thảo Đạo luật Độc lập Trung Mỹ tuyên bố độc lập của khu vực từ Tây Ban Nha, có hiệu lực vào ngày 15 tháng 9 năm đó. Quá trình này không có máu và không có sự kháng cự của chính quyền Tây Ban Nha với tư cách là Chuẩn tướng Gabino Gaínza, cùng với tất cả các thống đốc hoàng gia của năm tỉnh. Ngày đó vẫn được đánh dấu là ngày độc lập bởi hầu hết các quốc gia Trung Mỹ.
Sáp nhập vào Đế quốc México, 1822–1823
Độc lập tỏ ra ngắn ngủi, khi luật pháp và trật tự địa phương bị phá vỡ. Do sự cạnh tranh trong khu vực, nhiều địa phương từ chối chấp nhận các cường quốc liên bang mới được thành lập ở Guatemala - San Salvador, Comayagua, León và Cartago đang trong cuộc nổi dậy mở. Tình trạng hỗn loạn tiếp theo đã thúc đẩy tầng lớp giàu có và bảo thủ sở hữu đất đai để ủng hộ liên bang với México. Vào ngày 25 tháng 1 năm 1822, tư vấn Junta ở Thành phố Guatemala đã bỏ phiếu để sáp nhập. Một vài tuần sau đó, tướng Vicente Filísola, sứ giả của Hoàng đế Agustín de Iturbide của Đệ nhất Đế quốc México, đã đến Guatemala làm người cai trị mới.
Việc sáp nhập gây tranh cãi, với một số người nhìn thấy hiến pháp México với việc bãi bỏ chế độ nô lệ và thành lập thương mại tự do như một sự cải thiện về hiện trạng. Những người tự do ở Trung Mỹ ở San Salvador phản đối việc này và từ chối chấp nhận quyền hạn của Filísola. Quân đội đã được ra lệnh để dập tắt bất đồng. Trong trường hợp của Costa Rica, đất nước quyết định tham gia Đế quốc México như một phần của các nghị quyết sau khi kết thúc Trận Ochomogo (ngày 5 tháng 4 năm 1823), được xem là cuộc nội chiến đầu tiên củ Costa Rica. Sau khi Iturbide thoái vị (ngày 19 tháng 3 năm 1823), México trở thành một nước cộng hòa (chính thức tuyên bố ngày 1 tháng 11 năm 1823) và đưa ra các tỉnh Trung Mỹ bị sáp nhập trước đây để xác định vận mệnh của mình. Filísola đã chuyển quyền lực của mình sang Hội đồng Lập hiến Quốc gia được thành lập nhanh chóng, bao gồm các đại diện từ mỗi tỉnh trong số năm tỉnh thành. Vào ngày 1 tháng 7 năm 1823, Quốc hội Trung Mỹ tuyên bố độc lập tuyệt đối từ Tây Ban Nha, México, và bất kỳ quốc gia nước ngoài nào khác, và thiết lập một hệ thống cộng hòa của chính phủ. (Một số nguồn khác chỉ ra rằng thời điểm ly khai của Nicaragua là ngày 30 tháng 4). Do tính chất hỗn loạn của thời kỳ này, một ngày chính thức phá hủy không tồn tại, nhưng vào ngày 31 tháng 5 năm 1838, Đại hội đã họp để tuyên bố rằng các tỉnh được tự do tạo ra các nước cộng hòa độc lập. Liên bang này kết thúc hiệu quả vào năm 1840, lúc đó bốn trong số năm tiểu bang của nó đã tuyên bố độc lập. Sự kết thúc chính thức chỉ xảy ra khi El Salvador tự tuyên bố thành lập một nước cộng hòa độc lập vào tháng 2 năm 1841.
Tên và biểu tượng
Ngày nay, tất cả năm lá cờ của các quốc gia kế nhiệm vẫn giữ nguyên mô hình liên bang cũ của hai dải màu xanh bên ngoài bao quanh một sọc trắng bên trong (Costa Rica đã sửa đổi cờ của nó một cách đáng kể vào năm 1848, làm tối màu xanh và thêm một dải màu đỏ bên trong đôi). Tiểu bang thứ sáu ngắn ngủi của Los Altos đã bị México sáp nhập với tên là bang Chiapas.
Các Liên hiệp liên bang của Trung Mỹ sau đó
- Liên minh đầu tiên là vào năm 1842 bởi cựu tổng thống Francisco Morazán, người đã tham gia vào một cuộc đấu tranh giành quyền kiểm soát Costa Rica. Sau khi nắm quyền kiểm soát thủ đô, Morazán tuyên bố ông sẽ tạo ra một đội quân lớn để tái lập Cộng hòa Liên bang thành Liên bang Trung Mỹ và dự định bao gồm El Salvador, Guatemala, Honduras và Nicaragua, nhưng cảm giác nổi tiếng đã nhanh chóng chống lại ông và một cuộc nổi loạn đột ngột khiến ông bị bắt và hành quyết bằng cách bắn đội hình vào ngày 15 tháng 9 năm đó.
- Liên minh thứ hai được thực hiện vào tháng 10 năm 1852 khi El Salvador, Honduras và Nicaragua tạo ra một Liên bang Trung Mỹ (Federación de Centro América). Liên bang kéo dài chưa đầy một tháng.
- 1856–1857, khu vực này đã thiết lập thành công một liên minh quân sự để đẩy lùi cuộc xâm lược của phóng viên tự do Hoa Kỳ William Walker.
- Tổng thống Guatemala, Justo Rufino Barrios đã cố gắng tái hợp quốc gia bằng vũ khí vào những năm 1880 nhưng ông qua đời trong trận chiến gần thị trấn Chalchuapa, El Salvador.
- Liên minh thứ ba của Honduras, Nicaragua và El Salvador là Đại Cộng hòa Trung Mỹ (República Mayor de Centroamérica) kéo dài từ 1896 đến 1898.
- Liên minh mới nhất xảy ra giữa tháng 6 năm 1921 và tháng 1 năm 1922 khi El Salvador, Guatemala, Honduras và Costa Rica thành lập Liên bang Trung Mỹ (thứ hai). Hiệp ước thành lập liên bang này đã được ký kết tại San José, Costa Rica, vào ngày 19 tháng 1 năm 1921. Hiệp ước quy định việc tạo ra một trạng thái của bốn quốc gia trong tương lai, theo một hiến pháp. Liên bang thứ hai này gần như đã trở nên khờ dại ngay từ đầu, chỉ có một Hội đồng Liên bang Lâm thời được tạo thành từ các đại biểu từ mỗi tiểu bang.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Cộng hòa Liên bang Trung Mỹ** (), còn gọi là **Liên hiệp tỉnh Trung Mỹ** () trong năm đầu tiên hình thành, là một quốc gia có chủ quyền tại Trung Mỹ, bao gồm các
**Cộng hòa liên bang** (tiếng Anh: _federal republic_) là một liên bang gồm các bang có thể chế chính phủ Cộng hòa. Liên bang là chính phủ trung ương. Việc sử dụng thuật ngữ _Cộng
**Cộng hòa Liên bang Xã hội chủ nghĩa Nam Tư**, gọi tắt là **CHLBXHCN Nam Tư** là nhà nước Nam Tư được thành lập sau Chiến tranh thế giới lần thứ hai và tồn tại
:_Đối với pháp nhân hiện tại có tên Hợp chủng quốc México, hãy xem México_. **Đệ Nhị Cộng hòa Liên bang México** () là tên gọi được đặt cho các nỗ lực thứ hai để
thumb|right|350 px|Bản đồ chủ quyền các quốc gia tại Trung Mỹ và Caribbean từ năm 1700 đến nay **Lịch sử Trung Mỹ** (bao gồm cả vùng Caribbean) là lịch sử của khu vực Trung Mỹ
**Danh sách các nước cộng hòa** là danh sách liệt kê các quốc gia có chính phủ theo thể chế cộng hòa. ## Các quốc gia cộng hòa theo từng thời kỳ ### Cổ đại
**Los Altos** là một bang tổn tại ngắn ngủi ở Trung Mỹ và là một trong sáu xứ tạo nên Cộng hòa Liên bang Trung Mỹ. Sau khi liên bang này giải thể, Los Altos
thumb|right|Bản đồ các quốc gia từng thuộc [[Cộng hòa Liên bang Trung Mỹ.|218x218px]] **Thống nhất Trung Mỹ**, đôi khi được gọi là **Chủ nghĩa dân tộc Trung Mỹ** (tiếng Anh: Central Americanism), là liên hiệp
:_Đối với thực thể hiện tại có tên Hợp chủng quốc México, hãy xem México_. **Đệ Nhất Cộng hòa México** (), tên chính thức **Hợp chúng quốc México** (, (), là một nước cộng hòa
**Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Croatia** (tiếng Serbia-Croatia: Socijalistička Republika Hrvatska / Социјалистичка Република Хрватска), thường viết tắt là **SR Croatia** hoặc chỉ gọi là **Croatia**, là một nước cộng hoà cấu thành của
Trong nhiều thập kỷ, trên quan điểm chính trị, Cộng hòa nhân dân Trung Hoa từng được biết đến là một thực thể chính trị đồng nghĩa với Trung Quốc lục địa. Về mặt lịch
**Đảng Cộng hòa Liên bang Las Villas** () là một chính đảng ở tỉnh Las Villas, Cuba. Đảng này được thống đốc tỉnh José Miguel Gómez và Carlos Mendieta y Montefur thành lập vào năm
Mặt tiền tòa nhà hành chính của [[Viện Đại học Sài Gòn, cơ sở giáo dục đại học lớn nhất tại Việt Nam Cộng hòa, hình chụp năm 1961.]] **Nền giáo dục Việt Nam Cộng
**Cộng hòa Dân chủ Đức** (**CHDC Đức** hay **CHDCĐ**; - **DDR**), thường được gọi là **Đông Đức** dựa trên việc nước này quản lý phần lãnh thổ phía Đông của Đức (để phân biệt với
**Cộng hòa** (chữ Hán: 共和) dựa trên cụm từ tiếng Latinh _res publica_ ('công vụ'), là một quốc gia mà quyền lực chính trị nằm trong tay của nhân dân thông qua những người đại
**Chính quyền liên bang Hoa Kỳ** (tiếng Anh: _Federal Government of the United States_) là chính quyền quốc gia của Hoa Kỳ, một nước cộng hoà liên bang gồm 50 tiểu bang, cùng đặc khu
**Cộng hòa Texas** là một cựu quốc gia có chủ quyền tại Bắc Mỹ, nằm giữa Hoa Kỳ và México. Cộng hòa Texas tồn tại từ năm 1836 đến năm 1845. Nó được thành lập
Cộng hòa Séc là một quốc gia dân chủ mới nổi ở Đông Âu, có nền kinh tế công nghiệp phát triển. Nó là một trong những nền kinh tế ổn định nhất và thịnh
nhỏ|phải|Bản đồ thể hiện các liên bang chính thức hiện nay.|333x333px **Liên bang** (tiếng Latinh: _foedus_, ) là hình thức nhà nước bao gồm một số các thành viên cá thể có _chính phủ riêng_
**Cộng hòa Nhân dân Ba Lan** (1952–1989), trước đây là **Cộng hòa Ba Lan** (1944–1952), là một quốc gia ở Trung Âu tồn tại như tiền thân của Cộng hòa Ba Lan dân chủ hiện
**Các tỉnh Thống nhất Hà Lan**, hoặc **Các tỉnh thống nhất**, **Các tỉnh liên hiệp** (tiếng Hà Lan: _Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden_) hay **Cộng hoà Hà Lan Thống nhất**, **Cộng hoà Bảy Tỉnh Thống
Đệ nhất **Cộng hòa Slovakia** (), hay còn gọi là **Nhà nước Slovakia** (), là một quốc gia phụ thuộc của phát xít Đức đã tồn tại giữa ngày 14 tháng 3 năm 1939 và
**** () nói về cách thức chính quyền Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tuyên truyền có hệ thống để tác động lên tư tưởng của công chúng theo hướng có lợi cho chính quyền.
Tiền giấy mệnh giá 500 [[đồng Việt Nam Cộng hòa|đồng phát hành năm 1966]] **Kinh tế Việt Nam Cộng hòa** (1955-1975) là một nền kinh tế theo hướng thị trường, đang phát triển, và mở
**Việt Nam Dân chủ Cộng hòa** (**VNDCCH**), cũng được gọi là **Bắc Việt** (), là một nhà nước ở Đông Nam Á tồn tại từ năm 1945 đến năm 1976. Là một thành viên Khối
**Hải quân Việt Nam Cộng hòa** (Tiếng Anh: _Republic of Vietnam Navy_, **RVN**) là lực lượng Hải quân trực thuộc Quân lực Việt Nam Cộng hòa, hoạt động trên cả vùng sông nước và lãnh
**Điện ảnh Việt Nam Cộng hòa** () là thuật ngữ mô tả ngành kĩ nghệ chế tác phát hành và phê bình điện ảnh tại Việt Nam Cộng hòa thời kì từ 1955 đến 1975.
**Kinh tế Việt Nam Dân chủ Cộng hòa** là nền kinh tế chỉ huy theo mô hình xã hội chủ nghĩa của Liên Xô được áp dụng ở phía bắc vĩ tuyến 17, trong khu
**Cộng hòa Congo**, cũng được gọi là **Congo-Brazzaville** hay đơn giản là **Congo**, là một quốc gia có chủ quyền nằm ở Trung Phi. Congo giáp với năm quốc gia: Gabon và Đại Tây Dương
Bản đồ 4 Quân khu [[Việt Nam Cộng hòa]] **Quân đoàn I** là một đơn vị cấp Quân đoàn, được tổ chức hỗn hợp gồm cả Hải quân - Lục quân - Không quân. Đây **Sakha**, còn được gọi là **Yakutia** (; ), tên chính thức **Cộng hòa Sakha** (; , _Saxa Öröspüübülükete_, ) là một chủ thể liên bang của Nga (một nước Cộng hòa). Nước này có dân
**Liên hiệp chính trị** là một loại nhà nước được cấu thành hoặc tạo ra từ các quốc gia ban đầu nhỏ hơn. Quá trình này, trong địa chính trị đề cập đến sự gần
**Thành bang Hanse tự do Bremen** () là bang nhỏ nhất và ít dân nhất trong số 16 bang của Cộng hòa Liên bang Đức. Nó được gọi một cách không chính thức là Land
**Không lực Việt Nam Cộng hòa** (, **RVNAF**) là lực lượng không quân của Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Tiền thân là những phi cơ ném bom nhỏ và cũ do quân đội Liên
**Đệ nhất Cộng hoà Áo** () được thành lập sau khi Hiệp ước Saint-Germain-en-Laye được ký vào 10 tháng 9 năm 1919—thoả thuận sau kết thúc Chiến tranh thế giới thứ nhất với sự sụp
**Đại học Công nghệ Quốc phòng Trung Quốc** (tên tiếng Anh: **National University of Defense Technology** (**NUDT**; ) trực thuộc Quân ủy Trung ương Trung Quốc, là một trường đại học trọng điểm quốc gia
KEM CHỐNG NẾP NHĂN MẮT: (20ml – 0.68 fl.oz) Với công nghệ tiên tiến, kem chống nếp nhăn mắt siêu việt này giúp dưỡng ẩm tối ưu, giúp da căng bóng dẻo dai và giảm
nhỏ|[[Tháp Chủ Thể biểu tượng của tư tưởng chính thức: _Juche_.]] **Chính trị của Triều Tiên** diễn ra trong khuôn khổ triết lý chính thức của nhà nước, _Juche_, một khái niệm được tạo ra
**Nguyễn Văn Minh** (1929-2006) nguyên là một tướng lĩnh Bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Trung tướng. Ông xuất thân từ những khóa đầu tại trường Võ bị Liên quân
Mặt Nạ Chống Lão Hóa – Hyaluronic Acid + Hỗn hợp chống lão hóa giúp dưỡng ẩm tối ưu, giúp da căng bóng dẻo dai và giảm thiểu rõ rết mọi dấu hiệu lão hóa.*Mã
Q10 PHYTOCOMPLEX SERUM (30ml – 1.0 fl.oz) – Cấp ẩm , thu nhỏ lỗ chân lông giúp da đều màu rạng rỡ mỗi ngày *Mã sản phẩm : DKSR Xuất xứ: Sản xuất tại Cộng
**Đệ Nhị Cộng hòa Việt Nam** (1967-1975) là chính thể dân sự của Việt Nam Cộng hòa thành lập trên cơ sở của bản Hiến pháp tháng 4 năm 1967 và cuộc bầu cử tháng
**Hành chính Việt Nam Dân chủ Cộng hòa** phản ánh bộ máy hành chính từ trung ương tới địa phương của chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trong thời kỳ 1945-1975. nhỏ|thế= bản
**Nguyễn Văn Mạnh** (1921-1994) nguyên là một tướng lĩnh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Trung tướng. Ông xuất thân từ khóa đầu tiên tại trường Võ bị Quốc gia do Chính
**Cuộc đảo chính Nam Việt Nam năm 1964** là một cuộc đảo chính xảy ra vào ngày 30 tháng 1 năm 1964 do tướng Nguyễn Khánh lãnh đạo đã loại bỏ vai trò lãnh đạo
Lễ khai giảng ngày 15 tháng 11 năm [[1945 ở Trường Đại học Quốc gia Việt Nam, cơ sở giáo dục đại học đầu tiên của chính thể Việt Nam Dân chủ Cộng hòa]] **Giáo
**México** ( , phiên âm: "Mê-hi-cô", tiếng Nahuatl: _Mēxihco_), cũng thường viết không dấu là **Mexico**, tên chính thức là **Hợp chúng quốc México** (, ), là một nước cộng hòa liên bang thuộc khu
**Cuộc đảo chính tại Nam Việt Nam năm 1963** là cuộc đảo chính nhằm lật đổ chính thể Đệ nhất Cộng hòa Việt Nam của Tổng thống Ngô Đình Diệm và Đảng Cần lao Nhân
**Cục Điều tra Liên bang Mỹ** (tên gốc viết tắt là _FBI_) là cơ quan tình báo và an ninh nội địa của Hoa Kỳ và là cơ quan thực thi pháp luật liên bang
**Nigeria** (; phiên âm: "Ni-giê-ri-a"), tên chính thức là **Cộng hòa Liên bang Nigeria** (tiếng Anh: _Federal Republic of Nigeria_) là một quốc gia thuộc khu vực Tây Phi và cũng là nước đông dân