Công Đoàn Đoàn kết (tiếng Ba Lan: Solidarność, IPA:; tên đầy đủ: Công đoàn Độc lập Tự trị "Đoàn kết" — Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" ) là một liên minh công đoàn và là một phong trào chính trị-xã hội được thành lập vào tháng 9 năm 1980 tại Xưởng đóng tàu Gdańsk, Ba Lan, dưới sự lãnh đạo của Lech Wałęsa. Đây là tổ chức then chốt trong việc chấm dứt chế độ xã hội chủ nghĩa do đảng Cộng sản lãnh đạo theo chủ nghĩa Marx-Lenin tại Ba Lan. Biểu tượng của Công Đoàn Đoàn kết là chữ "Solidarnosc" màu đỏ, bên trên cắm quốc kỳ Ba Lan.
Solidarność là công đoàn đầu tiên trong một nước thuộc khối Warszawa mà không bị kiểm soát bởi một đảng Cộng sản. Tới hội nghị công đoàn vào tháng 9 năm 1981, công đoàn có tới 10 triệu thành viên
1/3 của tổng số dân số trong tuổi làm việc của Ba Lan.
Thành lập
phải|Xưởng đóng tàu Gdańsk trong ngày kỷ niệm thứ 25 của Công đoàn Đoàn Kết
Vào năm 1980, Ba Lan bước vào thời kỳ khủng khoảng kinh tế, xã hội. Công nghiệp đình trệ, lương thực, thực phẩm khan hiếm; bộ máy nhà nước quan liêu, kém hiệu quả.
Tháng 8 năm 1980, phong trào đình công đòi tăng lương, phản đối chính sách kinh tế, chính trị, xã hội của nhà nước lan rộng khắp Ba Lan. Ủy ban Đình Công Toàn Quốc được thành lập do Lech Walesa làm chủ tịch. Các tổ chức như: Ủy ban Bảo vệ Công Nhân, Liên Hiệp Thanh Niên Ba Lan, Hội đồng Chính trị nhà Thờ Ba Lan... cũng tham gia vào Ủy ban Đình Công.
Chính quyền đã tìm cách giải tán tổ chức này, bắt giam hoặc quản thúc các nhà lãnh đạo. Tuy nhiên trước đấu tranh của quần chúng, vào ngày 31 tháng 8 năm 1980, chính phủ đã phải ký kết với Ủy ban Đình Công Toàn Quốc đồng ý tăng lương và thả những người bị bắt trong các cuộc đình công.
Sau khi những thỏa thuận ký ngày 31 tháng 8 được thực thi, ngày 24 tháng 9 năm 1980, Ủy ban Đình Công Toàn Quốc đã ra tuyên bố thành lập tổ chức công đoàn lấy tên là Liên Hiệp Công Đoàn Độc Lập Đoàn kết (Công đoàn Đoàn kết).
Hợp pháp hóa
Cũng trong ngày 24 tháng 9 năm 1980 Công đoàn Đoàn kết nộp đơn xin đăng ký hoạt động tại tòa án thành phố Warszawa, nhưng đã bị từ chối với lý do điều lệ của Công đoàn Đoàn kết không phù hợp với hiến pháp. Công đoàn Đoàn kết "dọa" sẽ tổng đình công. Đích thân thủ tướng đương nhiệm phải đứng ra giải quyết. Cuối cùng thỏa thuận đạt được là Tòa án Tối cao Ba Lan đồng ý đăng ký công nhận Công Đoàn Đoàn kết là tổ chức hợp pháp, Công Đoàn Đoàn kết điều chỉnh lại điều lệ, trong đó công nhận hiến pháp hiện hành và vai trò của đảng cộng sản đối với nhà nước Ba Lan.
Bị cấm hoạt động
Trước sự lớn mạnh của Công Đoàn Đoàn kết, chính phủ Ba Lan, Liên Xô và Đông Âu rất lo lắng, nên tìm cách dập tắt phong trào đấu tranh và giải thể Công Đoàn Đoàn kết bằng bạo lực.
Ngày 13 tháng 12 năm 1981 Hội đồng Nhà nước ban bố "Tình trạng chiến tranh" và thiết quân luật trên toàn quốc. Hội đồng Quân sự vì sự Cứu độ Quốc gia được lập ra để tiếp nhận bộ máy chính quyền từ trung ương đến địa phương.
Ngày 18 tháng 12 năm 1981, chín công nhân đã bị bắn chết và nhiều người bị thương trong cuộc biểu tình tại tỉnh Katowice.
Ngày 18 tháng 10 năm 1982 quốc hội ra nghị quyết cấm hoạt động và giải thể Công Đoàn Đoàn kết. Nhiều cán bộ công đoàn bị bắt giam hoặc bị quản thúc. Các nhà máy, xí nghiệp, cơ quan phải chịu sự quản lý trực tiếp của công an và quân đội. Các công nhân viên chức đình công bị đưa ra tòa án quân sự xét xử. Các cơ sở vật chất của Công Đoàn Đoàn kết bị tịch thu, 10.131 người bị bắt, 3.616 bị án tù. Công Đoàn Đoàn kết chuyển vào hoạt động bí mật, phát truyền đơn tố cáo hành động phát xít của chính phủ, phát sóng phát thanh kêu gọi nhân dân giữ vững tinh thần và tố cáo với thế giới chính phủ vi phạm nhân quyền.
Trở lại hoạt động công khai
Không dập tắt được phong trào đấu tranh của Công Đoàn Đoàn kết và bị thế giới lên án rất mạnh mẽ, ngày 22 tháng 7 năm 1983 chính quyền tuyên bố chấm dứt "Tình trạng chiến tranh" và giải thể Hội đồng Quân sự vì sự Cứu độ Quốc gia. Công Đoàn Đoàn kết trở lại hoạt động công khai. Các cuộc đình công, biểu tình lại liên tiếp nổ ra khắp nơi.
Tháng 10 năm 1983 Lech Wałęsa được trao giải Nobel Hòa bình. Chính phủ Hoa Kỳ, lập ra quỹ giúp đỡ Công Đoàn Đoàn kết do thượng nghị sĩ Edward Kennedy làm cố vấn.
Tháng 11 năm 1986 Công Đoàn Đoàn kết trở thành thành viên chính thức của tổ chức Lao động Và Công Đoàn Thế giới.
Ngày 14 tháng 6 năm 1987 Giáo hoàng John Paul II đã về thăm quê hương Ba Lan và biểu lộ sự ủng hộ Công Đoàn Đoàn kết.
Ngày 01 tháng 8 năm 1987 Hạ viện Mỹ đã thông qua ngân sách 1 triệu đô la giúp đỡ Công Đoàn Đoàn kết.
Trong những năm sau khi chấm dứt "Tình trạng chiến tranh", tình hình kinh tế của Ba Lan cũng không sáng sủa hơn. Lạm phát đạt trên 600%. Từ mệnh giá cao nhất là 2000 złoty, sau khi tình trạng kết thúc được vài năm, tiền tệ Ba Lan đã sớm xuất hiện tờ 20000 złoty.
Tháng 11 năm 1988 Lech Valesa đã thắng lớn trong cuộc tranh luận công khai được truyền hình trực tiếp giữa chủ tịch Công Đoàn Đoàn kết với chủ tịch công đoàn do chính quyền thành lập về các vấn đề kinh tế, chính trị và xã hội.
Hội nghị bàn tròn, thắng cử, thành lập chính phủ
Dưới sự đấu tranh mạnh mẽ của Công Đoàn Đoàn kết từ ngày 06 tháng 2 năm 1989 đến ngày 5 tháng 4 năm 1989, đảng cầm quyền buộc phải chấp nhận "Hội nghị bàn tròn" với Công Đoàn Đoàn kết và đồng ý tổ chức bầu cử dân chủ vào quốc hội và thượng viện.
Ngày 17 tháng 4 năm 1989 tòa án thành phố Warszawa một lần nữa cấp lại đăng ký pháp lý cho Công Đoàn Đoàn kết.
Ngày 04 tháng 6 năm 1989, trong cuộc bầu cử dân chủ, Công Đoàn Đoàn kết thắng lớn. Công Đoàn Đoàn kết cùng các lực lượng đối lập là Đảng Nhân dân Thống Nhất và Đảng Dân chủ đứng ra lập chính phủ liên hiệp.
Tháng 12 năm 1990, Lech Wałęsa trở thành tổng thống. Chính quyền mới tiến hành chuyển đổi từ nền kinh tế tập trung, quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường tự do, đưa Ba Lan vượt qua những khó khăn về kinh tế và dần dần trở thành một quốc gia có nền kinh tế thị trường phát triển cao.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tình trạng các đảng cộng sản Đông Âu sau Cách mạng 1989** là tình trạng của các đảng cộng sản từng cầm quyền tại các nước Đông Âu sau khi chế độ Xã hội chủ
**Công Đoàn Đoàn kết** (tiếng Ba Lan: _Solidarność_, IPA:; tên đầy đủ: **Công đoàn Độc lập Tự trị "Đoàn kết"** — _Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"_ ) là một liên minh công đoàn và là
**Legion Romana** tức **Quân đoàn La Mã**, **Binh đoàn La Mã** là một đơn vị tổ chức của Quân đội La Mã trong giai đoạn từ Cộng hòa La Mã tới Đế quốc La Mã.
**Cách mạng 1989**, hay còn được gọi là **Sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu** (còn được gọi bằng nhiều tên gọi khác như là **Mùa
**Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XIII**, tên chính thức là **Đại hội đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XIII** là Đại hội đại biểu toàn quốc
**Liên đoàn Ả Rập** ( **'), tên chính thức là **Liên đoàn các Quốc gia Ả Rập** ( **'), là một tổ chức khu vực của các quốc gia Ả Rập nằm tại và xung
**Công đoàn** (nghiệp đoàn, liên đoàn lao động) là một hiệp hội, tổ chức xã hội đại diện cho những người lao động, có mục đích duy trì hay cải thiện các điều kiện làm
**Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam** là một tổ chức xã hội tại Việt Nam, là một tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Tuy thành viên của Ủy
**Việt Nam Dân chủ Cộng hòa** (**VNDCCH**), cũng được gọi là **Bắc Việt** (), là một nhà nước ở Đông Nam Á tồn tại từ năm 1945 đến năm 1976. Là một thành viên Khối
**Tự Lực văn đoàn** (chữ Hán: , tiếng Pháp: ) là tổ chức văn học mang tính hội đoàn, một nhóm nhà văn đã tạo nên một trường phái văn học, một phong trào cách
**Cộng hòa Nhân dân Ba Lan** (1952–1989), trước đây là **Cộng hòa Ba Lan** (1944–1952), là một quốc gia ở Trung Âu tồn tại như tiền thân của Cộng hòa Ba Lan dân chủ hiện
**Huân chương Đại đoàn kết dân tộc** là một loại huân chương của Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, được đặt ra theo Luật Thi đua - Khen thưởng (ban hành
**Chiến dịch tấn công hữu ngạn Dniepr** ở Ukraina (1944), hay còn được gọi là **Chiến dịch tấn công Dniepr–Carpath**, kéo dài từ ngày 24 tháng 12 năm 1943 đến ngày 14 tháng 4 năm
Một buổi cầu nguyện tại Taizé **Cộng đoàn Taizé** (tiếng Pháp: Communauté de Taizé) là một tu hội đại kết tại làng Taizé, Saône-et-Loire, Burgundy, nước Pháp. Cộng đoàn này hiện bao gồm hàng trăm
**Chủ nghĩa cộng sản vô trị**, **chủ nghĩa cộng sản vô chính phủ** () hay **chủ nghĩa cộng sản tự do** là một học thuyết của chủ nghĩa vô trị, chủ trương thủ tiêu nhà
**Ban Bí thư Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh** còn được gọi **Ban Bí thư Trung ương Đoàn,** do Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
**Vụ xét xử các lãnh đạo Đảng Cộng sản theo Đạo luật Smith** ở thành phố New York từ năm 1949 đến năm 1958 là kết quả các cuộc truy tố của chính quyền liên
**Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XII**, được gọi chính thức là **Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII** là đại hội lần thứ 12 của Đảng Cộng sản Việt
**Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh** (viết tắt là **BCHTWĐ** hoặc **Trung ương Đoàn**) là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ
**Công giáo tại Việt Nam** là một bộ phận của Giáo hội Công giáo, dưới sự lãnh đạo tinh thần của các giám mục tại Việt Nam, hiệp thông với giáo hoàng. Với số tỉ
**Chính phủ Liên hiệp Kháng chiến** (có tài liệu gọi là **Chính phủ Liên hiệp Quốc gia**) là chính phủ được thành lập vào ngày 2 tháng 3 năm 1946 dựa trên kết quả của
:_Bài này nói về chủ nghĩa cộng sản như một hình thái xã hội và như một phong trào chính trị. Xin xem bài hệ thống xã hội chủ nghĩa, đảng cộng sản và chủ
**Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XI**, được gọi chính thức là **Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI**, là đại hội lần thứ mười một của Đảng Cộng sản
Theo Luật Doanh nghiệp Việt Nam năm 2005 thì **tập đoàn kinh tế** được xếp là một thành phần trong nhóm công ty, cụ thể như sau: :"_Nhóm công ty là tập hợp các công
**Thống Nhất Môn** là một vòm điêu khắc nghệ thuật tại thủ đô Bình Nhưỡng của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên. Công trình được xây dựng vào năm 2001 để kỉ niệm
**Chiến dịch tấn công Uman–Botoşani** hay _Chiến dịch tấn công Uman-Botoshany_ Chiến dịch này có quy mô lớn về binh lực của hai bên Liên Xô và Đức tại giai đoạn hai của các hoạt
**Chiến dịch tấn công Proskurov (Khmelnitskyi)–Chernovtsy** (từ 4 tháng 3 đến 17 tháng 4 năm 1944) là một trong các trận đánh lớn nhất giữa Hồng quân Liên Xô và Quân đội Đức quốc xã
**Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa România** (), trước ngày 21 tháng 8 năm 1965 được gọi là **Cộng hòa Nhân dân România** ( (1947–1954, 1963–1965) hoặc (1954–1963)), là giai đoạn trong lịch sử România
**Lịch sử của Giáo hội Công giáo Việt Nam từ năm 1975 đến năm 1990** có nhiều điểm đặc thù riêng. Đây là giai đoạn 15 năm thứ hai kể từ khi thiết lập hàng
**Sư đoàn 2 Quảng - Đà**, còn gọi là "**Sư đoàn 2 Thép**" thời chiến tranh Việt Nam là sư đoàn bộ binh cơ động nổi tiếng của Quân đội nhân dân Việt Nam. Được
**Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam** là một chính phủ tồn tại ở miền nam Việt Nam trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam. Chính phủ này tồn tại
**Giáo hội Công giáo**, gọi đầy đủ là **Giáo hội Công giáo Rôma**, là giáo hội Kitô giáo được hiệp thông hoàn toàn với vị giám mục giáo phận Rôma, hiện tại là Giáo hoàng
nhỏ|265x265px|Trụ sở Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh **Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh**, thường được gọi ngắn gọn là **Đoàn**, là một tổ chức chính trị – xã hội của thanh
**Ba Lan**, quốc hiệu là **Cộng hòa Ba Lan**, là một quốc gia có chủ quyền ở Trung Âu, tiếp giáp với Đức, Slovakia, Cộng hòa Séc, Ukraina, Belarus, Litva, Nga và biển Baltic; diện
**Đảng Cộng sản Trung Quốc** (; Hán-Việt: Trung Quốc Cộng sản Đảng), một số văn kiện tiếng Việt còn gọi là **Đảng Cộng sản Tàu**, là đảng chính trị thành lập và điều hành Cộng
**Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam** hay **Tổng Công đoàn Việt Nam** (, viết tắt là VGCL) là một tổ chức chính trị-xã hội thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Tổng Liên đoàn
[[Trần Phú, Đảng viên đầu tiên giữ chức Tổng Bí thư]] **Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam** là người gia nhập và được kết nạp vào đồng thời sinh hoạt trong Đảng Cộng sản
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:John_Paul_II_funeral_long_shot.jpg|nhỏ|288x288px|**Các hồng y mặc [[Phẩm phục Công giáo|phẩm phục đỏ trong lễ tang Giáo hoàng Gioan Phaolô II**]] **Hồng y đoàn**, chính thức là **Hồng y thánh đoàn**, là cơ quan của tất cả các
**Câu lạc bộ bóng đá Thể Công – Viettel** (), còn được biết đến với tên ngắn gọn là **Thể Công**, là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam thuộc biên chế
**Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực** trực thuộc Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, chịu trách nhiệm trước Bộ Chính trị, Ban
**Ban Thường vụ Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh** (còn được gọi **Ban Thường vụ Trung ương Đoàn)** là cơ quan thường trực của Ban Chấp hành Trung ương Đoàn giữa
**Jerzy Popiełuszko** (14 tháng 9 năm 1947- 19 tháng 10 năm 1984), là một linh mục Công giáo người Ba Lan, người đã cộng tác với phe đối lập là Công đoàn Đoàn kết (_Solidarność_)
**Sư đoàn 3** (hay **Sư đoàn Bộ binh 3**, **Sư đoàn Sao Vàng**) là một sư đoàn bộ binh chính quy của Quân đội nhân dân Việt Nam. Trước đó, đây cũng là sư đoàn
**Binh chủng Đặc công** là binh chủng chiến đấu đặc biệt tinh nhuệ của Quân đội nhân dân Việt Nam, do Bộ Tổng tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam trực tiếp quản lý
**Sư đoàn 341** là một sư đoàn bộ binh của Quân đội nhân dân Việt Nam, còn có tên gọi **Sư đoàn Sông Lam**. Sư đoàn này đã tham gia Chiến tranh Việt Nam, và
**Huỳnh Ngọc Tâm Đoan** (sinh ngày 5 tháng 5 năm 1977) thường được biết đến với nghệ danh **Tâm Đoan**, là một nữ ca sĩ người Canada gốc Việt, thành công với dòng nhạc trữ
**Phêrô Nguyễn Công Danh** (1934 – 2016) là một linh mục Công giáo người Việt Nam. Ông từng là linh mục chánh xứ Mẫu Tâm – Nhà Bè, Xóm Chiếu, Thị Nghè, Linh giám Senatus
**Tập đoàn Hinduja** là một công ty tập đoàn Ấn Độ có trụ sở tại Luân Đôn, Vương quốc Anh. Họ tham gia vào một loạt các hoạt động bao gồm đúc, xuất nhập khẩu,
**Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ XX Đảng Cộng sản Trung Quốc** (tiếng Trung giản thể: 中国共产党第二十次全国代表大会, bính âm Hán ngữ: _Zhōngguó gòngchǎndǎng dì èrshí cì quánguó dàibiǎo dàhuì_) viết tắt là **Đại
**Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Croatia** (tiếng Serbia-Croatia: Socijalistička Republika Hrvatska / Социјалистичка Република Хрватска), thường viết tắt là **SR Croatia** hoặc chỉ gọi là **Croatia**, là một nước cộng hoà cấu thành của