Chính phủ Hoàng gia Liên minh các Dân tộc Campuchia (, GRUNK; ) là một chính phủ lưu vong của Campuchia, có trụ sở tại Bắc Kinh, tồn tại từ năm 1970 đến năm 1976, và nắm quyền kiểm soát đất nước bắt đầu từ năm 1975.
GRUNK dựa trên một liên minh (FUNK, viết tắt của "Front uni national du Kampuchéa") giữa những người ủng hộ Nguyên thủ quốc gia lưu vong, Hoàng thân Norodom Sihanouk và Khmer Đỏ ("Khơme Đỏ", một tên gọi mà ông đã tự đặt cho đảng viên Đảng Cộng sản Kampuchea); được thành lập với sự hậu thuẫn của Trung Quốc, ngay sau khi Sihanouk bị lật đổ trong Đảo chính Campuchia 1970, quân nổi dậy Khmer Đỏ cho đến thời điểm đó đã chiến đấu chống lại chế độ Sangkum của Sihanouk.
Thành lập
Ở Bắc Kinh, Sihanouk tuyên bố giải tán chính phủ tại Phnôm Pênh và công bố ý định thành lập Front Uni National du Kampuchea hay FUNK (Mặt trận Đoàn kết Dân tộc Campuchia). Sihanouk về sau này cho biết "Tôi vốn chọn không theo cả Hoa Kỳ lẫn cộng sản, vì tôi biết rằng cả hai đều là những mối nguy, chủ nghĩa đế quốc Mỹ và chủ nghĩa cộng sản. Tôi buộc phải lựa chọn một trong hai vì Lon Nol đẩy tôi vào con đường đó."
Hoàng thân Sihanouk sau đó liên minh với Khmer Đỏ, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Pathet Lào, và Cộng hòa miền Nam Việt Nam, sử dụng uy tín của mình để ủng hộ những người cộng sản. Ngày 5 tháng 5, FUNK chính thức thành lập, và Gouvernement Royal d'Union Nationale du Kampuchea hay GRUNK (Chính phủ Hoàng gia Mặt trận Dân tộc Thống Nhất Campuchia) được công bố. Sihanouk đảm nhiệm vị trí nguyên thủ, bổ nhiệm Penn Nouth, một trong những ủng hộ viên trung thành nhất, làm thủ tướng.
GRUNK tuyên bố họ không phải là chính phủ lưu vong, vì Khieu Samphan và lực lượng nổi dậy vẫn ở trong nước. Sihanouk và những người trung thành ở lại Trung Quốc, dù hoàng thân tiếp tục tiến hành các cuộc viếng thăm "vùng giải phóng" tại Campuchia, bao gồm cả Angkor Wat, tháng 3 năm 1973. Các chuyến viếng thăm đó chủ yếu có ý nghĩa tuyên truyền, và không có ảnh hưởng chính trị trên thực tế.
Khmer Đỏ tiếp quản
Sau những thành công của Quân Cách mạng Campuchia vào tháng 3 năm 1973, Sihanouk đã thực hiện một chuyến thăm đến "các khu vực giải phóng", các bức ảnh với Khieu Samphan, Hou Yuon và Hu Nim. Ban đầu, Hoa Kỳ bác bỏ những bức ảnh là hàng giả, chỉ ra rằng ba cán bộ cấp cao – được gọi là "Ba bóng ma", trước đó đã biến mất vào cuối những năm 1960 và được nhiều người cho là đã bị cảnh sát Sihanouk sát hại.
Mặc dù Sihanouk cố giữ khoảng cách với tầng lớp nông dân trong chuyến thăm, nhưng lãnh đạo Khmer Đỏ đã vô cùng bối rối.Trong suốt năm 1973, các quan chức địa phương và các chỉ huy quân sự có liên hệ với những người theo Chủ nghĩa Sihanouk hoặc người Việt Nam bị giết trong "các vùng giải phóng": giới chính trị bắt đầu chỉ trích Sihanouk là một nhân vật phong kiến, và đến năm 1974 các lực lượng ở khu vực Tây Nam (dưới sự chỉ huy của Ta Mok) bắt đầu tự nhận mình là Khmer Krahom (Khmer Đỏ).****
Trước công chúng, Sihanouk vẫn lạc quan về chế độ GRUNK, tuyên bố rằng Khieu Samphan "là một nhà xã hội chủ nghĩa với hệ tư tưởng cơ bản giống như Thủ tướng Thụy Điển". Tuy nhiên, chính phủ Mỹ tiếp tục từ chối giao dịch với ông ta và ông ta lo ngại về ý định của Khmer Đỏ, tuyên bố "Khmer Đỏ sẽ nhổ tôi ra như một viên đá anh đào" trong một cuộc phỏng vấn với một nhà báo Ý. Thủ tướng Trung Quốc Chu Ân Lai cảnh báo Étienne Manac'h, đại sứ Pháp, rằng việc người Mỹ coi thường Sihanouk, và họ tiếp tục ném bom để hỗ trợ quân của Lon Nol, sẽ dẫn đến một kết thúc ác liệt hơn nhiều. Bất chấp những lời cảnh báo này, Hoa Kỳ tiếp tục phớt lờ Sihanouk, và người Trung Quốc- dần dần bắt đầu chuyển sự ủng hộ trực tiếp cho Khmer Đỏ.
Thành phần chính phủ
Khieu Samphan được bổ nhiệm làm thủ tướng, bộ trưởng quốc phòng và tổng chỉ huy lực lượng vũ trang GRUNK (dù trên thực tế các chiến dịch quân sự đều nằm dưới sự chỉ huy của Pol Pot). Hu Nim là bộ trưởng thông tin, Hou Yuon giữ nhiều vị trí như bộ trưởng bộ nội vụ, bộ cải cách công cộng và bộ trưởng hợp tác.
Sau khi Phnôm Pênh thất thủ
Vào thời điểm Khmer Đỏ tiến vào Phnôm Pênh ngày 17 tháng 4 năm 1975, những người cộng sản đã nắm chắc quyền kiểm soát GRUNK, và liên lạc giữa các thành viên GRUNK trong và ngoài Campuchia đã bị cắt đứt. Sihanouk thậm chí không được thông báo về sự thất thủ của Phnôm Pênh; ban đầu ông đến Bình Nhưỡng cho đến khi Chu Ân Lai thuyết phục ông trở lại làm Nguyên thủ quốc gia, bất chấp sự nghi ngờ về phía Sihanouk.
Sihanouk được tiếp đón theo nghi lễ ở Phnôm Pênh, nhưng đã vô cùng sốc trước những gì ông quan sát được ở thành phố. Sau đó Cái chết của người bảo vệ ông là Chu Ân Lai vào tháng 1 năm 1976 càng làm suy yếu vị thế của Sihanouk: sau khi nghe tin về những vi phạm nhân quyền của Khmer Đỏ qua đài phát thanh nước ngoài, ông đã nghỉ hưu vào tháng 4 năm 1976. Cuộc họp toàn thể đầu tiên của Hội đồng đại diện của Campuchia Dân chủ, được tổ chức vào ngày 11 đến ngày 13 tháng 4 năm 1976, xác nhận bầu Pol Pot làm Thủ tướng.
Khieu Samphan tiếp tục là Chủ tịch Khmer Đỏ,mặc dù vai trò của ông chủ yếu mang tính biểu tượng.
Các sự kiện sau khi Campuchia Dân chủ sụp đổ
Sau Xung đột biên giới Việt Nam-Campuchia năm 1978, thất bại của Khmer Đỏ và sau đó là sự thành lập của Cộng hòa Nhân dân Kampuchea, Sihanouk đã được ban lãnh đạo Khmer Đỏ yêu cầu trình bày về trường hợp của Kampuchea Dân chủ tại Liên Hợp Quốc. Sihanouk công khai đoạn tuyệt với Khmer Đỏ, yêu cầu trục xuất khmer Đỏ khỏi Liên Hợp Quốc vì tội giết người hàng loạt.
Đồng minh
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Chính phủ Hoàng gia Liên minh các Dân tộc Campuchia** (, **GRUNK**; ) là một chính phủ lưu vong của Campuchia, có trụ sở tại Bắc Kinh, tồn tại từ năm 1970 đến năm 1976,
**Quân Cách mạng Campuchia** (, _Yangtorp Devotta Kampuchea_) là danh xưng chính thức của lực lượng vũ trang thuộc nhà nước Campuchia Dân chủ hay chính thể Khmer Đỏ. ## Lịch sử ### Thành lập
Hoàng thân **Norodom Phurissara** (; 13 tháng 10 năm 1919 – tháng 4 năm 1976) là một chính trị gia cánh tả nổi tiếng của Campuchia trong các thập niên 1950, 1960 và 1970, người
**Mặt trận Issarak Thống nhất** (viết tắt theo tiếng Anh: _UIF_, tên gốc _Samakhum Khmer Issarak_, nghĩa là _Mặt trận Khmer Issarak_) là phong trào kháng chiến chống thực dân Pháp của Campuchia do các
**Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam** (phía Hoa Kỳ, Việt Nam Cộng hòa và các đồng minh thường gọi là **Việt Cộng**) là một tổ chức liên minh chính trị hoạt
**Chính phủ lâm thời**, cũng gọi là **Chính phủ tạm thời** hoặc **Chính phủ chuyển tiếp**, là một cơ quan chính phủ khẩn cấp được thành lập để quản lý quá trình chuyển đổi chính
**Nội chiến Campuchia** là cuộc chiến giữa lực lượng của Đảng Cộng sản Campuchia (được biết đến với tên gọi Khmer Đỏ) và đồng minh của họ, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mặt
thumb|upright|Biểu ngữ kêu gọi người Việt Nam ở nước ngoài tham gia xây dựng đất nước **Hòa giải và hòa hợp dân tộc ở Việt Nam** là một khái niệm để chỉ sự hòa giải
**Phong trào giải phóng dân tộc Việt Nam** nhằm mục tiêu giành lại độc lập cho Việt Nam bắt đầu từ năm 1885 và kết thúc sau Chiến tranh thế giới thứ hai, khi Đảng
**Lục quân Hoàng gia Lào** (tiếng Pháp: _Armée Royale du Lào_ - ARL hoặc RLA theo kiểu Mỹ), là quân chủng lục quân thuộc Lực lượng Vũ trang Hoàng gia Lào và là lực lượng
**Campuchia** là một đất nước ở bán đảo Đông Dương, có lịch sử lâu đời và ảnh hưởng nền văn minh Ấn Độ. ## Các vương quốc đầu tiên Người ta biết về nước Phù
**Quân đội Hoàng gia Campuchia** (; , **RCAF**) là lực lượng quân sự quốc gia của Campuchia, gồm có Lục quân, Hải quân, Không quân và Lực lượng Hiến binh. Về danh nghĩa, Quốc vương
**Quốc gia Việt Nam** () là một chính phủ thuộc Liên bang Đông Dương thuộc Liên hiệp Pháp, tuyên bố chủ quyền toàn bộ lãnh thổ Việt Nam, tồn tại trong giai đoạn từ giữa
Cuộc **diệt chủng Campuchia** là cuộc diệt chủng mà chế độ Khmer Đỏ do Pol Pot lãnh đạo, thực hiện tại Campuchia từ giữa năm 1975 đến 1979. Đặc điểm kỳ dị của cuộc diệt
**Đảng Nhân dân Cách mạng Lào** là đảng cầm quyền ở Lào theo Hiến pháp. Đảng Nhân dân Cách mạng Lào chính thức thành lập vào ngày 22 tháng 3 năm 1955. Đảng đã lãnh
**Đệ Nhất Cộng hòa** (1955–1963), còn được gọi là **Chính quyền Ngô Đình Diệm**, là chính thể của Việt Nam Cộng hòa được thành lập sau cuộc Trưng cầu dân ý năm 1955 ở miền
Những cư dân bản địa của khu vực Tây Nguyên Việt Nam là người Thượng (Đêga). Người Việt (Kinh) đã chinh phục Tây Nguyên trong quá trình Nam tiến. Hiện nay, dân số người Việt
**Việt Nam Quốc Dân Đảng** (**VNQDĐ**; chữ Hán: ), gọi tắt là **Việt Quốc**, là một đảng chính trị dân tộc và xã hội chủ nghĩa dân chủ chủ trương tìm kiếm độc lập khỏi
**Cuộc khủng hoảng Krym** bắt đầu sau cuộc đảo chính Ukraina năm 2014 khi chính phủ của tổng thống Viktor Yanukovych bị lật đổ. Sự kiện này có liên quan đến bất ổn tại Ukraina
**Hoàng Cơ Minh** (1935 - 1987), nguyên là một tướng lĩnh Hải quân của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, Hải hàm Phó đề đốc, cấp bậc Chuẩn tướng. Ông xuất thân từ những khóa
**Sư đoàn 316**, còn gọi là **Sư đoàn Bông Lau**, là sư đoàn chủ lực của Quân khu 2, Quân đội nhân dân Việt Nam. Sư đoàn được thành lập ngày 1 tháng 5 năm
thumb|Các nhóm sắc tộc theo ngôn ngữ Thái Lan năm 1974 thumb|Biểu đồ thể hiện dân số của Thái Lan. Vương quốc Thái Lan có khoảng 70 dân tộc, trong đó có 24 nhóm người
'''Mặt trận Thống nhất **Toàn lực Quốc gia** là một tổ chức chính trị liên hiệp các tôn giáo và đảng phái có xu hướng cát cứ chống chính phủ trung ương của Thủ tướng
**Khmer Đỏ** (tiếng Campuchia: ខ្មែរក្រហម, ) là tên gọi dành cho thế lực và tổ chức chính trị cực tả cầm quyền tại Campuchia từ 1975 đến 1979 dưới sự lãnh đạo công khai của
**Xung đột biên giới Campuchia-Thái Lan** **năm 2025** là một chuỗi các sự kiện quân sự, ngoại giao và kinh tế leo thang căng thẳng giữa Campuchia và Thái Lan, bắt đầu từ một cuộc
**Việt Nam Dân chủ Cộng hòa** (**VNDCCH**), cũng được gọi là **Bắc Việt** (), là một nhà nước ở Đông Nam Á tồn tại từ năm 1945 đến năm 1976. Là một thành viên Khối
**Campuchia Dân chủ** (, ; còn gọi là **Kampuchea**, , _Kămpŭchéa_) là tên chính thức của nhà nước Campuchia từ năm 1976 đến năm 1979, dưới sự cai trị của Pol Pot và Đảng Cộng
nhỏ|327x327px|Phụ nữ Việt Nam thời kỳ [[Chiến tranh Việt Nam (miền Bắc, 1954-1959)|chiến tranh (theo học ở Leipzig, Đông Đức).]] **Phụ nữ Việt Nam** là nguồn nhân tố quan trọng đối với sự phát triển
**Lịch sử Quân đội nhân dân Việt Nam** là quá trình hình thành, phát triển của lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam. Nhà nước Việt Nam xem đây là đội quân từ nhân
**Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam** là đội tuyển bóng đá quốc gia đại diện cho Việt Nam thi đấu tại các giải đấu bóng đá quốc tế do Liên đoàn bóng đá
nhỏ|Cảnh sát Quốc gia Campuchia **Cảnh sát Quốc gia Campuchia** hay **Công an Quốc gia Campuchia** (tiếng Anh: _Cambodian National Police_), gọi tắt là **Công an Campuchia**, là lực lượng cảnh sát trực thuộc Bộ
**Lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước** (hay còn gọi gọn là **Diễu binh kỷ niệm 50 năm thống nhất Việt Nam**, cũng được
**Nguyên thủ quốc gia** là người đứng đầu một quốc gia. Trong một số quốc gia, nguyên thủ kiêm trách nhiệm đứng đầu cơ quan hành pháp. Tuy nhiên, hiện nay ngoài một vài nguyên
**Trường Chinh** (tên khai sinh: **Đặng Xuân Khu**; 9 tháng 2 năm 1907 – 30 tháng 9 năm 1988) là một nhà cách mạng, nhà chính trị và lý luận chính trị người Việt Nam.
**Người Gia Rai**, còn gọi là **Jarai** (**Jrai**) hay **Ană Krai** (con của rồng), là một dân tộc cư trú ở vùng Tây Nguyên của Việt Nam, đa số là tại Gia Lai và một
**Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên** (), gọi ngắn là **Triều Tiên** (, MR: Chosŏn) hay **Bắc Triều Tiên** (, MR: Puk-chosŏn) là một quốc gia ở Đông Á, tạo thành nửa phía
**Nguyễn Phú Trọng**, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Bí thư Quân ủy Trung ương, từ trần vào hồi 13 giờ 38 phút, ngày 19 tháng 7 năm
**Đảng Cứu quốc Campuchia** hay **Cứu nguy Dân tộc Campuchia** (tiếng Khmer: គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ; CNRP) là một liên minh bầu cử Campuchia giữa hai đảng đối lập chính, đảng Sam Rainsy và Đảng Nhân quyền được
**Hoàng Cầm** (1920-2013) là một tướng lĩnh quân sự cao cấp, quân hàm thượng tướng Quân đội nhân dân Việt Nam. Nguyên Tổng Thanh tra Quân đội, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Quân Giải
**Ngụy** là một từ gốc Hán trong tiếng Việt có nhiều nghĩa tùy thuộc vào chữ Hán Nôm gốc, văn cảnh và từ ghép với nó. Nghĩa thường dùng là để chỉ sự vật, sự
**Người Chăm**, **người Chăm Pa** hay **người Degar-Champa** (tiếng Chăm: ꨂꨣꩃ ꨌꩌꨛꨩ, اوراڠ چامفا, _Urang Campa_; tiếng Khmer: ជនជាតិចាម, _Chónchèat Cham_; ; ), còn gọi là **người Chàm**, **người Chiêm**, **người** **Chiêm Thành**, **người Hời**,
**Hoàng Thế Thiện** (1922 – 1995) là một danh tướng của Quân đội nhân dân Việt Nam (thụ phong trước năm 1975), một Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam. Ông từng
**Chiến tranh biên giới Việt Nam – Campuchia**, hay còn được gọi là **Chiến tranh biên giới Tây Nam**; , UNGEGN: _Sângkréam Kâmpŭchéa-Viĕtnam_; Những người theo chủ nghĩa dân tộc Khmer gọi là **Việt
Giai đoạn từ năm 1431 đến năm 1863 trong lịch sử Campuchia được gọi là **thời kỳ Hậu Angkor** hoặc **thời kỳ Đen Tối, thời kỳ Trung Đại****.** Năm 1431, quân Ayutthaya của người Thái
**Lực lượng Vũ trang Quốc gia Khmer** hoặc **Quân lực Quốc gia Khmer** (tiếng Pháp: _Forces Armées Nationales Khmères_ - FANK), là lực lượng quốc phòng vũ trang chính thức của nước Cộng hòa Khmer,
Bài viết này trình bày chi tiết về **lịch sử của Lào kể từ sau năm 1945**. ## Thế chiến 2 Xứ ủy Ai Lao, phân bộ của Đảng Cộng sản Đông Dương được thành
nhỏ|Đền Angkor Wat tại Campuchia **Đảo chính Campuchia 1970** (Khmer: រដ្ឋប្រហារកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៧០) là hành động quân sự của nhóm quan chức thân Mỹ nhằm lật đổ chính phủ của Hoàng thân Norodom Sihanouk, sau một cuộc
**Lon Nol** (tiếng Khmer: លន់នល់, 1913 - 1985) là chính trị gia Campuchia giữ chức Thủ tướng Campuchia hai lần cũng như đã liên tục giữ chức Bộ trưởng Bộ Quốc phòng dưới thời vua
**Phù Nam** (chữ Hán: 夫南, , ) là tên gọi được đặt cho một quốc gia cổ theo mô hình Mandala trong lịch sử Đông Nam Á, xuất hiện khoảng thế kỉ 1 trước Công
**Đế quốc thực dân Pháp** bao gồm các thuộc địa hải ngoại, xứ bảo hộ và lãnh thổ ủy thác nằm dưới sự cai trị của Pháp từ thế kỷ 16 trở đi. Các nhà