Biến đổi khí hậu đối với khoai tây là khả năng khoai tây bị ảnh hưởng bởi những thay đổi carbon dioxide trong bầu khí quyển, nhiệt độ và lượng mưa, cũng như sự tương tác giữa các yếu tố này cùng với sự ấm lên toàn cầu.
Ngoài việc ảnh hưởng trực tiếp đến khoai tây, biến đổi khí hậu cũng làm thay đổi sự phân bố và mật độ của nhiều loại bệnh và sâu hại khoai tây. Khoai tây là một trong những cây lương thực quan trọng nhất của thế giới. Sản xuất khoai tây phải thích ứng với biến đổi khí hậu để tránh giảm năng suất cây trồng.
Tác động của biến đổi khí hậu đến sản xuất khoai tây
Carbon dioxide
Cây khoai tây và năng suất cây trồng được dự đoán sẽ được hưởng lợi từ việc tăng nồng độ carbon dioxide trong khí quyển. Tăng lượng khí carbon dioxide trong khí quyển đối với khoai tây (và các loại thực vật khác) làm gia tăng tỷ lệ quang hợp dẫn đến tăng tốc độ tăng trưởng. Năng suất cây khoai tây cũng được dự đoán sẽ có lợi vì khoai tây tạo nhiều tinh bột hơn. Mức độ carbon dioxide trong khí quyển cao hơn cũng dẫn đến việc khoai tây mở khí khổng ít hơn để hấp thụ cùng một lượng carbon dioxide tương đương để quang hợp, tức là mất ít nước hơn do quá trình thoát hơi nước từ khí khổng. Do đó, hiệu quả sử dụng nước (tỷ lệ carbon được đồng hóa trên một đơn vị nước bị mất) được dự đoán sẽ tăng lên. Tăng trưởng và năng suất củ có thể bị giảm nghiêm trọng do biến động nhiệt độ ngoài khung nhiệt 5-30 °C. Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu dự đoán nhiệt độ toàn cầu sẽ tăng từ 1,1 đến 6,4 °C vào năm 2100. Ảnh hưởng của việc tăng nhiệt độ lên sản xuất khoai tây ở các khu vực cụ thể sẽ khác nhau tùy thuộc vào nhiệt độ hiện tại của khu vực đó. Vùng có nhiệt độ trên 30 °C có thể có một loạt các tác động tiêu cực đến khoai tây, bao gồm:
- Làm chậm sự phát triển và nảy mầm của củ.
- Tinh bột tích lũy ở củ khoai giảm.
- Tổn thương sinh lý đối với củ (ví dụ đốm nâu).
- Thu bé củ, làm cho củ mọc quá sớm.
Những tác động này có thể làm giảm năng suất cây trồng và số lượng và trọng lượng của củ. Do đó, các khu vực có nhiệt độ hiện tại gần giới hạn của phạm vi nhiệt độ của khoai tây (ví dụ như phần lớn của Tiểu vùng Châu Phi, sẽ bị giảm sản lượng khoai tây trong tương lai. Ở nhiệt độ thấp, khoai tây có nguy cơ bị sương giá, có thể làm giảm sự phát triển và làm hỏng củ. Ở nhiều khu vực, nguồn nước dự kiến sẽ giảm, đặc biệt là ở các khu vực bán khô hạn. Sự gia tăng trong các sự kiện thời tiết cực đoan bao gồm lũ quét được dự đoán, ngay cả ở những khu vực có lượng mưa trung bình được dự đoán sẽ giảm. và cần tưới thường xuyên, đặc biệt là trong giai đoạn củ đang phát triển. Lượng mưa giảm ở nhiều khu vực được dự đoán sẽ làm tăng nhu cầu tưới tiêu cho khoai tây. Ví dụ, ở Anh, lượng đất trồng trọt phù hợp cho sản xuất khoai tây sử dụng nước mưa dự kiến sẽ giảm ít nhất 75%. Cùng với việc giảm lượng mưa nói chung, cây khoai tây cũng phải đối mặt với những thách thức từ việc thay đổi mô hình lượng mưa theo mùa. Ví dụ, ở Bolivia, mùa mưa đã rút ngắn trong những thập kỷ gần đây, dẫn đến thu hẹp mùa khoai tây ngắn.
- Rệp hoạt động như một vectơ truyền nhiều loại virus khoai tây, lây lan rộng khi nhiệt độ tăng.
- Một số mầm bệnh gây bệnh khoai tây đen (ví dụ Dickeya) có thể phát triển và sinh sản nhanh hơn ở nhiệt độ cao.
- Vi khuẩn như Ralstonia solanacearum được dự đoán phát tán mạnh khi nhiệt độ cao và có thể lây lan dễ dàng hơn thông qua lũ quét. Bệnh mốc sương được dự đoán sẽ trở thành mối đe dọa lớn ở một số khu vực (ví dụ ở Phần Lan) nhưng ít khả năng trở thành mối đe dọa những nơi khác (ví dụ ở Vương quốc Anh).
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|phải|Quang cảnh rừng nhiệt đới ở Madagascar nhỏ|phải|Bộ tộc sống trong rừng nhiệt đới ở Jambi thumb|Một vùng [[rừng mưa Amazon ở Brazil. Rừng mưa nhiệt đới ở Nam Mỹ có sự đa dạng sinh
**Khoai lang** (danh pháp hai phần: **_Ipomoea batatas_**) là một loài cây nông nghiệp với các rễ củ lớn, chứa nhiều tinh bột, có vị ngọt, được gọi là _củ khoai lang_ và nó là
**Khiêu dâm hậu môn**, trong phân tâm học, là khoái cảm nhục dục bắt nguồn từ cảm giác hậu môn. Sigmund Freud, người sáng lập ra phân tâm học, đưa ra giả thuyết rằng giai
thumb|Mô tả tình dục hậu môn **Tình dục hậu môn,** (tiếng Anh: _anal sex_) hay còn gọi là **giao hợp hậu môn** (_anal intercourse_), **giang giao** hoặc **kê gian**, thường chỉ hành vi tình dục
nhỏ|Loài khoai từ có tên là Parkistan. Kích thước dành để ăn nhưng kích thước nhỏ hơn có thể trồng trọt. nhỏ|Khoai từ trắng tại một chợ bán lẻ ở [[Brixton, Anh, năm 2004]] **Khoai
**Khoai tây** (danh pháp hai phần: **_Solanum tuberosum_**), thuộc họ Cà (_Solanaceae_). Khoai tây là loài cây nông nghiệp ngắn ngày, trồng lấy củ chứa tinh bột. Chúng là loại cây trồng lấy củ rộng
Biến đổi khí hậu đối với khoai tây là khả năng khoai tây bị ảnh hưởng bởi những thay đổi carbon dioxide trong bầu khí quyển, nhiệt độ và lượng mưa, cũng như sự tương
nhỏ|360x360px| _Frenzy of Exultations_ (1894), bởi Władysław Podkowiński **Cực khoái** hoặc **Lên đỉnh** là sự giải phóng đột ngột của hưng phấn tình dục tích lũy trong suốt chu kỳ đáp ứng tình dục, dẫn
**Khoái Châu** là một huyện cũ nằm ở phía tây tỉnh Hưng Yên, Việt Nam. ## Địa lý ### Vị trí địa lý Huyện Khoái Châu nằm ở phía tây của tỉnh Hưng Yên, nằm
nhỏ|phải|Món Kuyteav khor ko với thành phần nguyên liệu có khoai tây **Sản lượng khoai tây ở Campuchia** (_Potato production in Cambodia_) là việc trồng, thu hoạch, chế biến khoai tây ở Campuchia. Đóng góp
nhỏ|265x265px|Bức tượng _[[Người suy tư_, Auguste Rodin|thế=]] Thuật ngữ "**Triết học phương Tây**" muốn đề cập đến các tư tưởng và những tác phẩm triết học của thế giới phương Tây. Về mặt lịch sử,
**Sơn Tây** (, ; bính âm bưu chính: _Shansi_) là một tỉnh ở phía bắc của Trung Quốc. Năm 2018, Sơn Tây là tỉnh đứng thứ mười tám về số dân, đứng thứ hai mươi
**Khoai môn** (; **_Colocasia esculenta_**) là một loại rau ăn củ. Đây là loài được trồng rộng rãi nhất trong một số loài thực vật thuộc họ Araceae, được sử dụng làm rau để lấy
**Chiến dịch Sa mạc Tây** hay **Chiến tranh Sa mạc** diễn ra tại Sa mạc Tây thuộc Ai Cập và Libya là giai đoạn đầu của Mặt trận Bắc Phi thuộc Chiến tranh thế giới
**Nạn đói năm Ất Dậu** là một nạn đói lớn xảy ra tại miền Bắc Việt Nam trong khoảng từ tháng 10 năm 1944 đến tháng 5 năm 1945, làm khoảng từ 400.000 đến 2
**Lã hậu** (chữ Hán: 呂后, 241 – 180 TCN), có âm khác **Lữ hậu**, thường gọi **Lã Thái hậu** (呂太后) hay **Hán Cao hậu** (漢高后), là vị Hoàng hậu duy nhất của Hán Cao Tổ
**Hoa hậu Thế giới **(tiếng Anh: **Miss World**) là tên cuộc thi sắc đẹp quốc tế được Sách Kỷ lục Guinness công nhận là cuộc thi có có quy mô lớn thứ nhất trên thế
**Tây Ninh** là một tỉnh thuộc vùng Đông Nam Bộ, Việt Nam. Tây Ninh nằm ở vị trí cầu nối giữa Thành phố Hồ Chí Minh và thủ đô Phnôm Pênh, vương quốc Campuchia và
**Quảng Tây** (Tiếng Tráng: _Gvangjsih_; chính tả kiểu cũ: _Gvaŋзsiƅ_; chữ Hán giản thể: 广西; chữ Hán phồn thể: 廣西; bính âm: _Guǎngxī_), tên đầy đủ **Khu tự trị
**Biển xe cơ giới** (hay còn gọi là **biển số xe**) là biển được sử dụng để hiển thị _dấu đăng ký_ của phương tiện tại Việt Nam. Đây là biển bắt buộc đối với
**Quân đội Hoàng gia Phổ** () là lực lượng quân sự của Vương quốc Phổ (nguyên là lãnh địa Tuyển hầu tước Brandenburg trước năm 1701). Quân đội Phổ đóng vai trò quan trọng trong
thumb| là một giống khoai lang () được trồng ở [[New Zealand thời kỳ tiền Âu châu]] **Khoai lang** được bắt đầu canh tác ở miền trung Polynesia vào khoảng năm 1000 CN. Trong nhiều
thumbnail|right|[[Jamón Ibérico. Năm 2007 và 2010, "Bellota de Oro" được chọn là "giăm bông tốt nhất trên thế giới" ở IFFA Delicat]] thumbnail|right|[[Paella]] thumbnail|[[Pintxos ở Barcelona]] thumb|[[Lechazo quay]] **Ẩm thực Tây Ban Nha** bị ảnh
**Đông Ấn Tây Ban Nha** (; tiếng Filipino: _Silangang Indiyas ng Espanya_) là lãnh thổ Tây Ban Nha tại Châu Á-Thái Bình Dương từ 1565 đến 1899. Bao gồm Philippines, Quần đảo Mariana, the Quần
thumb|[[Cá voi lưng gù (_Megaptera novaeangliae_)]] thumb|[[Hải cẩu báo (_Hydrurga leptonyx_)]] **Thú biển** hay **động vật có vú biển** là các loài thú (động vật có vú) sống dựa vào đại dương và các hệ
nhỏ|Người đàn ông đang kích thích bằng tay cho âm hộ người bạn tình của mình **Quan hệ xâm nhập bằng tay** (tiếng Anh: _fingering_) hay **kích thích bằng tay** là hành động dùng bàn
**Điện Biên** là tỉnh miền núi thuộc vùng Tây Bắc Bộ của Việt Nam. Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, Điện Biên có diện tích: 9.540 km², xếp thứ 14; dân
nhỏ|phải|Một con rùa biển nhỏ|phải|Xác một con rùa biển **Mối đe dọa đối với rùa biển** (Threats to sea turtles) là những nguy cơ có thể gây ra sự tuyệt chủng hoặc sự suy giảm
nhỏ| Một người phụ nữ tình nguyện muốn đạt cực khoái cưỡng bức trong khi bị trói và [[Bịt miệng (BDSM)|bịt miệng tại sự kiện Exxxotica Expo năm 2008 |152x152px]] nhỏ| Cực khoái cưỡng bức
**Quế Lâm** (tiếng Tráng: Gveihlaem, ; Wade-Giles: Kuei-lin, bính âm bưu chính: Kweilin; tiếng Tráng: Gveilinz) là một địa cấp thị ở phía đông bắc Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc.
nhỏ|phải|Món óc khỉ **Hầu não** (chữ Hán: 猴腦), nghĩa là **Óc khỉ**, là một món ăn tươi sống từ loài khỉ xuất hiện tại Trung Quốc. Trong lịch sử, Từ Hi thái hậu đã dùng
**Vindaloo** là một món cà ri Ấn Độ phổ biến ở khu vực Goa, 450 năm là thủ đô thuộc địa của Bồ Đào Nha, xung quanh Konkan và nhiều vùng khác của Ấn Độ.
**Câu đối** thuộc thể loại _văn biền ngẫu_, gồm hai vế đối nhau nhằm biểu thị một ý chí, quan điểm, tình cảm của tác giả trước một hiện tượng, một sự việc nào đó
**Áp thấp nhiệt đới Marty**, được biết đến tại Việt Nam với tên gọi **Áp thấp nhiệt đới ngày 14 tháng 8 năm 1996** là một xoáy thuận nhiệt đới tuy nhỏ và yếu nhưng
**Nông nghiệp** bao gồm sản xuất cây trồng và chăn nuôi, thủy sản, ngư nghiệp và lâm nghiệp cho sản phẩm thực phẩm và không phải thực phẩm. Nông nghiệp là chìa khóa phát triển
**Khoái Triệt** (蒯徹) là biện sĩ du thuyết cuối thời nhà Tần, đầu thời Tây Hán trong lịch sử Trung Quốc. Ông được xem là người đầu tiên đưa ra ý tưởng _chia ba thiên
**Cây trồng biến đổi gen** (Genetically Modified Crop - **GMC**) là loại cây trồng được lai tạo ra bằng cách sử dụng các kỹ thuật của công nghệ sinh học hiện đại, hay còn gọi
Một loại khoai tây biến đổi gen **Thực phẩm biến đổi gen** ( được gọi tắt là **GM**) được dùng để chỉ các loại thực phẩm có thành phần từ cây trồng biến đổi gen,
Các loại thực phẩm khác nhau **Thực phẩm** (chữ Hán: 食品; _thực_ nghĩa là "ăn"; _phẩm_ trong "vật phẩm"), cũng gọi là **thức ăn** là bất kỳ vật phẩm nào, bao gồm chủ yếu các
**Phàn Khoái** (chữ Hán: 樊哙, bính âm: _Fán Kuài_; ?-189 TCN) là công thần khai quốc nhà Hán trong lịch sử Trung Quốc. ## Thời hàn vi Phàn Khoái là người huyện Bái, đồng hương
**Biển Thước** (chữ Hán: 扁鵲), tên thật là **Tần Việt Nhân** (秦越人), lại có thuyết tên **Tần Hoãn** (秦緩), hiệu **Lư Y** (卢医), là một thầy thuốc trứ danh thời Chiến Quốc và được xem
**Thịt gà tây** là loại thịt từ những con gà tây, thông thường là gà tây nhà. Đây là một loại thực phẩm truyền thống tại các nước phương Tây. Thịt của chúng thường được
**_Hậu duệ Mặt Trời_** (; ) là một bộ phim truyền hình Hàn Quốc năm 2016 thuộc thể loại lãng mạn, tâm lý tình cảm và hành động, với sự tham gia của các diễn
**Lịch sử thế giới** (còn gọi là **lịch sử loài người** và **lịch sử nhân loại**) là ghi chép về hành trình phát triển của nhân loại từ thời tiền sử cho đến hiện tại.
Sông Hoàng Long nhìn từ cầu Trường Yên Sông Hoàng Long ([[Ninh Bình) vào mùa lũ 2008]] Cầu Trường Yên qua Sông Hoàng Long **Sông Hoàng Long** là con sông lớn đồng thời là 1
**Quân sự nhà Trần** phản ánh việc tổ chức quân đội của vuơng triều Trần trong lịch sử Việt Nam. Hoạt động quân sự nhà Trần diễn ra ở cả trong nước lẫn bên ngoài
Khoai lang là một thực phẩm lành mạnh và mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe.Từ lâu, khoai lang là một thực phẩm lành mạnh và quen thuộc trong bữa ăn của chúng ta.
là một cuốn tiểu thuyết của nhà văn Murakami Haruki. Bản dịch tiếng Việt do Trần Tiễn Cao Đăng dịch dựa theo bản tiếng Anh _The Wind-up Bird Chronicle_ của Jay Rubin và bản dịch
**_Câu chuyện phía Tây_** (tiếng Anh: **_West Side Story_**) là một bộ phim điện ảnh Mỹ thuộc thể loại nhạc kịchtình cảmchính kịch của công chiếu vào năm 2021 do Steven Spielberg làm đạo diễn
**Hành chính Việt Nam thời Tây Sơn** ánh bộ máy cai trị từ trung ương tới địa phương của nhà Tây Sơn từ năm 1778 đến năm 1802, không chỉ giới hạn trong phạm vi