Bạo loạn ở Đồng Văn là xung đột nổ ra tại vùng cao nguyên Đồng Văn, tỉnh Hà Giang vào cuối năm 1959. Quân đội Nhân dân Việt Nam bắt đầu chiến dịch tiễu phỉ vào đầu năm 1960 và nhanh chóng dập tắt cuộc nổi loạn.
Bối cảnh
Sau năm 1949, Giải phóng quân Trung Quốc đã đánh bại quân Quốc dân đảng của Tưởng Giới Thạch. Một bộ phận tàn quân Tưởng trốn sang các nước lân cận như Lào, Miến Điện, Việt Nam, dựa lưng vào núi rừng hiểm trở để chống trả các đợt truy quét của Giải phóng quân Trung Quốc. Tại Quảng Tây, quân Tưởng lấy vùng Thập Vạn Đại Sơn giáp biên giới Việt Nam làm sào huyệt. Bị đánh tan năm 1951, một bộ phận tàn quân âm mưu tiến chiếm Cao nguyên đá Đồng Văn lập căn cứ.
Sau Cách mạng Tháng Tám, "Vua Mèo" Vương Chí Sình rời dinh thự tại Phó Bảng dọn về sống trong dinh Sà Phìn. Vua Mèo sau đó đã trở thành Chủ tịch huyện Đồng Văn trên danh nghĩa, nhưng quyền lực thực tế đã bị thu hẹp đi nhiều.
Sau kỳ bầu cử HĐND năm 1959, các vị trí lãnh đạo chủ chốt ở Đồng Văn hầu hết được chuyển giao từ tầng lớp quý tộc sang chính quyền dân cử. Trước kia tuy có chính quyền dân cử nhưng quyền lực hành chính vẫn gắn chặt với quyền lợi của gia tộc. Lợi dụng tình hình này, các nhóm tàn quân Tưởng đẩy mạnh tuyên truyền,câu kết với các thành phần quý tộc cũ của Đồng Văn, Mèo Vạc để kích động nổi loạn nhằm tiến tới thành lập "Vương quốc Mèo độc lập". Chúng phao lên, "Vua Mèo" Dương Trung Nhân được Mỹ và quốc tế hậu thuẫn sắp trở về cai trị Đồng Văn. Những toán quân Quốc dân đảng bên kia biên giới được tô vẽ thành đạo quân quốc tế về nước giúp Vua Mèo khôi phục lãnh thổ. Đầu năm 1959, các toán quân phỉ bắt đầu tổ chức đốt phá trụ sở ủy ban ở các xã Phố Cáo, Bạch Đích và Thắng Mố.
Ngày 9 tháng 12, Trung ương cử ba cha con Vương Chí Sình dẫn đầu đoàn cán bộ Mặt trận Tổ quốc lên Đồng Văn để thương lượng với trùm phỉ Vàng Chỉn Cáo, thuyết phục giải tán vũ trang, không tiếp tay dẫn đường cho phỉ Quảng Tây. Tuy nhiên cuộc thương thuyết thất bại hoàn toàn.
Một tuần sau đó, hàng loạt địa bàn toàn huyện Đồng Văn bị thổ phỉ tiến đánh, cướp phá. Ngày 12 tháng 12, Vàng Chúng Dình dẫn 200 người tấn công thị trấn Đồng Văn cùng lúc Vàng Dúng Mỷ đánh phá Mèo Vạc, cướp cửa hàng mậu dịch. Tại xã Lũng Phìn, quân phỉ phá trụ sở ủy ban, cướp hàng hóa, phá kho thóc và giết hai cán bộ thương nghiệp và hai người dân. Ngày 20 tháng 12, Phàn Chỉn Sài (người Dao) đưa một toán phỉ đánh vào Na Khê, Bạch Đích, bắt cán bộ huyện treo lên cây làm bia cho lính bắn. Ngày 28 tháng 12, Giàng Quáng Ly chiếm Yên Minh còn Vàng Chỉn Cáo, Phàn Dền chiếm Cán Tỷ, Đông Hà (Quản Bạ).
Ngày 28 tháng 12, Bộ Chính trị chỉ thị cho Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Khu ủy Việt Bắc và tỉnh Hà Giang phải nhanh chóng có biện pháp dập tắt vụ bạo loạn trên cơ sở nhận định tình hình phát triển nghiêm trọng.
Phân đội cơ động Công an Vũ trang cùng phối hợp các lực lượng dân quân, du kích địa phương, Trung đoàn 246 Quân khu Việt Bắc, Tiểu đoàn 12 cơ động Bộ Tư lệnh Công an nhân dân bắt đầu tiến công, truy quét trên toàn bộ các điểm bị phỉ chiếm đóng và hoạt động. Sau nhiều đợt truy quét, lực lượng vũ trang đã đẩy lùi các toán quân phỉ ra khỏi các khu dân cư.
Hoàng Văn Bách, Chủ tịch thị trấn Đồng Văn, cùng trung đội dân quân tự vệ đánh bật nhiều đợt tấn công vào thị trấn của 200 tay súng do Vàng Chúng Dình chỉ huy. Vàng Chúng Dình điều thêm 300 quân tấn công Đồng Văn lần nữa nhưng không chiếm được, các tay súng phải chạy về khu vực Ma Lé, Mã Sồ sát biên giới.
Các lực lượng vũ trang lại tiếp tục truy kích. Chiến dịch mở ngày 29 tháng 1 năm 1960 (29 tết) đến hết ngày 31 tháng 1 thì thắng lợi hoàn toàn. Gần 400 tên phỉ bị đánh tan tác, phần lớn đều phải buông súng đầu hàng. Vàng Chúng Dình phải tháo chạy về vùng Thập Vạn Đại Sơn để lẩn trốn. Vàng Chúng Dình sau đó cũng bị lập mưu bị cán bộ an ninh giả làm đặc phái viên từ miền Nam để bắt sống.
Loạn thổ phỉ lắng dần, đến năm 1962 thì tan rã hoàn toàn. Năm 1963, các thủ lĩnh phỉ bị đưa ra xét xử nghiêm.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Bạo loạn ở Đồng Văn** là xung đột nổ ra tại vùng cao nguyên Đồng Văn, tỉnh Hà Giang vào cuối năm 1959. Quân đội Nhân dân Việt Nam bắt đầu chiến dịch tiễu phỉ
Sau cuộc bạo loạn tại Điện Capitol Hoa Kỳ 2021, các cuộc điều tra tội phạm, lo ngại về sức khỏe cộng đồng và các tác động chính trị khác nhau đã xảy ra, đáng
Vụ việc bắt đầu vào tháng 1 năm 2003, một bài báo của Campuchia đã gây hiểu lầm khi cho rằng một nữ diễn viên Thái Lan tên là Suvanant Punnakant tuyên bố rằng Angkor
phải|Cờ của Pattani Raya, một biểu tượng của chủ nghĩa ly khai Pattani **Bạo loạn miền Nam Thái Lan** là một chiến dịch ly khai tập trung ở vùng Pattani, 3 tỉnh miền nam của
nhỏ|phải|Hiện trường của một vụ cướp phá nhỏ|phải|Biểu tình tại Liverpool **Bạo loạn ở Vương quốc Anh năm 2024** (_2024 United Kingdom riots_) diễn ra từ ngày 30 tháng 7 đến ngày 5 tháng 8
**Bạo động tháng 5 năm 1998 tại Indonesia** () là các sự kiện bạo lực quần chúng có tính chất chủng tộc, phát sinh trên khắp Indonesia, chủ yếu tại Medan (4–8 tháng 5), Jakarta
nhỏ|[[Maurice Richard, người mà cuộc bạo loạn đã được đặt tên.]] **Bạo loạn Richard** là một cuộc bạo loạn xảy ra vào ngày 17 tháng 3 năm 1955 (Ngày Thánh Patrick), tại Montreal, Quebec, Canada.
**Bạo loạn tại Lũng Nam 2008** là một cuộc biểu tình đã trở thành bạo loạn bởi cả ngàn người tại Lũng Nam, Cam Túc, Trung Quốc. ## Nguyên nhân Nguyên nhân của bạo loạn
**Bạo loạn Delhi 2020** hay **Bạo loạn Đông Bắc Delhi** là một loạt các cuộc bạo loạn, phá hoại tài sản và đổ máu xảy ra do tôn giáo ở Đông Bắc Delhi, Ấn Độ,
Vào ngày 20 tháng 6 năm 2023, xảy ra một vụ nổi loạn tại Trung tâm Xã hội Hóa và Thích nghi cho Phụ nữ, một nhà tù dành riêng cho phụ nữ ở Támara,
Vụ **bạo động tại Gojra năm 2009** là một loạt vụ tấn công nhằm vào người Thiên Chúa giáo ở khu phố Gojra tại tỉnh Punjab thuộc vùng đông Pakistan. Hậu quả là tám người
**Náo loạn ở Hoyerswerda** là những vụ tụ tập phá rối vì kỳ thị chủng tộc tại thành phố Hoyerswerda ở bang Sachsen, Đức từ ngày 17 cho tới 23 tháng 9 năm 1991. Trong
**Bạo động tại Ürümqi, tháng 7 năm 2009** là một loạt các cuộc bạo động kéo dài nhiều ngày, bắt đầu nổ ra vào ngày 5 tháng 7 năm 2009 tại Ürümqi, thủ phủ của
**Bạo loạn Anh 2011** lan rộng, bao gồm cả rối loạn công cộng, cướp bóc, đốt phá tấn công, trộm cắp và cướp, đang diễn ra tại một số thành phố và thị xã ở
nhỏ|Một vụ bạo loạn ở Marseille Pháp tại giải vô địch bóng đá châu Âu 2016 Tại **giải vô địch bóng đá châu Âu 2016** diễn ra ở Pháp đã xảy ra một số vụ
**Bạo loạn ở Los Angeles năm 1992** là một loạt các cuộc bạo loạn và xáo trộn dân sự xảy ra ở Quận Los Angeles vào tháng Tư và tháng 5 năm 1992. Tình trạng
**Bạo loạn Stonewall** là một chuỗi những cuộc bạo động mang tính tự phát nhằm chống lại một cuộc vây bắt của cảnh sát Mỹ diễn ra vào sáng sớm ngày 28 tháng 6 năm
**Bạo loạn Escambray** là một cuộc xung đột kéo dài sáu năm (1959–1965) ở Dãy núi Escambray do một số nhóm nổi dậy chống lại chính phủ Cuba dưới quyền lãnh đạo của Fidel Castro.
nhỏ|phải|Một [[chiến binh Mông Cổ trên lưng ngựa, ngựa Mông Cổ là biểu tượng cho những con ngựa chiến ở vùng Đông Á trong thời Trung Cổ]] nhỏ|phải|Một kỵ xạ Nhật Bản đang phi nước
Vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, một nhóm người ủng hộ cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nỗ lực lật ngược cuộc bầu cử tổng thống 2020 bằng cách tiến vào Washington,
Từ cái chết của cậu học sinh 15 tuổi **Alexis Grigoropoulos** (Andreas Grigoropoulos hay Alexandros Grigoropoulos), những cuộc bạo loạn, biểu tình, đình công đã diễn ra, dẫn tới cuộc khủng hoảng chính trị mới
thumb|Nghĩa trang Cách mạng Văn hóa ở [[Trùng Khánh, Trung Quốc. Ít nhất 1.700 người thiệt mạng trong cuộc xung đột phe phái bạo lực ở Trùng Khánh, với 400–500 người trong số họ được
**Các cuộc bạo loạn lan rộng** đã xảy ra ở miền Bắc Ấn Độ sau khi Gurmeet Ram Rahim Singh, lãnh đạo tôn giáo của Dera Sacha Sauda (DSS) bị kết án vì cáo buộc
**Bạo loạn vũ khí hàng loạt ở Hàn Quốc năm 2023** là hiện tượng các tội phạm bạo lực tương tự và thông báo tội phạm (đe dọa) lần lượt xảy ra, bao gồm bạo
**Bạo loạn Stockholm 2013** diễn ra vào tháng 5 năm 2013 sau khi cảnh sát nổ súng gây tử thương cho một người đàn ông mang theo một con dao rựa , dẫn đến một
**Bạo lực sắc tộc ở Manipur 2023** là một cuộc xung đột sắc tộc đang diễn ra giữa những người Meitei không thuộc bộ tộc và những người Kuki bộ tộc Kitô giáo tại Bang
Vùng màu cam là nơi sinh sống của người Tây Tạng **Bạo động Tây Tạng 2008** bắt đầu bằng các cuộc biểu tình ngày 10 tháng 3 năm 2008, kỷ niệm lần thứ 49 ngày
**Biểu tình ở Kyrgyzstan năm 2020** (hay **Cách mạng Kyrgyzstan**) bắt đầu vào ngày 5 tháng 10 năm 2020 để phản ứng lại kết quả cuộc bầu cử quốc hội năm 2020 đã bị những
nhỏ|phải|Truyện tranh Mỹ có cảnh về dị giáo phái nhỏ|phải|Vỡ diễn The Galactic Overlord của [[Khoa luận giáo]] **Dị giáo phái trong văn hóa đại chúng** (_New religious movements and cults in popular culture_) là
**Cuộc bạo loạn Osh** (; ; ) là một cuộc xung đột sắc tộc giữa Người Kyrgyzstan (Kyrgyz) và Người Uzbekistan diễn ra vào tháng 6 năm 1990 tại các thành phố Osh và Uzgen,
nhỏ|phải|Một con [[bò tót đực với sắc lông đen tuyền bóng lưỡng và cơ thể vạm vỡ. Màu sắc và thể vóc của nó cho thấy sự cường tráng, sung mãn của cá thể này,
**Nổi dậy tại Đông Đức 1953** bắt đầu với một cuộc đình công của công nhân xây cất Đông Berlin vào ngày 16 tháng 6 năm 1953. Nó biến thành một cuộc nổi dậy lan
phải|nhỏ|200x200px| Vỏ não Orbitofrontal, một phần của vỏ não trước trán hình thành nên việc đưa ra quyết định. Trong tâm lý học, **tính bốc đồng** được định nghĩa là xu hướng hành động, thực
**Văn hóa Lê–Mạc** (hoặc được khái quát hóa lên là **Thời đại Lê–Mạc** hay cụ thể hơn nữa là **Thời kỳ chuyển giao Lê–Mạc**) là một khái niệm mang tính tổng hợp dùng để chỉ
Bài viết này nói về viễn thông tại Đông Timor. ## Điện thoại Sau khi Indonesia rút khỏi Đông Timor năm 1999, đã bị phá hủy trong các vụ bạo động sau đó, và Telkom
nhỏ|Thiết kế bên ngoài sân vận động GSP hiện đại **Sân vận động Câu lạc bộ thể dục "The Pancyprians" (Sân vận động GSP)** () là một sân vận động bóng đá ở Strovolos, huyện
**Sân vận động Léopold Sédar Senghor** (), trước đây có tên là **Sân vận động Hữu nghị**, là một sân vận động đa năng ở Dakar, Sénégal. Sân hiện đang được sử dụng chủ yếu
**Buôn bán tình dục ở Việt Nam** là hoạt động buôn bán người nhằm mục đích bóc lột tình dục và làm nô lệ xảy ra ở Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
**Các cuộc biểu tình George Floyd** là một loạt các cuộc biểu tình phản đối sự bạo hành của cảnh sát và phân biệt chủng tộc bắt đầu tại Minneapolis, Hoa Kỳ từ ngày 26
**Nổi loạn** là một sự từ chối vâng lời hoặc phản ứng với trật tự. Nó đề cập đến sự kháng cự mở chống lại mệnh lệnh của một cơ quan có thẩm quyền. Phiến
Vào ngày 8 tháng 1 năm 2023, sau chiến thắng của Luiz Inácio Lula da Silva trong cuộc tổng tuyển cử tháng 10 năm 2022 ở Brasil, những người ủng hộ tổng thống tiền nhiệm,
**Cuộc biểu tình tại Quảng trường Thiên An Môn**, ở Trung Quốc được gọi là **Sự cố ngày 4 tháng 6** (), là các cuộc biểu tình do sinh viên lãnh đạo được tổ chức
thumb|right|Hai người đồng tính nam hôn nhau trong một buổi diễu hành đồng tính. thumb|right|Biểu tượng đại diện cho người đồng tính nam được tạo nên từ hai biểu tượng của [[sao Hỏa lồng vào
**Sự kiện năm 1956 ở Hungary**, còn gọi là **Cuộc khủng hoảng ở Hungary** **Cách mạng Hungary năm 1956** Hungary năm 1956''' là một cuộc bạo động đồng thời trên cả nước kéo dài từ
**Bạo hành gia đình** là một dạng thức của bạo lực xã hội, là “_hành vi cố ý của các thành viên gia đình gây tổn hại hoặc đe dọa gây tổn hại… với các
thumb|Tranh La Mã mô tả đám cưới giữa hai chị em [[Jupiter (thần thoại)|Jupiter và Juno, thế kỷ I]] **Loạn luân** hoặc **phi luân** là hoạt động tình dục giữa những người trong cùng gia
nhỏ|phải|Một con ngựa bị bỏ đói đến mức gầy còm trơ xương **Sự tàn ác đối với động vật** (_Cruelty to animal_) hay còn được gọi là **ngược đãi động vật** là việc cố ý,
**Phân biệt chủng tộc ở châu Á** bắt nguồn từ những sự kiện đã xảy ra ở khắp nơi từ hàng ngàn năm trước cho đến nay. ## Bangladesh Vào năm 2015, Elias Mollah, thành
**Phong trào Nhân Văn – Giai Phẩm** là một phong trào văn hóa mang xu hướng chính trị của một số văn nghệ sĩ, trí thức sống ở miền Bắc dưới chính quyền Việt Nam
Cuộc **nổi loạn của Lực lượng biên phòng Bangladesh** là một cuộc nổi dậy diễn ra tại thủ đô Dacca từ 25 đến 26 tháng 2 năm 2009 do Lực lượng Vũ trang Súng trường