Attapeu () là một tỉnh nằm ở phía đông nam của Lào; phía bắc giáp với tỉnh Sekong; phía tây giáp với tỉnh Champassak; phía đông giáp với dãy Trường Sơn, tách Attapeu khỏi Việt Nam phía nam có đường ranh giới trùng với biên giới Lào và Campuchia. Tỉnh có 5 huyện (Samakkixay, Xaysetha, Sanamxay, Sanxay and Phouvong) với tổng diện tích 1.032 km2 và dân số khoảng 139.628 người (theo dữ liệu thống kê năm 2015. Tỉnh lị của tỉnh Attapeu đặt ở huyện Samakkixay.
Tỉnh được biết đến là "vùng đất của các Anh Hùng". Tỉnh hai khu vực đa dạng sinh học là: Rừng rậm Dong Ampham (200.000 hecta) và Rừng rậm Xepaine. Một diện tích lớn của tỉnh thuộc Khu bảo tồn đa dạng sinh thái quốc gia Dong Ampham.
Lịch sử
Tỉnh là một phần của Vương quốc Triệu Voi trong suốt thời gian trị vì của Vua Saysethathirath. Trước đó, đây là vùng đất sinh sống của các loài trâu rừng có tên là "Idkabue" (còn gọi là là: "trâu nước"), vì vậy thực dân Pháp gọi tên vùng đất này là "Attapeu". Trong suốt cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, các đầu não của Mặt trận Giải phóng Dân tộc được đặt tại tỉnh này. Sau chiến tranh, các di tích bị phá hủy, di tích chính còn lưu giữ đến ngày nay là Đường mòn Hồ Chí Minh.
Địa lý
Tỉnh Attapeu có diện tích 10.320 km2. Tỉnh tiếp giáp với Xekong ở phía bắc, tỉnh Quảng Ngãi của Việt Nam ở phía đông, Công viên quốc gia Virachey thuộc các tỉnh Stung Treng và Ratanakiri của Campuchia ở phía nam và tỉnh Champasak ở phía Tây. Các khu dân cư tập trung chính của tỉnh bao gồm Attapeu, Bản Nonghin, Bản Hinlat, Bản Xoutouat, Bản Nong Songhong, Bản Renthuk, Bản Phiahom, Bản Choim, Bản Pakha, Bản Onglouang, Bản Het, Mường May, Bản Kong Han, Bản Xakhe, và Bản Dakkrong.
Địa hình đặc trưng của tỉnh là hoang dã và gồ ghề đẹp mắt. Tỉnh lị của Attapeu (Samax Sai) nằm trong một thung lũng rất đẹp. Cao nguyên Bolaven trải rộng khắp Attapeu tới ba tỉnh lân cận, Champasak, Salavan, và Sekong. Các danh thắng của tỉnh gồm rừng rậm, sông, suối và đồng bằng chạy bên hông các dãy núi như Phou Saphong và Phou Luang.
Các sông lớn của tỉnh là Sông Xe Kong, Sông Xe Kaman, và Sông Xe Xou. Vào mùa mưa, rất khó để tiếp cận với tỉnh này. Tỉnh cũng có các thác nước nổi tiếng. Trong số các thác nước này có Thác Tad Saephe cao 23 m, rộng 120 m nằm trong rừng Xepaine; Thác Tad Samongphak cao 10 m,rộng 30 m nằm giữa sông Houay Samong và Sông Xepaine; Thác Tad Phok, và Thác Tad Phaphong nằm trên Sông Xe Xou. Trong suốt cuộc Kháng chiến chống Mỹ của Viênt nam, nhiều đoạn của Đường mòn Hồ Chí Minh chạy qua tỉnh này. Các đường lộ chính gồm Đường 13, đây là con đường huyết mạch của quốc gia, và Đường 11. Các khu vực dân cư tập trung là Attapeu, Xaysetha, and Sanamxai.
Các khu bảo tồn
thumb|right|Hồ Noóng Phà
Khu bảo tồn sinh thái quốc gia Dong Ampham (NBCA) là khu bảo tồn nằm trên địa phận hai tỉnh Attapeu (về phía đông bắc) và tỉnh Sekong (về phía đông nam). Nó nằm ở góc phía đông nam khu vực giáp ranh giữa Lào và biên giới Việt Nam. Khu bảo tồn này có diện tích rừng rậm lên đến 200.000 héc ta. Khu bảo tồn được thành lập vào năm 1993, nó là Khu bảo tồn đa dạng sinh thái quốc gia số 23 của Lào. Dong Ampham là nơi sinh sống của các loài này là một trong những vùng đất trũng và rừng nhiệt đới còn sót lại tại Đông Nam Á. Khu vực này gồm các Sông Xe Kaman, Sông Xe Xou, và hồ địa chất Nong Fa. Các loài Hổ và Báo Gấm được ghi nhận là có xuất hiện ở các vùng sâu.
Khu vực Đồng bằng Atttapu rộng 71,400 héc ta là một Khu vực Tràm chim Quan trọng (IBA) tiếp giáp với NBCA. Nó nằm ở độ cao 400m trên mực nước biển. Khu vực này gồm có các khu ngập nước thuộc các Sông Xe Khaman và Sông Xe Xou, cũng như các ao hồ nước ngọt. Các vạt rừng không ngập nước, khu vực rừng không ngập nước tạm thời, các bãi đá vài sỏi là nơi chim cư trú. Loài chim đặc trưng của vùng là Đại bàng Săn Cá Ichthyophaga humilis, Kền Kền Đầu đỏ Sarcogyps calvus, và Kền Kền Đuôi trắng Gyps bengalensis
Các khu vực hành chính
Tỉnh gồm những khu vực hành chính sau:
Dân cư
Người Lào Lùm ở Attapeu là chiếm đa số cư dân trong tỉnh. Tổng dân số trong tỉnh, thống kê được, là 139.628 người bao gồm cả các dân tộc thiểu số; Tỉnh có 15 dân tộc chính là Lao, Alak, Katang, Kaleum, Katou, Suay, Oy, Taoy, Sadang, Nge, Lavea, Lavenh, Cheuang, Tariang và Nyaheung.
Kinh tế
thumb|right|Cánh đồng lúa
thumb|right|Đồn điền cao su của HAGL trên đường sang Việt Nam
Kinh tế Attapeu chủ yếu dựa vào nông nghiệp. Tại tỉnh này, buôn bán động vật hoang dã diễn ra công khai (mặc dù có sự kiểm soát của chính phủ) bởi vậy công tác bảo tồn trở nên hết sức quan trọng. Có tới 14 loài động vật nằm trong nguy cơ tuyệt chủng của thế giới (theo dữ liệu của Hội Bảo Tồn Thế giới (Sách đỏ IUCN còn theo thống kê của CITES là 23 loài. Khu vực kinh tế nông thôn chiếm chủ lực trong cấu trúc kinh tế Attaeu (80% số hộ gia đình ở nông thôn), sự lệ thuộc vào việc thu lượm và trao đổi sản phẩm rừng rất cao, chủ yếu là các sản vật rừng và động vật hoang dã, để có nguồn thu nhập thường xuyên cho gia đình; cá là một trong những thủy sản chủ lực được khai thác, ngoài ra còn có những động vật khác sống trên cạn và dưới nước.
Tỉnh là nguồn cung cấp nguyên liệu thô cũng như tài nguyên rừng cho quốc gia láng giềng truyền thống Việt Nam, đặc biệt là các khu vực địa lý ngay sát biên giới Việt Nam. Các sản vật rừng xuất khẩu bởi đất nước Champa theo đường biển hầu hết có nguồn gốc từ Attapeu.
Thời gian gần đây, một số công ty của Việt Nam mở rộng đầu tư vào tỉnh Attapeu. Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai nắm quyền trồng diện tích lớn cao su tại tỉnh. Ngoài sân bay quốc tế Attapeu, Tập đoàn này cũng có kế hoạch xây nhà máy thủy điện, nhà máy tinh chế đường và nhà máy phân hữu cơ.
Danh thắng
Tỉnh có một số danh thắng lớn như Chùa Wat Sakae có tượng thiêng Buddha và được khách thập phương ghé thăm nhiều vào mỗi dịp Năm mới của Lào, và một ngôi chùa cổ. Tượng Xaysetha tại Huyện Xaysetha, được xây năm 1579. Ngôi chùa Luang Muang Mai ở tỉnh lị Attapeu xây dựng năm 1939 được xem là một di tích của kiến trúc naga cổ. Vua Setthathirat của Xứ Triệu Voi được chôn trong một tháp tại chùa Wat Pha Saysettha thuộc huyện Pha Meuang, khoảng 15 km tính từ tỉnh lị. Đường mòn Sihanouk dẫn đến đường mòn Hồ Chí Minh huyện Phu Vong cách tỉnh lị khoảng 13 km.
Phong cảnh
File:Tad Feak falls.jpg|Tỉnh Xekong: Thác Tad Feak, nằm ngay trên biên giới của tỉnh Attapeu.
File:Attapeu.jpg|Rừng nguyên sinh tại tỉnh Attapeu
File:Attapeu1.jpg|Một ngôi làng tại Attapeu
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Attapeu** () là một tỉnh nằm ở phía đông nam của Lào; phía bắc giáp với tỉnh Sekong; phía tây giáp với tỉnh Champassak; phía đông giáp với dãy Trường Sơn, tách Attapeu khỏi Việt
**Attapeu International Airport** là một sân bay phục vụ Attapeu tại Lào. Nó được khai trương vào tháng 5 năm 2015 sau hai năm xây dựng. Lao Airlines đã cung cấp các chuyến bay từ
nhỏ|Thị trấn Attapeu **Thị trấn Attapeu** (tiếng Lào: - [], phát âm như _Át-ta-pừ_) vừa là huyện lỵ của huyện Samakkhixai vừa là tỉnh lỵ của tỉnh Attapeu. Huyện nằm trên quốc lộ 18B và
**Hoàng Anh Attapeu** là một câu lạc bộ bóng đá ở Attapeu, Lào thi đấu tại Lào League năm 2013. CLB có sân nhà là sân Attapeu. Chủ sở hữu CLB này là tập đoàn
**Sân bay Attapeu** là một sân bay đang được xây dựng ở tỉnh Attapeu, Lào. Lễ khởi công xây dựng đã được tổ chức ngày 11 tháng 2 năm 2012 với sự chứng kiến của
**Saysettha** (tiếng Lào: ເມືອງໄຊເສດຖາ ) là một của tỉnh Attapeu ở Nam Lào . Huyện mang tên một vị vua vĩ đại của Lào Xaysethathirath. Vị vua này qua đời tại địa phương này trong
**Phouvong** là một huyện (_muang_ hay _mường_) biên giới thuộc tỉnh Attapeu ở Nam Lào . Huyện này tiếp giáp với huyện Ngọc Hồi (Kon Tum, Việt Nam) ở phía Tây, huyện Sanamxay ở phía
**Sanxai** là một huyện (_muang, mường_) phía đông của tỉnh Attapeu, Lào . Huyện này giáp với huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon Tum. ## Hành chính
**Cửa khẩu Phoukeua** là cửa khẩu quốc tế đường bộ trên Quốc lộ 11 (Lào) tại vùng đất muang Phouvong tỉnh Attapeu, CHDCND Lào . Cửa khẩu Phoukeua (Phù Kưa) thông thương với **Cửa khẩu
**Thủy điện Xekaman 1** là nhóm công trình thủy điện xây dựng trên dòng Sê Kaman, tại muang (huyện) Sanxai, tỉnh Attapeu, CHDCDN Lào . _Dự án Thủy điện Xekaman 1_ có tổng công suất
**Sông Sê Kông**, còn được gọi **Xe Kong** () hay **Tonlé Kong** (), là một dòng sông xuyên quốc gia và là một phụ lưu quan trọng của sông Mê Kông. ## Dòng chảy Sông
**Samakkhixay** là một huyện (_muang, mường_) của tỉnh Attapeu ở phía nam đất nước Lào . Huyện này giáp với huyện Sanxai cùng tỉnh ở phía Đông và huyện Sanamxai ở phía Tây. Thị trấn
Dòng sông Mê kông Sông **Mê Kông** là một trong những con sông lớn nhất trên thế giới, bắt nguồn từ cao nguyên Thanh Tạng nơi sông bắt nguồn thuộc tỉnh Thanh Hải, chảy qua
**Nam Lào** hay thường gọi là **Hạ Lào**, là bốn tỉnh phía Nam của nước Lào gồm Attapeu, Saravane, Sekong, Champasack. Hạ Lào có dân số khoảng 1,11 triệu người vào năm 2004, chiếm khoảng
**Ratanakiri** hay **Rattanakiri** ( ) là một tỉnh (_khaet_) của Campuchia, vùng đất này còn được gọi là _Vọng Vân_ trong lịch sử Việt Nam thời kỳ nhà Nguyễn. Ratanakiri nằm ở vùng cao nguyên
**Đặng Văn Lâm** (, sinh ngày 13 tháng 8 năm 1993) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Việt - Nga, hiện đang thi đấu ở vị trí thủ môn cho câu lạc
**Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y** là cửa khẩu quốc tế tại vùng đất xã Pờ Y, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum, Việt Nam . Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y thông thương sang
**Thủy điện Houay Ho** xây dựng trên dòng Houay Ho tại muang Samakhixay tỉnh Attapeu, CHDCND Lào . Thủy điện Houay Ho có công suất lắp máy 152,1 MW (204.000 mã lực), hoàn thành năm
nhỏ|Thác Tad Fane, nằm ở cao nguyên Bolaven, có độ rơi khoảng 120 mét. nhỏ|Thác Tad Lo ở cao nguyên Bolaven, Lào. nhỏ|Xe chở gỗ trên cao nguyên Bolaven ở Nam Lào, vào tháng 6
**Tiếng Brâu** hay _Brao_, là ngôn ngữ của người Brâu là một dân tộc thiểu số sinh sống chủ yếu tại Campuchia, Lào và một ít tại Việt Nam. _Tiếng Brâu_ là một ngôn ngữ
**Khu bảo tồn quốc gia Xe Pian** là khu bảo tồn đa dạng sinh học quốc gia nằm tại hai tỉnh Champasak và Attapeu, miền nam nước Lào. Công viên có địa hình đồi núi
**_Wurfbainia tenella_** là một loài thực vật có hoa trong họ Gừng. Loài này được Vichith Lamxay và Mark Fleming Newman mô tả khoa học đầu tiên năm 2012 dưới danh pháp _Amomum tenellum_. Năm
**_Kaempferia attapeuensis_** là một loài thực vật có hoa trong họ Gừng. Loài này được Chayan Picheansoonthon và Supachai Koonterm mô tả khoa học đầu tiên năm 2009. Tên tiếng địa phương tại Lào: _toobmoob
**_Amomum plicatum_** là một loài thực vật có hoa trong họ Gừng. Loài này được Vichith Lamxay và Mark Fleming Newman mô tả khoa học đầu tiên năm 2012. ## Phân bố Loài này sinh
Vị trí vùng Tây Nguyên trên bản đồ Việt Nam [[Lâm Đồng]] [[Đắk Lắk]] **Tây Nguyên** hay **vùng cao nguyên Nam Trung Bộ** là khu vực địa lý với địa hình cao nguyên thuộc miền
**Quảng Ngãi** là một tỉnh ven biển nằm ở phía bắc vùng Nam Trung Bộ, miền Trung Việt Nam. Trung tâm hành chính của tỉnh là phường Cẩm Thành, cách Thành phố Hồ Chí Minh
**Kon Tum** là tỉnh cũ nằm ở phía bắc Tây Nguyên, Việt Nam. Năm 2018, Kon Tum là đơn vị hành chính Việt Nam đông thứ 61 về số dân, xếp thứ 59 về Tổng
**Trường Đại học Quy Nhơn** (_Quy Nhon University)_ là một trong ba trường đại học đa ngành đứng đầu về đào tạo tại Trung Bộ, là một trụ cột trong hệ thống giáo dục bậc
**Khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Bờ Y** là một khu kinh tế cửa khẩu (Việt Nam), gắn với _cửa khẩu quốc tế Bờ Y_ ở xã Pờ Y huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon
**Ta Veaeng** () (chuyển tự là Ta Veng hay Ta Veang) là một huyện ở tỉnh Ratanakiri, đông bắc Campuchia. Ta Vaeang nằm ở ngã biên giới Campuchia - Lào - Việt Nam, có chung
**Vương quốc Champasak** (chữ Anh: _Kingdom of Champasak_, chữ Lào: ອານາຈັກຈຳປາສັກ) là một vương quốc ở phía nam nước Lào. Năm 1713, Vương quốc Champasak thoát li khỏi sự thống trị của Vương quốc Lan
**Xay Xệt-thả-thi-lạt** (_Xaysethathirath_, thường được gọi tắt là **Xaysetha** hoặc **Setthathirath** (1534–1571) một vị vua của Lan Xang, là một trong những vị lãnh đạo vĩ đại nhất trong lịch sử Lào. Xaysethathirath là con
Lào là nước độc lập không giáp biển nằm ở khu vực Đông Nam Á. Xung quanh là các nước Trung Quốc, Việt Nam, Campuchia, Thái Lan và Myanmar. ## Khái quát Cụ thể như
**Champasak ** hay **Champassak**, **Champasack** (, IPA: , phiên âm tiếng Việt: **Chăm-pa-sắc**) là một tỉnh ở phía tây nam Lào, kề biên giới với Thái Lan và Campuchia. Đây là một trong ba lãnh
**Sekong** (cũng viết là _Xekong_, , ) là một tỉnh của Lào, tọa lạc tại đông nam của Lào, giáp với các thành phố Huế, Đà Nẵng và tỉnh Quảng Ngãi của Việt Nam ở
**Người Giẻ Triêng** (_Jeh-Taring_) là một dân tộc cư trú chủ yếu tại miền trung Việt Nam và nam Lào. Theo Joshua Project tổng dân số năm 2019 là 75 ngàn người. Tại Việt Nam
**Kaleum** (có khi viết là Kalum, phát âm như _Cà-lừm_) là một huyện (_muang, mường_) thuộc tỉnh Sekong ở Nam Lào . Huyện này nằm ở phía đông bắc của Sekong, giáp với Thừa Thiên
**Dak Cheung** (có khi viết là Dakchung, phát âm như Đạc-chưng) là một huyện (_muang, mường_) núi cao thuộc tỉnh Sekong ở Nam Lào . Huyện này có biên giới chung với tỉnh Quảng Nam
**Sanamxai** hay **Sanamxay ** (tiếng Lào: ເມືອງສະໜາມໄຊ) là một _muang_ (mường, huyện) của tỉnh Attapeu phía nam nước Lào . ## Hành chính *Thị trấn Sanamxai ...
**Mạng lưới đường bộ ASEAN** là một dự án hợp tác giao thông đường bộ giữa các nước ASEAN. Dự án được hình thành từ Hội nghị Chuyên gia Đường bộ ASEAN lần thứ tư
**Quan hệ Lào – Việt Nam** hay còn được biết đến với tên thông dụng là **Quan hệ hữu nghị Việt – Lào** là mối quan hệ cấp đặc biệt, đồng minh chiến lược theo
**Lực lượng Vũ trang Hoàng gia Lào** hoặc **Quân lực Hoàng gia Lào** (tiếng Pháp: _Forces Armées du Royaume_ viết tắt FAR), là lực lượng quốc phòng vũ trang chính thức của Vương quốc Lào,
**Giải bóng đá ngoại hạng Lào** (,) là giải bóng đá chuyên nghiệp cấp cao nhất của Lào. Giải có sự tham dự của 14 câu lạc bộ sau lần mở rộng năm 2015. ##
**Douangchay Phichit** (, phiên âm tiếng Việt: Đuông-chay Phi-chít) là một tướng lĩnh Quân đội nhân dân Lào, hàm Thượng tướng. Ông sinh ngày 5 tháng 4 năm 1944 tại tỉnh Attapeu. Ông từng giữ
Nền **chính trị Lào** diễn ra trong khuôn khổ của một nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa độc đảng. ## Cơ quan hành pháp thumb|Dinh Chủ tịch nước tại thủ đô Viêng Chăn |Chủ
Dưới đây là danh sách đăng ký thi đấu của các đội bóng tham dự Giải bóng đá vô địch các câu lạc bộ sông Mê Kông 2014. ## Becamex Bình Dương Huấn luyện viên
**Tiếng Jru' ** () là một ngôn ngữ Nam Á thuộc ngữ chi Bahnar. Nó còn có các tên gọi "Loven", "Laven" và "Boloven" từ ngoại danh tiếng Lào _Laven_ hay _Loven_, bắt nguồn từ
**Dương Bá Nuôi** (1920-2006) là một tướng lĩnh quân sự cấp cao của Quân đội nhân dân Việt Nam. Ông từng giữ các chức vụ Tư lệnh **Quân khu Trị Thiên**; Phó Chủ tịch Ủy
**Thích Minh Tuệ** (pháp danh, sinh ngày 19 tháng 5 năm 1981), tên khai sinh là **Lê Anh Tú**, là một khất sĩ thực hành hạnh đầu đà của Phật giáo Nguyên thủy người Việt
**_Curcuma graminifolia_** là một loài thực vật có hoa trong họ Gừng. Loài này được Kai Larsen và Thaya Jenjittikul mô tả khoa học đầu tiên năm 2001 dưới danh pháp _Laosanthus graminifolius_. Năm 2015,