✨Aleksandr Davidovich Nadiradze

Aleksandr Davidovich Nadiradze (, 20 tháng 8 năm 1914 – 3 tháng 9 năm 1987) là một nhà phát minh, thiết kế và kỹ sư người Liên Xô trong lĩnh vực máy bay và tên lửa. Ông đã phát triển nhiều loại tên lửa, bom, đạn pháo, và được coi là cha đẻ của hệ thống ICBM phóng từ xe mang phóng tự hành. Những ICBM mà ông đã phát triển bao gồm RT-21 Temp 2S (SS-16), RSD-10 Pioneer (SS-20) và RT-2PM Topol (SS-25). Các hệ thống tên lửa đạn đạo sau này như RT-2PM2 Topol-M và RS-24 phần lớn dựa trên các nghiên cứu của Nadiradze.

Đầu đời và sự nghiệp

Nadiradze sinh ngày 20 tháng 8 (hoặc 2 tháng 9) năm 1914 tại Gori, Gruzia. Ông lớn lên trong một gia đình làm nghề giáo viên tại Tbilisi. Khởi đầu là một trợ lý trong một khoa hàng không vũ trụ tại Gruzia, ông đã có phát minh đầu tiên của mình vào tháng 5 năm 1934. Sau khi tốt nghiệp Viện Công nghiệp Transcaucasian năm 1936, ông chuyển đến Moscow và nộp đơn vào Viện Hàng không Moscow. Hai năm sau, Nadiradze bắt đầu làm việc tại Viện Khí động học Trung ương (TsAGI), tại đây ông lãnh đạo một nhóm kỹ sư tham gia nghiên cứu lý thuyết và thực nghiệm về bánh răng hạ cánh trên máy bay dựa trên nguyên lý của đệm khí. Ông cũng tham gia vào quá trình phát triển Tupolev Tu-2 và các máy bay chiến đấu phản lực thời kỳ đầu của Liên Xô. Năm 1941, ông được bổ nhiệm làm thiết kế trưởng tại OKB (Phòng thiết kế thử nghiệm) nhà máy số 22 (Gorbunov). Hệ thống mới được Lực lượng Tên lửa Chiến lược Liên Xô thông qua vào ngày 28 tháng 4 năm 1981. Ngày 29 tháng 12 năm 1981 Nadiradze được bầu làm thành viên chính thức (viện sĩ) của Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô, khoa Cơ học và Quá trình Điều khiển (cơ học lý thuyết và ứng dụng, kỹ thuật cơ khí và khoa học kỹ thuật). Ông cũng được Đoàn Chủ tịch Xô Viết Tối cao Liên Xô tặng thưởng Anh hùng Lao động Xã hội Chủ nghĩa hạng nhì và Huân chương Lenin lần thứ tư. Ngày 8 tháng 12 năm 1987, Tổng bí thư Mikhail Gorbachev và Tổng thống Mỹ Reagan ký hiệp ước Tên lửa tầm trung và tầm ngắn, theo đó Liên Xô đã phải phá hủy 728 tổ hợp tên lửa Pioneer của mình. Nadiradze cũng phát triển tên lửa RT-2PM Topol Nadiradze từ năm 1977, tên lửa này đi vào trang bị từ năm 1988, và cho đến ngày nay vẫn là một thành phần răn đe hạt nhân chính của Liên bang Nga. Thách thức chính của dự án Topol là tạo ra một hệ thống quản lý chiến đấu phù hợp, đây là trọng tâm chính của Nadiradze trong toàn bộ quá trình phát triển. Với dự án cuối cùng này, Nadiradze đã nhận được Giải thưởng Nhà nước Liên Xô vào năm 1987. Những nghiên cứu và thành tựu phát triển tên lửa của ông được tiếp tục sau khi ông qua đời bởi Boris N. Lapygin. Ông đã viết hơn 100 bài báo trên các tạp chí khoa học và đăng ký hơn 220 phát minh. Về cơ bản, ông đã thiết lập một cơ sở khoa học cho các hệ thống tên lửa, từ đó những người kế nhiệm ông tiếp tục phát triển.

Giải thưởng

Giải thưởng Lenin (1964)

Bốn lần được tặng thưởng Huân chương Lenin (1968, 1974, 1976, 1982)

Tiến sĩ Khoa học Kỹ thuật (1969)

Giáo sư (1972)

Nhà phát minh được vinh danh của RSFSR (1973)

Huân chương cờ Đỏ (1974)

Hai lần Anh hùng Lao động xã hội chủ nghĩa (1976 and 1982)

Huân chương Cách mạng Tháng Mười (1984)

Giải thưởng Nhà nước Liên Xô (1987)

Năm 1993, Liên đoàn Du hành vũ trụ Nga và Viện Kỹ thuật Nhiệt Moscow đã công bố huy chương mang tên viện sĩ Nadiradze. Ở mặt sau của huy chương có khắc một bệ phóng ICBM di động.

Các tấm bảng kỷ niệm tưởng nhớ A.D. Nadiradze được lắp đặt phía trước tòa nhà chính của Viện kỹ thuật nhiệt Moscow